Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi
Yıl: 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 21 - 29 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 12-10-2018
Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi
Öz: Araştırmanın amacı; yaşlı bireylerin günlük yaşam aktivite düzeylerinin yaşam kalitesi ve yaşam doyumu üzerine olan etkisini belirlemektir. Araştırmanın örneklemini 92 yaşlı birey oluşturmaktadır. Veriler; Yaşlı Birey Tanıtım Formu, Barthel İndeksi, Nottingham Sağlık Profili, Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. İstatistiksel analiz; aritmetik ortalama, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testi, Pearson ve Spearman korelasyon katsayısı analizi ile değerlendirilmiştir. Yaşlıların Barthel İndeksi puan ortalamasının 78,02±24,07; Yaşam Doyumu Ölçeği puan ortalamasının ise 21,89±5,87 olduğu, Barthel İndeksi puan ortalamasına göre; %45,7‟sinin orta derece bağımlı olduğu, yaşam doyumlarının ise genel olarak yüksek olduğu belirlenmiştir. Yaşam kalitelerinin değerlendirildiği Nottingham Sağlık Profili toplam puan ortalamasının 230,19±120,59 olduğu, en yüksek ortalamanın “Enerji” alanında (54,57±32,66), en düşük ortalamanın “Sosyal izolasyon” alanında (23,33±26,42) olduğu, buna göre; yaşam kalitelerinin “Sosyal izolasyon” alanında en iyi, “Enerji” alanında en kötü olduğu belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarımıza göre; bağımsızlık düzeyi arttıkça yaşam doyumu artmakta, yaşam kalitesinin tüm alt boyut ve toplamındaki iyilik hali artıkça yaşam doyumu artmakta, bağımsızlık düzeyi arttıkça yaşam kalitesinin tüm alt boyutları ve toplamdaki iyilik hali artmaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Effects of Daily Life Activity Levels on the Quality of Life and Life Satisfaction of Elderly
Öz: The purpose of this study is to determine the effects of daily life activities on the quality of life and life satisfaction of elderly. The study sample included 92 elderly. Study data were collected with an “Personal Information Form”, “Barthel Index”, “Nottingham Healty Profile”, “Life Satisfaction Questionnaire”. Statistically analyzed with arithmethic mean, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis, Pearson/Spearman correlation coefficients. It was found that the mean score of Barthel Index was 78.02±24.07 and Life Satisfaction Questionnaire was 21.89±5.87. It was reported that 45.7% of the participants were moderately dependent and Life Satisfaction Questionnaire scores were relatively high. The mean score of Nottingham Healty Profile was 230.19±120.59 and the energy subdimension mean score was the highest (54.57±32.66) while social isolation subdimension had the lowest mean score (23.33±26.42), which suggested that the quality of life of aged people was the best in socia lisolation subdimension and the worst in energy subdimension. It was reported that life satisfaction was increased with independence levels and with higher subdimension and total scores of quality of life. It was also pointed out that all subdimension and total mean scores of quality of life increased with independence levels.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Durak M, Durak EŞ, Gencoz T. (2010). Psychometric Properties of the Satisfaction with Life Scale among Turkish University Students, Correctional Officers, and Elderly Adults. Social Indicators Research, 99:413-429.
- Diener E., Emmons R.A., Larsen R. J. And Griffin S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment. 49:71–75.
- Kücükdeveci AA, McKenna SP, Kutlay S, Gürsel Y, Whalley D, Arasil T. (2000). The Development and Psychometric Assessment of the Turkish Version of The Nottingham Health Profile. International Journal of Rehabilitation Research, 23(1):31-38.
- Hunt SM, McEwen J, McKenna SP. (1985). Measuring Health Status: A New Tool For Clinicians and Epidemiologists. The Journal of the Royal College of General Practitioners, 35(273): 185-188.
- Tamam B, Taşdemir N, Tamam Y. (2008). İnme Sonrası Demans: Sıklığı ve Risk Faktörleri. Türk Psikiyatri Dergisi, 19(1):46-56.
- Küçükdeveci AA, Yavuzer G, Tennant A, Süldür N, Sonel B, Arasil T. (2000). Adaptation of the Modified Barthel Index for Use in Physical Medicine and Rehabilitation in Turkey. Scandinavian Journal of Rehabilitation Medicine, 32(2):87-92.
