Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği

ALTINOK, Okan; AYVACI, Hakan Şevki

Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği

Hakan Şevki AYVACI, (Trabzon Üniversitesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Okan ALTINOK (Trabzon Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon, Türkiye)

Trakya Eğitim Dergisi

3 1

Yıl: 2019 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 549 - 563 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-10-2020

Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği

Öz:

Bu araştırmanın amacı, ülkemizde fen bilimleri eğitiminde ışıkkavramıyla ilgili yazılmış yüksek lisans ve doktora tezlerininbetimsel bir yaklaşımla tematik olarak incelenmesi ve ışıkkavramına yönelik nasıl bir eğilimin olduğunun belirlenmesidir. Buamaç doğrultusunda Türkiye’de 2005 – 2018 yılları arasında ışıkkavramı ile ilgili yazılmış Yüksek Öğretim Kurumu Ulusal TezMerkezi’nde yer alan 32 teze ulaşılmıştır. Araştırma tematik birçalışma niteliğinde olup ışık kavramına yönelik genel çerçeveninbetimlenmesi hedeflenmektedir. Bu çalışma kapsamında incelenentezler; yayınlandığı yıl, araştırma yöntemi, amacı, veri toplamaaraçları, veri analiz yöntemleri ve sonuçları bakımındanincelenmiştir. Her bir değişken için elde edilen veriler tablo vegrafiklerle sunulmuştur. Araştırma sonucunda, yüksek lisanstezlerinin doktora tezlerine oranla daha fazla olduğu tespitedilmiştir. İncelenen tezlerde yöntem olarak daha çok nicelaraştırma yöntemlerinin, çalışma grubu olarak da 7. sınıföğrencilerinin tercih edildiği belirlenmiştir. Ayrıca incelenentezlerde akademik başarı, fene yönelik tutum ve kavramyanılgılarının belirlemesine yönelik çalışmaların sıkça yapıldığısonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

Thematic Examination of the Thesis Studies Carried Out in Turkey: Concept of Light

Öz:

The aim of this study is to investigate the theses of postgraduate written about the concept of light in science education in our country with a descriptive approach and to determine the tendency towards light concept. For this purpose, in Turkey between 2005-2018 written about the concept of the light has reached the 32 theses at the YÖK National Thesis Center. The research is a thematic study and it is aimed to describe the general framework of light concept. Theses examined in this study; year, research method, purpose, data collection tools, data analysis methods and results were examined. As a result, it was determined that the master theses were more than the doctoral thesis. In the theses examined, it was determined that more quantitative study as research methods were preferred. Furthermore, it was determined that more 7th grade students were preferred as sample. In addition, it has been concluded that studies on determining academic achievement, attitudes towards science and misconceptions are frequently performed in the theses examined.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akdeniz, A. R. (2001). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin ışık ünitesindeki kavram yanılgıları. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (10).
Ayvacı, H. Ş., & Akdemir, E. (2017). Bilimin doğası alanında 2013 yılından itibaren yayınlanmış tezlerin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 1178-1218.
Ayvacı, H. Ş., Özsevgeç, T., & Cerrah, L. (2004). Yıldırım kavramının farklı yaş grubundaki öğrencilerde gelişimi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 351-360.
Bendall, S., Goldberg, F., & Galili, I. (1993). Prospective elementary teachers' prior knowledge about light. Journal of Research in Science Education, 30, 1169-1187.
Büyükkasap, E., & Samancı, O. (1998). İlköğretim öğrencilerinin ışık hakkındaki yanlış kavramaları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 4, 109-120.
Cansüngü Koray, Ö., & Bal, Ş. (2002). İlköğretim 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin ışık ve ışığın hızı ile ilgili yanlış kavramları ve bu kavramları oluşturma şekilleri. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (1), 1-11.
Cansüngü, Ö. (2000). İlköğretim öğrencilerinin (5., 6., 7. sınıflar) ışık ve ışıkla ilgili kavramları anlama şekillerinin tespiti üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Coştu, B., Ünal, S., & Ayas, A. (2007). Günlük yaşamdaki olayların fen bilimleri öğretiminde kullanılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 197-207.
Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (2nd ed.). London - New Delhi: SAGE Puplications.
Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approachs. SAGE Puplications.
Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39 (174), 33-38.
Değirmenci, S., Bacanak, A., & Karamustafaoğlu, O. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ışık konusundaki kavram yanılgıları. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, (s. 1-7). Niğde.
Epik, Ö., Kalem, R., Kavcar, N., & Çallıca, H. (2001). Işık ve görüntü oluşumu ile ilgili kavram yanılgılarının ve bilgi eksikliklerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Yeni Binyılın Başında Türkiye'de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, Maltepe Üniversitesi, (s. 351-355). 7-8 Eylül, İstanbul.
Erdaş, E., Doğan, N., & İrez, S. (2016). Bilimin doğasıyla ilgili 1998 - 2012 yılları arasında Türkiye'de yapılan çalışmaların değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (1), 17-36.
Feher, E., & Meyer, K. R. (1992). Children's conceptions of color. Journal of Research in Science Teaching, 29 (5), 505-520.
Fetherstonhaugh, T., & Treagust, D. F. (1992). Students' undestanding of light and its properties: teaching to engender conceptual change. Science Education, 76, 653-672.
Galili, I., & Hazan, A. (2000). Learners' knowledge in optics: interpretation, structure and analysis. International Journal of Science Education, 22, 57-88.
Galili, I., Goldberg, F., & Bendall, S. (1991). Some reflactions on plane mirrors and image. Physics Teaching, 29 (7), 471-477.
Gemici, Ö., Küçüközer, H., & Mergen Kocakülah, A. (2002). Yeniden yapılanma sürecinde fizik eğitimi öğrencilerinin genel fizik kavramları ile ilgili bilgi düzeylerinin belirlenmesine ilişkin bir çalışma. 5. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi. Ankara.
Gökçek, T., Babacan, F. Z., Kangal, E., Çakır, N., & Kül, Y. (2013). 2003 - 2012 yılları arasında Türkiye'de karma araştırma yöntemiyle yapılan eğitim çalışmalarının analizi. International Journal of Social Science, 6 (7), 435-456.
Guesne, E., Driver, R., & Tiberghien, A. (1985). Children's İdeas in Science. UK: Open University Pres: Milton Keynes.
İnce, K., & Özgelen, N. (2015). Bilimin doğası alanında son 10 yılda yapılan çalışmaların ferklı değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (2), 447-468.
Kara, İ., Avcı, D., & Çekbaş, Y. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ışık kavramı ile ilgili bilgi düzeylerinin araştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1), 46-57.
Kara, İ., Erduran Avcı, D., & Çekbaş, Y. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ışık kavramı ile ilgili bilgi düzeylerinin araştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (16), 46-57.
Kara, M. (2002). Ortaöğretim öğrencilerinin ışık ve optik ile ilgili zor ve yanlış anlaşılan kavramların tespiti üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Karadağ, E. (2009). Türkiye'de eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelenmesi: Bir durum çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Kaya, A. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının ışık ve atom kavramlarını anlama seviyelerinin tespiti. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (1), 15-37.
Kayhan, M., & Özgün Koca, S. A. (2004). Matematik eğitiminde araştırma konuları: 2000-2002. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 72-81.
Lee, H. J., Özgün Koca, S. A., & Rehner, H. T. (1999). Research trends in mathematics education: 1995-1997. ERIC Documentation number ED 438 166.
Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in educations. San Francisco: Jossey-Bass.
Milli Eğitim Bakanlığı, T. (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Öğretim Programı. Ankara.
Odom, S. L., Brantlinger, E., Gersten, R., Horner, R. H., Thompson, B., & Harris, K. R. (2005). Research in special education: Scientific methods and evidence based practices. Council for Exiceptional Children, 71 (2), 137- 148.
Onwuegbuzie, A. J., & Daniel, L. G. (2003). Typology of analytical and interpretational errors in quantitative and qualitative educational research. Currents Issues in Education [On-line], 6 (2).
Polat, S., & Ay, O. (2016). Meta-sentez: Kavramsal bir çözümleme. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4 (2), 52- 64.
Stead, B. F., & Osborne, R. J. (1980). Explring science studens' conceptions of light. Australian Science Teaching Journal,26, 84-90.
Şen, A. İ. (2003). İlköğretim öğrencilerinin ışık, görme ve aynalar konusundaki kavram yanılgılarının ve öğrenme zorluklarının inclenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 176-185.
Tezcan , R., & Laçin Şimşek, C. (2008). Çocukların fen kavramlarıyla ilgili düşüncelerinin gelişimini etkileyen faktörler. İlköğretim Online, 7 (3), 569-577.
Watts, M. (1985). Student conceptions of light: a case study. Physics Education, 20, 183-187.
Yağbasan, R., & Gülçiçek, Ç. (2003). Fen öğretiminde kavram yanılgılarının karakteristiklerinin tanımlanması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 102-120.
Yeşilyurt, M., Bayraktar, Ş., Kan, S., & Orak, S. (2005). İlköğretim öğrencilerinin ışık kavramı ile ilgili düşüncleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 1-24.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, İ. (2000). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin ışık ünitesindeki kavram yanılgıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.

APA	AYVACI H, ALTINOK O (2019). Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. , 549 - 563.
Chicago	AYVACI Hakan Şevki,ALTINOK Okan Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. (2019): 549 - 563.
MLA	AYVACI Hakan Şevki,ALTINOK Okan Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. , 2019, ss.549 - 563.
AMA	AYVACI H,ALTINOK O Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. . 2019; 549 - 563.
Vancouver	AYVACI H,ALTINOK O Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. . 2019; 549 - 563.
IEEE	AYVACI H,ALTINOK O "Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği." , ss.549 - 563, 2019.
ISNAD	AYVACI, Hakan Şevki - ALTINOK, Okan. "Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği". (2019), 549-563.

APA	AYVACI H, ALTINOK O (2019). Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. Trakya Eğitim Dergisi, 9(3), 549 - 563.
Chicago	AYVACI Hakan Şevki,ALTINOK Okan Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. Trakya Eğitim Dergisi 9, no.3 (2019): 549 - 563.
MLA	AYVACI Hakan Şevki,ALTINOK Okan Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. Trakya Eğitim Dergisi, vol.9, no.3, 2019, ss.549 - 563.
AMA	AYVACI H,ALTINOK O Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. Trakya Eğitim Dergisi. 2019; 9(3): 549 - 563.
Vancouver	AYVACI H,ALTINOK O Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği. Trakya Eğitim Dergisi. 2019; 9(3): 549 - 563.
IEEE	AYVACI H,ALTINOK O "Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği." Trakya Eğitim Dergisi, 9, ss.549 - 563, 2019.
ISNAD	AYVACI, Hakan Şevki - ALTINOK, Okan. "Türkiye’de Yürütülen Tezlerin Tematik İncelenmesi: Işık Kavramı Örneği". Trakya Eğitim Dergisi 9/3 (2019), 549-563.