SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI
Yıl: 2019 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 899 - 924 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29228/TurkishStudies.22827 İndeks Tarihi: 19-11-2020
SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI
Öz: Sosyal bilgiler öğretmenlerinin bilginin sürekli bir şekildeyenilendiği 21. yüzyılda yaşam boyu öğrenme temelinde kendileriniyenilemeleri, yeni bilgi, fikir ve teknolojileri derslerinde etkili bir şekildekullanabilmeleri önemlidir. Sosyal bilgiler öğretmenleri inovatifdüşünme, girişimcilik, sorunlara çözüm üretebilme, eleştirel düşünmeve karar verme becerilerine sahip oldukları zaman günümüztoplumunun isteklerine cevap verebileceklerdir. Bu çalışmanın amacı,Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapan sosyal bilgileröğretmenlerinin yenilikçi sosyal bilgiler öğretmeni ve eğitimi algılarınıortaya çıkarmaktır. Bu araştırmada nitel araştırma yaklaşımındanyararlanılmıştır. Araştırma fenomenolojik araştırma desenine göretasarlanmıştır. Araştırma kapsamında, 2017-2018 eğitim-öğretimyılının bahar yarıyılında kasıtlı olarak seçilen 14 sosyal bilgileröğretmeni ile mülakat yapılmıştır. Veriler, ilgili alan uzmanlarıtarafından geçerliği onaylanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu iletoplanmıştır. Görüşme formunda yer alan açık uçlu sorular, sosyalbilgiler öğretmenlerine yöneltilmiştir. Araştırmaya dahil edilen sosyalbilgiler öğretmenlerinin cevapları görüşme süreci boyunca eşzamanlıolarak araştırmacılar tarafından yazılmıştır. Bu nitel araştırmanınverileri içerik analizi yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmayakatılan öğretmenlerin büyük bir bölümü yenilikçi öğretmeni “gelişmeleri takip eden ve kendini sürekli geliştiren, yenileyen öğretmen” olaraktanımlamışlardır. Meslektaşları, konferanslar ve seminerler yenilikçiöğretmen olma konusunda sosyal bilgiler öğretmenlerini en çoketkileyen kişiler ve organizasyonlardır. Yine öğretmenlerin yenilikçi olmakonusunda en fazla ihtiyaç duydukları ilave uzmanlık eğitimteknolojileri ve yabancı dil bilmedir. Sosyal bilgiler öğretmenlerininyenilikçi olma konusunda karşılaştıkları en büyük fırsat EBA veseminerlerdir. Sosyal bilgiler dersinin haftalık ders saatinin yetersizolması yenilikçi öğretmen olma konusunda en büyük engel olarakgörülmektedir. Yenilikçi sosyal bilgiler öğretiminin en önemli etkisiöğrenci ve öğretmen başarısıdır. Yine öğretmenler derslerindeyeniliklere ulaşmada en önemli araç olarak internet ve EBA’yıgörmektedirler. Ayrıca öğretmenlerin önemli bir kısmı yenilikçi sosyalbilgiler öğretimi için eğitimi gerekli görürken önemli bir bölümü isegerekli görmemektedir. Eğitimi gerekli görenler, en önemli neden olarakgelişmeleri ve yenilikleri takip edebilen öğretmen olabilmeyigöstermişlerdir. Kendini yeterli görme durumu ise bu eğitimi gerekligörmeyen öğretmenlerin en önemli nedenidir. Araştırmadan elde edilenbu bulguların; Türkiye’nin yenilikçi öğretmenlerini yetiştirecek olaneğitim fakülteleri için yaratıcı öğretim programlarının geliştirilmesindeTürkiye Yüksek Öğretim Kurumu’na katkı sağlayacağıdüşünülmektedir. Ayrıca bu çalışma, mevcut sosyal bilgileröğretmenlerinin yenilikçi sosyal bilgiler öğretmeni olma konusundakidurumları hakkında kara verme merci olan milli eğitim bakanlığınınilgili kurumlarına fikir verebilir.
