Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması

DOĞANAY, Ahmet; Dinçer, Serkan

Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması

Serkan DİNÇER, (Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi)

Ahmet DOĞANAY (Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi)

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

2 0

Yıl: 2016 Cilt: 35 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 45 - 62 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması

Öz:

Bilgisayar destekli öğretim günümüzde sıklıkla kullanılmasına rağmen, bu öğretim yöntemini değerlendirme çalışmaları oldukça nadir yapılmaktadır. Bu değerlendirmelerin yapılamamasının önündeki en büyük nedenlerden birisi bu konuda yeterli ölçme aracının uygun örneklemler için bulunamamasıdır. Bu çalışma bilgisayar destekli öğretimi değerlendirmek amacıyla bir ölçme aracını uyarlamayı amaçlamıştır. Ölçme aracı hazırlanırken daha önceden geliştirilen tek faktörlü ve 20 maddelik Bilgisayar Destekli Eğitim Yapmaya İlişkin Tutum Ölçeği referans alınmış; ancak, ölçme aracı örnekleminin ve bazı ifadelerin değişmesi nedeniyle ölçek geliştirme aşamalarının hepsi yeniden tekrarlanmıştır. Ölçme aracının birinci sürüm, ikinci sürüm çalışmaları açıklayıcı faktör analizi ile analiz edilmiş, daha sonra elde edilen ölçek doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Çalışmaya üç farklı ortaokuldan toplam 1339 öğrenci katılmış, bunların 435'ine ait veriler birinci sürüm için, 517'sine ait veriler açıklayıcı faktör analizi için, 215'ine ait veriler doğrulayıcı faktör analizi için kullanılmış, 172'sine ait veriler ise aşırı uç değerde olması nedeniyle analizden çıkartılmıştır. Ölçeğin orijinalinde bulunan olumsuz ifadeler, örneklemin bu ifadeleri kodlayamaması nedeniyle olumlu ifadeye çevrilmiş, bir madde ölçekten çıkartılarak 19 maddelik tek faktörlü bir ölçme aracı elde edilmiştir. Açıklayıcı faktör analizinde iç güvenilirlik katsayısı 0.89 olarak hesaplanan bu ölçme aracı için doğrulayıcı faktör analizi değerleri sınır-kabul değerlerinin içinde kaldığı belirlenmiştir. Sonuç olarak elde edilen değerlerden bu ölçme aracının ortaokul öğrencilerinin bilgisayar destekli öğretimi değerlendirmeleri için kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Bilgisayar Bilimleri, Yazılım Mühendisliği Eğitim, Eğitim Araştırmaları Bilgisayar Bilimleri, Bilgi Sistemleri Bilgisayar Bilimleri, Donanım ve Mimari

