Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü

Murat EROL (Psikolojik Danışman (Öğr. Gör.) Psikolojik Danışma ve Rehberlik Birimi, Kara Harp Okulu, Ankara)
Türk Psikiyatri Dergisi
4 0
Yıl: 2017 Cilt: 28 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 95 - 103 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü

Öz:
Amaç: Bu araştırmada, genç yetişkinliğin öncesinde olan ergenlerin utangaçlık düzeyleri, genel öz yeterlik algıları ve yaşam doyumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmanın çalışma grubunu, Türkiye'de yaşayan ve Ankara ilinde bulunan devlet üniversitelerinin çeşitli lisans bölümlerinin birinci sınıfında öğrenim gören 489 öğrenci (184 kız; %37.6 ve 305 erkek; %62.4) oluşturmuştur. Öğrenciler 18 (n=207; %42.3) ve 19 (n=282; %57.7) yaş aralığındadır. Araştırma verileri Utangaçlık Ölçeği (Cheek ve Buss 1981), Genel Öz Yeterlik Algısı Ölçeği (Schwarzer ve Jerusalem 1995), Genel Yaşam Doyumu Ölçeği (Diener ve ark. 1985) ile elde edilmiştir. Elde edilen verilerin analizi "korelâsyon analizi", "basit doğrusal regresyon analizi", "çoklu doğrusal regresyon analizi" ve "sobel testi" ile yapılmıştır. Bulgular: Araştırmanın sonucunda ilk olarak, utangaçlık ile genel öz yeterlik algısı arasında orta düzeyde, negatif anlamlı bir ilişki olduğu; utangaçlık ile yaşam doyumu arasında orta düzeyde, negatif anlamlı bir ilişki olduğu; genel öz yeterlik algısı ve yaşam doyumu arasında ise orta düzeyde, pozitif anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Son olarak, ergenlerin utangaçlık düzeyi ve genel öz yeterlik algısının, yaşam doyumunu anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Sonuç: Elde edilen bulguların, "utangaçlık", "öz yeterlik algısı" ve "ya- şam doyumu" arasındaki ilişkilerin daha iyi anlaşılması konusunda katkı sunması beklenmektedir. Elde edilen bu bulgular doğrultusunda, sonuçlar tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: İş Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji Hemşirelik Davranış Bilimleri

Adolescent Life Satisfaction Before Young Adulthood: The Role of “Shyness” and “Self-Efficacy”

Öz:
Objective: The aim of this study was to examine the correlation between shyness, perception of general self-efficacy, and life satisfaction in young adolescents. Method: The study participants included 489 freshman students living in Turkey and studying under different faculty at public universities in Ankara (184 female; 37.6% and 305 male; 62.4%). The subjects ranged in age between 18 (n = 207; 42.3%) and 19 (n = 282; 57.7%) years. Study data collection included the Shyness Scale (Cheek and Buss 1981), the Perception of General Self-efficacy Scale (Schwarzer and Jerusalem 1995), and the General Life Satisfaction Scale (Diener, Emmons, Laresen and Griffin 1985). The data obtained were examined through Correlation analysis, simple linear regression analysis, multiple linear regression analysis and the sobel test. Results: The results of the study showed that there was a moderately significant negative correlation between shyness and perception of general self-efficacy, moderately significant negative correlation between shyness and life satisfaction and moderately significant positive correlation between the perception of general self-efficacy and life satisfaction. Finally, the level of shyness and perceptions of general selfefficacy significantly predicted life satisfaction. Conclusion: The findings of the present study may contribute to a better understanding of the relationship between shyness, perception of self-efficacy and “life satisfaction. The results are discussed in the context of the current literature on these topics.
Anahtar Kelime:

Konular: İş Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji Hemşirelik Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adana F, Kutlu Y (2009) Anne-baba tutumlarının adolesanların kendilik kavramı üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 12:18- 23.
  • Bacanlı F (2003) Mesleki grup rehberliğinin benlik ve meslek kavramlarının bağdaşımına etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 35:336- 359.
  • Bandura A (1977) Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychol Rev 84:191-215.
  • Bandura A (1997) Self-efficacy: The Exercise of Control. New York W.H. Freeman.
  • Baron RM, Kenny DA (1986) The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: conceptual, strategic, and statistical considerations. J Pers Soc Psychol 51:1173-82.
  • Brown NW (2011) Psikolojik Danışmanlar İçin Psiko-Eğitsel Gruplar Hazırlama ve Uygulama Rehberi, Birinci Baskı. (Çev. V Yorğun). Anı Yayıncılık, Ankara, 2013.
