YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1

SEZİCİ, EMRE; KIYIKÇI, Mustafa

YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1

Mustafa KIYIKÇI, (Vakıf Bank Gaziantep Bölge İstihbarat Müdürü,)

Emre SEZİCİ (Yrd. Doç. Dr., Dumlupınar Üniversitesi, KSBMYO, e)

Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi

9 2

Yıl: 2017 Cilt: 52 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 19 - 40 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1

Öz:

Bu çalışmanın amacı, yıkıcı liderlik algısı ile tükenmişlik arasındaki ilişkiyi bankacılık sektöründe ampirik olarak incelemektir. Tesadüfî olmayan örnekleme yöntemlerinden kolayda örnekleme yönteminin tercih edildiği çalışmada verilerin analizinde, SPSS 13 paket programı ve Lisrel 8.51 paket programından yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında toplamda 134 kamu ve özel sektör banka çalışanı yer almaktadır. Araştırma bulgularına göre, yıkıcı liderliğin; aşırı otoriterlik ve liderlik için yetkin olmama alt boyutlarının, tükenmişliğin alt boyutları olan duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarım hissinde azalmayı anlamlı bir şekilde olumlu yönde yordadığı tespit edilmiştir

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans Davranış Bilimleri

THE RELATIONSHIP BETWEEN DESTRUCTIVE LEADERSHIP AND BURNOUT: A RESEARCH IN BANKING SECTOR

Öz:

The purpose of this study is to empirically examine the relationship between perceived destructive leadership and burnout in the banking sector. Convenience sampling that is among the non-random sampling methods has been preferred to obtain data in this study and SPSS 13 and Lisrel 8.51 software packages have been used for data analysis. A total of 134 public and private sector bank employees were included in the study. According to research findings, from sub-dimensions of destructive leadership; authoritarian leadership and inadequate leadership skills have been found to positively affect positively the reduction in emotional exhaustion, depersonalization, and personal accomplishment, which are sub-dimensions of burnout

