Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı
Yıl: 2019 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 172 - 192 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30703/cije.463801 İndeks Tarihi: 07-02-2020
Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı
Öz: Çocukların dünyayı algılamalarında, algıları doğrultusunda doğru kararlar vermelerinde, problem çözme yeteneklerinin gelişmesinde, bilimsel tutum geliştirmelerinde, deneyim ve becerilerini arttırmada fen eğitiminin doğal olarak önemli bir rolü vardır. Bu çalışmada görme yetersizliği olan öğrencilerin ihtiyaçları dikkate alınarak hazırlanan etkinliklerin bilimsel süreç becerilerine göre analizi yapılmıştır. Çalışmanın yöntemi durum çalışmasıdır. Durum çalışmaları, mevcut durumların ya da oluşan durumların daha iyi anlaşılmasını sağlayan nitel veya nicel olarak kullanılan bir yöntemdir. Çalışma grubu üç görmeyen ve beş az gören öğrenciden oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Fen Eğitim Gözlem Formu (FEGF) kullanılmıştır. Çalışmanın güvenirliğinin sağlanması amacıyla ders esnasında kaydedilen videolar araştırmacılar tarafından ayrı ayrı izlenerek FEGF tekrardan doldurulmuş ve araştırmacıların analizleri karşılaştırılmıştır. Çalışma kapsamında geliştirilen ders planları ile görme yetersizliği olan öğrencilerin ‘gözlem yapma, ölçme, sınıflama, verileri kaydetme, hipotez kurma, verileri kullanma ve model oluşturma, değişkenleri değiştirme ve kontrol etme, deney yapma’ bilimsel süreç becerilerini kazandıkları belirlenmiştir. Bu becerilerin kazanılmasında görme yetersizliği olan öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarına yönelik öğretim materyallerinin kullanılması ve önceden kazandırılmak istenen bilimsel süreç becerilerinin ders planına yerleştirilmesi öğrencilerin bu becerileri geliştirmesinde etkililiği arttırdığı düşünülmektedir. Bu çalışmada, görme yetersizliği olan öğrencilerin ihtiyaçları dikkate alınarak hazırlanan ders planları ve bilimsel süreç becerilerinin kazandırılmasını hedefleyen etkinlikler sayesinde görme yetersizliği olan öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirebileceği ve bu becerileri kazanabileceği ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Effect of Activities Prepared for Students with Visual Impairment on the Scientific Process Skills: Matter and Heat
Öz: Science education has an important role in children's perception of the world, making the right decisions in the direction of their perceptions, developing problem solving skills, developing scientific attitudes, and increasing their experience and skills. In this study, scientific process skills which were designed according to the visually impaired students’ needs were analyzed in terms of meeting these needs. The method of study is case study. Case studies are qualitative or quantitative in nature that provides a better understanding of the current situation or the situations that occur. The study group consisted of eight students, three of whom are blind and five with low vision. The Science Education Observation Form (SEOF) was used as the data collection tool. In order to ensure the reliability of the study, the videos recorded during the course were watched separately by the researchers and SEOF was filled again and the analyzes of the researchers were compared. With the help of the instructional design developed within the scope of the study, it was determined that students with visual impairment gained the following scientific process skills: making observations, measuring, classifying, saving data, hypothesizing, using data and modeling, changing and controlling variables, experimenting observing, measuring, classifying, data recording, hypothesis building, using data and model building, changing and controlling variables, and conducting experiments. In this study, it was revealed that students with visual impairment can improve their scientific process skills and gain these skills through activities aimed at gaining knowledge of scientific process skills and course plans prepared by considering the needs of visually impaired students.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aldemir, J., and Kermani, H. (2017). Integrated STEM curriculum: improving educational outcomes for head start children. Early Child Development and Care, 187(11), 1694-1706. https://doi.org/10.1080/03004430.2016.1185102.