  • Butt M, Moosa S, Ajmal M ve ark. (2011) Effects of shyness on the self esteem of 9th grade female students. International Journal of Business and Social Science 2:150-156.
  • Chiandotto B, Bini M, Bertaccini B (2007) Quality assessment of the university educational process: an application of the ECSI model. Effectiveness of University Education in Italy: Employability, Competences, Human Capital, L. Fabbris (Ed), Padua. Physica-Verlag A Springer Company s.43- 54.
  • Caprara GV, Steca P (2005) Self–efficacy beliefs as determinants of prosocial behavior conducive to life satisfaction across ages. J Soc Clin Psychol 24:191-217.
  • Caprara GV, Steca P, Cervone D ve ark. (2003) The contribution of selfefficacy beliefs to dispositional shyness: On social-cognitive systems and the development of personality dispositions. J Pers 71:943-970.
  • Carducci JB, Zimbardo GF (1995) Are you shy? Psychol Today 28:34-46.
  • Cheek JM, Buss AH (1981) Shyness and sociability. J Pers Soc Psychol 41:330– 339.
  • Chow HPH (2005) Life satisfaction among university students in a Canadian prairie city: A multivariate analysis. Soc Indic Res 70:139-150.
  • Çelik E (2012) Evli bireylerin cinsel özgüven düzeyleri ile cinsel öz-yeterlik, evlilik yaşam doyumu ve cinsel utangaçlıklarının incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
  • Deniz ME (2006) Ergenlerde bağlanma stilleri ile çocukluk istismarları ve suçluluk-utanç arasındaki ilişki. Eurasian Journal of Educational Research 22:89-99.
  • Diener E (1984) Subjective well-being. Psychol Bull 95:542-575.
  • Diener E, Emmons RA, Laresen RJ ve ark. (1985) The satisfaction with life scale. J Pers Assess 49:71-75.
  • Diener E (1994) Assessing subjective well-being: Progress and opportunities. Soc Indic Res 31:103-157.
  • Diener E (1995) A value based index for measuring national quality of life. Soc Indic Res 36:107-127.
  • Diener E (2000) Subjective well-being: The science of happiness and a proposal for a national index. Am Psychol 55:34-43.
  • Diener E, Emmons RA, Laresen RJ ve ark. (1985) The satisfaction with life scale. J Pers Assess 49:71-75.
  • Diener E, Horwitz J, Emmons R (1985) Happiness of very wealty. Soc Indic Res 16:263-274.
  • Diener E, Oishi S, Lucas RE (2003) Personality, culture, and subjective wellbeing: Emotional and cognitive evaluations of life. Annu Rev Psychol 54:403-25.
  • Diener E, Seligman ME (2004) Beyond money toward an economy of wellbeing. Psychol Sci Public Interest 5:1-31.
  • Diener E, Suh E (1997) Measuring quality of life: Economic, social, and subjective indicator. Soc Indic Res 40:189-216.
  • Diener E, Suh E, Lucas RE ve ark. (1999) Subjective well-being: Three decades of progress. Psychol Bull 125:276-302.
  • Durmuş E (2007) Utangaç olan ve olmayan öğrencilerin algıları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 40:243-268.
  • Erkuş A (2011) Davranış bilimleri için bilimsel araştırma süreci, Üçüncü Baskı. Ankara Seçkin Yayıncılık, s. 106.
  • Erol M, Çelik H, Üçok A (2015) Öğrenci seçme ve yerleştirme sınavlarına giren ergenlerin “benlik algılarının” ve “yaşam doyumlarının” incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi 11:321-345.
  • Erol M, Avcı-Temizer D (2015) Ergenlerin utangaçlık düzeylerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 5:173-178.
  • Ervin PG, Presler SJ (2011) Love styles, shyness and patterns of emotional selfdisclosure. Psychol Rep 108:737-742.
  • Goodenow C, Grady KE (1993) The relationship of school belonging and friends’ values to academic motivation among urban adolescent students. J Exp Educ 62:60-71.
  • Gökçe S (2002) Lise öğrencilerinin utangaçlık düzeylerinin yordanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gökmenoğlu E (2011) Üniversite öğrencilerinin utangaçlık düzeyleri ile algıladıkları anne-baba tutumları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Gündoğar D, Gül SS, Uşkun E ve ark. (2007) Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordayan etkenlerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi 10:14-27.
  • Güngör A (2001) Utangaçlık ölçeğinin geliştirilmesi geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 2:17-22.
  • Hamarta E, Baltacı Ö, Üre Ö ve ark. (2010) Lise öğrencilerinin utangaçlıklarının algılanan anne-baba tutumları ve problem çözme yaklaşımları açısından incelenmesi. Aile ve Toplum 6:73-82.
