Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları
Yıl: 2018 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 61 - 75 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.19126/suje.330546 İndeks Tarihi: 18-09-2019
Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları
Öz: Araştırmada, öğretmen adaylarının çevreye yönelik antroposentrik, ekosentrik ve antipatik tutumlarını belirlemek, bazı değişkenler açısından incelemek ve boyutlar arasındaki ilişkiyi tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışmada ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. 800 öğretmen adayı ile yürütülen araştırmanın verileri Erten (2007) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye Yönelik Antipatik Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. İlişkinin belirlenmesi için de Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı hesaplanmıştır. Verilerin analizi sonucunda ekosentrik tutumların kız öğrenciler, antipatik tutum puanlarının erkek öğrenciler lehine olduğu görülmüştür. Sınıf düzeyi değişkeni açısından düzey arttıkça ekosentrik tutum puanlarının arttığı ve antipatik tutum puanlarının azaldığı tespit edilmiştir. Öğrenim görülen lisans programı değişkeni bakımından öğretmen adaylarının antipatik tutum puanlarında Sosyal Bilgiler Eğitiminde öğrenim gören öğretmen adayları lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ayrıca ekosentrik tutumla antroposentrik tutum arasında pozitif yönde; antipatik tutum arasında negatif yönde, antroposentrik ve antipatik tutumlar arasında da pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Bu doğrultuda eğitim fakültelerinde çevre merkezli yaklaşımları temel alan çevre eğitimi verilmesi önerilebilir.
Anahtar Kelime: Konular:
Ecocentric, Antropocentric and Antipathetic Attitudes of Teacher Candidates towards the Environment
Öz: In the study, determining the prospective teachers' anthropocentric, ecocentric and antipathetic attitudes towards environment, analyzing these in terms of some certain valuables and establishing the relationship among dimensions have been aimed at. Comparative survey method has been used in the study. Data of the research carried out with the participation of 800 prospective teachers have been gathered by means of the Ecocentric, Anthropocentric and Antipathetic Environmental Attitude Scale, which was first adapted to Turkish by Erten (2007). In the analysis of data, descriptive statistics, independent groups t test, one-way variance analysis have been used. Pearson Product Moment Correlation Coefficient has also been used in order that the relationship can be determined. As based on the research result, it has been seen that ecocentric attitudes are in favor of female students and antipathetic attitude points result in male students' favor. Considering the class level, it has been determined that ecocentric attitude points increase and antipathetic attitude points decrease, while the class level increases. With regards to the academic program studied at, a significant difference in favor of the prospective teachers receiving education in Social Studies Education has been found in the prospective teachers' antipathetic attitude points. Also, a significant relationship between ecocentric attitude and anthropocentric attitude has been detected as positively; between ecocentric attitude and antipathetic attitude as negatively; and also, between anthropocentric attitude and antipathetic attitude in a positive way. In this respect, ecocentric approaches based environmental education can be recommended in education faculties.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Alpak Tunç, G. (2015). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Etik Yaklaşımları İle SürdürülebilirÇevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
- Amérigo, M., Aragonés, J. I., Frutos, B., Sevillano, V. ve Cortés, B. (2007). Underlying Dimensions of Ecocentric and anthropocentric environmental beliefs. The Spanish Journal of Psychology, 10(1), 97-103.
- Atasoy, E. ve Ertürk, H. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Alan Araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
- Ateş, M. ve Karatepe, A. (2013). Üniversite Öğrencilerinin “Çevre” Kavramına İlişkin Algılarının Metaforlar Yardımıyla Analizi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 1327-1348.
- Atlı, K., Uzun, N., Saraç, C., Sağlam, N. ve Sağlam, S. (2015). Öğrencilerin Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye Yönelik Antipatik Tutumlarının Akademik Başarıları İle İlişkisi. International Journal of Innovative Research in Education, 2(1), 39-47.
- Aydın, F. (2011). Üniversite Öğrencilerinin “Çevre” Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Doğu Coğrafya Dergisi, 26, 25-44.
