Yıl: 2018 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 50 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-09-2019

Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı

Öz:
Amaç: Bu çalışmada akademisyenlerin engelliliğe yönelik algı ve tutumlarının belirlenmesiamaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma 2015-2016 yılında yürütülen tanımlayıcı nitelikte biraraştırmadır. Minimum örnek büyüklüğü 420 olarak hesaplanmıştır. Oluşturulan anketler fakülteve meslek yüksekokul yönetimlerine gönderilmiş; anketi gönüllü olan akademik personel kendisidoldurmuştur. Engellilere yönelik tutumları belirlemek için “Engellilere Yönelik Tutum Ölçeği”kullanılmıştır. İstatistiksel analizlerde Student t testi, One Way Anova testi ve ki kare analizikullanılmıştır. Bulgular: Çalışma sonunda 658 akademik personele ulaşılmıştır.Akademisyenlerin %24.5’inin yaşamında engelli bir birey/bireyler mevcuttur. Birçoğunun dahaçok gözle görülebilir engellere yönelik durumları engelli tanımı içine koydukları görülmüştür.Araştırmaya katılanların %2.3’ü engelli olmanın insana verilen bir ceza, %7.8’i bir lütuf-armağanve %62.9’u bir sınav-imtihan olduğunu düşünmektedir. Devletin engellilere sağladığı haklar, yasaldüzenlemeler ve uygulamalarla ilgili en az bilgi sahibi oldukları uygulamalar burs, yurt önceliği,özel eğitime verilen maddi destek ve üniversitelerde kurulan engellilerle ilgili birimin varlığıdır.Akademik personelin %39.5’i Erciyes Üniversitesi’nin engellilere sağladığı hizmet ve yardımlarıyeterli bulmamaktadır. %61.1’i üniversite eğitimleri süresince engelli öğrencilerinkarşılaşabilecekleri sorunları azaltmanın öğretim elemanlarının görevi olmadığınıdüşünmektedir. Ölçek toplam skor ortalaması 126.9±13.4 (min:82 max:150) olarak saptanmıştır.Alt ölçek ortalama puanları; merhamet alt boyutu için 56.2±6.1 (29-65), sosyal değer alt boyutuiçin 53.2±6.9 (33-65) ve kaynak dağıtımı alt boyutu için 17.4±2.3 (8-20) olarak hesaplanmıştır.Sonuç: Akademik personelin engelliğe yönelik tutumları olumlu ancak bazı konulardaki bilgileriyetersizdir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Davranış Bilimleri

Awareness about disability among Erciyes university academic staff

Öz:
Aim: This study aimed to determine the perception and attitudes of academicians towards disability. Method: The study was a descriptive research conducted in 2015-16. The minimum sample size was calculated as 420. Questionnaire forms were sent to faculty and vocational school administrations; and the volunteered academic staff filled it out. "Attitudes towards Disabled Persons Scale" was used to determine the attitudes towards disability. Student t test, One Way Anova test and chi square analysis were used for statistical analysis. Results: At the end of the study 658 academic staff were reached. 24.5% of academicians have an individual with disabilities in their life. It was seen that people put the visually handicapped situations more into the definition of disability. 2.3% of those surveyed thought that disability was a penalty given to a person, 7.8% of them see it as a grace-gift and 62.9% tought that it is an exam. The academicians have insufficient knowledge regarding the rights, legal regulations and practices that the state provides to disabled were scholarships, homeland priority, financial support given to education and the presence of the department concerned with the disability in universities. 39.5% of the academic staff do not find the services and assistance provided by Erciyes University to the disabled adequate. 61.1% think that it is not the duty of instructors to reduce the problems of students with disabilities that they may encounter during their university education. The total score average of the scale was 126.9 ± 13.4 (min: 82 max: 150). The calculated mean scores for the subscales were 56.2 ± 6.1 (29-65) for the compassion, 53.2 ± 6.9 (33-65) for social value, and 17.4 ± 2.3 (8-20) for resource respectively. Conclusion: Theattitude of the academic staff towards disability is positive but their knowledge on the subject is inadequate.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Psikoloji Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Dünya Sağlık Örgütü. Dünya Engellik Raporu 2011 Erişim yeri: http://www.who.int/disabilities/world_ report/2011/report/en/, Erişim tarihi: 07.07.2017.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. Dünya Nüfus Günü 2015. Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni. Sayı: 18617. 6 Temmuz 2015. Erişim yeri: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenl eri.do?id=18617, Erişim tarihi: 07.07.2017.