- Aydoğdu, B. (2014). Fen bilimleri öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Bozkurt, E. (2014). Mühendislik tasarım temelli fen eğitiminin fen bilgisi öğretmen adaylarının karar verme becerisi, bilimsel süreç becerileri ve sürece yönelik algılarına etkisi (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 366313)
- Butts, M., and Prescott, S. (1990). Science framework for california public schools kindergarten through grade twelve. California: Bureau of Publications, sales unit, California Department of Education.
- Bülbül, M. Ş. (2013). A description of a blind student’s science process skills through health physics. European Journal of Physics Education, 4(2), 6-13.
- Büyükcengiz, M. (2017). Dijital öyküleme metodunun ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersi akademik başarı, bilimsel süreç becerileri ve derse yönelik tutumlarına etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 471776)
- Carin, A. A., and Bass, J. E. (2001). Teaching science as inquiry. Upper Saddle River, New Jersey: Merrill Prentice Hall.
- Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions (Second edition). London: Sage.
- Çakır, N. K., ve Sarıkaya, M. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerinin değerlendirilmesi. Turkish Studies, 13(4), 859-884. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.12823
- Çalıkoğlu, B. S. (2014). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerde derinlik ve karmaşıklığa göre farklılaştırılmış fen öğretiminin başarı, bilimsel süreç becerileri ve tutuma etkisi (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 356628)
- Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D., ve Turgut, M. F. (1997). Fizik öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi.
- Dökme, İ. (2005). Milli eğitim bakanlığı ilköğretim 6. sınıf fen bilgisi ders kitabının bilimsel süreç becerileri yönünden değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 4(1), 1-6.
- Dökme, İ., ve Ozansoy, Ü. (2004). Fen öğretiminde bilimsel iletişim kurabilme becerisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı içinde (ss. 1-9). Malatya: İnönü Üniversitesi.
- Enç, M. (2005). Görme özürlüler, gelişim, uyum ve eğitimleri. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
- Güler, B., ve Şahin, M. (2015). Karma öğrenme yönteminin ilköğretim fen bilgisi öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarına, öz-düzenleme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9(1), 108-127. https://doi.org/10.17522/nefefmed.17511
- Günşen, G., Fazlıoğlu, Y., ve Bayır, E. (2018). Yapılandırıcı yaklaşıma dayalı bilim öğretiminin 5 yaş çocuklarının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Hacettep Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(3), 599-616. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018036552
- Kanlı, U. (2007). 7E modeli merkezli laboratuar yaklaşımı ile doğrulama laboratuar yaklaşımlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve kavramsal başarılarına etkisi (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 189706)
- Kılıç, G. B., Haymana, F., ve Bozyılmaz, B. (2010). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı’nın bilim okuryazarlığı ve bilimsel süreç becerileri açısından analizi. Eğitim ve Bilim, 33(150), 52-63.
- Kızılaslan, A. (2019). The development of science process skills in visually impaired students: analysis of the activities. International Journal of Evaluation and Research in Education, 8(1), 90-96. DOI: 10.11591/ijere.v8.i1.pp90-96
- Kızılaslan, A., ve Sözbilir, M. (2017). Görme yetersizliği olan öğrencilere için tasarlanan etkinliğin bilimsel süreç becerilerine göre analizi. SDU International Journal of Educational Studies, 4(2), 86-95.
- Köklükaya, A. N., ve Yıldırım, E. G. (2018). Science teacher candidates’ expression levels on the expansion of water subject by prediction-observation-explanation method. Journal of Multidisciplinary Studies in Education, 2(1), 16-27.
- Kuru, N., ve Akman, B. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin öğretmen ve çocuk değişkenleri açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 42(190), 269-279.
- Harlen, W. (1999). Purposes and procedures for assessing science process skills. Assessment in Education: Principles, Policy ve Practice, 6(1), 129-144. https://doi.org/10.1080/09695949993044
- Hong, S.Y., and Diamond, K. E. (2011). Two approaches to teaching young children science concepts, vocabulary and scientific problem-solving skill. Early Childhood Research Quarterly, 27(2), 295-305. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2011.09.006
- Kanari, Z., and Millar, R. (2004). Reasoning from data: How students collect and interpret data in science investigations. Journal of Research in Science Teaching, 41(7), 748–769. https://doi.org/10.1002/tea.20020
- Katz, P. (2011). A case study of the use of internet photobook teknology to enhange early childhood “scientists” identy. Journal of Science Education and Technology, 20(5), 525-536. https://doi.org/10.1007/s10956-011-9301-8
- Mantzicopoulos, P., Samarapungavan, A., and Patrick, H. (2009). We learn how to predict and be a scientist: Early science experiences and kindergarten children's social meanings about science. Cognition and Instruction, 27(4), 312-369. https://doi.org/10.1080/07370000903221726
- Martin J. D. (2001). Constructing early childhood science. New York: Delmar Cengage Publishing. Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3,4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Monhardt, L., and Monhardt, R. (2006). Creating a context for the learning of science process skills through picture books. Early Childhood Education Journal, 34(1), 67-71. https://doi.org/10.1007/s10643-006-0108-9
- Oğuz, G. (2015). Görme yetersizliği olan öğrenciler. H. İ. Diken (Ed.), Özel eğitim içinde (s. 218-249). Ankara: Pegem Akademi.
- Özdemir, G. (2017). Üstün yetenekli öğrencilere yönelik zenginleştirilmiş öğretim programının bilimsel süreç becerilerine ve başarıya katkısına ilişkin eylem araştırması Yayımlanmamış (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 454914)
- Özdemir, G., ve Yanık, H. B. (2017). Beşinci sınıf fen bilimleri ders kitabında yer alan etkinliklerin veriler açısından incelenmesi. Journal of Kirsehir Education Faculty, 18(1), 203-221.
- Öztürk, M. (2016). Sorgulama temelli bilim eğitimi programının 60-72 aylık çocukların bilimsel süreç becerileriyle dil ve kavram gelişimlerine etkisi (Doktora tezi), Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 435221)
- Öztürk, M., Akdeniz, A. R., ve Bakırcı, H. (2017). Bilgisayar destekli öğretim uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin bilimsel düşünme becerilerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 611-639. https://doi.org/10.23891/efdyyu.2017.24
- Öztürk, A., ve Başbay, A. (2017). Mevlana toplum ve bilim merkezi öğretim programlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve bilime yönelik tutumlarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 283-298.
- Padilla, M.J., Okey, J.R., and Dillashaw, F.G. (1983). The relationship between science process skills and formal thinking abilities. Journal of Research in Science Teaching, 20(3), 239-246. https://doi.org/10.1002/tea.3660200308
- Peterson, S. M. (2009). Narrative and pragmatic explanations in preschool science discourse. Discourse Processes, 46(4), 369-399. https://doi.org/10.1080/01638530902959448
- Rezba, R. J., Sprague, C., Fiel, R. L., and Funk, H. J. (1995). Learning and assesing science process skills. Dubuque: Kendall/Hunt Publishing Company.
- Saçkes, M., Trundle, C. K., and Bell, R., (2013). Science learning experiences in kindergarten and children’s growth science perfromence in elementary grades. Education and Science, 38(167), 114-117.
- Sözbilir, M., Okcu, B., Yazıcı, F., Zorluoğlu, S. L., Kızılaslan, A., Gül, Ş., ve Bülbül, M. Ş. (2016, Eylül). Görme engelli 6. sınıf öğrencilerinin fen öğretimine yönelik ihtiyaçlarının kapsamlı bir analizi. 12.Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan sözlü bildiri, Antalya.
- Şahin, E. (2018). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının üstün yetenekli öğrencilerin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi. TURAN-SAM, 10(38), 111-121.
- Şahin, F., Yıldırım, M., Sürmeli, H., ve Güven, İ. (2018). Okul öncesi öğrencilerinin bilimsel süreci becerilerinin değerlendirilmesi için bir test geliştirme çalışması. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi, 2(2), 124-138.
