Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Yıl: 2017 Cilt: 42 Sayı: 191 Sayfa Aralığı: 267 - 282 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Öz:
Bu araştırmada, okullarda sosyal adalet liderliğinin okula yönelik tutum ve okul bağlılığı ile ilişkisi, lise öğrencilerinin görüşlerine dayalı olarak incelenmiştir. Araştırmaya Ankara iline bağlı 7 merkez ilçede yer alan 11 devlet lisesinde öğrenim görmekte olan 530 öğrenci katılmıştır. Katılımcılara Sosyal Adalet Liderliği Ölçeği (SALÖ), Okula Yönelik Tutum Ölçeği (OYTÖ) ile Okul Bağlılığı Ölçeği (OBO) uygulanmıştır. Araştırma verileri aritmetik ortalama, standart sapma ve Pearson korelasyon gibi betimsel istatistiklerin yanı sıra doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ve Yol Analizi gibi yapısal eşitlik modellemesi (YEM) teknikleri ile analiz edilmiştir. Bulgular, okul müdürlerinin sosyal adalet liderliği davranışını orta düzeyde sergilediklerini göstermiştir. Katılımcıların okula yönelik tutum ile okul bağlılığı puan ortalamaları da orta düzeydedir. Sosyal adalet liderliği ile okula yönelik tutum ve okul bağlılığı arasında pozitif yönlü, orta düzeyde ve anlamlı ilişki olduğu gözlenmiştir. YEM analizleri sosyal adalet liderliğinin okula yönelik tutum ile okul bağlılığının anlamlı bir yordayıcısı olduğunu ortaya koymuştur. Aracılık testi sonucunda ise sosyal adalet liderliği ile okul bağlılığı arasında okula yönelik tutumun kısmi aracılık etkisine sahip olduğu belirlenmiştir. Bulgular bir bütün olarak değerlendirildiğinde sosyal adalet liderliğinin öğrencilerin okula yönelik algılarının biçimlenmesinde önemli etmenlerden biri olduğu genel sonucuna ulaşılmıştır
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel, A. ve Karadaş, H. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin okula ilişkin tutumlarının devamsızlık ve okul başarıları arasındaki ilişki. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 49-66.
  • Alıcı, D. (2013). Okula yönelik tutum ölçeği'nin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 38(168), 318-331.
  • Andrews, R. ve Soder, R. (1987). Principal instructional leadership and school achievement. Educational Leadership, 44(6), 9—11.
  • Arastaman, G. (2006). Ankara ili lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Arastaman, G. (2009). Lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 102—112.
  • Archer, L., Hutchings, M. ve Ross, A. (2003). Higher education and social class. London: Routledge Farmer.
  • Baker, E. T., Wang, M. C. ve Walberg, H. ]. (1995). The effects of inclusion on learning. Educational Leadership, 52(4), 33-35.
  • Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma (5. bs.). Ankara: Pegem.
  • Banks, ]. A. (1997). Educating citizens in multicultural society. New York: Teachers College Press.
  • Bankston, C. ve Zhou, M. (2004). Social capital, cultural values, immigration, and academic achievement: The host country context and contradictory consequences. Sociology of Education, 77(2), 176—179.
  • Baron, R. A. ve Byrne, D. (1987). Social psychology: Understanding human interaction (5. bs.). Boston: Ally and Bacon.
  • Blumberg, A. ve Greenfield, W. (1980). The efi‘ective principal: Perspectives on school leadership. Boston: Allyn Bacon.
  • Bossert, S. T., Dwyer, D. C., Rowan, B. ve Lee, G. V. (1982). The instructional management role of the principal. Educational Administration Quarterly, 18, 34-64.
  • Bourdieu, P. ve Passeron, ]. C. (1990). Reproduction in education society and culture (2. bs.). London: Sage Publication.
  • Bozdoğan, K. ve Sağnak, M. (2011). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışları ile öğrenme iklimi arasındaki ilişki. AİBU Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 137-145.