  • Ürker Ş. Türk Mevzuatında Özürlülük Terminolojisi. Öz-Veri Dergisi 2010;7(1):1583-1592.
  • T.C. Resmi Gazete. Aile Ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Kanun no:6518, 19 Şubat 2014. Resmi Gazete Sayısı: 28918., Erişim yeri: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/ 2014/02/20140219-1.htm, Erişim Tarihi: 07.07.2017.
  • Çınarlı S. Türkiye ve Bazı Avrupa Birliği Ülkelerinde Engellilik Kavramı ve Engelli İstihdamı ile İlgili Düzenlemelerin İncelenmesi. Öz-veri Dergisi 2010;7(1):1561-1582.
  • Ertürk K.L., Şimşek A.A., Songür D.G., Şengül G. Türkiye’de Engelli Farkındalığı ve Engelli Bireylerin Adalete Web Erişilebilirlikleri Üzerine Bir Değerlendirme. Bilgi Dünyası 2004;15(2): 375-395.
  • Şahin H. Engellilik Kimin Sorunu? Bireyin mi, Toplumun mu? Özveri Dergisi 2004;1(1):48-64.
  • Kaner S., Öğütülmüş S., Büyüköztürk Ş., Dökmen Z. Toplum Özürlülüğü Nasıl Algılıyor Temel Araştırması. T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı. Ankara. 1997.
  • Şahin H., Akyol A.D. Evaluation of Nursing and Medical Students’ Attitudes Towards People With Disabilities. Journal of Clinical Nursing 2010;19:2271-2279.
  • Dökmen Z.Y. Engellilere Yönelik Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerliği ve Güvenirliği. XI Ulusal Psikoloji Kongresi, 20-22 Eylül 2000, Ege Üniversitesi, İzmir.
  • Murray C., Wren C.T., Keys C. University Faculty Perceptions of Students With Learning Disabilities: Correlates and Group Differences. Learning Disability Quarterly 2008;31:95-113.
  • Yazbeck M., McVilly K., Parmenter T.R. Attitudes Towards Persons With Intellectual Disabilities. Journal of Disability Policy Studies 2004;15(2):97- 111.
  • Costea-Barlutiu C., Rusu A.S. A Preliminary İnvestigation Of Romanian University Teachers’ Attitudes Towards Disabilities-A Premise For İnclusive İnteraction With Students With Disabilities. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2015;209:572-579.
  • Kargın T., Baydık B. Kaynaştırma Ortamındaki İşiten Öğrencilerin İşitme Engelli Akranlarına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Özel Eğitim Dergisi 2002;3(2): 27-39.
  • Nowicki E.A., Sandieson R. A MetaAnalysis of School-Age Children’s Attitudes Towards Persons With Physical And İntellectual Disabilities. International Journal of Disability, Development and Education 2002;49(3):243-265.
  • Kaner S. Özel Eğitime Giriş Dersinin, Öğretmen Adaylarının Zihinsel Engellilere Yönelik Tutumlarına Etkisi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi 2000;1(1):32-43.
  • Tervo R.C, Palmer G., Redinius P. Health Professional Student Attitudes Towards Persons With Disability. Clinical Rehabilitation 2004;18:908-915.
  • Parasuram K. Variables That Effect Teachers’ Attitudes Toward Disability and Inclusive Education in Mumbai, India. Disability and Society 2006;21(3):232- 242.
  • Avramidis E., Bayliss P., Burden R. A Survey into Mainstream Teachers’ Attitudes Towards The Inclusion of Children With Special Educational Needs in The Ordinary School in One Local Education Authority. Educational Psychology 2000;20(2): 191-211.
  • Findler L., Vilchinsky N., Werner S. The Multidimensional Attitudes Scale Toward Persons With Disabilities (MAS): Construction and Validation. Rehabilitation Counselling Bulletin 2007;50(3):166-176.
  • Hergenrather K., Rhodes S. Exploring Undergraduate Student Attitudes Toward Persons With Disabilities: Application of The Disability Social Relationship Scale. Rehabilitation Counselling Bulletin 2007;50(2):66-75.
  • Meegan S., Macphail A. Irish Physical Educator’s Attitude Toward Teaching Students With Special Educational Needs. European Physical Education Review 2006;12(1):75-97.
  • Pruett S.R., Lee E.J., Chan F., Wang M.H., Lane F.J. Dimensionality of the Contact with Disabled Persons Scale. Results from Exploratory and Confirmatory Factor Analyses. Rehabilitation Counselling Bulletin 2008;51(4):210-220.