- Yümin TE, Şimşek T., Sertel M, Öztürk A, Yüm in M. (2011). TheEffect of Functional Mobility and Balance on HealthRelated Quality of Life (Hrqol) Among Elderly People Living at Home and Those Living in Nursing Home. Archives of Gerontology and Geriatrics, 52:e180-184.
- Yıldırım ÜN, Özengin N, Özdemir ÇÖ, Gökhan F. (2011). Yaşlı Bireylerde Fonksiyonellik, Performans ve Reaksiyon Zamanı ile Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki. Türk Geriatri Dergisi, 14(1):68-74.
- Öztürk A, Şimşek TT, Yümin ET, Sertel M, Yümin M. (2011). The Relationship Between Physical, Functional Capacity and Quality of Life (Qol)Among Elderly People With a Chronic Disease. Archives of Gerontology and Geriatrics, 53:27-83.
- Grow S, Yeung P, Towers A, Alpass F, Stephens C. (2013). TheImpact of Mobility on Quality of Life Among Older Persons. Journal of Aging and Health, 25(5):723-36.
- Enkvist A, Ekström H, Elmstahl S. (2012). What factors affect life satisfaction (LS) among the oldest-old?. Archives of Gerontology and Geriatrics, 54:140-145.
- Paskulin GL, Vianna L, Molzahn AE. (2009). Factors Associated with Quality of Life of Brazilian Older Adults. International Nursing Review, 56:109-115.
- Stenhagen M, Ekström H, Nordell E, Elmstahl S. (2014). Accidental Falls, Health-Related Quality of Life and Life Satisfaction:A Prospective Study of the General Elderly Population. Archives of Gerontology and Geriatrics, 58:95-100.
- Setiati S, Harimurti K, Dewiasty E, Istanti R. (2011). Predictors and Scoring System for Health-related Quality of Life in an Indonesian Community-Dwelling Elderly Population. Acta Medica Indonesiana, 43(4):237-242.
- Hernandez CR, Fernandez VL, Alonso TO. (2009). Satisfaction With Life Related to Functionality in Active Elderly People. Actas Españolas de Psiquiatría, 37:61-67.
- Collins AL, Goldman N, Rodriguez G. (2008). Is Positive Well-Being Protective of Mobility Limitations Among Older Adults?. TheJournals of Gerontology: Series B, 63:321-327.
- Şimşek TT, Yümin TE, Sertel M, Öztürk A, Yümin M. (2010). Kadın ve Erkek Yaşlı Bireylerde Depresyonun Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesi ve Yaşam Memnuniyeti Üzerine Etkisi. Türk Geriatri Dergisi, 14(4):321-330.
- Borg C, Hallberg IR, Blomqvist K. (2006). Life Satisfaction Among Older People (65+) with Reduced Self-Care Capacity: The Relationshioto Social, Healthand Financial Aspects. Journal of Clinical Nursing, 15:607-618.
- Altay B, Avcı Aİ. (2009). Huzurevinde Yaşayan Yaşlılarda Özbakım Gücü ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki. Dicle Tıp Dergisi, 36(4):275-282.
- Telatar TG, Özcebe H. (2004). Yaşlı Nüfus ve Yaşam Kalitelerinin Yükseltilmesi, Türk Geriatri Dergisi, 7(3):162- 165.
- Sönmez Y, Reyhan U, Kıtay Ş, Korkut H, Sürücü S, Sezer M ve ark. (2007). İzmir‟de Bir Sağlık Ocağı Bölgesinde Yaşayan 75 Yaş ve Üzeri Bireylerde Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Etmenler. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2(3):145-153.
- Gokkaya KO, Kutsal YG, Borman P, Ceceli E, Doğan A, Eyigör S et al. (2012). Pain and quality of life (QoL) in elderly: The Turkish experience. Archives of Gerontology and Geriatrics, 55:357-362.
- Birtane M, Tuna H, Ekuklu G, Uzunca K, Akçi C, Kokino S. (2000). Edirne Huzurevi Sakinlerinde Yaşam Kalitesine Etki Eden Etmenlerin İrdelenmesi. Geriatri, 3(4):141-145.
