Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti

ÖZDEMİR, Seher; ÖZMEN, Haluk

Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti

Haluk ÖZMEN, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü)

Seher ÖZDEMİR (Çalışma ve İş Kurumu Bornova Hizmet Merkezi, Bayraklı, lzmir)

Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi

10 3

Yıl: 2016 Cilt: 24 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1691 - 1712 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti

Öz:

Bu çalışmanın amacı, fen ve teknoloji öğretmen adaylarının çevre eğitimine yönelik düşüncelerinin belirlenmesidir. Çalışmanın örneklemini, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Giresun Üniversitesi, Artvin Çoruh Üniversitesi ve Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi'nde öğrenim görmekte olan 275 adet 3. sınıf fen ve teknoloji öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler açık uçlu anket tekniği ile toplanmış ve verilerin analizinde betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilere bakıldığında öğretmen adayları genel itibariyle çevre eğitimini doğaya yönelik davranışları düzenleyen ve çevre hakkında bilgi veren bir süreç olarak görmektedirler. Bunun yanında öğretmen adaylarının almış oldukları çevre dersleri sonucunda tasarruf yapma, yerlere çöp atmama yönünde davranışlar kazandıkları ve çevre eğitimi verme konusunda kendilerini yeterli gördükleri belirlenmiştir

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

Determination of Pre-Service Science and Technology Teachers’ Views on Environmetal Education

Öz:

The aim of this study is to determine the views of pre-service science and technology teachers towards environmental education. 275 pre-service science and technology teachers at 3rd grade who had been studying at Karadeniz Technical University, Giresun University, Artvin Çoruh University and Recep Tayyip Erdoğan University constitute the sample of the study. Open-ended survey technique was used to collect data and the descriptive analysis technique was used for the analysis of the data. The results showed that environmental education was a process which organized our behaviors towards environment and gave us information on environment according to pre-service science and technology teachers. In addition, it is seen that pre-service science and technology teachers gain some positive behaviors such as skimp, and not to litter, their self-efficacy levels towards giving environmental education courses are high