- Bahar, M., Bağ, H. ve Bozkurt, O. (2008). Pre-Service Science Teachers' Understandings of An Environmental Issue: Ozone Layer Depletion, Ekoloji, 18(69), 51-58.
- Büyüköztürk Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi. Cardeiro, R.W. ve Sayler, R.D. (1994). Student Knowledge of Environmental and Natural Resource Issues in The Pacific Northwest. Journal of Natural Resources Life Science Education, 23(2), 132-136.
- Casey, P. J. ve Scott K. (2006). Environmental Concern and Behaviour in An Australian Sample Within An Ecocentric – Antropocentric Framework, Australian Journal of Psychology, 58(2), 57-67.
- Demir, H. İ. ve Yoldaş, C. (2016). İlköğretim Öğretmen Adaylarının Çevre Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Researcher: Social Sciences Studies, 4(1), 31-51.
- Eagles, P. F. J. ve Demare, R. (1999) Factors Influencing Children's Environmental Attitudes. The Journal of Environmental Education, 30(4), 33-37.
- Erol, G. H. ve Gezer, K. (2006). Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Çevreye ve Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. International Journal of Environmental and Science Education, 1 (1), 65-77.
- Erten, S. (2004). Çevre Eğitimi ve Çevre Bilinci Nedir, Çevre Eğitimi Nasıl Olmalıdır? Çevre ve İnsan Dergisi, Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın Organı, 65/66, 1-13.
- Erten, S. (2007). Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye Yönelik Antipatik Tutum Ölçeğinin Türkçeye Uyarlama Çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 28, 67-74.
- Erten, S. ve Aydoğdu, C. (2011). Türkiyeli ve Azerbaycanlı Öğrencilerde, Ekosentrik, Antroposentrik ve Çevreye Karşı Antipatik Tutum Anlayışları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 158-169.
- Esa, N. (2010). Environmental Knowledge, Attitude and Practice of Student Teachers. International Journal of Geographical and Environmental Education, 19(1), 39-50.
- Fishman, L. (2005). The Effects of Local Learning on Environmental Awareness in Children: An Empirical Investigation. The Journal of Environmental Education, 36(3), 39-50.
- Fraenkel, J. R. ve Wallen, N. E. (2009). How to Design and Evaluate Research in Education. Boston: McGraw-Hill.
- Gerçek, C. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Etiğine Yönelik Algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1100-1107.
- Karakaya, Ç. ve Çobanoğlu E. O. (2012). İnsanı Merkeze Alan (Antroposentrik) ve Almayan (Nonantroposentrik) Yaklaşımlara Göre Eğitim Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Bakış Açıları. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(3), 23-35.
- Kortenkamp, K. V. ve Moore, F. C. (2001). Ecocentrism and Anthropocentrism: Moral Reasoning About Ecological Commons Dilemmas. Journal of Environmental Psychology, 21, 261-272.
- Leppänen, J., M., Haahla, A. E., Lensu, A. M. ve Kuitunen, M. T. (2012). Parent-Child Similarity in Environmental Attitudes: Apairwise Comparison. The Journal of Environmental Education, 43(3), 162-176.
- MacKinnon, B., ve Fiala, A. (2014). Ethics: Theory and Contemporary Issues. Nelson Education. Michail, S., Stamou, A. G. ve Stamou, G. P. (2007). Greek Primary School Teachers' Understanding of Current Environmental Issues: An Exploration of Their Environmental Knowledge and Images of Nature. Science Education, 91(2), 244-259.
- Pooley, J. A. ve O’Connor, M. (2000). Environmental Education and Attitudes: Emotions and Beliefs are What is Needed. Environment and Behavior, 32(5), 711-723.
- Özdemir, T. (2014). Fen Fakültesi Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Bakış Açılarının (Antroposentrik, Ekosentrik, Antipatik) Faklı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Ratinen, I. J. (2013). Primary Student-Teachers’ Conceptual Understanding of The Greenhouse Effect: A Mixed Method Study. International Journal of Science Education, 35(6), 929-955.