Anahtar Kelime: SOCIAL STUDIES TEACHERS’ PERCEPTIONS OF INNOVATIVE SOCIAL STUDIES TEACHERS AND EDUCATION
Öz: It is important for social studies teachers to renew themselves on the basis of lifelong learning in the 21st century, where knowledge is constantly renewed, and to be able to use new knowledge, ideas and technologies effectively in their lessons. When social studies teachers have the skills of innovative thinking, entrepreneurship, solving problems, critical thinking and decision making, they will be able to respond to the demands of today's society. The purpose of this study, is to find out the social studies teachers’, works for Turkish ministry of education, perceptions of innovative social studies teachers and social studies education in primary schools. Qualitative research approach was used in this research. The research is designed according to the phenomenological research design. In the scope of the research, 14 social studies teachers were deliberately interviewed in the spring semester of 2017-2018 academic year. The data were collected by a semi-structured interview form approved by the relevant field experts. Open-ended questions were directed to social studies teachers. The answers of the social studies teachers included in the study were written by the researchers simultaneously during the interview process. The data of this qualitative research were analyzed by using content analysis method. Most of the teachers who participated in the research described their innovative teacher as the teacher who follows developments and constantly improves himself/herself. Their Colleagues, conferences and seminars are the most influential people and organizations in social studies teachers about being an innovative teacher. Again, teachers need to become more innovative, additional specialized training technologies and foreign languages. The greatest opportunity for social studies teachers to be innovative is EBA and seminars. The insufficiency of weekly course hours of social studies is considered to be the biggest obstacle to becoming an innovative teacher. The most important impact of innovative social studies teaching is the success of students and teachers. Again, teachers see the internet and EBA as the most important tool in achieving innovations in their courses. In addition, a significant proportion of the teachers think that education is an essential part of innovative social studies. The most important reason is to be a teacher who can follow developments and innovations. Self-sufficiency is the most important reason of this education. These findings obtained from the research; in developing the creative teaching curriculum, for faculties of education which they will be trained innovative teachers of Turkey is expected to contribute to the Higher Education Institution. In addition, this study may provide insight to the relevant institutions of Turkish Ministry of Education, which is a decision-making authority on the status of our current social studies teachers in becoming an innovative social studies teacher.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Artvinli, E. (2017). What is innovative geography teaching? A perspective from geography teachers. Journal of Education and Training Studies, 5(6), 9-23.
- Battal, B., Yurdakul, B., ve Şahan, H. H. (1998). Farklı branşlardan mezun olan sınıf öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri ve karşılaştıkları sorunlar (Balıkesir Örneği). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 19-34.
- Başaran, S. D., ve Keleş, S. (2015). Yenilikçi kimdir? Öğretmenlerin yenilikçilik düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(4), 106-118.
- Bulut, İ., ve Koçoğlu, E. (2012). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin akıllı tahta kullanımına ilişkin görüşleri (Diyarbakır ili örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 242-258.
- Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş (Çev. Editörleri: Ali Ersoy ve Pelin Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Celep, C. (2004). Meslek olarak öğretmenlik. Ankara: Anı Yayınları.
- Cohan, A. & Honigsfeld, A. (2011). Breaking the mold of preservice and ınservice teacher education innovative and successful practices for the 21st century. United Kingdom: Rowman & Littlefield Education
- Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
- Demir, F. (2014). Öğretmenlerin bireysel yenilikçilik düzeyinin öğretmen liderliğine etkisi. JASSS-The Journal of Academic Social Science Studies, 26, 247-256.
- Demirkaya, H., & Tokcan, H. (2007). Öğretmen adaylarının iklim kavramı algılamaları: Fenomenografik bir çalışma. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 11(2), 105-119.
- Demirkaya, H. (2009). Prospective primary school teachers’ understanding of the environment: A qualitative study. European Journal of Educational Studies, 1(1), 75-81.
- Dilaver, H. (1996). Türkiye’de öğretmen istihdamının dünü, bugünü ve yarını, eğitimimize bakışlar. İstanbul: Kültür Koleji Vakfı Yayınları 1.
- Gönenç, S., ve Açıkalın, M. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler öğretiminde karşılaştıkları sorunlar ve bunlara getirdikleri çözüm önerileri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 26-41.
- Gül, E., ve Bülbül, T. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin yenilik yönetimi yeterliklerine ilişkin öğretmen algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 97-109.
- Karaduman, H., Çengelci Köse, T. ve Eryılmaz, Ö. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarına göre sosyal medyada değerler. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 8(2), 250-271.
- Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel yayın Dağıtım.
- Kaya, B. (2008). Sosyal bilgiler dersinde teknoloji kullanımı. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 189-205.
- Kılıçer, K., ve Odabaşı, H. F. (2010). Bireysel yenilikçilik ölçeği (BYÖ): Türkçe'ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 150-164.
- Koçak, C., ve Önen, A. S. (2012). Öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik özelliklerine göre yansıtıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 46-54.
- Kocasaraç, H., ve Karataş, H. (2017). Fen ve sosyal bilimler liselerinde görev yapan öğretmenlerin yenilikçi öğretmen özelliklerine yönelik algıları: bir durum çalışması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 783-797.
