Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*

Peker, Adem; EROĞLU, YÜKSEL; ÖZCAN ARICI, Neslihan

Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*

Yüksel EROĞLU, (Bayburt Üniversitesi, Bayburt, Türkiye)

Adem PEKER, (Bayburt Üniversitesi, Bayburt, Türkiye)

Neslihan ÖZCAN ARICI (Bayburt Üniversitesi, Bayburt, Türkiye)

Sakarya University Journal of Education

16 0

Yıl: 2015 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 142 - 150 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*

Öz:

Bu çalışmada özel gereksinimli çocuğa sahip anneler ile tipik gelişim gösteren çocuğa sahip annelerin psikolojik sağlamlık, iyilik hali ve mutluluk düzeylerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırma 86 tanesi özel gereksinimli çocuğa, 86 tanesi ise tipik gelişim gösteren çocuğa sahip toplam 172 anneyle yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama araçları olarak Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Oxford Mutluluk Ölçeği ve İyilik Hali Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada tipik gelişim gösteren çocuğa sahip ve özel gereksinimli çocuğa sahip annelerin psikolojik sağlamlık, iyilik hali ve mutlulukla ilişkili ölçeklerden aldıkları puanlar açısından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığı bağımsız örneklemlerde t testi kullanılarak incelenmiş ve t-testi sonuçlarına ilişkin etki büyüklükleri hesaplanmıştır. Analizler PASW Statistics 18 programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre özel gereksinimli çocuğa sahip annelerin psikolojik sağlamlık, mutluluk ve iyilik hali puanlarının, tipik gelişim gösteren çocuğa sahip annelerin psikolojik sağlamlık, mutluluk ve iyilik hali puanlarından daha düşük olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Differences in Resilience, Flourishing, and Happiness between Mothers of Children with Special Needs and Mothers of Children with Typical Development

Öz:

In this research, it is aimed to compare mothers of children with special needs and mothers of children with typical development in respect of psychological resilience, flourishing, and happiness. In total, 172 mothers were recruited for this study: 86 mothers of children with special needs and 86 mothers of children with typical development. In this study, Brief Psychological Resilience Scale, Oxford Happiness Scale, and Flourishing Scale were utilized as data gathering tool. Independent sample t-test were utilized to whether or not there is a statistically significant difference between mothers whose children have disabilities and mothers of children with typical development. The effect sizes of t-test results were calculated. Data analysis were done with PASW Statistics 18. According to results of this study, the amount of psychological resilience, happiness, and flourishing in mothers of children with special needs is less than mothers of children with typical development.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akandere, M., Acar, M. ve Baştuğ, G. (2009). Zihinsel ve fiziksel engelli çocuğa sahip anne ve babaların yaşam doyumu ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensti- tüsü Dergisi, 22, 23-32.
Akın, A. ve Fidan, M. (2012, April). The validity and reliability of the Turkish version of the flourishing scale. Paper presented at the 3rd Internatıonal Conference on New Trends in Education and their Implica- tions (ICONTE-2012), April, 26-28, Antalya, Turkey.
Anthony, E. J. ve Cohler, B. (1987). The Invulnerable Child. New York: Guilford.
Bayraklı, H. ve Kaner, S. (2012). Zihinsel engelli ve engelli olmayan çocuğa sahip annelerde yılmazlığa etki eden değişkenlerin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (2), 927-943.
Block, J. ve Kremen, A.M. (1996). IQ and ego-resiliency: conceptual and empricial connections and sepe- rateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 349-361.
Ceylan, R. ve Aral, N. (2007). Association of depression in mothers of disabled children with the child's participation in integrated education, Perceptual and Motor Skills, 105, 649-653.
Cohen, J. (1988). Statistical Power Analysis for the Behavioral Sciences (2nd ed.). Hillsdale, NJ: Lawrance Earlbaum Associates.
Dereli, F. ve Okur, S. (2008). Engelli çocuğa sahip olan ailelerin depresyon durumunun belirlenmesi. Yeni Tıp Dergisi, 25, 164-168.
Diener, E. (1984). Subjective Well-Being. Psychological Bülletin, 95, 542-575.
Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D., Oishi, S., & Biswas-Diener, R. (2009). New mea- sures of well-being: flourishing and positive and negative feelings. Social Indicators Research, 39, 247-266.
Doğan, S. (2010). Zihin Engelli Çocuğu Olan Ailelerin Eğitim İhtiyaçlarının Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği'nin Türkçeye uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalış- ması. The Journal of Happiness & Well-Being, 3(1), 93-102.
Doğan, T. ve Çötok, N. A. (2011). Oxford mutluluk ölçeği kısa formunun Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 165-172.
Eroğlu, Y., Akbaba, S., Adıgüzel, O. ve Peker, A. (2014). Learned resourcefulness and coping with stress in mothers of children with disabilities. Eurasian Journal of Educational Research, 55, 243-262.
Esdaile, S. A. ve Greenwood, K.M (2003). A comparison of mothers' and fathers' experience of paren- ting stress and attributions for parent child interaction outcomes. Occupational Therapy Internatio- nal, 10, 115-126.
Flaherty E. M. ve Glidden L. M. (2000). Positive adjustment in parents rearing children with down synd- rome. Early Education and Development, 11, 407-422.
Greeff, A. P. ve Aspeling, E. (2007). Resiliency in south-african and belgian single-parent families. Acta Academia, 39(2), 139-157.
Hastings, R.P. , Allen, R. , McDermott, K. ve Still, D. (2002). Factors related to positive perceptions in parents of children with ıntellectual disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabili- ties 15, 269-275.
Hastings R.P. ve Taunt H.M. (2002). Positive perceptions in families of children with developmental disabilities. American Journal on Mental Retardation, 107, 116-127.
Helff C.M. ve Glidden L.M. (1998). More positive or less negative? Trends in research on adjustment of families rearing children with developmental disabilities. Mental Retardation, 36, 457-464.
Hills, P. ve Argyle, M. (2002). The oxford happiness questionnaire: A compact scale for the measurement of psychological well-being. Personality and Individual Differences, 33, 1073-1082.
Huppert, F. A. (2009). A New Approach to Reducing Disorder and Improving Well-Being. In E. Diener (Ed.) Perspectives on psychological science, 4, 108-111.
Keyes, C. L. M. ve Haidt, J. (2003). Flourishing: Positive Psychology and the Life Well Lived. Washington DC: American Psychological Association.
Kronenbeger, W.G. ve Thompson, R. J. Jr. (1992). Psychological adaptation of mothers of children with Spina Bifida: Association with Dimensions of Social Relationships. Journal of Pediatric Psychology, 17, 1-14.
Luthar, S. S., Cicchetti, D. ve Becker, B. (2000). Research on resilience: response to commentaries. Child Development, 71(3), 573-575.
Luthar, S. S. ve Zigler, E. (1991). Vulnerability and competence: A review of research on resilience in childhood. American Journal of Orthopsychiatry, 61, 6-22.
Macias, M.M, Saylor, C.F, Rowe, B.P. ve diğerleri (2003). Age-Related parenting stress differences in mothers of children with spina bifida. Psychological Reports, 93, 1223-1232.
Myers, D.G. ve Diener, E. (1995).Who is happy? Psychological Science, 6, l0-17.
Ryff, C.D. ve Singer, B. (1998). The Contours of Positive Human Health. Psychological Inquiry, 9, 1-28.
Ryff, C.D., Singer, B., Dienberg Love, G. ve Essex, M. J. (1998). Resilience in Adulthood and Later Life. In J. Lomranz (Ed.), Handbook of Aging and Mental Health (pp. 69-96). New York: Plenum.
Scorgie, K., Wilgosh, L. ve Sobsey, D. (2004). The Experience of transformation in parents of children with disabilities: theoretical considerations, Developmental Disabilities Bulletin, 32(1), 84-110.
Seltzer, M.M, Greenberg, J.S, Floyd, F.J. ve diğerleri (2001). Life course impacts of parenting a child with a disability. American Journal of Mental Retardation, 106, 265-286.
Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P. ve Jennifer Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194-200.
Şengül, S. ve Baykan, H. (2013). Zihinsel engelli çocukların annelerinde depresyon, anksiyete ve stresle başa çıkma tutumları. Kocatepe Tıp Dergisi, 14, 30-39.