- Şimşek TT, Yümin TE, Sertel M, Öztürk A, Yümin M. (2011). Mental, Mobilite ve Fonksiyonel Özürlülüğün Yaşlılarda Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesi ve Yaşam Memnuniyeti Üzerine Etkisi. Karşılaştırmalı Çalışma. Türk Geriatri Dergisi, 14(4):321-330.
- MeasuringQuality of Life, World HealthOrganization. Division of MentalHealthandPrevention of SubstanceAbuse 1997;1-13.
- Miszko TA, Cress ME, Slade JM, Covey CJ, Agrawal SK, Doerr CE. (2003). Effect of Strengthand Power Training on Physical Function in Community-Dwelling Older Adults. Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences and Medical Sciences, 58(2):171-175.
- Minosso J, Amendola F, Alvarenga M, Oliveira M. (2010). Validation of the Barthel Index in Elderly Patients Attended in Outpatient Clinics, in Brazil. Acta Paulista de Enfermagem, 23(2):218-223.
- Çuhadar D, Sertbaş G, Tutkun H. (2006). Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Bilişsel İşlev ve Günlük Yaşam Etkinliği Düzeyleri Arasındaki İlişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 7:232-239.
- Türkiye İstatistik Kurumu. İstatistiklerle Yaşlılar 2015.
- Diker J, Etiler N, Yıldız M, Şeref B. (2001). Altmış Beş Yaş Üzerindeki Kişilerde Bilişsel Durumun Günlük Yaşam Aktiviteleri, Yaşam Kalitesi ve Demografik Değişkenlerle İlişkisi: Bir Alan Çalışması, Psikiyatri Dergisi, 2(2):79-86.
- Altıparmak S. (2009). Huzurevinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Doyumu, Sosyal Destek Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler, Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 23 (3):159-164.
- Türkiye‟de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı. Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü. (2007). http://ekutup.dpt.gov.tr/nufus/yaslilik/eylempla.pdf. Erişim: 20.02.2016.
- Beğer T, Yavuzer H. (2012). Yaşlılık ve Yaşlılık Epidemiyolojisi. Klinik Gelişim, 25:1-3.
- Top ÜF, Saraç A, Yaşar G. (2010). Huzurevinde Yaşayan Bireylerde Depresyon Düzeyi, Ölüm Kaygısı ve Günlük Yaşam İşlevlerinin Belirlenmesi. Klinik Psikiyatri, 13:14-22.
- Özer M, Karabulut Ö. (2003). Yaşlılarda Yaşam Doyumu. Geriatri, 6(2):72-74.
| APA | KANKAYA H, KARADAKOVANA A (2017). Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. , 21 - 29. |
| Chicago | KANKAYA HÜLYA,KARADAKOVANA Ayfer Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. (2017): 21 - 29. |
| MLA | KANKAYA HÜLYA,KARADAKOVANA Ayfer Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. , 2017, ss.21 - 29. |
| AMA | KANKAYA H,KARADAKOVANA A Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. . 2017; 21 - 29. |
| Vancouver | KANKAYA H,KARADAKOVANA A Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. . 2017; 21 - 29. |
| IEEE | KANKAYA H,KARADAKOVANA A "Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi." , ss.21 - 29, 2017. |
| ISNAD | KANKAYA, HÜLYA - KARADAKOVANA, Ayfer. "Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi". (2017), 21-29. |
| APA | KANKAYA H, KARADAKOVANA A (2017). Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 21 - 29. |
| Chicago | KANKAYA HÜLYA,KARADAKOVANA Ayfer Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 6, no.4 (2017): 21 - 29. |
| MLA | KANKAYA HÜLYA,KARADAKOVANA Ayfer Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.6, no.4, 2017, ss.21 - 29. |
| AMA | KANKAYA H,KARADAKOVANA A Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 6(4): 21 - 29. |
| Vancouver | KANKAYA H,KARADAKOVANA A Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 6(4): 21 - 29. |
| IEEE | KANKAYA H,KARADAKOVANA A "Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi." Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6, ss.21 - 29, 2017. |
| ISNAD | KANKAYA, HÜLYA - KARADAKOVANA, Ayfer. "Yaşlı Bireylerde Günlük Yaşam Aktivite Düzeylerinin Yaşam Kalitesi ve Yaşam Doyumuna Etkisi". Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 6/4 (2017), 21-29. |
