Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması
Yıl: 2019 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 714 - 733 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17051/ilkonline.2019.562036 İndeks Tarihi: 07-04-2020
Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması
Öz: Bu araştırmada okumaya ilişkin bir tutum ölçeği geliştirilerek geçerlik ve güvenirlik çalışmasıyapılmıştır. Alan yazında birçok okumaya yönelik tutum ölçeği bulunmakla birlikte ilkokul dördüncü sınıfdüzeyinde çok az çalışmaya rastlanmıştır. Bu kapsamda ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okumayayönelik tutumlarını belirlemek amacıyla 32 ilkokul dördüncü sınıf öğrencisinin okumaya yönelik tutumailişkin görüşleri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile alınmıştır. Elde edilen nitel veriler kullanılarak 58maddelik taslak bir ölçek hazırlanmıştır. Altı alan uzmanı, üç sınıf öğretmeni ve iki Türkçeöğretmeninden uzman görüşü alındıktan sonra madde sayısı 54’e düşürülmüştür. Ön uygulamakapsamında 72 öğrenciden veriler toplanmış ve analiz edilmiştir. Ön uygulama için madde sayısının 5katı (270) kadar öğrenciye ölçek uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23 paket programı ile analizedilmiştir. Analiz öncesi ölçek uç değerlerinden arındırılmış ve Mahalanobis uzaklık değerleri bazalınarak 9 ölçek formu analizden çıkarılmıştır. Ölçeğin KMO değeri 0.817 olup örneklemin analizler içinyeterli olduğu söylenebilir. Açımlayıcı faktör analizi sonrası ölçek 4 boyuttan oluşmaktadır. Birinciboyutta yer alan maddelerin madde yük değerleri 0.511-0.768; ikinci boyutta yer alan maddelerin 0.353-0.616; dördüncü boyutta yer alan maddelerin 0.461-0.690 ve dördünü boyuttaki maddelerin 0.372-0.592arasında değişmektedir. Spearman-Brown korelasyon değeri 0.81 olup bu değer iki yarı güvenirliğiaçısından yeterli düzeydedir. Bu değere göre ölçeğin iç tutarlılık düzeyinin yüksek olduğu söylenebilir.Ölçeğin Cronbach Alpha değeri 0.853’dir. Ölçek son hali ile 4 boyut ve 28 sorudan oluşmaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
Reading Attitude Scale: Validity and Reliability Study
Öz: In this study, an attitude scale related to reading was developed and validity and reliability studies were conducted. In the field, there were many attitude scales for reading and very few studies were found at the fourth grade level of elementary school. In this context, in order to determine primary school fourth graders attitudes towards reading, 32 fourth grade primary school students opinions about attitudes towards reading were taken with semi-structured interview form. Using the obtained qualitative data, a draft scale of 58 items was prepared. The number of items has been reduced to 54 after expert opinion. Six field specialists, three primary school teachers and two Turkish language teachers opinions were taken. The pretesting was made with 72 students and analyzing the materials. For the pilot application, student scale was applied up to 5 times (270) items. The obtained data were analyzed by SPSS 23 packet program. Before the analysis, the scale was subtracted from the extreme values and 9 scale form was extracted from the analysis based on Mahalanobis distance values. The KMO value of the scale is 0.817 and it can be said that the sample is sufficient for analysis. After the exploratory factor analysis, the scale consists of 4 dimensions. Substance load values of the substances in the first dimension are 0.511-0.768; the items in the second dimension are 0.353-0.616; 0.461-0.690 for the items in the third dimension and 0.372-0.592 for the items in the fourth dimension. The Spearman-Brown correlation coefficient is 0.81 and this value is sufficient in terms of two half reliability. It can be said that the level of internal consistency is high according to this value. Cronbach's Alpha score of scale is 0.853. The final scale consists of 4 dimensions and 28 questions.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ajzen, I. ve Fishbein, M. (1980). Understanding Attitudes and Predicting Social Behavior. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
- Akçakaya, M., Demir, T., Gündoğan, S. vd. (2012). Hemşirelik öğrencilerinin kitap okuma alışkanlığına ilişkin tutumları: Bir sağlık yüksekokulu örneği. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. (20) 2, 120-128.