  • Brewster, A. B. ve Bowen, G. L. (2004). Teacher support and the school engagement of Latino middle and high school students at risk of school failure. Child and Adolescent Social Work journal, 21(1), 47- 67.
  • Brooks, ]. S. ve Miles, M. T. (2006). From scientific management to social justice... and back again? Pedagogical shifts in educational leadership. International Electronic journal for Leadership in Learning, 10(21).
  • Brown, K. M. (2006). Leadership for social justice and equity: Evaluating transformative framework and andragogy. Educational Administration Quarterly, 42(5), 77—108.
  • Candeias, A. A., Rebelo, N. ve Oliveira, M. (2013). Students’ attitudes toward learning and school-study of exploratory models about the effects of socio-demographics and personal attributes. http://www.projectored.uevora.pt/documentos/LICE.pdf adresinden erişildi.
  • Conchas, G. Q. (2001). Structuring failure and success: Understanding the variability in Latino school engagement. Harvard Educational Review, 71(3), 475-505.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem.
  • DeMatthews, D. ve Mawhinney, H. (2014). Social justice leadership and inclusion: Exploring challenges in an urban district struggling to adres inequalities. Educational Administration Quarterly, 50(5), 844- 881.
  • DeMatthews, D., Edwards, D. B. ve Rincones, R. (2016). Social justice leadership and family engagement. Educational Administration Quarterly, 52(5), 754-792.
  • Edmonds, R. (1979). Effective schools for the urban poor. Educational Leadership, 37, 15-24.
  • Ensign, ]. (2009). Multiculturalism in four teacher education programs: For replication or transformation. Multicultural Perspectives, 11(3), 169-173.
  • Eshleman, ]. R. (1988). The family: An introduction. Massachusetts: Allyn and Bacon. Finn,]. D. (1993). School engagement and students at risk. ERIC veritabanından erişildi (ED362322).
  • Finn, ]. D. ve Rock, D. A. (1997). Academic success among students at risk for school failure. journal of Applied Psychology, 82(2), 221-234.
  • Finn, ]. D. ve Voelkl, K. E. (1993). School characteristics related to school engagement. journal of Negro Education, 62, 249-268.
  • Fredricks, ]. A., Blumenfeld, P. C. ve Paris, A. H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59-109.
  • Freire, P. (2004). Pedagogy of the oppressed. New York: Continuum Press. Furman, G. (2012). Social justice leadership as praxis: Developing capacities through preparation programs. Educational Administration Quarterly, 48(2), 191-229.
  • Furman, G. C. ve Gruenewald, D. A. (2004). Expanding the landscape of social justice: critical ecological analysis. Educational Administration Quarterly, 40(1), 47-76.
  • Gewirtz, S. (1998). Conceptualizing social justice in education: Mapping the territory. journal of Education Policy, 13, 469-484.
  • Gewirtz, S. ve Cribb, A. (2002). Plural conceptions of social justice: lmplications for policy sociology. journal of Education Policy, 17(5), 499-509.
  • Gündüz, Y. ve Balyer, A. (2012). Okul müdürlerinin etkili liderlik davranışlarının incelenmesi. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 5(2), 237-253.
  • Hallinger, P. (2003). Leading educational change: Reflections on the practice of instructional and transformational leadership. Cambridge journal of Education, 33(3), 329-351.
  • Hallinger, P. ve Heck, R. H. (1998). Exploring the principals’ contribution to school effectiveness: 1980— 1995. School Efi‘ectiveness and School Improvement, 9(2), 157-191.
  • Hallinger, P. ve Murhpy, ]. (1985). Assessing the instructional management behavior of principals. Elementary School journal, 86(2), 217-248.
  • Harrison, ]. L. (2011). Instructor transformational leadership and students outcomes. Emerging Leadership journal, 4(1), 82-136.
  • Holmbeck, G. N. (1997). Toward terminological, conceptual, and statistical clarity in the study of mediators and moderators: Examples from the child-clinical and pediatric psychology literatures. journal of Counting and Clinical Psychology, 65(4), 599-610.
  • Hurst, C. (2012). Social inequality: Forms, causes, and consequences (8. bs.). Boston: Pearson.