- Kocasaraç, H., ve Karataş, H. (2018). Yenilikçi öğretmen özellikleri: Bir ölçek geliştirme çalışması. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 34-57.
- Koçoğlu, E. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının okul yöneticilerinde olması gereken demokratik tutum ve davranışlara ilişkin görüşleri. Turkish Studies, 8(6), 413-430.
- Koçoğlu, E. (2014). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal bilgiler kavramına ilişkin imgesel algıları.
- Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 15(3), 107-126.
- Kuş, Z., ve Çelikkaya, T. (2010). Sosyal bilgiler öğretimi için sosyal bilgiler öğretmenlerinin beklentileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(7), 69-91.
- MEB, (2010). Yenilikçi öğretmenler eğitimi (Kaynak Kitap-1). Ankara: Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü. http://yenilikciogretmenler.meb.gov.tr/post/Kaynak-Kitap- Yayinda.aspx. [24.07.2018].
- Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to desing and implementation. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
- Munis, D., & Harris, A. (2006). The led school improvement: Teacher leadership in the UK. Teaching and Teacher Education, 22, 961-972.
- Othman, N. (2016). Exploring the ınnovative personality characteristics among teachers. International Education Studies, 9, 1-8.
- Özkan, H. H. (2009). Bilgi toplumu eğitim programları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 113-132.
- Öztürk, Z. Y., ve Summak, M. S. (2014). İlköğretim öğretmenlerinin bireysel yenilikçiliklerinin incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport, 1, 844-853.
- Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
- Smith, K. (2009). Innovation in public education: Problems and opportunities. (0nline available at: http://www.newschools.org/files/innovation-in-education.pdf), Retrieved on July 28, 2018.
- Şişman, M. (2006). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem Yayınevi.
- Wanger, T. (2016). Yenilikçiler yaratmak (Çev: Özer, A.). İstanbul: Kültür Üniversitesi Yayınları.
- Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2014). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (Genişletilmiş 9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, K. (2009). Lisans düzeyinde sosyal bilgiler eğitiminde karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri: Öğretmen adaylarının görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(3), 31-53.
- Yılmaz, H., ve Kocasaraç, H. (2010). Hizmetiçi öğretmen eğitiminde yeni bir yaklaşım: Yenilikçi öğretmenler programı ve değerlendirmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 51-64.
- Yılmaz, K., ve Tepebaş, F. (2011). İlköğretim düzeyinde sosyal bilgiler eğitiminde karşılaşılan sorunlar: Mesleğine yeni başlayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 157-177.
- Zeichner, K., & McDonald, M. (2011). Practice-based teaching and community field experiences for prospective teachers. In A. Cohan & A. Honigsfeld (Eds), Breaking the mold of preservice and inservice teacher education: Innovative and successful practice for the 21st century (pp. 45- 54). Plymouth: Rowman & Littlefield.
| APA | Tomal N, Demirkaya H, Işık E (2019). SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. , 899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| Chicago | Tomal Necati,Demirkaya Hilmi,Işık Elif SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. (2019): 899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| MLA | Tomal Necati,Demirkaya Hilmi,Işık Elif SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. , 2019, ss.899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| AMA | Tomal N,Demirkaya H,Işık E SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. . 2019; 899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| Vancouver | Tomal N,Demirkaya H,Işık E SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. . 2019; 899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| IEEE | Tomal N,Demirkaya H,Işık E "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI." , ss.899 - 924, 2019. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| ISNAD | Tomal, Necati vd. "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI". (2019), 899-924. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22827 |
| APA | Tomal N, Demirkaya H, Işık E (2019). SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. Turkish Studies - Educational Sciences , 14(3), 899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| Chicago | Tomal Necati,Demirkaya Hilmi,Işık Elif SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. Turkish Studies - Educational Sciences 14, no.3 (2019): 899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| MLA | Tomal Necati,Demirkaya Hilmi,Işık Elif SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. Turkish Studies - Educational Sciences , vol.14, no.3, 2019, ss.899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| AMA | Tomal N,Demirkaya H,Işık E SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. Turkish Studies - Educational Sciences . 2019; 14(3): 899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| Vancouver | Tomal N,Demirkaya H,Işık E SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI. Turkish Studies - Educational Sciences . 2019; 14(3): 899 - 924. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| IEEE | Tomal N,Demirkaya H,Işık E "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI." Turkish Studies - Educational Sciences , 14, ss.899 - 924, 2019. 10.29228/TurkishStudies.22827 |
| ISNAD | Tomal, Necati vd. "SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN YENİLİKÇİ SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ VE EĞİTİMİ ALGILARI". Turkish Studies - Educational Sciences 14/3 (2019), 899-924. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.22827 |
