Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler
Yıl: 2019 Cilt: 44 Sayı: 199 Sayfa Aralığı: 321 - 336 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2019.7893 İndeks Tarihi: 04-03-2020
Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler
Öz: Araştırmanın amacı, dezavantajlı bölge okullarında öğrenim görenrisk altındaki öğrencilerin okul bağlılıklarını etkileyen faktörleriincelemektir. Bu amaçla okul içi ve okul dışı bazı değişkenlerinöğrencilerin okul bağlılıklarına etkisi doğrusal regresyon, lojistikyordama ve yapısal regresyon modeli ile incelenmiştir. Ankara iliAltındağ ilçesi Çinçin Bölgesindeki ortaokullarda öğrenim gören359 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Nüfusunönemli bölümünü, gelir düzeyi çok düşük olan göçmenlerin veRomanların oluşturduğu bu bölgede, zorunlu okul çağındakiöğrencilerin büyük oranda eğitime katılmadığı ve yüksek suçoranları, parçalanmış ailelerin yoğunluğu, güvenlik sorunları gibinedenlerle yüksek risk altında oldukları bilinmektedir. Araştırmasonuçları, anne babanın iş ve eğitim durumu, aile bütünlüğü,kardeş sayısı gibi okul dışı değişkenlerin, risk altındakiöğrencilerin okul bağlılığı üzerindeki etkisinin anlamlı olmadığını,cinsiyet ve sınıf düzeyi değişkenlerinin etkisinin ise anlamlıolduğunu ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, okul yaşamkalitesini içine alan bütüncül bir regresyon modelioluşturulduğunda, sınıf düzeyi değişkeninin etkisinin istatistikselanlamını kaybettiği görülmüştür. Doğrulanan nihai model,dezavantajlı öğrencilerin okul bağlılıklarının en önemliaçıklayıcısının okul yaşam kalitesi değişkeni ve özellikle öğretmenfaktörü olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Açıkgöz, A. T. (2014). Kentsel dönüşümün ekonomik, mekânsal, sosyal etkileri ve kamunun rolü: Ankara Gültepe (Çinçin) örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Agasisti, T., Avvisati, F., Borgonovi, F. ve Longobardi, S. (2018). Academic resilience: What schools and countries do to help disadvantaged students succeed in PISA. Paris: OECD Publishing.
- Ainley, J., Foreman, J. ve Sheret, M. (2013). High school factors that influence students to remain in school. The Journal of Educational Research, 85(2), 69-80. doi:10.1080/00220671.1991.10702816
- Arastaman, G. (2006). Ankara ili lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Arastaman, G. (2009). Lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 102-112.
- Archambault, I., Janosz, M., Fallu, J. S. ve Pagani, L. S. (2009). Student engagement and its relationship with early high school dropout. Journal of Adolescence, 32(3), 651-670.
- Argon, T. ve İsmetoğlu, M. (2016). Öğrencilerin lise yaşam kalitesi algıları ile okula bağlılık düzeyleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(27), 238-250.
- Ataç, E. (2017). Türkiye’de eğitim eşitsizliğini okumak: İstatistikler ve coğrafi dağılımlar. Eğitim ve Bilim, 42(192), 59-86. doi:10.15390/EB.2017.7124
- Başbakanlık. (2018). 2018 çocuk işçiliği ile mücadele yılı genelgesi. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/02/20180220-3.pdf adresinden erişildi.
- Bellici, N. (2015). Ortaokul öğrencilerinde okula bağlanmanın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 48-65.
- Blazar, D. ve Kraft, M. A. (2017). Teacher and teaching effects on students’ attitudes and behaviors. Educational Evaluation and Policy Analysis, 39(1), 146-170. doi:10.3102/0162373716670260
- Blum, R. (2005). School connectedness: Improving students’ lives. Baltimore, MD: Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health.