- Seçgin, F., Yalvaç, G. ve Çetin, T. (2010). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Karikatürler Aracılığıyla Çevre Sorunlarına İlişkin Algıları. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya, Turkiye.
- Sungur, S. A. (2017). Lisans Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Etik Tutumları. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 41, 469-479.
- Sürmeli, H. ve Saka M. (2013). Preservice Teachers’ Anthropocentric, Biosentric And Ecocentric Environmental Ethics Approaches. Internaional Journal of Academie Research, 5 (5), 159 163.
- Şama, E. (2003). Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Tutumları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2), 99-110.
- Taylor, N., Doff, T., Jenkins, K. ve Kennelly, J. (2007). Environmental Knowledge and Attitudes Among A Cohort of Pre-Service Primary School Teachers in Fiji. International Research in Geographical and Environmental Education, 16(4), 367-379.
- Thompson, S. C. G. ve Barton, M. A. (1994). Ecocentric and Anthropocentric Attitudes Toward The Environment. Journal of Environmental Psychology, 14(2), 149-157.
- Tuncer, G., Sungur, S., Tekkaya, C. ve Ertepınar, H. (2007). A Comparative Study on Pre-Service Teachers’ and Elementary Students’ Attitudes towards The Environment. International Research in Geographical and Environmental Education, 16(2), 188-198.
- Uitto, A., Juuti, K., Lavonen, J., Byman, R ve Meisalo, V. (2011). Secondary School Students' Interests, Attitudes and Values Concerning School Science Related To Environmental Issues in Finland. Environmental Education Research, 17(2), 167-186.
- Uzun, N. ve Sağlam, N. (2006). Orta Öğretim Öğrencileri için Çevresel Tutum Ölçeği Geliştirme ve Geçerliliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 240-250.
- Vlaardingbroek, B. ve Taylor, T. G. N. (2007). The Environmental Knowledge and Attitudes of Prospective Teachers in Lebanon: A Comparative Study. International Research in Geographical and Environmental Education, 16(2), 120-134.
| APA | BOZDEMİR H, FAIZ M (2018). Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. , 61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| Chicago | BOZDEMİR Hafife,FAIZ MELIKE Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. (2018): 61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| MLA | BOZDEMİR Hafife,FAIZ MELIKE Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. , 2018, ss.61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| AMA | BOZDEMİR H,FAIZ M Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. . 2018; 61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| Vancouver | BOZDEMİR H,FAIZ M Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. . 2018; 61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| IEEE | BOZDEMİR H,FAIZ M "Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları." , ss.61 - 75, 2018. 10.19126/suje.330546 |
| ISNAD | BOZDEMİR, Hafife - FAIZ, MELIKE. "Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları". (2018), 61-75. https://doi.org/10.19126/suje.330546 |
| APA | BOZDEMİR H, FAIZ M (2018). Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. Sakarya University Journal of Education, 8(1), 61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| Chicago | BOZDEMİR Hafife,FAIZ MELIKE Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. Sakarya University Journal of Education 8, no.1 (2018): 61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| MLA | BOZDEMİR Hafife,FAIZ MELIKE Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. Sakarya University Journal of Education, vol.8, no.1, 2018, ss.61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| AMA | BOZDEMİR H,FAIZ M Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. Sakarya University Journal of Education. 2018; 8(1): 61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| Vancouver | BOZDEMİR H,FAIZ M Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları. Sakarya University Journal of Education. 2018; 8(1): 61 - 75. 10.19126/suje.330546 |
| IEEE | BOZDEMİR H,FAIZ M "Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları." Sakarya University Journal of Education, 8, ss.61 - 75, 2018. 10.19126/suje.330546 |
| ISNAD | BOZDEMİR, Hafife - FAIZ, MELIKE. "Öğretmen Adaylarının Çevreye Yönelik Ekosentrik, Antroposentrik ve Antipatik Tutumları". Sakarya University Journal of Education 8/1 (2018), 61-75. https://doi.org/10.19126/suje.330546 |