  • janosz, M., Archambault, 1., Morizot, ]. ve Pagani, L. (2008). School engagement trajectories and their differential predictive relations to dropout. journal of Social Issues, 63, 21-40.
  • jimerson, S. R., Campos, E. ve Greif, ]. L. (2003). Toward an understanding of definitions and measures of school engagement and related terms. The California School Psychologist, 8, 7-27.
  • jordan, B. (1998). The new politics of welfare. London: Sage. Katzman, L. (2007). High-Stakes testing. A. Bursztyn (Ed.), The praegerhandhook of special education içinde (s. 127-129). Westport, CN: Praeger.
  • Koh, W. L., Steers, R. M. ve Terborg, ]. R. (1995). The effects of transformational leadership on teacher attitudes and student performance in Singapore. journal of Organizational Behavior, 16(4), 319-333.
  • Kpolovie, P. j., joe, A. I. ve Okoto, T. (2014). Academic achievement prediction: Role of interest in learning and attitude towards school. International journal of Humanities Social Sciences and Education, 1(11), 73-100.
  • Leithwood, K. (1994). Leadership for school restructuring. Educational Administration Quarterly, 30, 498- 518.
  • Leithwood, K. ve jantzi, D. (1999). The relative effects of principal and teacher sources of leadership on student engagement with school. Educational Administration Quarterly, 35(5), 679-706.
  • Leithwood, K. ve ]antzi, D. (2000). The effects of transformational leadership on organizational conditions and student engagement with school. journal of Educational Administration, 38(2), 112- 129.
  • Libbey, H. P. (2004). Measuring student relationship to school: Attachment, bonding, connectedness, and engagement. journal of School Health, 74(7), 274-283.
  • MacBeath, ]. ve Cheng, Y. C. (2008). Leadership for learning: International perspectives. Rotterdam: Sense Publishers.
  • Marshall, C. ve Oliva, M. (2006). Leadership for social justice: Making revolutions in education. Boston: Pearson Education.
  • McCabe, N. C. ve McCarthy, M. M. (2005). Educating school leaders for social justice. Educational Policy, 19(1), 201-222.
  • McKenzie, K. B., Christman, D. E., Hernandez, F., Fierro, E., Capper, C. A., Dantley, M., Scheurich, ]. ]. (2008). From the field: proposal for educating leaders for social justice. Educational Administration Quarterly, 44(1), 111-138.
  • McWhirter, E. H. (1997). Perceived barriers to education and career: Ethnic and gender differences. journal of Vocational Behavior, 50, 124-140.
  • Miller, C. M. ve Martin, B. N. (2015). Principal preparedness for leading in demographically changing schools: Where is the social justice training?. Educational Management Administration Leadership, 43(1), 129-151.
  • Mulford, B. ve Silins, H. (2003). Leadership for organizational learning and improved student outcomes what do we know?. Cambridge journal of Education, 33(2), 175-95.
  • Murray, C. (2009). Parent and teacher relationships as predictors of school engagement and functioning among low-income urban youth. The journal of Early Adolescence, 29(3), 376-404. doi:10.1177/0272431608322940
  • Murtadha, K. ve Watts, D. M. (2005). Linking the struggle for education and social justice: Historical perspectives of African American leadership in schools. Educational Administration Quarterly, 41(4), 591-608.
  • Oakes, ]., Quartz, K. H., Ryan, S. ve Lipton, M. (2000). Becoming good American schools. Phi Delta Kappan, 81(8), 568-576.
  • Oplatka, l. (2010). The place of ”social justice” in the field of educational administration: journal based historical overview of emergent area of study. I. Bogotch ve C. M. Shields (Ed.), International handbook of educational leadership and social justice, Vol içinde (s. 15-36). London: Springer.
  • Özdemir, M. (2012). The impact of principals’ leadership behaviors on teachers’ attitudes towards works: Some evidence from Turkey. International journal of Educational and Policy Studies, 4(6), 147- 153.
  • Özdemir, M. Ve Kalaycı, H. (2013). Okul bağlılığı ve metaforik okul alg1s1 üzerine bir inceleme: Çankırı ili örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2125-2137.