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Özkaya, Sevda; Osmanlı Devleti İdaresinde Mısır (1839-1882), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Elazığ, 2007.
Mısır Sâlnâmesi 1871, (Yay. Haz. Mustafa Öztürk, Sevda Özkaya), Fı- rat Üniversitesi, Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Yayınları, No. 10, Tarih Şubesi Yayınları No. 9, Elazığ, 2005.
Şit Tufan, Bozpınar; “Mustafa Fazıl Paşa”, TDV. İA., Yıl: 2006, cilt: 31, sayfa: 300-301.
Toledano, Ehud R., “Social and Economic Change in The Long Nineteenth Century”, The Cambridge History of Egypt, Vol. II, Edited by M.V.Dally, Cambridge University Press, 1965, s. 265-271.
Uçman, Abdullah; “Ali Suavi”, TDV. İA. yıl: 1989, cilt: 2, sayfa: 445- 448.
Bilgi, M. G. (2008). Ortaöğretim kurumlarında coğraj/a dersi kapsamındaki çevre konularının öğre— timinde aktıföğretim yöntemlerinin rolü. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Bradley, J. C., Waliczek, T. M. Zajicek, J. M. (1999). Relationship between environmental knowledge and environmental attitude ofhigh school students. Journal ofEnvironmental Education, 30(3), 17-21.
Breunig, M., Murtell, ., Russell, C. Howard, R. (2014). The impact of integrated environmental studies programs: are students motivated to act pro-environmentally? Environmental Education Research, 20(3), 372 386.
Chepesiuk, R. (2007). Environmental literacy: Knowledge for healthier public. Environmental Health Perspectives, 115(10), 494-499.
Christie, B. A., Miller, K. K., Cooke, R. White, J. G. (2013). Environmental sustainability in higher education: how do academics teach? Environmental Education Research, 19(3), 385 414.
Cabuk, B. Karacaoğlu, C. (2003). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36(1-2), 189-198.
Cetin, G. (2003). The efi’ect ofconceptual change instruction on understanding ofecology concepts. Yayımlanmamış doktora tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Cirner, S. 0., Cirner, A. Ursavaş, N. (2011). Student teachers’ conceptions about global warming and changes in their conceptions during pre-service education: Cross Sectional Study. Educa— tional Research and Reviews, (8), 592-597.
Darçın, E. S. Darçın, E. S. (2009). Ortaöğretim öğrencilerinin araç emisyonlarmdan kaynaklanan çevre problemleri hakkındaki bilgi seviyeleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 485-512.
Deniş, H. Genç, H. (2007). Çevre bilimi dersi alan ve almayan sınıf öğretmenliği öğrencilerinin çevreye ilişkin tutumları ve çevre bilimi dersindeki başarılarının karşılaştınhnası. MehmetAkif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(13), 20—26.
Erdoğan, M., Kostova, Z. Marcinkowski, T. (2009). Components of environmental literacy in elementary science education curriculum in Bulgaria and Turkey. Eurasia Journal ofMathe— matics, Science Technology Education, 5(1), 15-26.
Erol, G. H. Gezer, K. (2006). SImf öğretmenliği öğretmen adaylarının çevreye ve çevre sorunlanna yönelik tutumları. International Journal ofEnvironmental and Science Education, 1(1), 65-77.
Erten, S. (2004). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı, 65/66. Ankara.
Esa, N. (2010). Environmental knowledge, attitude and practices of student teachers. International Research in Geographical and Environmental Education, 19(1), 39-50.
Evren, I. (2008). Sosyo—ekonomik durumun çevre bilincinin gelişimine etkisi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Farmer, ., Knapp, D. Benton, M. G. (2007). An elementary school environmental education field trip: long-term effects on ecological and environmental knowledge and attitude development. The Journal ofEnvironmental Education, 38(3), 33-42.
Fien, J. (1993). Education fi3r the environment: Critical curriculum theorizing and environmental education. Deakin University, Australia.
Gough, A. (2002). Mutualism: different agenda for environmental and science education. Interna— tional Journal ofScience Education, 24(11), 1201-1215.
Groenke, S. L. Puckett, R. (2006). Becoming environmentally literate citizens. The Science Te— acher: 73(8), 22-27.
Gökmen, A., Ekici, G. Öztürk, G. (2012). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre eğitimine yönelik (iz—yeterlilik algılarının incelenmesi üzerine bir çalışma. 10. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde.
Hsu, S. J. (1997). An assessment ofenvironmental literacy and analysis ofpredictors ofresponsible environmental behavior held by secondary teachers in hualien count of Taiwan. Unpublished dissertation, Ohio State University, Ohio, USA.
[EEAC (The Illinois Environmental Education Advancement Consortium). (2010). Environmental literacy for Illinois: 2010 Strategic Plan. http://dnr.state.i|.us/e|4iI/d raft%20final%202.pdf web adresinden 30 Temmuz 2014 tarihinde alınmıştır.
Kahyaoğlu, M. (2009). Öğretmen adaylarimn fen ve teknoloji dersinde çevresel problemlerin öğ- retimine yönelik bakış açılari, hazır bulunuşlukları ve öz-yeterliliklerinin belirlenmesi. Mehmet AkifErsoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 28- 40.
Kahyaoğlu, M., Daban Ş. Yangın, S. (2008). İlköğretim öğretmen adaylarmın çevreye yönelik tutumları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 42-52.
Karpudewan, M., Ismail, Z. and Roth, W.-M. (2012). The efficacy of green chemistry laboratory—based pedagogy: Changes in environmental values of Malaysia preservice teachers. Interna— tional Journal ofScience and Mathematics Education, 10, 497-529.
Kayalr, H. (2010). Sosyal bilgiler, Türkçe ve smıf öğretmenliği öğretmen adaylarmın çevre sorunlarina yönelik tutumları. Marmara CoğraJS/a Dergisi, 21, 258-268.
Keleş, Ö. Aydoğdu, M. (2010). Application and evaluation of ecological footprint as an environmental education tool. International Online Journal ofEducational Sciences, 2(1), 65-80.
Khalid, T. (2003). Pre-service high school teachers’ perceptions of three environmental phenomena. Environmental Education Research, 9(1), 35-50.
Markaki, V. (2014). Environmental education through inquiry and technology. Science Education International, 25(1), 8686 8692.