- Brewster, A. B. ve Bowen, G. L. (2004). Teacher support and the school engagement of latino middle and high school students at risk of school failure. Child and Adolescent Social Work Journal, 21(1), 47- 67. doi:10.1023/B:CASW.0000012348.83939.6b
- Caraway, K., Tucker, C. M., Reinke, W. M. ve Hall, C. (2003). Self-efficacy, goal orientation and fear of failure as predictors of school engagement in high school students. Psychology in the Schools, 40(4), 417-427. doi:10.1002/pits.10092
- Cemalcılar, Z. (2010). Schools as socialisation contexts: Understanding the impact of school climate factors on students’ sense of school belonging. Applied Psychology: An International Review, 59(2), 243-272. doi:10.1111/j.1464-0597.2009.00389.x
- Charalambous, E., Kyriakides, L. ve Creemers, B. P. M. (2018). Promoting quality and equity in socially disadvantaged schools: A group- randomisation study. Studies in Educational Evaluation, 57, 42-52. doi:10.1016/j.stueduc.2016.06.001
- Coleman, J. S., Campbell, E. Q., Hobson, C. J., McPartland, J., Mood, A. M., Weinfeld, F. D. ve York, R. L. (1966). Equality of educational opportunity. U.S. Department of Health, Education, and Welfare. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED012275.pdf adresinden erişildi.
- Çoban, S. (2015). Türkiye’de risk altındaki çocuklar ve çocuk suçluluğu üzerine bir değerlendirme. Sosyoloji Konferansları, 52(2015-2), 791-810. doi:10.18368/IU/sk.24682
- Duncan, G. J. (1994). Families and neighbors as sources of disadvantage in the schooling decisions of white and black adolescents. American Journal of Education, 103(1), 20-53.
- Eryavaş, Ö. (2009). Gecekondu alanlarının dönüşümü: Ankara Gültepe Mahallesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
- European Commission. (2019). Erasmus+ programme guide. https://ec.europa.eu/programmes/erasmusplus/sites/erasmusplus2/files/erasmus-plus-programme-guide-2019_en_0.pdf adresinden erişildi.
- Fall, A. M. ve Roberts, G. (2012). High school dropouts: Interactions between social context, self perceptions, school engagement, and student dropout. Journal of Adolescence, 35(4), 787-798. doi:10.1016/j.adolescence.2011.11.004
- Ferguson, D. M., Horwood, L. J. ve Boden, J. M. (2008). The transmisson of social inequality: Examination of the linkages between family socioeconomic status in childhood and educational achievement in young adulthood. Research in Social Stratification and Mobility, 26(3), 277-295. doi:10.1016/j.rssm.2008.05.001
- Fernandez-Lasarte, O., Goñi, E., Camino, I. ve Ramos-Díaz, E. (2019). Perceived social support and school engagement in secondary students. Revista Espanola De Pedagogia, 77(272), 123-141.
- Finn, J. D. (1993). Student engagement and student at risk. Washington, DC: National Center For Education Statistics. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED362322.pdf adresinden erişildi.
- Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C. ve Paris, A. H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59-109.
- Garcia-Reid, P., Peterson, C. H. ve Reid, R. J. (2015). Parent and teacher support among Latino immigrant youth: Effects on school engagement and school trouble avoidance. Education and Urban Society, 47(3), 328-343. doi:10.1177/0013124513495278
- Gençlik ve Spor Bakanlığı. (2018). Gençlik projeleri destek programı. http://www.gsb.gov.tr/Public/Edit/images/GSB/GPDP/2018-01/2018- I_Ozel_Cagri_Uygulama_Kilavuzu.pdf adresinden erişildi.
- Gustafsson, J. E., Nilsen, T. ve Hansen, K. Y. (2018). School characteristics moderating the relation between student socio-economic status and mathematics achievement in grade 8. evidence from 50 countries in TIMSS 2011. Studies in Educational Evaluation, 57, 16-30. doi:10.1016/j.stueduc.2016.09.004
- Gutiérrez, M., Tomás, J. M, Romero, I. ve Barrica, J. M. (2017). Perceived social support, school engagement and satisfaction with school. Revista de Psicodidáctica, 22(2), 111-117. doi:10.1016/j.psicod.2017.01.001.
- Heyneman, S. P. ve Loxley, W. A. (1983). The effect of primary-school quality on academic achievement across twenty-nine high- and low-income countries. The American Journal of Sociology, 88(6), 1162- 1194.
- Kalaycı H. ve Özdemir M. (2013). Lise öğrencilerinin okul yaşamının niteliğine ilişkin algılarının okul bağlılıkları üzerine etkisi. GEFAD, 33(2), 293-315.
- Kara, M. (2012). Gecekondu dönüşüm projelerinin konut sorununun çözümündeki rolü: Ankara ili Gültepe ve Yatıkmusluk mahalleleri örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
- Köse, M. F. ve Öztürk, M. A. (2018). Project funds as a management model and alignment of eu funded special education projects with national policies in Turkey. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 13(4), 153-163. doi:10.29329/epasr.2018.178.9
- Kruger, M. L., Witziers, B. ve Sleegers, P. (2007). The impact of school leadership on school level factors: Validation of a causal model. School Effectiveness and School Improvement, 18(1), 1-20.
- Kurtulmuş, S. (1988). Aile ödeneklerinin mukayeseli bir analizi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 46, 243-257.
- Kurtulmuş, S. (1995). Modern bir sosyal güvenlik vasıtası olarak aile ödenekleri. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 40, 145-159.
- Lee, J. C., Zhang, Z. ve Song, H. (2011). Effects of quality of school life and classroom environment on student engagement: A Chinese study. Educational Practice and Theory, 33(1), 5-27. doi:10.7459/ept/33.1.02
- Luyten, H., Visscher, A. ve Witziers, B. (2005). School effectiveness research: From a review of the criticism to recommendations for further development. School Effectiveness and School Improvement, 16(3), 249-279.
- Maddox, S. J. ve Prinz, R. J. (2003). School bonding in children and adolescents: Conceptualization, assessment, and associated variables. Clinical Child and Family Psychology Review, 6(1), 31-49.
- McDowall, P. S. ve Schaughency, E. (2016). Elementary school parent engagement efforts: Relations with educator perceptions and school characteristics. The Journal of Educational Research, 110(4), 348-365. doi:10.1080/00220671.2015.1103687
- Mickelson, R. A. (2016). School integration and K-12 outcomes: An updated quick synthesis of the social science evidence. The National Coalition on School Diversity Research Brief. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED571629.pdf adresinden erişildi.
- Mok, M. M. C. ve Flynn, M. (2002). Determinants of students’ quality of school life: A path model. Learning Environments Research, 5(3), 275-300. doi:10.1023/A:1021924322950
- Murray, C. (2009). Parent and teacher relationships as predictors of school engagement and functioning among low-income urban youth. The Journal of Early Adolescence, 29(3), 376-404. doi:10.1177/0272431608322940
- Nalbant, A. ve Babaoğlan, E. (2016). Risk altındaki öğrenciler: Yozgat örneği. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(3), 11-30. doi:10.19160/e-ijer.35964
- Nichols, S. L. (2008). An exploration of students’ belongingness beliefs in one middle school. The Journal of Experimental Education, 76(2), 145-169.
- OECD. (2000). Student engagement at school a sense of belonging and participation results from PISA 2000. Paris: PISA OECD Publishing.
- OECD. (2017). PISA 2015 results (Volume III): students' well-being. Paris: PISA OECD Publishing. doi:10.1787/9789264273856-en
- Oral, I. ve Mcgivney, E. J. (2014). Türkiye eğitim sisteminde eşitlik ve akademik başarı. İstanbul: ERG.
- O’Toole, N. ve Due, C. (2015). School engagement for academically at-risk students: A participatory research project. The Australian Educational Researcher, 42(1), 1-17. doi:10.1007/s13384-014-0145-0
- Özdemir, M. (2017). Sosyal adalet liderliği, okula yönelik tutum ve okul bağlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 42(191), 267-281. doi:10.15390/EB.2017.6281
- Reynolds, D., Sammons, P., De Fraine, B., Van Damme, J., Townsend, T., Teddlie, C. ve Stringfield, S. (2014). Educational effectiveness research (EER): A state-of-the-art review. School Effectiveness and School Improvement, 25(2), 197-230. doi:10.1080/09243453.2014.885450
- Sağlam, M ve İkiz, E. (2017). Ortaokul öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile okula bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1235-1246. doi:10.17051/ilkonline.2017.330253
- Sammons, P. (2010). Equity and educational effectiveness. P. Peterson, E. Baker, ve B. McGaw (Ed.), International encyclopedia of education leadership and management, politics and governance içinde (s. 51-57). Oxford: Elsevier.