  • Hamarta E, Demirtaş E (2009) Lise öğrencilerinin utangaçlık ve benlik saygılarının fonksiyonel olmayan tutumlar açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21:239-247.
  • Henderson L, Zimbardo FG (1998) Syness. Encyclopedia of Mental Health. San Diego Academic Press.
  • Hermann KS, Betz NE (2004) Path models of the relationships of instrumentality and expressiveness to social self-efficacy, shyness, and depressive symptoms. Sex Roles 51:55-66.
  • Huebner ES, Suldo SM, Smith LC ve ark. (2004) Life satisfaction in children and youth: Empirical foundations and implications for school psychologists. Psychol Sch 41:81-93.
  • Hill GJ (1989) An Unwillingness to act: behavioral appropriateness, situational constraint, and self Efficacy in shyness. J Pers 57:871-890.
  • Jones WH, Briggs SR, Smith TG (1986) Shyness: conceptualization and measurement. J Pers Soc Psychol 51:629-639.
  • Karasar N (2003) Bilimsel araştırma yöntemi, Onikinci Baskı. Ankara Nobel Yayın Dağıtım, s. 81.
  • Kashdan TB, Roberts JE (2004) Social anxiety’s impact on affect, curiosity, and social self-efficacy during a high self-focus social threat situation. Cognit Ther Res 28:119-141.
  • Kemple MK (1995) Shyness and self-esteem in early childhood. J Humanist Educ Dev 33:173-183.
  • Kinzie MB, Delcourt MAB, Powers SM (1994) Computer technologies: Attitudes and self-efficacy across undergraduate disciplines. Res High Educ 35:745-768.
  • Kozanoğlu T (2006) Utangaçlıkla baş edebilme sosyal beceri eğitim programının ergenlerin utangaçlık düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çukurova.
  • Köker S (1991) Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeyinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Leary MR, Atherton, SC (1986) Self-efficacy, social anxiety, and inhibition in interpersonal encounters. J Soc Clin Psychol 4:256-267.
  • Maddux JE, Norton LW, Leary MR (1988) Cognitive components of social anxiety: An investigation of the integration of self-presentation theory and self-efficacy theory. J Soc Clin Psychol 6:180-190.
  • Matheny KB, Curlette WL, Aysan F ve ark. (2002) Coping resources, perceived stress, and life satisfaction among Turkish and American university students. Int J Stress Manag 9:81-97.
  • Miller SR (1995) On the nature of embarassability: Shyness, social evaluation and social skill. J Pers 63:315-339.
  • Mowrer RR, Parker KN (2004) Revised multicultural perspective index and measures of depression, life satisfaction, shyness, and self-esteem. Psychol Rep 95:1227-1228.
  • Myers DG, Diener E (1995) Who is happy? Psychol Sci 6:10-19.
  • Neugarten BL, Havighurst RJ, Tobin SS (1961) The measurement of life satisfaction. Journal J Gerontol 16:134-143.
  • Neto F (1993) The satisfaction with life scale: psychometrics properties in an adolescent sample. J Youth Adolesc 22:125-134.
  • Lightsey Jr OR, McGhee R, Ervin A ve ark. (2013) Self-efficacy for affect regulation as a predictor of future life satisfaction and moderator of the negative affect-life satisfaction relationship. J Happiness Stud 14:1-18.
  • O’Sullivan G (2011) The relationship between hope, eustress, self-efficacy, and life satisfaction among undergraduates. Soc Indic Res 101:155-172.
  • Özbay Y, Palancı M, Kandemir M ve ark. (2012) Üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının duygusal düzenleme, mizah, sosyal özyeterlik ve başa çıkma davranışları ile yordanması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 10:325-345.
  • Özkan İ (1994) Benlik saygısını etkileyen etkenler. Düşünen Adam 7:4-9.
  • Pajares F, Schunk DH (2001) Self-beliefs and school success: Self-efficacy, selfconcept, and school achievement. Selfperception, R Riding, S Rayner (Ed), London. Ablex Publishing, s. 239-266.
  • Pavot W, Diener E (1993) The affective and cognitive context of self reported measures of subjective well-being. Soc Indic Res 28:1-20.
  • Pavot WG, Diener E, Colvin CR ve ark. (1991) Further validation of the satisfaction with life scale: Evidence for the cross method convergence of well-being measures. J Pers Assess 57:149-161.
  • Porter AC (1994) National standards and school improvement in 1990s: Issues and Promise. Am J Educ (Chic Ill) 102:421-449.
  • Rudy BM, Davis, TE, Matthews, RA (2012) The relationship among selfefficacy, negative self-referent cognitions, and social anxiety in children: A multiple mediator model. Behav Ther 43:619-628.