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Arı, G. S., Bal Ç. E. (2008). “Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi”, Yönetim ve Ekonomi 15(1), 131-148.
Ardıç, K., Polatçı, S. (2009). “Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32, 21-46.
Balogun, J.A., Titiloye, V., Balogun, A., Oyeyemi, A., Katz, J. (2002). “Prevalence and Determinants of Burnout among Physical and Occupational Therapists”, Journal of Allied Health, 31(3), 131-139.
Buluç, B. (1998). “Bilgi Çağı ve Örgütsel Liderlik”, Yeni Türkiye Dergisi, 20(4), 1205-1213.
Çapri, B. (2006). “Tükenmişlik Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 62-77.
Çelebi, N., Güner, H., Yıldız, V. (2015). “Toksik Liderlik Ölçeğinin Geliştirilmesi”, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 249- 268.
Dalkılıç, O. S. (2014). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri, Nobel Akademik Yayıncılık, 2. Basım, Ankara.
Duffy, M. K., Ganster, D. C., Pagon, M. (2002). “Social Undermining in the Workplace”, Academy of Management Journal, 45 331-351.
Ekmekci Merve (2014). Değişim Mühendisliği, Nepotizm ve Mobbingin Çalışan Performansı Üzerindeki Etkisi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı İşletme Yönetimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Ergin, C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması, İçinde; Rüveyde Bayraktar ve İhsan Dağ (Editörler) VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları (ss. 143-154), Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Ferris, G. R., Zinko, R., Brouer, R. L., Buckley, M. R., Harvey, M. G. (2007). “Strategic Bullying as a Supplementary, Balanced Perspective on Destructive Leadership”, The Leadership Quarterly, 18, 195-206.
Gagne, M., Deci, E. L. (2005). “Self-Determination Theory and Work Motivation”, Journal of Organizational Behavior, 26, 331-362.
Goldman, A. (2006). “High Toxicity Leadership: Borderline Personality Disorder and the Dysfunctional Organization”, Journal of Managerial Psychology, 21, 733-746.
Güriş, S., Astar, M. (2015). Bilimsel Araştırmalarda SPSS ile İstatistik. İkinci Baskı, İstanbul: Der Yayınları.
Güven, Ö. Z., Sezici, E. (2016). “Otel İşletmelerinde İşgörenlerin Tükenmişlik Düzeylerinin Maslach Tükenmişlik Modeline Göre İncelenmesi”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 14(2), 111-132.
Harvey, P., Stoner, J., Hochwarter, W., Kacmar, C. (2007). “Coping with Abusive Supervision: The Neutralizing Effects of Ingratiation and Positive Affect on Negative Employee Outcomes”, The Leadership Quarterly, 18, 264-280.
Hobman, E. V., Restubog, S. L. D., Bordia, P., Tang, R. L. (2009). “Abusive Supervision in Advising Relationships: Investigating the Role of Social Support”, Applied Psychology: An International Review, 58, 233- 256.
Hoffman, B. J., Strang, S. E., Kuhnert, K. W., Campell, W. K., Kennedy, C. L., Lo Pilato, A. C. (2013). “Leader Narcissism and Ethical Context: Effects on Ethical Leadership and Leader Effectiveness”, Journal of Leadership & Organizational Studies, 20(1), 25-37.
Hogan, R., Hogan, J. (2001). “Assessing Leadership: A View from the Dark Side”, International Journal of Selection and Assessment, 9(1-2), 40– 51.
Hornstein, H. A. (1996). Brutal Bosses and their Prey, Riverhead Books, New York. Karabay, M. E. (2015). İşletmelerde Etik ve Etik Liderlik Sigortacılık Sektöründe Bir Araştırma, Beta Basım A.Ş., İstanbul.
Kellerman, B. (2008). Kötü Liderlik Nedir, Nasıl Gerçekleşir ve Niçin Önemlidir, Çeviren: Fadime Kahya, Harvard Business School Punlishing Corporation, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Lipman-Blumen, J. (2005). “Toxic Leadership: When Grand Illusions Masquerade as Noble Vision”, Leader to Leader, 36, 29-36.
Malhotra, N.K., Kim, S. S., Patil, A. (2006). Common Method Variance in IS Research: A Comparison of Alternative Approaches and A Reanalysis of Past Research, Management Science, 52 (12): 1865-1883.
Maslach C. ve Jackson S. E. (1981). The Measurement of Experienced Burnout, Journal of Occupational Behaviour, 2: 99-113.
Namie,G., Namie,R. (2000). The Bully at Work. What You can do to Stop the Hurt and Reclaim the Dignity on the Job, Naperville:Sourcebooks Inc. Paunonen, S. V., Lönnqvist, J. E., Verkasalo, M., Leikas, S., Nissinen, V. (2006). “Narcissism and Emergent Leadership in Military Cadets”, Leadership Quarterly, 17(5), 475-486.
Pazarbaş, M. (2012). Liderlik ve Otorite: Lise Öğrencilerinin Liderlik ve Otorite Algısı Üzerine Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı Halkla İlişkiler Bilim Dalı Doktora Tezi, Konya.
Pines, A. M. (1993). Burnout: An Existential Perspective. Editörler: Schaufeli, W., Maslach, C., & Marek, T., İçinde: Professional Burnout: Developments in Theory and Research, Washington D.C.: Taylor & Francis, 33-52.
Podsakoff, P. M., Mackenzie, S. B., Podsakoff, N. P., Lee, J.-Y. (2003). “Common Method Biases in Behavioral Research: A Critical Review of the Literature and Recommended Remedies”, Journal of Applied Psychology, 88 (5): 879-903.
Reed, G. E. ve Bullis, R. C. (2009). “The Impact of Destructive Leadership on Senior Military Officers and Civilian Employees”, Armed Forces & Society, 36(1), 5-18.
Rosenthal, S. A., Pittinsky, T. L. (2006). “Narcissistic leadership”, The Leadership Quarterly, 17(6), 617-633.
Saylı, H., Kızıldağ, D. (2007). “Yönetsel Etik ve Yönetsel Etiğin Oluşmasında İnsan Kaynakları Yönetiminin Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Analiz”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 231- 251.
Schyns, B., Schilling, J. (2013). “How Bad are the effects of Bad Leaders” A Meta-Analysis of Destructive Leadership and its Outcomes”, The Leadership Quarterly, 24, 138-158.
Schmidt, A. A. (2008). Development and Validation of the Toxic Leadership Scale, Master Of Science, University of Maryland. Sezici, E. (2016). “İzleyicilerin Yıkıcı Liderlik Algısı Ve Sonuçları”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 47, 107-123.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ankara, Ekinoks Yayınevi.
Telli E., Ünsar, A. S., Oğuzhan, A. (2012). Liderlik Davranış Tarzlarının Çalışanların Örgütsel Tükenmişlik ve İşten Ayrılma Eğilimleri Üzerine Etkisi: Konuyla İlgili Bir Uygulama, Electronic Journal of Vocational Collages, 135-150.
Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu ve Özel Sektör Örgütlerinde Liderlik Davranışı Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 1-16.
Tepper, B. J. (2000). “Consequences of Abusive Supervision”, Academy of Management Journal, 43(2), 178-190.
Thoroughgood, C. N., Hunter, S. T., Sawyer, K. B. (2011). “Bad Apples, Bad Barrels, and Broken Followers? An Empirical Examination of Contextual Influences on Follower Perceptions and Reactions to Aversive Leadership”, Journal of Business Ethics, 100, 647-672.
Uymaz, A. O. (2013). “Yıkıcı Liderlik Ölçeği Geliştirme Çalışması”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 24(75), 37-57.
Wu, T., Hu, C. (2009). “Abusive Supervision and Employee Emotional Exhaustion: Dispositional Antecedents and Boundaries”, Group & Organization Management, 34: 143-169.
Yen, T. Q., Tian, Y., Sankoh, F. P. (2013). “The Impact of Prevalent Destructive Leadership Behaviour on Subordinate Employees in a Firm”, American Journal of Industrial and Business Management, 3, 595-600.
Yıldız, S. M. (2015). “Lider-Üye Etkileşimi, İşyerinde Mobbing ve Mesleki Tükenmişlik İlişkisi, Detay Anatolia Akademik Yayıncılık Ltd. Şti., Ankara.