APA	EROĞLU Y, Peker A, ÖZCAN ARICI N (2015). Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. , 142 - 150.
Chicago	EROĞLU YÜKSEL,Peker Adem,ÖZCAN ARICI Neslihan Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. (2015): 142 - 150.
MLA	EROĞLU YÜKSEL,Peker Adem,ÖZCAN ARICI Neslihan Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. , 2015, ss.142 - 150.
AMA	EROĞLU Y,Peker A,ÖZCAN ARICI N Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. . 2015; 142 - 150.
Vancouver	EROĞLU Y,Peker A,ÖZCAN ARICI N Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. . 2015; 142 - 150.
IEEE	EROĞLU Y,Peker A,ÖZCAN ARICI N "Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*." , ss.142 - 150, 2015.
ISNAD	EROĞLU, YÜKSEL vd. "Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*". (2015), 142-150.

APA	EROĞLU Y, Peker A, ÖZCAN ARICI N (2015). Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. Sakarya University Journal of Education, 5(3), 142 - 150.
Chicago	EROĞLU YÜKSEL,Peker Adem,ÖZCAN ARICI Neslihan Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. Sakarya University Journal of Education 5, no.3 (2015): 142 - 150.
MLA	EROĞLU YÜKSEL,Peker Adem,ÖZCAN ARICI Neslihan Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. Sakarya University Journal of Education, vol.5, no.3, 2015, ss.142 - 150.
AMA	EROĞLU Y,Peker A,ÖZCAN ARICI N Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. Sakarya University Journal of Education. 2015; 5(3): 142 - 150.
Vancouver	EROĞLU Y,Peker A,ÖZCAN ARICI N Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*. Sakarya University Journal of Education. 2015; 5(3): 142 - 150.
IEEE	EROĞLU Y,Peker A,ÖZCAN ARICI N "Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*." Sakarya University Journal of Education, 5, ss.142 - 150, 2015.
ISNAD	EROĞLU, YÜKSEL vd. "Özel Gereksinimli Çocuğa Sahip Anneler ile Tipik Gelişim Gösteren Çocuğa Sahip Annelerin Psikolojik Sağlamlık, İyilik Hali ve Mutluluk Düzeylerinin İncelenmesi*". Sakarya University Journal of Education 5/3 (2015), 142-150.