  • Sahranç Ü (2007) Stres kontrolü, genel öz-yeterlik, durumluluk kaygı ve yaşam doyumuyla ilişkili bir akış modeli. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Seligman MEP (2000) Positive psychology: An introduction. Am Psychol 55:5- 14.
  • Schwarzer R, Jerusalem M (1995) Generalized self-efficacy scale. Measures in Health Psychology: A User’s Portfolio. Causal and Control Beliefs, J Weinman, S Wright, M Johnston (Ed), Windsor England. NFERNELSON, s. 35-37.
  • Şahin EE (2013) Cinsiyete göre üniversite öğrencilerinde utangaçlık: Benlik saygısı, ilişki başlatma, kendini açma, etki bırakma, duygusal destek ve çatışma yönetimi değişkenlerinin rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
  • Şahin EE, Gizir CA (2014) Üniversite öğrencilerinde utangaçlık: Benlik saygısı ve kişilerarası yetkinlik değişkenlerinin rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 5:75-88.
  • Tackett SL, Nelson LJ, Busby DM (2013) Shyness and relationship satisfaction: Evaluating the associations between shyness, self-esteem, and relationship satisfaction in couples. Am J Fam Ther 41:34-45.
  • Telef BB, Ergün E (2013) Lise öğrencilerinin öznel iyi oluşlarının yordayıcısı olarak öz-yeterlik. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi 6:423-433.
  • Thomasson P, Psouni E (2010) Social anxiety and related social impairment are linked to self efficacy and dysfunctional coping. Scand J Psychol 51:171- 178.
  • Tschannen-Moran M, Woolfolk-Hoy A (2001) Teacher efficacy: capturing an elusive construct. Teach Teach Educ 17:783-805.
  • Tuzgöl-Dost M (2007) Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2:132-142.
  • Tuzgöl-Dost M (2010) Güney Afrika ve Türkiye’deki üniversite öğrencilerinin bazı değişkenlere göre öznel iyi oluş ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim 35:75-89.
  • Ünal AÖ, Şahin M (2013) Lise öğrencilerinin yaşam doyumlarının bazı değişkenlere göre yordanması. Cumhuriyet International Journal of Education 2:46-63.
  • Vecchio GM, Gerbino M, Pastorelli C ve ark. (2007) Multi-faceted self-efficacy beliefs as predictors of life satisfaction in late adolescence. Pers Individ Dif 43:1807-1818.
  • Wadman R, Durkin K, Conti-Ramsden G (2008) Self-esteem, shyness, and sociability in adolescents with specific language impairment (SLI). J Speech Lang Hear Res 51:938-952.
  • Yeşilay A (1996) Genelleştirilmiş Özyetki Beklentisi Ölçeği. 01.04.2013 tarihinde http://userpage.fu-berlin.de/~health/turk.htm adresinden indirildi.
  • Yüksel G (2002) Üniversite öğrencilerinin utangaçlık düzeylerini etkileyen faktörler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 22:37-57.
  • Yüksel G (2005) Türki Cumhuriyetleri öğrencilerinin utangaçlık düzeylerini etkileyen faktörler: Gazi Üniversitesi örneği. Bilig 35:151-172.
APA Erol M (2017). Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. , 95 - 103.
Chicago Erol Murat Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. (2017): 95 - 103.
MLA Erol Murat Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. , 2017, ss.95 - 103.
AMA Erol M Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. . 2017; 95 - 103.
Vancouver Erol M Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. . 2017; 95 - 103.
IEEE Erol M "Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü." , ss.95 - 103, 2017.
ISNAD Erol, Murat. "Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü". (2017), 95-103.
APA Erol M (2017). Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. Türk Psikiyatri Dergisi, 28(2), 95 - 103.
Chicago Erol Murat Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. Türk Psikiyatri Dergisi 28, no.2 (2017): 95 - 103.
MLA Erol Murat Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.28, no.2, 2017, ss.95 - 103.
AMA Erol M Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. Türk Psikiyatri Dergisi. 2017; 28(2): 95 - 103.
Vancouver Erol M Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü. Türk Psikiyatri Dergisi. 2017; 28(2): 95 - 103.
IEEE Erol M "Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü." Türk Psikiyatri Dergisi, 28, ss.95 - 103, 2017.
ISNAD Erol, Murat. "Genç Yetişkinliğin Öncesinde Olan Ergenlerin Yaşam Doyumu: “Utangaçlık” ve “Öz Yeterlik Algısı”nın Rolü". Türk Psikiyatri Dergisi 28/2 (2017), 95-103.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 3:12

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları