Yıl: 2016 Cilt: 16 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1813 - 1831 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ

Öz:
Psikolojik danışman eğitiminin kritik bir tamamlayıcısı olarak düşünülen süpervizyon, psikolojik danışmada yeni bir uzmanlık alanı olarak öne çıkmaya başlamıştır. Amerika'da ve Avrupa ülkelerinde mesleki kuruluşların belirlediği koşullar ve standartlar, süpervizyon altında psikolojik danışma deneyimine sahip olmanın psikolojik danışman eğitimindeki önemini ortaya koymaktadır. Psikolojik danışman eğitiminde süpervizyonun gerekliliğinin yanı sıra süpervizyon sürecinin nasıl yapılandırılacağı konusu, süpervizör yeterliliklerini dikkate almayı da gerektirmiştir. Süpervizyon sürecinin önemli bir ögesi olarak süpervizörlerin etkili süpervizyon hizmeti sunmak için gerekli yeterliliklere sahip olmaları ve ayrı bir eğitime ihtiyaç olduğu önem kazanmıştır. Nitekim ABD'de ve Avrupa'da lisansüstü düzeydeki eğitimde psikolojik danışmanların bir süpervizör eğitimi almaları önemli bir gereklilik olarak görülmektedir. Özellikle Amerika'da süpervizör eğitiminin nasıl olması ve neleri içermesi gerektiğiyle ilgili zengin bir literatür dikkat çekmektedir. Türkiye'de ise henüz psikolojik danışma uygulamaları ve süpervizyonu ile ilgili standartlardan söz edilemediği gibi, süpervizör eğitiminin de yeterince yaygınlaşmadığı görülmektedir. Bu amaçla, süpervizör eğitimine ilişkin örneklere duyulan ihtiyaçtan hareketle bu çalışmada öncelikle süpervizörün eğitimi ile ilgili literatür bilgisi sunulmuştur. Ardından, formal süpervizör eğitiminin öne çıkan bir şekli olarak üniversitelerde yürütülen akademik dersler kapsamında, araştırmacıların doktora programında takip ettikleri "Psikolojik Danışmada Süpervizyon" dersi tanıtılmış ve söz konusu ders literatür ışığında incelenmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde ise Türkiye'de, psikolojik danışmada süpervizör eğitimi için öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

-

Öz:
Supervision, considered as a critical complement to the counselor education, has emerged as a professional specialty. Requirements and standards set by professional organizations in the US and European countries reveal the importance of counseling practice under supervision. As well as requisite of supervision in counselor education, the matter of how supervision process conducted is also required to take into account for the supervisor competence. As an important component of the supervision process it has gained importance that supervisors must have the required skills to provide effective supervision and they need for a separate education in supervision. Indeed, in Europe and in the United States supervisor training is seen as a key requirement for counselor at graduate level. In America, particularly, there is rich literature on how the supervisor training must be and what the training should include. In Turkey, the standard of counseling and supervision has not been mentioned and yet the supervisor training is not widespread enough. For this purpose, in this study, literature about the supervisor training is presented based on the need for samples of the supervision training. Then, as a prominent form of formal supervisor training which is the academic courses carried out in universities, "Supervision Counseling" course that researchers followed at their doctoral education is introduced and the course is examined within the scope of literature. In conclusion, recommendations are presented for supervisor training in counseling in Turkey.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aladağ, M. (2004). Süpervizyon teknikleri dersinin uzmanlara kazandırdıkları. YÖRET, 9. YÖKREP Sempozyumu'nda Sözlü bildiri. PDR Hizmetlerinde Gözetim (Süpervizyon), Başkent Üniversitesi, Ankara
  • Aladağ, M. (2013). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık lisans programlarında psikolojik danışma uygulaması öncesinde psikolojik danışma becerileri eğitimi: Betimsel bir inceleme, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 55-79.
  • Aladağ, M. (2014). Psikolojik danışman eğitiminin farklı düzeylerinde bireyle psikolojik danışma uygulaması süpervizyonunda kritik olaylar, Ege Eğitim Dergisi, (15), 428-475.
  • Aladağ, M., ve Bektaş, D. Y. (2009). Examining individual-counseling practicum in a Turkish undergraduate counseling program. Eğitim Araştırmaları, 37, 53-70.
  • Aladağ, M. ve Kemer, G. (2015). Türkiye'de psikolojik danışman eğitiminde bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyonu: Bir durum çalışması. 13.
  • Aladağ, M. ve Kemer, G. (2016). Psikolojik danışman eğitiminde bireyle psikolojik danışma uygulamasının ve süpervizyonunun incelenmesi. Yayımlanmamış Proje Ham Verisi American Counseling Association (1990). Standards for Counseling Supervisors. Journal of Counseling ve Development, (69), 30-32.
  • Association for Counselor Education and Supervision (2011). Best practice in clinical supervision. ACES Task Force Report. (22.04.2011).
  • https://www.liberty.edu/media/1152/ACES_Best_Practices_in_Clinical_Sup ervision.pdf adresinden elde edildi.
  • Atik, G. (2015). Yapılandırılmış akran grup süpervizyonu sürecinin psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma öz-yeterlik düzeyleri üzerindeki etkisi. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Mersin Üniversitesi, Mersin
  • Atik, G., Çelik, E. G., Tutal, N. ve Güç, E. (2015). Psikolojik danışman adaylarının akran grup süpervizyonu sürecindeki metafor kullanımlarına ilişkin görüşleri. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Mersin Üniversitesi, Mersin
  • Baker, S. B., Exum, H. A. ve Tyler, R. E. (2002). The developmental process of clinical supervisors in training: An investigation of the supervisor complexity model. Counselor Education ve Supervision, 42 (September), 15-30.
  • Bernard, J. M. ve Goodyear, R. K. (2004). Fundamentals of clinical supervision (3. baskı) MA: Pearson.
  • Borders, L. D. (2009). Principles of best practices for clinical süpervisor training programs. In J. R. Culbreth ve L. L. Brown (Ed.). State of the Art in Clinical Supervision. Routledge. (pp. 127-150). doi:10.4324/9780203893449
  • Borders, L. D. (2010). In-house training clinic: An ideal setting for training doctoral students in supervision. In A.K. Mobley ve J. E. Myers (Ed.) Developing and Maintaining Counselor Education Laboratories, (pp. 249-268) (2nd ed.)
  • Borders, L. D. ve Leddick, G. R. (1988). A nationwide survey of supervision training. Counselor Education and Supervision, 27(3),271-283. doi:10.1002/j.1556- 6978.1988.tb00767.x Borders, L. D., Bernard, J. M., Dye, H. A., Fong, M. L., Henderson, P., ve Nance, D. W.
  • (1991). Curriculum guide for training counseling supervisors: Rationale, development, and implementation. Counselor Education and Supervision, 31, 58-80. doi: 10.1002/j.1556-6978.1991.tb00371.x
  • Borders, L. D., ve Fong, M. L. (1994). Cognitions of supervisors-in-training: An exploratory study. Counselor Education and Supervision, 33(4), 280-293., Borders, L. D., Glosoff, H. L., Welfare, L. E., Hays, D. G., DeKruyf, L., Fernando, D.
  • M. ve Page, B. (2014). Best practices in clinical supervision: Evolution of a counseling specialty. The Clinical Supervisor, 33(1), 26-44. doi:10.1080/07325223.2014.905225 British Association for Counselling ve Psychotherapy (2009). Accreditation of training courses. http://www.bacp.co.uk/accreditation/ adresinden erişilmiştir.
  • Büyükgöze- Kavas, A. (2011). Bireysel ve grupla psikolojik danışma uygulamalarına yönelik bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2). 411-432 Campbell, J. M. (2000). Becoming an Effective Supervisor: A Workbook for Counselor and Psychotherapist. USA: Routledge.
  • Canadian Counselling and Psychotherapy Association (2015). Canadian Certified Counsellor-Supervisor1 (CCC-S). http://www.ccpa-accp.ca/ adresinden erişilmiştir. Council for Accreditation of Counseling and Related Educational Programs (2009).
  • CACREP Standards. http://www.cacrep.org/wpcontent/uploads/2013/12/2009-Standards.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Council for Accreditation of Counseling and Related Educational Programs (2016).
