Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi

Güven, Münevver; ÇİÇEK BOZKURT, Emel

Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi

Münevver GÜVEN, (Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı, Aydın, Türkiye)

Emel ÇİÇEK BOZKURT (Sivas Numune Hastanesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Kliniği, Sivas, Türkiye)

Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi

11 3

Yıl: 2017 Cilt: 11 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 233 - 238 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Herpes zoster(HZ), dorsal kök gangliyonlarında latent olarak kalan varisella zoster virüsünün reaktivasyonuyla oluşmaktadır. HZ çocuklarda, özellikle immünkompetan çocuklarda nadir görülmektedir. Bu çalışmada dermatoloji polikliniğimizde HZ tanısı alan çocukların demografik özellikleri, klinik bulguları ve komplikasyonlarının incelenmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntemler: Dermatoloji polikliniğinde Ekim 2012-Eylül 2013 tarihleri arasında HZ tanısı alan, 18 yaşından küçük hastaların verileri retrospektif olarak incelendi. Hastalar yaş, cinsiyet, geçirilmiş varisella öyküsü, varicella aşısı, tetikleyici faktörler, klinik bulgular, eşlik eden hastalık, immünsüpresif ilaç kullanımı, enfeksiyonun ortaya çıktığı ay, komplikasyon gelişimi ve tedavi açısından değerlendirildi. Bulgular: HZ tanısı konulan 24 çocuk hastanın 8'i kız (%33.3), 16'sı erkekti(%66.6). Hastaların ortanca yaşları 13 yıl (2-17yaş) olarak saptandı. On altı (%66.6) hastada torakal dermatom tutulurken, 3 (%12.5) hastada servikal, 2 (%8.3) hastada servikotorakal, 3 (%12.5) hastada lumbal dermatom tutulumları izlendi. Hastalarımızın hiçbirinde disseminasyon gelişmedi. Sekiz hastada bölgesel lenfadenopati saptandı. Hastaların hemen tamamında kaşıntı ve/veya ağrı yakınması mevcuttu. On sekiz (%75) hastada kaşıntı ve ağrı birlikteydi. Hastalığı tetikleyebilecek faktörler olarak 11 hastada emosyonel stres (okul/aile), ateşli hastalık, cerrahi operasyon ve uzun süreli açlık öyküsü vardı. Hastaların hiçbirinde immünsüpresyon yaratacak bir hastalık veya ilaç kullanımı yoktu. En sık şubat ayında (8 hasta, %33.3) olmak üzere her mevsimde HZ olguları görüldü. Hastaların hiçbiri varisella aşısı olmamıştı. Suçiçeği geçirme öyküsü hastaların sadece 8'inde (%33.3) vardı. On beş (%62.5) hastaya sistemik antiviral tedavi verildi. Hastalarda postherpetik nevralji veya majör bir komplikasyon görülmedi. Sonuç: HZ sağlıklı çocuklarda da görülebilmektedir. Erişkin hastalara benzer şekilde en sık torakal dermatom etkilenir. Aile veya okul kaynaklı stres, cerrahi operasyon, ateşli hastalık ve oruç tutma gibi uzun süreli açlık sağlıklı çocuklarda HZ'nin gelişimini kolaylaştırabilir. Sağlıklı çocuklarda HZ'ye bağlı postherpetik nevralji veya majör komplikasyon genellikle gelişmez.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Hematoloji Pediatri

Herpes Zoster Infection in Childhood: An Evaluation of 24 Cases

Öz:

Objective: Herpes zoster (HZ) is caused by reactivation of latent varicella zoster virus that resides in a dorsal root ganglion. HZ is rare in immunocompetent children. The purpose of this study was to evaluate the demographic features, clinical manifestations and complications of children diagnosed as HZ at our dermatology clinic. Material and Methods: Patients under 18 years who presented with HZ to our dermatology clinic between October 2012 and September 2013 were retrospectively investigated. Age, gender, history of chickenpox, varicella vaccination, predisposing factors, clinical manifestations, associated diseases, use of immunosuppressive drugs, month of onset, complications and treatment were evaluated.Results: Among the 24 patients diagnosed with HZ, 8 were girls (33.3%) and 16 were boys (66.6%). The median age was 13 years (2-17 years). While 16 (66.6%) patients had thoracic dermatome involvement, the rest had cervical (n=3, 12.5%), cervicothoracic (n=2, 8.3%), lumbar (n=3, 12.5%) dermatome involvement. None of the patients had disseminated eruption. Eight patients had local lymphadenopathy. All patients had pruritus and/or pain and eighteen patients had both pruritus and pain. Eleven patients had triggering factors such as emotional stress (originating from school or home), surgery, febrile illness and fasting. None of the patients had immunosuppression. HZ occurred in all seasons but most commonly in February. None of the patients had undergone varicella vaccination. A history of chickenpox was recorded in only 8 (%33.3) patients. Fifteen patients (%62.5) were given systemic antiviral treatment. Postherpetic neuralgia or major complications were not observed. conclusion: HZ can be seen in healthy children. Similar to adults, the common places of involvement are thoracic dermatomes. Stress, surgery, febrile illness and long-term hunger such as fasting can facilitate the development of HZ in healthy children. Postherpetic neuralgia or major complications do not usually occur in healthy children.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Hematoloji Pediatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Mendoza N, Madkan V, Sra K, Willison B, Morrison LK, Tyring SK. Human Herpes viruses. In: Bolognia JL, Jorizzo JL, Schaffer JV (eds). Dermatology. 3rd ed. China: Elsevier Saunders 2012;1321- 43.
2. McCrary ML, Severson J, Tyring SK. Varicella zoster virus. J Am Acad Dermatol 1999;41:1-14.
3. Ramdass P, Mullick S, Farber HF. Viral skin diseases. Prim Care 2015;42:517-67.
4. Johnson RW, Alvarez-Pasquin MJ, Bijl M, Franco E, Gaillat J, Clara JG, et al. Herpes zoster epidemiology, management, and disease and economic burden in Europe: A multidisciplinary perspective. Ther Adv Vaccines 2015;3:109-20.
5. Feder HM, Hoss DM. Herpes zoster in otherwise healthy children. Pediatr Infect Dis J 2004;23:451-7.
6. Kurlan JG, Connelly BL, Lucky AW. Herpes zoster in the first year of life following postnatal exposure to varicella-zoster virus: Four case reports and a review of infantile herpes zoster. Arch Dermatol 2004;140:1268-72.
7. Özuğuz P, Kaçar SD, Polat S, Karaca S, Kundak A. Çocukluk çağı zona zoster: 12 olgu sunumu. Abant Medical Journal 2014;3:253- 6.
8. Tepe B, Bucak İH, Almış H. Sağlıklı çocuklarda herpes zoster: Retrospektif bir çalışma. Turk J Dermatol 2016;10:65-9.
9. Grote V, vonKries R, Rosenfeld E, Belohradsky BH, Liese J. Immunocompetent children account for the majority of complications in childhood herpes zoster. J Infect Dis 2007;196:1455-8.
10. Goh CL, Khoo L. A retrospective study of the clinical presentation and outcome of herpes zoster in a tertiary dermatology outpatient referral clinic. Int J Dermatol 1997;36:667-72. jeneralize herpes zoster gibi komplikasyonlar da nadir de olsa gelişebilmektedir (9,12). Her 100 immünsüprese HZ'li çocuktan en az birinin, her 250 sağlıklı HZ'li çocuktan en az birinin komplikasyonlar nedeniyle hospitalize edildiği bildirilmektedir (9). Bizim hasta grubumuzda bu komplikasyonların hiçbiri gelişmedi. Komplikasyon veya başka bir nedenle hospitalizasyon ihtiyacı olmadı. Bu durumun hastalarımızın sağlıklı olması, hastalarımızda herpes zoster oftalmikus gibi trigeminal sinir tutulumunun olmaması ve hasta sayımızın az olması ile