Moseley, C. Utley, J. (2008). An exploratory study of pre-service teachers’ beliefs about the environment. Journal ofEnvironmental Education, 39(4), 15-29.
Negev, M., Sagy, G., Garb, Y., Salzberg, A. Tal, A. (2008). Evaluating the environmental literacy of Israeli elementary and high school students. The Journal ofEnvironmental Education, 39(2), 3-20.
Özalp, I. (2006). Karikatür tekniğininfen ve çevre eğitimindeki kullanılabilirliği üzerine bir araştır— ma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
Özden, M. Tekin, A. (2007). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına iliskz'nflzrlandalik ve duyarlı— lıklarının incelenmesi. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
Özsevgeç, T. Artun, H. (2012). Çevre eğitimi dersi modüler programının geliştirilmesi ve değer— lendirilmesi: ekosistem ünitesi örneği, 10. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde.
Öztaş, F. Kalıpçı, E. (2009). Teacher candidates’ perception level of environmental pollutant and their risk factor. International Journal ofEnvironmental Science Education, 4(2), 185-195.
Papadimitriou, V. (2004). Prospective primary teachers’ understanding of climate change, greenhouse effect, and ozone layer depletion. Journal ofScience Education and Technology, 13(2), 299-307.
Petegem, P., V., Blieck, A., Imbrecht, I. Hout, T. V. (2005). Implementing environmental education in pre-service teacher training. Environmental Education Research, 11(2), 161-171.
Pooley, J. A. O’Connor, M. (2000). Environmental education and attitudes: Emotions and beliefs are What is needed. Environment and Behavior, 32(5), 711-723.
Ramsey, J. Hungerford, H. R. (2002). Perspectives on environmental education in the United States. T. Dietz P. C. Stern (Eds). New tools fi3r environmental protection: education, infin— mation and voluntary measures (Dp. 147—160), National Academy Press, Washington, USA.
Ruchter, M. (2007). new conceptfor mobile environmental education. Karlsruhe: Universitat Karlsruhe. Schlottmann, C. (2009). The conceptual foundations of environmental education: towards broad theory of environmental moral education. Unpublished dissertation, New York University, USA.
Shephard, K., Harraway, J., Lovelock, B., Skeaff, S., Slooten, L., Strack, M., Fumari, M. Jowett, T. (2014). Is the environmental literacy of university students measurable. Environmental Edu— cation Research, 20(4), 476 495.
Sönmez, A. Kılmç, A. (2012). Preservice science teachers’ self-efficacy beliefs about teaching gm foods: the potential effects of some psychometric factors. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(2), 49-76.
Şama, E. (2003). Öğretmen adaylarınm çevre sorunlarına yönelik tutumları. Gazi Üniversitesi Eği— tim Fakültesi Dergisi, 23(2), 99-110.
Taylor, N., Doff, T., Jenkins, K. Kennelly, J. (2007). Environmental knowledge and attitudes among cohort of pre-service primary school teachers in Fiji. International Research in Geog— raphical and Environmental Education, 16(4), 367-379.
Teksoz, G. T., Boone, J. W., Tuzun, O. Y. Oztekin, C. (2014). An evaluation of the environmental literacy of preservice teachers in Turkey through Rasch analysis. Environmental Education Research, 20(2), 202 227.
Topsakal, U. Ü. Kara, S. (2009). İlköğretim öğretmen adaylarınm ozon tabakası ile ilgili algılamaları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(37),13-32.
Tuncer, G., Ertepınar, H., Tekkaya, C. Sungur, S. (2005). Environmental attitudes of young people in Turkey: Effects of school type and gender. Environmental Education Research, 11(2), 215—233.
Tuncer, G., Sungur, S., Tekkaya, C. Ertepmar, H. (2004). Environmental attitudes ofthe 6th grade students from rural and urban areas: case study for Ankara. Hacettepe Üniversitesi Eğitim akültesi Dergisi, 26, 167-175.
Türkiye Çevre Atlası. (2004). Düzenleme ve tasarım: Ali Rıza Baykan, TC. Çevre ve Orman Bakanlığı, ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü, Ankara http://trag|or.cu.edu.tr/objects/objectFi|e/turkiye_cevre_at|asi_2004_2008_01_09.pdf web sayfasından 30 Temmuz 2015 tarihinde almmıştır.
Uzun, N. Sağlam, N. (2005). Sosyo-ekonomik durumun çevre bilinci ve çevre akademik başarısı üzerindeki etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 194-202.
Uzun, N. Sağlam, N. (2007). Orta öğretim kurumlarında çevre eğitimi ve öğretmenlerin çevre eğitim programları hakkındaki görüşleri. Eurasian Journal ofEducational Research, (26), 176-187.
Ünal, S. Dımışkı, E. (1999). UNESCO-UNEP himayesinde çevre eğitiminin gelişimi ve Türkiye’de ortaöğretim çevre eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim akültesi Dergisi, l6- 17, 142- 54.
Willis, A. L. (1 999). survey ofthe environmental literacy ofhıgh schooljunior and senior studentsfrom SouthestTexas School District. Unpublished Dissertation, Houston University, Houston, USA.
Wright, J. M. (2008). Web-based versus in-class: An exploration of how instructional methods influence postsecondary students’ environmental literacy TheJournal ofEnvironmental Education, 39(2), 33—46.
Yavetz, B., Goldman, D. Pe’er, S. (2009). Environmental literacy ofpre-service teachers in Israel: comparison between students at the onset and end of their studies. Environmental Education Research, 15(4), 393-415.
Yavetz, B., Goldman, D. Pe’er, S. (2014). How do preservice teachers perceive “environment” and its relevance to their area of teaching? Environmental Education Research, 20(3), 354 371.
Yıldırım, N. (2008). Dizayn edilen çevre eğitimi dersinin ilköğretim öğrencilerinin çevresel tutum— larına olan etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Yılmaz, D. (2006). İlköğretimde çevre eğitimi için yöntem geliştirme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Yılmaz, F. Gültekin, M. (2012). Sınıf öğretmeni adaylannın çevre sorunlan bağlarmnda öğrean gördükleri programa ilişkili görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18,120—132.
Zak, K. M. Munson, B. H. (2008). An exploratory study of elementary preservice teachers’ understanding of ecology using concept maps. The Journal ofEnvironmental Education, 39(3), 32-46.