- Akkaya, N. ve Özdemir, S. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin okumaya yönelik tutumlarının incelenmesi (İzmir-Buca örneği), Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 75-96.
- Bardakçı, A. (2009). Pazarlama araştırmalarında kullanılan tutum ölçeklerindeki cevap alternatifi sayısına ilişkin bir literatür taraması, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 7-20.
- Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (1), 73-92.
- Başaran, M. ve Altuner, G. Ş. (2016). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yozgat Örneği), 1. Uluslararası Bozok Sempozyumu, Sempozyum Kitapçığı, 582-592.
- Baysal, A. C. (1981), Sosyal ve Örgütsel Psikolojide Tutumlar, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Bınarbaşı, F. (2006). Üniversite öğrencilerinin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıklarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tez, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Bozpolat, E. (2010). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği), Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, 2 (1), 411-428.
- Child, D. (2006). The Essentials of Factor Analysis. (3. Baskı). Londra: Continuum. Crano, W. D. ve Prislin, R. (2006). Attitudes and persuasion. Annual Review of Psychology, 57, 345- 374.
- Çakıcı, D. (2007). Ön örgütleyicilerin okumaya yönelik tutum üzerindeki etkileri, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (14), 65–82.
- Çeçen, M. A. ve Çiftçi, Ö. (2007). İlköğretim 6. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Milli Eğitim. 173, 39-49.
- Çelik, A. (2013). M-Öğrenme tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik analizleri, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2 (4), 172-185.
- Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Dedeoğlu, H. ve Ulusoy, M. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının okuma tutumları, Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 1 (2), 80-88.
- Doğan, B., ve Çermik, H. (2016). Kitap okumaya yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. NWSA Education Sciences, 11 (4), 168-183.
- Duman, A. (2003). Türk soylulara Türkiye Türkçesi öğretiminde metin seçimi, TÜBAR-XIII, 151-154.
- Esgin, A. ve Karadağ, Ö. (2000). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı. Popüler Bilim: 19-23.
- Field, A. (2000). Discovering Statistics Using SPSS For Windows, New Delhi: Sage publication.
- Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 185-195.
- Güneş, F. (2013) Türkçe öğretiminde metin seçimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1 (1), 1-12.
- İnceoğlu, M.(2000), Tutum-Algı-İletişim, Ankara, İmaj Yayınevi
- Kahyaoğlu, M., (2011). Çevre konularıyla ilgili kitap okumaya yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. İlköğretim Online, 10 (3), 1056-1065.
- Kanmaz, A. ve Saracaloğlu, A. S. (2010). Okuduğunu anlama stratejisi kullanımının, okumaya yönelik tutum ve kalıcılığa etkisi, e-Journal of New World Sciences Academy, 7 (2), 764-776.
- Kline, P. (1994). An Easy Guide to Factor Analysis. New York: Routledge.
- Koçyiğit, S. (1990). Okuma alışkanlığı, Millî Eğitim, (97), 28–29.
- Kutner, B., Wilkins, C. ve Yarrow, P. R. (1970). Verbal Attitudes and Overt Behavior İnvolving Racial Prejudice. G. F. Summers (Ed.), Attitude Measurement içinde. Chicago: Rand McNally ve Co.
- Kuzu-Sarar, T. ve Doğan, T., (2015). Öğretmen adaylarına yönelik okuma tutum ölçeği geliştirme. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10 (15), 771-786.
- Lewin, J. L. N. (1999). Dance Therapy Notebook. Columbia, MD: The Marian Chace Foundation.
- Mills, C. W. (1963). Methodological Consequences of The Sociology of Knowledge. I. L. Horowitz (Ed.), Power Politics and People içinde. New York: Ballantine Books
- Ogurlu, Ü. (2014). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin okuma ilgisi, tutumu ve eleştirel okuma becerileri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15 (2) 29-41.