- Sarı, M. (2012). Okul yaşamının değerlendirilmesi: Okul yaşam kalitesi ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 344-355.
- Smyth, J. ve Fasoli, L. (2007). Climbing over the rocks in the road to student engagement and learning in a challenging high school in Australia. Educational Research, 49(3), 273-295. doi:10.1080/00131880701550565
- Strand, S. (2014). School effects and ethnic, gender and socio-economic gaps in educational achievement at age 11. Oxford Review of Education, 40(2), 223-245. doi:10.1080/03054985.2014.891980
- Şentürk, Ü. (2012). Parçalanmış aile çocuklarının eğitimdeki başarı/başarısızlık durumu (Malatya örneği 2006). Sosyal Politika Çalışmaları, 7(29), 105-127.
- Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
- Tekin-Karagöz, C. ve Mamur, N. (2015). Risk altındaki kız çocukların gelecek ve meslek algılarının çizdikleri resimlere yansıma biçimleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 3(1), 26-53. doi:14689/issn.2148-2624.1.3c1s2m
- TÜİK. (2011). Nüfus ve konut araştırması 2011. http://www.tuik.gov.tr/ adresinden erişildi.
- TÜİK. (2013). Çocuk İşgücü Anketi Sonuçları 2012. TÜİK Haber Bülteni, 13659. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=13659 adresinden erişildi.
- Wallin, D. C. (2007). Policy window or hazy dream? Policy and practice innovations for creating effective learning environments in rural schools. Canadian Journal of Educational Administration and Policy, 63.
- Yıldırım K. (2009). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı (PISA) 2006 yılı verilerine göre Türkiye’de eğitimin kalitesini belirleyen temel faktörler (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Zieman, G. L. ve Benson, G. P. (1981). School perceptions of truant adolescent girls. Behavioral Disorders, 6(4), 197-205.
| APA | KARABAĞ KÖSE E (2019). Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. , 321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| Chicago | KARABAĞ KÖSE ESRA Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. (2019): 321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| MLA | KARABAĞ KÖSE ESRA Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. , 2019, ss.321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| AMA | KARABAĞ KÖSE E Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. . 2019; 321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| Vancouver | KARABAĞ KÖSE E Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. . 2019; 321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| IEEE | KARABAĞ KÖSE E "Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler." , ss.321 - 336, 2019. 10.15390/EB.2019.7893 |
| ISNAD | KARABAĞ KÖSE, ESRA. "Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler". (2019), 321-336. https://doi.org/10.15390/EB.2019.7893 |
| APA | KARABAĞ KÖSE E (2019). Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. Eğitim ve Bilim, 44(199), 321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| Chicago | KARABAĞ KÖSE ESRA Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. Eğitim ve Bilim 44, no.199 (2019): 321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| MLA | KARABAĞ KÖSE ESRA Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. Eğitim ve Bilim, vol.44, no.199, 2019, ss.321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| AMA | KARABAĞ KÖSE E Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. Eğitim ve Bilim. 2019; 44(199): 321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| Vancouver | KARABAĞ KÖSE E Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler. Eğitim ve Bilim. 2019; 44(199): 321 - 336. 10.15390/EB.2019.7893 |
| IEEE | KARABAĞ KÖSE E "Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler." Eğitim ve Bilim, 44, ss.321 - 336, 2019. 10.15390/EB.2019.7893 |
| ISNAD | KARABAĞ KÖSE, ESRA. "Dezavantajlı Bölge Okullarında Öğrenim Gören Risk Altındaki Öğrencilerin Okul Bağlılıklarını Etkileyen Faktörler". Eğitim ve Bilim 44/199 (2019), 321-336. https://doi.org/10.15390/EB.2019.7893 |