- Şensoy, Ö., ve Yıldırım, H. İ. (2017). Araştırma soruşturma tabanlı öğrenme yaklaşımının yaratıcı düşünme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Cumhuriyet International Journal of Education, 6(1), 34-46. https://doi.org/10.30703/cije.321434
- Toprakkaya, İ. M. (2016). 55-72 aylık çocuklara dış alanda uygulanan sorgulama tabanlı bilim etkinliklerinin bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 458569)
- Torp, L., and Sage, S. (1998). Problems as possibilities: Problem-based learning for K-12 education. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
- Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] (2011). Özürlülerin sorun ve beklentileri araştırması 2010. (Yayın no. 3636). Ankara: TÜİK.
- Yağcı, M. (2016). Okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerinin gelişmesinde doğa ve çevre uygulamalarının etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 418167)
- Yamak, H. Bulut, N., ve Dündar, S. (2014). 5. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ile fene karşı tutumlarına FeTeMM etkinliklerinin etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 249-265.
- Yin, R.K. (2013). Case study research: Design and methods. California: SAGE Publication.
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, H. C. (2017). Görme yetersizliği olan bireyler için eğitim seçenekleri. H. Gürgür, ve P. Şafak (Edt.), İşitme ve görme yetersizliği içinde (ss. 187-212). Ankara: Pegem Akademi.
- Zorluoğlu, S., ve Sözbilir, M (2017). Görme yetersizliği olan öğrencilerin öğrenmelerini destekleyici ihtiyaçlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 659-682.
APA | SÖZBİLİR M, ZORLUOĞLU S, KIZILASLAN A (2019). Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. , 172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
Chicago | SÖZBİLİR Mustafa,ZORLUOĞLU Seraceddin Levent,KIZILASLAN Aydın Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. (2019): 172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
MLA | SÖZBİLİR Mustafa,ZORLUOĞLU Seraceddin Levent,KIZILASLAN Aydın Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. , 2019, ss.172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
AMA | SÖZBİLİR M,ZORLUOĞLU S,KIZILASLAN A Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. . 2019; 172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
Vancouver | SÖZBİLİR M,ZORLUOĞLU S,KIZILASLAN A Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. . 2019; 172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
IEEE | SÖZBİLİR M,ZORLUOĞLU S,KIZILASLAN A "Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı." , ss.172 - 192, 2019. 10.30703/cije.463801 |
ISNAD | SÖZBİLİR, Mustafa vd. "Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı". (2019), 172-192. https://doi.org/10.30703/cije.463801 |
APA | SÖZBİLİR M, ZORLUOĞLU S, KIZILASLAN A (2019). Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(1), 172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
Chicago | SÖZBİLİR Mustafa,ZORLUOĞLU Seraceddin Levent,KIZILASLAN Aydın Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 8, no.1 (2019): 172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
MLA | SÖZBİLİR Mustafa,ZORLUOĞLU Seraceddin Levent,KIZILASLAN Aydın Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, vol.8, no.1, 2019, ss.172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
AMA | SÖZBİLİR M,ZORLUOĞLU S,KIZILASLAN A Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2019; 8(1): 172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
Vancouver | SÖZBİLİR M,ZORLUOĞLU S,KIZILASLAN A Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2019; 8(1): 172 - 192. 10.30703/cije.463801 |
IEEE | SÖZBİLİR M,ZORLUOĞLU S,KIZILASLAN A "Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı." Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8, ss.172 - 192, 2019. 10.30703/cije.463801 |
ISNAD | SÖZBİLİR, Mustafa vd. "Görme Yetersizliği Olan Öğrencilere Yönelik Geliştirilen Fen Etkinliklerinin Bilimsel Süreç Becerileri Öğrenimine Etkisi: Madde ve Isı". Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 8/1 (2019), 172-192. https://doi.org/10.30703/cije.463801 |