  • http://www.cacrep.org/wpcontent/uploads/2012/10/2016-CACREPStandards.pdf adresinden erişilmiştir. Denizli, S. (2010). Danışanların algıladıkları terapötik çalışma uyumu ve oturum etkisi düzeylerinin bazı değişkenlere göre yordanması: Ege Üniversitesi örneği. Yayımlanmamış doktora tezi. İzmir: Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Denizli, S., Aladağ M., Bektaş, D. Y., Cihangir-Çankaya, Z. ve Özeke-Kocabaş, E. (2009). Psikolojik danışman eğitiminde bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyonu: Ege Üniversitesi örneği. X. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri., Çukurova Üniversitesi, Adana
  • Dye, H. A. ve Borders, L. D. (1990). Counseling supervisors: Standards for preparation and practice. Journal of Counseling ve Development, 69(1), 27-29. doi: 10.1002/j.1556-6676.1990.tb01449.x
  • DiMino, J. L., ve Risler, R. (2012). Group supervision of supervision: A relational approach for training supervisors. Journal of College Student Psychotherapy, 26(1), 61-72. doi: 10.1080/87568225.2012.633050 Doğan, S. (2000). Psikolojik danışman eğitiminde akreditasyonun gereği ve bir model önerisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(14). 31-38
  • Eren Gümüş, A. (2015). Bireyle psikolojik danışma uygulaması dersi kapsamında süpervizyon deneyimlerimiz: Bir vakıf üniversitesi örneği. Psikolojik Danışman Eğitiminde Uygulamalı Derslerın Yürütülmesı Sempozyumu Kitabı. (ss.29-43). İstanbul. http://www.aydin.edu.tr/pde/pde.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Erkan Atik, Z. (2015). Validity and reliability of Turkish form of the evaluation process within supervision inventory. XI. International Interdisciplinary Conference on Clinical Supervision, 10-12 June 2015, Adelphi University, Garden City, New York, USA.
  • Erkan-Atik, Z., Arıcı, F. ve Ergene, T. (2014). Süpervizyon modelleri ve modellere ilişkin değerlendirmeler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(42), 305-317. Falender, C. A. ve Shafranske, E. P. (2004). Clinical Supervision: A competency-based approach. Washington: APA
  • Falender, C. A., Cornish, J. A. E., Goodyear, R., Hatcher, R., Kaslow, N. J., Leventhal, G. ve diğerleri (2004). Defining competencies in psychology supervision: A consensus statement. Journal of clinical psychology, 60(7), 771-785. DOI: 10.1002/jclp.20013
  • Gazzola, N., De Stefano, J., Thériault, A., ve Audet, C. T. (2013). Learning to be supervisors: A qualitative investigation of difficulties experienced by supervisors-in-training. The Clinical Supervisor, 32(1), 15-39 DOI: 10.1080/07325223.2013.778678
  • Haynes, R., Corey, G. ve Moulton, P. (2003). Clinical supervision in the helping professions: A practical guide. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole-Thomson Learning.
  • İlhan, T., Rahat, E. ve Yöntem, M.K. (2015). Psikolojik danışman adaylarının süpervizyon sürecinde yaşadıkları danışma kaygısına ve süpervizyon eğitimine yönelik deneyimlerinin incelenmesi. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Mersin Üniversitesi, Mersin
  • İlhan, T., Sarıkaya, Y., Başkal, A. ve Yöntem, M. K. (2015). Süpervizör rolleri ölçeğinin geliştirilmesi. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Mersin Üniversitesi, Mersin
  • Kağnıcı, Y. (2015). Çokkültürlü süpervizyon ve çokkültürlü süpervizyon yeterlikleri. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Mersin Üniversitesi, Mersin
  • Kemer, G. ve Aladağ, M. (2013). Türkiye'de psikolojik danışman eğitiminde bireyle psikolojik danışma uygulaması ve süpervizyonu: Ulusal bir tarama çalışması. 2013 Dünya Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul
  • Koç, İ. (2013). Kişilerarası süreci hatırlama tekniğine dayalı süpervizyonun psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma becerilerine, özyeterlik ve kaygı düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. İzmir: Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Korkut, F. (2007). Counselor education, program accreditation and counselor credentialing in Turkey. International Journal for the Advancement of Counselling, 29(1), 11-20.
