Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi

Başlılar, Şeyma; KANATSIZ, BÜŞRA; UÇAK BASAT, Sema; ALBAY, Ayşegül; ŞAYLAN, Bengü

Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi

Büşra KANATSIZ, (Yenimahalle Aile Sağlığı Merkezi, İstanbul)

Şeyma BAŞLILAR, (Göğüs Hastalıkları Kliniği, Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul)

Bengü ŞAYLAN, (Göğüs Hastalıkları Kliniği, Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul)

Ayşegül ALBAY, (Ümraniye 26 No’lu Aile Sağlığı Merkezi, İstanbul)

Sema UÇAK BASAT (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği, İstanbul, Türkiye)

Eurasian Journal of Family Medicine

53 0

Yıl: 2017 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 65 - 71 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 24-10-2019

Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Sigara bırakma tedavisinde etkinliği kanıtlanmış yöntemler medikal tedavi ve davranış eğitimidir. Bu çalışmada sigara bırakma polikliniğimize başvuran hastalarda medikal tedavilerin (vareniklin, bupropion, nikotin replasman tedavisi-NRT) karşılaştırılması ve sigara bırakma başarısını etkileyen diğer faktörlerin değerlendirilmesi amaçlandı. Yöntem: Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi sigara bırakma polikliniğinde medikal tedavi başlanmış olan 301 hastaya telefonla anket soruları yöneltildi. Diğer veriler poliklinik kayıtlarından elde edildi. Bir yıl boyunca sigara içmeyenler sigarayı bırakmış, bu süre içerisinde bırakıp tekrar başlayanlar ise bırakmamış olarak değerlendirildi. Tedaviyi 3 aydan az kullananlar tamamlamamış kabul edildi. Bulgular: Olguların %19,3’ü (n=58) sigarayı bırakmış, %50,5’i (n=152) bırakmamış, %30,2’si (n=91) ise bırakmış ama tekrar başlamıştı. Yaş, cinsiyet, öğrenim durumu, sigaraya başlama yaşı, sigara kullanım süresi, Fagerström testi skoru, mevcut hastalık, iş yerinde sigara içilmesi, tedavinin ücretli-ücretsiz olmasının sigara bırakma durumunu etkilemediği görüldü (p>0,05). Evde sigara içilmesinin sigara bırakma başarısını olumsuz etkilediği saptandı (p<0,05). Uygulanan tedavi yöntemlerinin sigara bırakma başarısına etkileri arasında anlamlı farklılık yoktu (p>0,05). Tedavi süresinin 3 aya tamamlanmasının sigara bırakma başarısını artırdığı görüldü (p<0,05). Sonuç: Uygulanan tedavi yöntemlerine göre sigara bırakma durumu arasında anlamlı farklılık olmadığı görüldü. Evde sigara içilmemesi ve tedavi süresinin üç aya tamamlanmasının başarıyı artırdığı saptandı. Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastaların kontrollere sık çağrılarak tedavi uyumunun sağlanmasının başarıyı artıracağı sonucuna varıldı.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Evaluation of the Factors Affecting Success Rate and Medical Treatments In Smoking Cessation

Öz:

Aim: Medical treatment and behavioral theraphy are proven effective modalities in smoking cessation treatment. In this study, we aimed to evaluate effectiveness of medical treatments (varenicline, bupropion, nicotine replacement treatment-NRT) for patients in smoking cessation clinic and factors affecting smoking cessation. Methods: 301 patients applied to the Umraniye Training and Research Hospital smoking cessation clinic were administered a telephone questionnaire. Further data is obtained from clinical records. Patients who did not smoke for a year are considered as quitted, while the ones who restarted smoking during this time are regarded as failed. Leaving treatment before three months is accepted as discontinuation of the treatment. Results: Among the cases, 19.3% (n=58) quitted smoking while 50.5% (n=152) did not, and 30.2% (n=91) relapsed. There was no significant difference between quitters and non-quitters according to age, gender, education levels, age at first smoking, duration of smoking, Fagerstöm test score, additional disorders, smoking in workplace, and free or paid treatment (p>0.05). Household smoking decreased success rate (p<0.05). There was no statistically significant difference between all three treatment methods (p>0.05). Early discontinuation of treatment decreased success rate (p<0.05). Conclusion: No significant cessation rate difference was found between NRT, varenicline and bupropion groups. A smoke-free home and completing the treatment period are important factors for quitting smoking. We concluded that frequent visits to the clinic will increase compliance of patients and success rate.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. Sağlık istatistikleri yıllığı 2015. Ankara: Sağlık Bakanlığı; 2016:47.
Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Hekimler için tütün bağımlılığı ile mücadele el kitabı. Ankara: Sağlık Bakanlığı; 2010:53.
Jorenby DE, Hays JT, Rigotti NA, Azoulay S, Watsky EJ, Williams KE, et al. Efficacy of varenicline, an alpha4beta2nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, vs placebo or sustained-release bupropion for smoking cessation: a randomized controlled trial. JAMA 2006;296(1):56-63.
Uzaslan EK, Özyardımcı N, Karadağ M, Yüksel EG. The physician’s intervention in smoking cessation: results of the five years of smoking cessation clinic. Ann Med Sci 2000;9(1):63-9.
Anthonisen NR, Skeans MA, Wise RA, Manfreda J, Kanner RE, Connett JE. The effects of a smoking cessation intervention on 14.5-year mortality: a randomized clinical trial. Ann Intern Med 2005;142(4):233-9.
Solak ZA, Telli CG, Erdinç E. Sigarayı bırakma tedavisinin sonuçları. Toraks Dergisi 2003;4(1):73-7.
Çan G, Öztuna F, Özlu T. Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi sigara bırakma polikliniği sonuçlarının değerlendirilmesi. Tuberk Toraks 2004;52(1):69-74.
Sağlık Banaklığı [internet]. Türkiye'de Tütünle Mücadele Süreci, 2016 [cited 2017 May 12]. Available from: http://havanikoru.org.tr/surec/ 104-kategorisiz.html
Breslau N, Peterson EL. Smoking cessation in young adults: age at initiation of cigarette smoking and other suspected influences. American Journal of Public Health 1996;86(2):214-20.
Rice VH, Templin T, Fox DH, Jarosz P, Mullin M, Seiggreen M, et al. Social context variables as predictors of smoking, Tob Control 1996;5(4):280.
Salepçi B, Fidan A, Oruç Ö, Torun E, Çağlayan B, Kader ŞN. Sigara bırakma polikliniğimizde başarı oranları ve başarıda etkili faktörler. Toraks Dergisi 2005;6(2):151-8.
Chandola T, Head J, Bartley M. Socio-demographic predictors of quitting smoking: how important are household factors?. Addiction. 2004;99(6):770-7.
Dünya Sağlık Örgütü [internet]. Tütün kontrolü uygulaması, madde 8: tütün dumanı etkileniminden korunma [cited 2017 May 2]. Available from: http://www.havanikoru.org.tr/ yayinlar.html
Cahill K, Stead LF, Lancaster T. Nicotine receptor partial agonists for smoking cessation. Cochrane Database Syst Rev 2012;18(4):CD006103. doi: 10.1002/14651858.CD00610 3.pub6.
Eisenberg MJ, Filion KB, Yavin D, Belisle P, Mottillo S, Joseph L, et al. Pharmacotherapies for smoking cessation: a meta-analysis of randomized controlled trials. CMAJ 2008;179(2):135-44.
Gonzales D, Rennard SI, Nides M, Oncken C, Azoulay S, Billing CB, et al. Varenicline, an alpha4beta2 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, vs sustained-release bupropion and placebo for smoking cessation: a randomized controlled trial. JAMA. 2006;296(1):47 55.
Argüder E, Karalezli A, Hezer H, Kılıç H, Er M, Hasanoğlu HC, et al. Factors affecting the success of smoking cessation. Türk Toraks Derg 2013;14(3):81-7. Turkish.
Stapleton JA, Watson L, Spirling LI, Smith R, Milbrandt A, Ratcliffe M, et al. Varenicline in the routine treatment of tobacco dependence: a pre-post comparison with nicotine replacement therapy and an evaluation in those with mental illness. Addiction 2008;103(1):146-54.
Evins AE, Goff DC. Varenicline treatment for smokers with schizophrenia: a case series. J Clin Psychiatry 2008;69(6):1016.
Garrison, GD, Dugan SE. Varenicline: a first-line treatment option for smoking cessation. Clinical therapeutics 2009;31(3):463-91.
Gunnell D, Irvine D, Wise L, Davies C, Martin RM. Varenicline and suicidal behaviour: a cohort study based on data from the General Practice Research Database. BMJ 2009;339:b3805. doi: 10.1136/bmj.b3805.

APA	KANATSIZ B, Başlılar Ş, ŞAYLAN B, ALBAY A, UÇAK BASAT S (2017). Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. , 65 - 71.
Chicago	KANATSIZ BÜŞRA,Başlılar Şeyma,ŞAYLAN Bengü,ALBAY Ayşegül,UÇAK BASAT Sema Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. (2017): 65 - 71.
MLA	KANATSIZ BÜŞRA,Başlılar Şeyma,ŞAYLAN Bengü,ALBAY Ayşegül,UÇAK BASAT Sema Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. , 2017, ss.65 - 71.
AMA	KANATSIZ B,Başlılar Ş,ŞAYLAN B,ALBAY A,UÇAK BASAT S Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. . 2017; 65 - 71.
Vancouver	KANATSIZ B,Başlılar Ş,ŞAYLAN B,ALBAY A,UÇAK BASAT S Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. . 2017; 65 - 71.
IEEE	KANATSIZ B,Başlılar Ş,ŞAYLAN B,ALBAY A,UÇAK BASAT S "Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi." , ss.65 - 71, 2017.
ISNAD	KANATSIZ, BÜŞRA vd. "Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi". (2017), 65-71.

APA	KANATSIZ B, Başlılar Ş, ŞAYLAN B, ALBAY A, UÇAK BASAT S (2017). Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine, 6(2), 65 - 71.
Chicago	KANATSIZ BÜŞRA,Başlılar Şeyma,ŞAYLAN Bengü,ALBAY Ayşegül,UÇAK BASAT Sema Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine 6, no.2 (2017): 65 - 71.
MLA	KANATSIZ BÜŞRA,Başlılar Şeyma,ŞAYLAN Bengü,ALBAY Ayşegül,UÇAK BASAT Sema Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine, vol.6, no.2, 2017, ss.65 - 71.
AMA	KANATSIZ B,Başlılar Ş,ŞAYLAN B,ALBAY A,UÇAK BASAT S Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine. 2017; 6(2): 65 - 71.
Vancouver	KANATSIZ B,Başlılar Ş,ŞAYLAN B,ALBAY A,UÇAK BASAT S Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi. Eurasian Journal of Family Medicine. 2017; 6(2): 65 - 71.
IEEE	KANATSIZ B,Başlılar Ş,ŞAYLAN B,ALBAY A,UÇAK BASAT S "Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi." Eurasian Journal of Family Medicine, 6, ss.65 - 71, 2017.
ISNAD	KANATSIZ, BÜŞRA vd. "Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler ve Medikal Tedavilerin Değerlendirilmesi". Eurasian Journal of Family Medicine 6/2 (2017), 65-71.