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ajzen, I. Fishbein, M. (1977). Attitude--behavior relations: theoretical analysis and review of empirical research. Psychological Bulletin, 84(5), 888-918.
Akçay, H., Tüysüz, C., Feyzioğlu, B. (2003). Bilgisayar destekli fen bilgisi öğretiminin öğrenci başarısına ve tutumuna etkisine bir örnek: Mol kavramı ve avogadro sayısı. The Turkish Online ]ournal of Educational Technology, 2(2), 57-66.
Alessi, S.M. Trollip, SR. (2001). Multimedia for learning: Methods and development (3rd ed.). Boston, MA: Allyn Bacon.
Alkan, C. (1997). Eğitim teknolojisi (5th ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
Anderson, ]. C., Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2), 155--173.
Arslan, A. (2006). Bilgisayar destekli eğitim yapmaya ilişkin tutum ölçeği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 24-33.
Arslan, A. (2006b). Bilgisayar destekli eğitime ilişkin öz yeterlilik algısı ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 191-198.
Bangert-Drowns, R. L., Kulik, ]. A., Kulik, C. L. C. (1985). Effectiveness of computer--based education in secondary schools. journal of Computer--Based Instruction, 12(3), 59-68.
Barker, P., Barker, P. G., Yeates, H. (1985). Introducing Computer Assisted Learning. England: Prentice Hall International.
Başarıcı, R., Ural, A. (2009). Bilgisayar öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitime yönelik tutumları. International Online journal of Educational Sciences, 1(1), 165-176.
Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford Publications.
Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (2nd ed.). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Özkahveci, Ö., Demirel, F. (2004). The validity and reliability study of the Turkish version of the motivated strategies for learning questionnaire. Educational Sciences: Theory Practice, 4(2), 207-239.
Byrne, B. M. (1998). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS and SIMPLIS: Basic concepts, applications, and programmings. London: Lawrence Erlbaum Assocatiates, Publishers.
Camnalbur, M. (2008). Bilgisayar destekli öğretimin etkililiği üzerine bir meta analiz calısması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Istanbul.
Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. ]ournal of Consulting and Clinical Psychology, 55(4), 584-594.
Çankaya, S. Karamete, A. (2008). Eğitsel bilgisayar oyunlarının öğrencilerin matematik dersine ve eğitsel bilgisayar oyunlarına yönelik tutumlarına etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 115-127.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli SPSS ve LİSREL uygulamaları (2nd ed.). Pegem Akademi Yayınları.
Danley, W. E., Baker, C. (1988). Comparing pre-service mainstreaming class taught by traditional methods with similar class taught by computer-assisted instruction. Computers in the Schools, 5(1--2), 251-256.
de ]ong, T., Van ]oolingen, W. R. (1998). Scientific discovery learning with computer simulations of conceptual domains. Review of Educational Research, 68(2), 179-201.
de Vellis, R. F. (2003). Scale development: Theory and applications (2nd ed.). Thousand Oaks: Sage Publications.
Demirel, Ö., Seferoğlu, S., Yağcı, E. (2001). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Dinçer. S. (2006). Bilgisayar destekli eğitim ve uzaktan eğitime genel bir bakış, Akademik Bilişim 2006
Prooceding (pp. 65-76). Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
Dinçer, S. Güçlü, M. (2013). Effectiveness of using simulation in computer aided learning and new trends in science education: meta-analysis study article. International Journal of Human Science, 10(Special Issue), 49-66.
Doğanay, A. Sarı, M. (2012). Düşünme dostu sınıf ölçeği (DDSÖ) geliştirme çalışması. İlköğretim Online, 11(1), 214-229.
Eggen, P. D., Kauchak, D. P. (2007). Strategies for teachers: Teaching content and thinking skills (7th ed.). Needham Heights: Allyn Bacon.
Ekici, G. (2005). Biyoloji özyeterlik ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 85-94.
Friedel, C. R., Irani, T. A., Rudd, R., Gallo, M., Eckhardt, E., Ricketts, ]. (2008). Overtly teaching critical thinking and inquiry-based learning: comparison of two undergraduate biotechnology classes. journal of Agricultural Education, 49(1), 72-84.
Gleason, G. T. (1981). Microcomputers in education: The state of the art. Educational Technology, 21(3), 7-18.
Hooper, D., Coughlan, ]., Mullen, M.R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Journal of Business Research Methods, 6(1), 53-60.
]öreskog, K. G. (1993). Testing structural equation models. In K. A. Bollen and ]. S. Long (Eds), Testing structural equation models (pp. 294-316). Newbury Park: Sage.
]oreskog, K., Sörbom, D. (2001). LISREL 8: User's reference guide. Lincolnwood: Scientific Software International.
Kabaca, T. (2012). Bilgisayar destekli öğretim ile ilgili kavramlar. In A. Benzer, S. Çiftçi, A. Saraç, H.
Bağcı, A. Çömek, H. Aksaya, et al., A. Benzer, H. Aksaya (Ed.), Bilgisayar okuryazarlığı I--II (pp. 321-333). Ankara: Pegem Akademi.
Kalayc1, Ş. (2009). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (4th ed.). Ankara: Asil Yayıncılık.
Kayri, M. (2009). Internet bağımlılık ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması: Geçerlik--güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 42 (1), 57-175.
Keser, H. (1988). Bilgisayar destekli öğretim gçin bir model önerisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Kline, R.B. (2005), Principles and Practice of Structural Equation Modeling (2nd ed.). New York: The Guilford Press.
Kulik, ]., Kulik, C.--L., Bangert-Drowns, R. L. (1985). Efl-ctiveness of computer-based education in elementary pupils. Computers in Human Behavior, 1(1), 59--74.
Kulik, ]., Kulik, C.-L., Cohen, P. (1980). Efıfctiveness of computer-based college teaching: meta-- analysis of findings. Review of Educational Research, 50(4), 525--544.
Kutluca, T., Ekici, G. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitime ilişkin tutum ve öz-- yeterlik algılarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 177-188.
Lamm, A. ]., Rhodes, E. B., Irani, T. A., Roberts, T. G., Snyder, L.].U., Brendemuhl, ]. (2011). Utilizing natural cognitive tendencies to enhance agricultural education programs. ]ournal of Agricultural Education, 52(2), 12--23.
Liao, Y.C. (2007). Effects of computer--assisted instruction on students'achievement in Taiwan: meta-- analysis. Computers Education, 48(2), 216-233.
Marsh, H. W., Hocevar, D. (1988). new, more powerful approach to multitrait-multimethod analyses: Application of second-order confirmatory factor analysis. ]ournal of Applied Psychology, 73(1), 107--117.
Marsh, H. W., Balla, ]. R., McDonald, R. P. (1988). Goodness-of--fit indexes in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103(3), 391-410.
McDonald, R. P., Ho, M. H. R. (2002). Principles and practice in reporting structural equation analyses. Psychological Methods, 7(1), 64-82.
NEPADs. (2001). New partnership for Africa's development. South Africa: Pretoria.
Ornstein, A. C. Levine, D. U. (1993). Foundations of educations (5th ed.). Boston: Houghton Mifflin Co. Owusu, K. A., Monney, K. A., Appiah, ]. Y., Wilmot, E. M. (2010). Effects of computer-assisted instruction on performance of senior high school biology students in Ghana. Computers Education, 55(2), 904--910.
Reigeluth, C. M. (Ed.). (1983). Instructional design theories and models: An overview of the current status. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Rich, ]. M. (1992). Innovations in education reformers and their critics. U.S.A: Sixth Edition.
Schermelleh--Engel, K., Moosbrugger, H., Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online, 8(2), 23-74.
Sheskin, D. ]. (2004). Handbook of parametric and nonparametric statistical procedures (3rd ed.). Boca Raton: Chapman&Hall/ CRC
Skinner, B. F. (1954). The science of learning and the art of teachingCambridge, Mass, USA, 99-113.
Snelbecker, G. E. (1988). Heider comprehensive contributions. Contemporary Psychology, 33(10), 925- 925.
Soe, K., Koki, S., Chang, ]. M. (2000). Effect of computer-assisted instruction (CAI) on Reading Achievement: Meta--Analysis. In ERIC, Retrieved February 10, 2014, from http: files.eric.ed. gov fulltext ED443079.pdf
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
Tabachnı'ck, B. G., Fidel, L. S. (2001). Using multivariate statistics.(4th. ed.). MA: Allyn ve Bacon.
Tanyeri, T. (2012). Bilgisasyar destekli öğretimle ilgili temel kavramlar, öğeleri, kuramsal temelleri ve uygulama yöntemleri. ln U. Başboğaoğlu, H. C. Çelik, C. Çuhadar, Ş. Daban, Ö. Ö. Dursun, L.
Bektaş, et al., A. Güneş (Eds), Bilgisayar I--II temel bilgisayar becerileri (pp. 468--496). Ankara: Pegem Akademi.
Taş, N. (2014). Bilgisayar destekli öğretim üzerine sistematik bir derleme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Tekbıyık, A., Birinci-Konur. K., Pırasa, N. (2008). Effects of computerassisted instruction on students' attitudes towards science courses in Turkey: meta--analysis. In International Educational Technology Conference, (pp.1-8). Eskisehir.
Trey, L., Khan, S. (2008). How science students can learn about unobservable phenomena using computer--based analogies. Computers Education, 51(2), 519-529.
Usta, E. (2013). Öğretim teknolojisi ve davranışçılık. In K. Cağıltay, Y. &Göktaş (Eds), Öğretim teknolojilerinin temelleri: Teoriler, araştırmalar, eğilimler (pp. 151-167). Ankara: Pegem Akademi.
Uşun, S. (2004). Bilgisayar destekli öğretimin temelleri (2nd ed.). Ankara: Nobel yayın Dağıtım.
Vural, B. (2004). Eğitim öğretimde teknoloji ve materyal kullanımı. İstanbul: Hayat yayıncılık.
Yalın, H. İ. (2002). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme (15th ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
Yanpar--Şahin, T. Yıldırım, 8. (2001). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Anı Yaymcılık. Yörükoğlu, A. (1988). Gelişim psikolojisinde bilgisayarın etkisi. Bakış Dergisi, 13--15.