ilişkili olduğu düşünülmüştür. Suçiçeği son derece bulaşıcı olup, damlacık yolu veya veziküler sıvı ile direkt kontakt ile bulaşabilmektedir. HZ suçiçeği kadar bulaşıcı olmamasına karşın, HZ veziküllerindeki sıvıdan seronegatif bireylere VZV bulaşı olabilmekte ve suçiçeği gelişebilmektedir. Bulaş riski lezyonlar krutlanana kadar devam etmektedir (1,4,5,13). Bu bilgilerle uyumlu olarak 2 nolu hastamızın lezyonlarının başlangıçından 12 gün sonra kardeşinde suçiçeği gelişmiştir. Bu nedenle HZ'nin suçiçeği bulaştırma riski olduğu konusunda hastaların bilgilendirilmesi ve özellikle bebekler, gebeler ve immünsüprese bireyler gibi risk altındaki gruplardan lezyonlar krutlanana kadar uzak durulmasının önerilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. Suçiçeği aşısı ulusal aşı takvimimize 2013 yılında dahil edilmiş olup, tek doz halinde 1 yaşında uygulanmaktadır (14). Aşılanmış çocuklarda da HZ gelişebilmektedir. Aşılanmış çocuklarda görülen HZ olgularının bir kısmı vahşi tip VZV'ye, bir kısmı aşı ilişkili VZV'ye bağlı gelişmektedir (15). Ülkemizde de aşılama programı dahilinde suçiçeği aşısı yapılmış 14 aylık bir çocukta HZ geliştiği bildirilmiştir (16). Çalışmamızdaki olguların hiçbiri suçiçeği aşısı olmamıştı. Bu nedenle olgularımız aşı ilişkili VZV'e bağlı değil, vahşi tip VZV'ye bağlı gelişen HZ olguları olarak değerlendirildi. Erişkin HZ'de sıklıkla ağrı şikayeti eşlik etmektedir. Erişkinlerden farklı olarak, çocuk HZ olgularında ağrı daha az sıklıkla görülmektedir. Çocuk HZ olgularında en çok görülen semptom kaşıntı olarak bildirilmektedir (5,8,17). Diğer çalışmalardan farklı olarak çalışmamızda hastalarda kaşıntı ve ağrı yakınması eşit oranlarda görüldü. On sekiz (%75) hastada kaşıntı ve ağrı birlikteydi. Hastaların %87.5'inde ağrı şikayeti vardı. Ayrıca hastalarımızda daha az sıklıkla hassasiyet, karıncalanma, yanma ve batma şikayetleri saptandı. Topikal antiviral tedaviler HZ'li hastalarda etkili olmadığından önerilmemektedir (18). VZV'in replikasyonunu baskılayan, sistemik nükleozid analogları olan asiklovir, valasiklovir ve famsiklovir HZ'nin tedavisinde kullanılmaktadır. Bu ajanlar viral yayılımı azaltmakta, yara iyileşmesini hızlandırmakta, akut ağrının şiddetini ve süresini azaltmaktadır. Ayrıca postherpetik nevraljinin gelişim riskini azaltmaktadır. HZ'li bütün hastalarda antiviral tedaviler güvenli ve iyi tolere edilebildiği için göz önünde bulundurulmalıdır. Ama özellikle 50 yaşın üzerinde, orta ya da şiddetli ağrı ve döküntüsü olanlarda ve gövde dışı dermatomların (yüz) etkilendiği hastalarda önerilmektedir (19). Pediatrik hastalarda Türkiye Çocuk Hast Derg/Turkish J Pediatr Dis / 2017; 4: 233-238 238 Güven M ve Çiçek Bozkurt E.
16. Saçar H, Uyar B, Saçar T. Suçiçeği aşısı sonrası gelişen herpes zoster olgusu. Dermatoz 2014;5:1-4.
17. Topkarcı Z, Erdoğan B, Erkum T, Yılmaz M. Sağlıklı çocuklarda herpes zoster infeksiyonu. Bakırköy Tıp Dergisi 2012;8:178-81.
18. Dworkin RH, Johnson RW, Breuer J, Gnann JW, Levin MJ, Backonja M, et al. Recommendations for the management of herpes zoster. Clin Infect Dis 2007;44(Suppl 1):S1-26.
19. Sampathkumar P, Drage LA, Martin DP. Herpes zoster (shingles) and postherpetic neuralgia. Mayo Clin Proc 2009;84:274-80.
20. Katakam BK, Kiran G, Kumar U. A prospective study of herpes zoster in children. Indian J Dermatol 2016;61:534-9.
11. Hong MJ, Kim YD, Cheong YK, Park SJ, Choi SW, Hong HJ. Epidemiology of postherpetic neuralgia in Korea: An electronic population health insurance system based study. Medicine (Baltimore) 2016;95:e3304.
12. Hong SM, Yang YS. A case of optic neuritis complicating herpes zoster ophthalmicus in a child. Korean J Ophthalmol 2010;24:126- 30.
13. Leung AK, Robson WL, Leong AG. Herpes zoster in childhood. J Pediatr Health Care 2006;20:300-3.
14. Arısoy ES, Çiftçi E, Hacımustafaoğlu M, Kara A, Kuyucu N, Somer A ve ark. Önceden sağlıklı çocuklarda Türkiye ulusal bağışıklama çizelgesinde (Ulusal Aşı Takvimi) yer alan ve almayan aşılara ilişkin uygulama önerileri-2015. J Pediatr Inf 2015;9:1-11.
15. Weinmann S, Chun C, Schmid DS, Roberts M, Vandermeer M, Riedlinger K, et al. Incidence and clinical characteristics of herpes zoster among children in the varicella vaccine era, 2005-2009. J Infect Dis 2013;208:1859-68.