APA	KIYIKÇI M, SEZİCİ E (2017). YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. , 19 - 40.
Chicago	KIYIKÇI Mustafa,SEZİCİ EMRE YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. (2017): 19 - 40.
MLA	KIYIKÇI Mustafa,SEZİCİ EMRE YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. , 2017, ss.19 - 40.
AMA	KIYIKÇI M,SEZİCİ E YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. . 2017; 19 - 40.
Vancouver	KIYIKÇI M,SEZİCİ E YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. . 2017; 19 - 40.
IEEE	KIYIKÇI M,SEZİCİ E "YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1." , ss.19 - 40, 2017.
ISNAD	KIYIKÇI, Mustafa - SEZİCİ, EMRE. "YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1". (2017), 19-40.

APA	KIYIKÇI M, SEZİCİ E (2017). YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52(1), 19 - 40.
Chicago	KIYIKÇI Mustafa,SEZİCİ EMRE YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 52, no.1 (2017): 19 - 40.
MLA	KIYIKÇI Mustafa,SEZİCİ EMRE YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, vol.52, no.1, 2017, ss.19 - 40.
AMA	KIYIKÇI M,SEZİCİ E YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2017; 52(1): 19 - 40.
Vancouver	KIYIKÇI M,SEZİCİ E YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi. 2017; 52(1): 19 - 40.
IEEE	KIYIKÇI M,SEZİCİ E "YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1." Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52, ss.19 - 40, 2017.
ISNAD	KIYIKÇI, Mustafa - SEZİCİ, EMRE. "YIKICI LİDERLİK ALGISI İLE TÜKENMİŞLİK ARASINDAKİ İLİŞKİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR İNCELEME1". Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi 52/1 (2017), 19-40.