- Özbay, M., Bağcı, H. ve Uyar, Y. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 117–136.
- Özbek, Ö. Y. (2010). Ölçme Araçlarında Bulunması İstenen Nitelikler, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme içinde (Edi. S. Tekindal), 44-87, Ankara: Pegem Akademi.
- Özdemir, S. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin okuma alışkanlık ve tutumlarıyla fen, matematik derslerindeki akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (İzmir Buca ilçesi örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Özgüven, İ. E. (2000), Psikolojik Testler, Ankara: PDREM Yayınları.
- Sallabaş, M. E. (2008). Relationship between 8th grade secondary school students’ reading attitudes and reading comprehension skills, İnönü University Journal of the Faculty of Education, 9 (16): 141–155.
- Seçer, İ. (2013). SPSS ve LIREL ile Pratik Veri Analizi Analiz Raporlaştırma, Ankara: Anı Yayıncılık.
- Seçer, İ. (2015). SPSS ve Lisrel İle Pratik Veri Analizi: Analiz ve Raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Susar-Kırmızı, F. (2012). Öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına yönelik tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması). Turkish Studies, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkishnor Turkic, 7(3), 2353-2366.
- Tabachnick, B. G, ve Fideli, L. S. (2001). Using Multivariate Statistics (Fourth Edition). Boston: Ally And Bacon.
- Tavşancıl, E. (2002), Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Ankara: Nobel Yayıncılık.
- TDK (2017). Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlüğü, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&arama=kelime&guid=TDK.GTS.58e4f9 9c622a20.31145084 adresinden 05.04.2017 tarihinde erişilmiştir.
- Tezbaşaran, A. (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. (İkinci baskı), Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
- Thurstone, L. L. (1970). Attitudes Can Be Measured. G. F Summers (Ed.), Attitude Measurement içinde. Chicago, IL: Rand McNally ve Company.
- Yaşar, M. (2014). İstatistiğe yönelik tutum ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36 (2), 59-75.
- Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yurt, G. ve Arslan, G. (2014). 7. Sınıf Türkçe ders kitaplarının şekil-içerik-metin yönünden incelenmesi: Zambak ve pasifik yayınları örneği, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 317-327
APA | YURDAKAL İ, Susar F (2019). Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. , 714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
Chicago | YURDAKAL İbrahim Halil,Susar Fatma Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. (2019): 714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
MLA | YURDAKAL İbrahim Halil,Susar Fatma Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. , 2019, ss.714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
AMA | YURDAKAL İ,Susar F Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. . 2019; 714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
Vancouver | YURDAKAL İ,Susar F Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. . 2019; 714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
IEEE | YURDAKAL İ,Susar F "Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması." , ss.714 - 733, 2019. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
ISNAD | YURDAKAL, İbrahim Halil - Susar, Fatma. "Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması". (2019), 714-733. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562036 |
APA | YURDAKAL İ, Susar F (2019). Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. İlköğretim Online (elektronik), 18(2), 714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
Chicago | YURDAKAL İbrahim Halil,Susar Fatma Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. İlköğretim Online (elektronik) 18, no.2 (2019): 714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
MLA | YURDAKAL İbrahim Halil,Susar Fatma Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. İlköğretim Online (elektronik), vol.18, no.2, 2019, ss.714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
AMA | YURDAKAL İ,Susar F Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. İlköğretim Online (elektronik). 2019; 18(2): 714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
Vancouver | YURDAKAL İ,Susar F Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. İlköğretim Online (elektronik). 2019; 18(2): 714 - 733. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
IEEE | YURDAKAL İ,Susar F "Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması." İlköğretim Online (elektronik), 18, ss.714 - 733, 2019. 10.17051/ilkonline.2019.562036 |
ISNAD | YURDAKAL, İbrahim Halil - Susar, Fatma. "Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması". İlköğretim Online (elektronik) 18/2 (2019), 714-733. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2019.562036 |