APA	ÖZMEN H, ÖZDEMİR S (2016). Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. , 1691 - 1712.
Chicago	ÖZMEN Haluk,ÖZDEMİR Seher Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. (2016): 1691 - 1712.
MLA	ÖZMEN Haluk,ÖZDEMİR Seher Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. , 2016, ss.1691 - 1712.
AMA	ÖZMEN H,ÖZDEMİR S Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. . 2016; 1691 - 1712.
Vancouver	ÖZMEN H,ÖZDEMİR S Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. . 2016; 1691 - 1712.
IEEE	ÖZMEN H,ÖZDEMİR S "Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti." , ss.1691 - 1712, 2016.
ISNAD	ÖZMEN, Haluk - ÖZDEMİR, Seher. "Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti". (2016), 1691-1712.

APA	ÖZMEN H, ÖZDEMİR S (2016). Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 1691 - 1712.
Chicago	ÖZMEN Haluk,ÖZDEMİR Seher Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi 24, no.4 (2016): 1691 - 1712.
MLA	ÖZMEN Haluk,ÖZDEMİR Seher Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, vol.24, no.4, 2016, ss.1691 - 1712.
AMA	ÖZMEN H,ÖZDEMİR S Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 2016; 24(4): 1691 - 1712.
Vancouver	ÖZMEN H,ÖZDEMİR S Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 2016; 24(4): 1691 - 1712.
IEEE	ÖZMEN H,ÖZDEMİR S "Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti." Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 24, ss.1691 - 1712, 2016.
ISNAD	ÖZMEN, Haluk - ÖZDEMİR, Seher. "Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Eğitimine Yönelik Düşüncelerinin Tespiti". Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi 24/4 (2016), 1691-1712.