APA	Güven M, ÇİÇEK BOZKURT E (2017). Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. , 233 - 238.
Chicago	Güven Münevver,ÇİÇEK BOZKURT Emel Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. (2017): 233 - 238.
MLA	Güven Münevver,ÇİÇEK BOZKURT Emel Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. , 2017, ss.233 - 238.
AMA	Güven M,ÇİÇEK BOZKURT E Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. . 2017; 233 - 238.
Vancouver	Güven M,ÇİÇEK BOZKURT E Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. . 2017; 233 - 238.
IEEE	Güven M,ÇİÇEK BOZKURT E "Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi." , ss.233 - 238, 2017.
ISNAD	Güven, Münevver - ÇİÇEK BOZKURT, Emel. "Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi". (2017), 233-238.

APA	Güven M, ÇİÇEK BOZKURT E (2017). Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 11(4), 233 - 238.
Chicago	Güven Münevver,ÇİÇEK BOZKURT Emel Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 11, no.4 (2017): 233 - 238.
MLA	Güven Münevver,ÇİÇEK BOZKURT Emel Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, vol.11, no.4, 2017, ss.233 - 238.
AMA	Güven M,ÇİÇEK BOZKURT E Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2017; 11(4): 233 - 238.
Vancouver	Güven M,ÇİÇEK BOZKURT E Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 2017; 11(4): 233 - 238.
IEEE	Güven M,ÇİÇEK BOZKURT E "Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi." Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi, 11, ss.233 - 238, 2017.
ISNAD	Güven, Münevver - ÇİÇEK BOZKURT, Emel. "Çocukluk Döneminde Herpes Zoster Enfeksiyonu: 24 Olgunun Değerlendirilmesi". Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 11/4 (2017), 233-238.