  • Meydan, B. (2014a). Psikolojik danışma uygulamalarına yönelik bir süpervizyon modeli: Mikro beceri süpervizyon modeli, Ege Eğitim Dergisi (15), 358-374.
  • Meydan, B. (2014b). Bireyle psikolojik danışma uygulamasında mikrobeceri süpervizyon modelinin etkililiğinin incelenmesi: Ege Üniversitesi örneği. Yayımlanmamış doktora tezi İzmir: Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Pamukçu, B. (2011). Psikolojik danışman adaylarının psikolojik danışma öz-yeterlik algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü
  • Psychotherapy and Counselling Federation of Australia (2008). Best Practice SelfRegulation Model for Psychotherapy and Counselling in Australia: Final Report. http://www.pacfa.org.au/wp-content/uploads/2012/10/2008-selfregulation-report.pdf adresinden erişilmiştir. Russell, R. K. ve Petrie, T. (1994). Issues in training effective supervisors. Applied and Preventive Psychology, 3(1), 27-42. doi:10.1016/S0962-1849(05)80106-4
  • Ülker-Tümlü, G., Balkaya Çetin, A. ve Kurtyılmaz, Y. (2015). Psikolojik danışman adaylarının bireyle psikolojik danışma oturumlarının değerlendirilmesi. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Mersin Üniversitesi, Mersin
  • Siviş-Çetinkaya, R. ve Karaırmak, Ö. (2012). Psikolojik danışman eğitiminde süpervizyon. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 107-121.
  • Stoltenberg, C. (1981). Approaching supervision from a developmental perspective: The counselor complexity model. Journal of Counseling Psychology, 28(1), 59-65. http://dx.doi.org/10.1037/0022-0167.28.1.59
  • Watkins, C. E. (1995). Psychotherapy supervisor and supervisee: Developmental models and research nine years later. Clinical Psychology Review, 15(7), 647-680.
  • doi:10.1016/0272-7358(95)00038-Q Watkins, C. E. (2012). Educating psychotherapy supervisors. American Journal of Psychotherapy, 66(3), 279-307.
  • Yılmaz, Y. (2015). Etkili süpervizyon uygulamaları ve süpervizyon etiği.. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri, Mersin Üniversitesi, Mersin
APA Koçyiğit- Özyiğit M, İŞLEYEN F (2016). PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. , 1813 - 1831.
Chicago Koçyiğit- Özyiğit Melike,İŞLEYEN Fatma PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. (2016): 1813 - 1831.
MLA Koçyiğit- Özyiğit Melike,İŞLEYEN Fatma PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. , 2016, ss.1813 - 1831.
AMA Koçyiğit- Özyiğit M,İŞLEYEN F PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. . 2016; 1813 - 1831.
Vancouver Koçyiğit- Özyiğit M,İŞLEYEN F PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. . 2016; 1813 - 1831.
IEEE Koçyiğit- Özyiğit M,İŞLEYEN F "PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ." , ss.1813 - 1831, 2016.
ISNAD Koçyiğit- Özyiğit, Melike - İŞLEYEN, Fatma. "PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ". (2016), 1813-1831.
APA Koçyiğit- Özyiğit M, İŞLEYEN F (2016). PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1813 - 1831.
Chicago Koçyiğit- Özyiğit Melike,İŞLEYEN Fatma PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16, no.4 (2016): 1813 - 1831.
MLA Koçyiğit- Özyiğit Melike,İŞLEYEN Fatma PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.16, no.4, 2016, ss.1813 - 1831.
AMA Koçyiğit- Özyiğit M,İŞLEYEN F PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 16(4): 1813 - 1831.
Vancouver Koçyiğit- Özyiğit M,İŞLEYEN F PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 16(4): 1813 - 1831.
IEEE Koçyiğit- Özyiğit M,İŞLEYEN F "PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, ss.1813 - 1831, 2016.
ISNAD Koçyiğit- Özyiğit, Melike - İŞLEYEN, Fatma. "PSİKOLOJİK DANIŞMADA SÜPERVİZÖR EĞİTİMİ". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16/4 (2016), 1813-1831.