  • Şahin H., Bekir H. Üniversite Öğrencilerinin Engellilere Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 2016;3:767-779.
  • Iecovich, E., Lev-Ran O. Attitudes of Functionally Independent Residents Toward Residents Who Were Disabled in Old Age Homes: The Role of Separation Versus Integration. Journal of Applied Gerontology 2006;25(3):252-268.
  • Chiu M.Y.L, Chan K.K.L. Community Attitudes Towards Discriminatory Practice Against Persons With Severe Mental İllness in Hong Kong. International Journal of Social Psychiatry 2007;53(2):159-174.
  • Robinson C., Martin J., Thompson K. Attitudes towards and perceptions of disabled persons-Findings from a module included in the 2005 British Social Attitudes Survey. Disability Rights Commission.2007. http://pf7d7vi404s1dxh27mla5569.wpe ngine.netdnacdn.com/files/library/robinsonNatCenDisabilityModuleAug2007.pdf. Erişim Tarihi: 07.07.2017.
  • Alghazo E.M., Dodeen H., Algaryouti I.A. Attitudes of Pre-Service Teachers Towards Persons With Disabilities: Predictions for The Success of inclusion. College Student Journal 2003;37(4):515- 523.
  • Horner-Jonhson, W., Keys C., Henry D., Yamaki K., Oi F., Watanabe K., Schimada H., Fugjimura I. Attitudes of Japanese students toward persons with intellectual disability. Journal of Intellectual Disability Research 2002;46(5):365-378.
  • Stachura K., Garven F. A National Survey of Occupational Therapy Students’ and Physiotherapy Students’ Attitudes to Disabled Persons. Clinical Rehabilitation 2007;21:442-449.
  • Chen R.K, Brodwin M.G, Cardoso E., Chan F. Attitudes Toward People With Disabilities in The Social Context of Dating And Marriage: A Comparison of American, Taiwanese and Singaporean College Students. Journal of Rehabilitation 2002;68:5-11.
  • Subaşıoğlu F. Üniversitelerin Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümleri’nin “Engellilik Farkındalığı” Üzerine Bir Araştırma. Bilgi Dünyası 2008; 9(2):399-430.
  • T.C. Resmi Gazete. Yükseköğretim Kurumları Özürlüler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği. Sayı: 26204, 20 Haziran 2006. Erişim yeri: http://www.yok.gov.tr/web/guest/iceri k/- /journal_content/56_INSTANCE_rEHF8B IsfYRx/10279/18014, Erişim Tarihi: 19.07.2017.
APA BAYKAN Z, Naçar M, SENOL V, ÇETİNKAYA F (2018). Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. , 50 - 61.
Chicago BAYKAN ZEYNEP,Naçar Melis,SENOL Vesile,ÇETİNKAYA Fevziye Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. (2018): 50 - 61.
MLA BAYKAN ZEYNEP,Naçar Melis,SENOL Vesile,ÇETİNKAYA Fevziye Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. , 2018, ss.50 - 61.
AMA BAYKAN Z,Naçar M,SENOL V,ÇETİNKAYA F Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. . 2018; 50 - 61.
Vancouver BAYKAN Z,Naçar M,SENOL V,ÇETİNKAYA F Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. . 2018; 50 - 61.
IEEE BAYKAN Z,Naçar M,SENOL V,ÇETİNKAYA F "Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı." , ss.50 - 61, 2018.
ISNAD BAYKAN, ZEYNEP vd. "Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı". (2018), 50-61.
APA BAYKAN Z, Naçar M, SENOL V, ÇETİNKAYA F (2018). Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(1), 50 - 61.
Chicago BAYKAN ZEYNEP,Naçar Melis,SENOL Vesile,ÇETİNKAYA Fevziye Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11, no.1 (2018): 50 - 61.
MLA BAYKAN ZEYNEP,Naçar Melis,SENOL Vesile,ÇETİNKAYA Fevziye Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.11, no.1, 2018, ss.50 - 61.
AMA BAYKAN Z,Naçar M,SENOL V,ÇETİNKAYA F Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018; 11(1): 50 - 61.
Vancouver BAYKAN Z,Naçar M,SENOL V,ÇETİNKAYA F Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018; 11(1): 50 - 61.
IEEE BAYKAN Z,Naçar M,SENOL V,ÇETİNKAYA F "Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı." Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11, ss.50 - 61, 2018.
ISNAD BAYKAN, ZEYNEP vd. "Erciyes üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı". Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11/1 (2018), 50-61.