APA	Dinçer S, DOĞANAY A (2016). Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. , 45 - 62.
Chicago	Dinçer Serkan,DOĞANAY Ahmet Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. (2016): 45 - 62.
MLA	Dinçer Serkan,DOĞANAY Ahmet Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. , 2016, ss.45 - 62.
AMA	Dinçer S,DOĞANAY A Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. . 2016; 45 - 62.
Vancouver	Dinçer S,DOĞANAY A Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. . 2016; 45 - 62.
IEEE	Dinçer S,DOĞANAY A "Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması." , ss.45 - 62, 2016.
ISNAD	Dinçer, Serkan - DOĞANAY, Ahmet. "Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması". (2016), 45-62.

APA	Dinçer S, DOĞANAY A (2016). Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 45 - 62.
Chicago	Dinçer Serkan,DOĞANAY Ahmet Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35, no.1 (2016): 45 - 62.
MLA	Dinçer Serkan,DOĞANAY Ahmet Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.35, no.1, 2016, ss.45 - 62.
AMA	Dinçer S,DOĞANAY A Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 35(1): 45 - 62.
Vancouver	Dinçer S,DOĞANAY A Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2016; 35(1): 45 - 62.
IEEE	Dinçer S,DOĞANAY A "Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması." Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, ss.45 - 62, 2016.
ISNAD	Dinçer, Serkan - DOĞANAY, Ahmet. "Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği Uyarlama Çalışması". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35/1 (2016), 45-62.