  • Özdemir, M. ve Kütküt, B. (2015). Sosyal adalet liderliği ölçeği'nin (SALÖ) geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 201—2018.
  • Peetsma, T., Vergeer, M., Roeleveld, ]. ve Karsten, S. (2001). Inclusion in education: Comparing pupils’ development in special and regular education. Educational Review, 53(2), 125-135.
  • Polat, S. (2007). Eğitim politikalarının sosyal adalet açısından sonuçları konusunda yönetici ve öğretmen görüşleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Resnik, ]. (2009). Multicultural education good for business but not for the state? The IB curriculum and global capitalism. British Journal of Educational Studies, 57(3), 217-244.
  • Rhoads, R. A. (1995). Multiculturalism and the community college: case study of an immigrant education program. Symposium on Organizational Frameworks and Strategies for Multicultural Campuses.
  • Annual Meeting of the American Educational Researchers Associations, San Francisco, CA.
  • Robbins, S. P. (2003). Essentials of organizational behavior (7. bs.). New Jersey: Prentice Hall.
  • Robinson, V., Lloyd, C. ve Rowe, K. (2008). The impact of leadership on student outcomes: An analysis of the differential effects of leadership types. Educational Administration Quarterly, 44(5), 635-674.
  • Stern, M. (2012). Evaluating and promoting possitive school attitude in adolescents. New York: Springer.
  • Taş, A. ve Çetiner, A. (2011). Ortaöğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gerçekleştirme durumlarına ilişkin öğretmen görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 369-392.
  • Theoharis, G. (2007). Social justice educational leaders and resistance: Toward theory of social justice leadership. Educational Administration Quarterly, 43(2), 221—258.
  • Theoharis, G. (2008). Woven in deeply: Identity and leadership of urban social justice principals. Education and Urban Society, 41(1), 3-25.
  • Tomul, E. (2009). Ilköğretim okullarındaki sosyal adalet uygulamalarına ilişkin yönetici görüşleri. Eğitm ve Bilim, 34(152), 126-137.
  • Turhan, M. ve Çelik, V. (2011). Ortaöğretim okulu müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarını gerçekleştirme durumlarına ilişkin ögretmen görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 369-392.
  • Valentine, ]. W. ve Prater, M. (2011). Instructional, transformational, and managerial leadership and student achievement: High school principals make difference. NASSP Bulletin, 95(1), 5-30.
  • Witziers, B., Bosker, R. ]. ve Krüger, M. L. (2003). Educational leadership and student achievement: The elusive search for an association. Educational Administration Quarterly, 39(3), 398-425.
  • Yoon, ]. S. (2002). Teacher characteristics as predictors of teacher—student relationships: Stress, negative affect, and self-efficacy. Social Behavior and Personality: An International ]ournal, 30(5), 485-493.
APA Özdemir M (2017). Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. , 267 - 282.
Chicago Özdemir Murat Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. (2017): 267 - 282.
MLA Özdemir Murat Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. , 2017, ss.267 - 282.
AMA Özdemir M Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. . 2017; 267 - 282.
Vancouver Özdemir M Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. . 2017; 267 - 282.
IEEE Özdemir M "Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi." , ss.267 - 282, 2017.
ISNAD Özdemir, Murat. "Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi". (2017), 267-282.
APA Özdemir M (2017). Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 42(191), 267 - 282.
Chicago Özdemir Murat Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim 42, no.191 (2017): 267 - 282.
MLA Özdemir Murat Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, vol.42, no.191, 2017, ss.267 - 282.
AMA Özdemir M Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2017; 42(191): 267 - 282.
Vancouver Özdemir M Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2017; 42(191): 267 - 282.
IEEE Özdemir M "Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi." Eğitim ve Bilim, 42, ss.267 - 282, 2017.
ISNAD Özdemir, Murat. "Sosyal Adalet Liderliği, Okula Yönelik Tutum ve Okul Bağlılığı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi". Eğitim ve Bilim 42/191 (2017), 267-282.