Adölesanlarda Kafein Tüketimi
Yıl: 2018 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 111 - 124 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21325/jotags.2018.242 İndeks Tarihi: 25-11-2020
Adölesanlarda Kafein Tüketimi
Öz: Kafein son yıllarda özellikle içeceklerde ve bazı yiyeceklerde yaygın olarak kullanılan önemlialkaloitlerdendir. Kafeinin sağlık üzerindeki etkilerine yönelik çok sayıda araştırma olmasınarağmen, özellikle adölesanların kafein tüketimine yönelik yapılan araştırma sayısı oldukça azdır. Bunedenle bu araştırmada adölesanların kafein tüketimi ve kafein tüketimini etkileyen etmenlerinincelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma önemli bir sağlık sorunu olmayan 14-19 yaş arası gönüllüolarak araştırmaya katılan 500 adölesan ile gerçekleştirilmiştir. Tanita cihazı ve anket formu ileveriler elde edilmiştir. Anket formunda adölesanların demografik bilgileri, tükettikleri kafein içereniçecek ve yiyecekler ile bu ürünlerin miktarları ve bu ürünlerin tüketim zamanları gibi sorulara yerverilmiştir. Kafeine yönelik tutum likert tipi sorularla saptanmaya çalışılmıştır. Adölesanlara anketuygulamasından önce kafein ile ilgili, bilgi verilmiş ve 3 gün boyunca tükettikleri kafeinli ürünleriyazmaları istenmiştir. Daha sonra bu ürünlerdeki kafein miktarları hesaplanmıştır. Adölesanlarkafeini sırasıyla en fazla çay, kola, neskafe ve kafeinli yiyeceklerden almaktadırlar. Enerjiiçeceklerinden alınan kafein miktarı ise oldukça azdır. Çay en fazla kahvaltıda, kola ara öğünlerde,neskafe ise daha çok ders çalışırken tüketilmektedir. Kızlara göre erkekler daha fazla kafeintüketmektedirler. Adölesanlar kafein tükettiklerinde daha kolay işe odaklandıklarını ve kafeininzihinsel yeteneklerini arttırdığını düşünmektedirler. Adölesanlar kafeininin yararları ve zararlarıkonusunda bilinçlendirilmelidir.
Anahtar Kelime: Caffeine Consumption in Adolescents
Öz: Caffeine has been an important alkaloid in recent years, especially in beverages and some foods. Although there are numerous studies on the effects of caffeine on health, the number of studies conducted specifically for caffeine consumption by adolescents is rather low. For this reason, it was aimed to investigate the factors affecting caffeine consumption and caffeine consumption of adolescents in this study. The study was carried out with 500 adolescents participating in voluntary research between the ages of 14-19, who had no significant health problems. Data were obtained with the Tanita device and the questionnaire form. In the questionnaire, demographic information of adolescents, drinks and foods containing caffeine consumed, quantities of these products and consumption times of these products were included. The attitude towards cafe was tried to be determined with likert type questions. The adolescents were informed prior to the questionnaire and were asked to write caffeinated products they consumed for 3 days. Caffeine amounts in these products were then calculated. The mean values of the amounts of caffeine in these products were then calculated. Adolescents take caffeine from tea, coke, Nescafe and caffeinated foods, respectively. The amount of caffeine taken from energy drinks is rather low. Tea is consumed most at breakfast, at the meals at the cola, and at the Nescafe when the course is working. According to the girls, men consume more caffeine. Adolescents think that when they consume caffeine they focus more easily on work and increase cognitive abilities of caffeine. Adolescents should be aware of the benefits and harms of caffeine.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aksoydan, E., ve Çakır, N. (2011). Adölesanların beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyleri ve vücut kitle indekslerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 53, 264-270.
- Allessio H. M., Hagerman A.E., Romanello M., Carando, S., Threlkeld, M.S., Rogers, J., Wiley, R.L. (2002). Consumption of green tea protects rats from exerciseinduced oxidative stres in kidney and liver. Nutrition Research, 22, 1177-88.
- Aslan, D., Gürtan, E., Hacım, A., Karaca, N., Şenol, E. ve Yıldırım, E. (2003). Ankara’da Eryaman sağlık ocağı bölgesinde bir lisenin ikinci sınıfında okuyan kız öğrencilerin beslenme durumlarının ve bazı antropometrik ölçümlerinin değerlendirilmeleri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(2), 55-62
- Babu, K.M., Church, R. ve Lewander, W. (2008). Energy Drinks: The new eye-opener for adolescents. Clinical Pediatric Emergency Medicine, 9, 35.
- Boztaş, G., Seyrek, M., Namdaroğlu, O.B., Çal, M., Sayraç, A.V., Attila, S. ve Çakır, B. (2005). Hacettepe Üniversitesi’ ne bağlı tıp fakültesi, güzel sanatlar fakültesi ile spor bilimleri ve teknolojisi yüksekokulu öğrencilerinde enerji içeceği tüketim alışkanlıkları ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi. 9. Ulusal Halk Sağlığı Günleri’nde sunulmuş bildiri, Ankara.
- Bundak R., Furman A., Gunoz H., Darendeliler F., Bas F. & Neyzi O. (2006). Body mass index references for Turkish children. Acta Paediatrica, 95,194-198.
- Choi, H. ve Curhan, G. (2007). Coffee, tea and, caffeine consumption and serum uric acid level: The third national health and nutrition examination survey. American College Of Rheumatology, 57(5), 816-821.
- Demirtaş, C.Y. (2009). Kafeinin rat karaciğerinde oksidan-antioksidan mekanizmalara etkisi. Uzmanlık Tezi, Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara
- Demirezen, E. ve Coşansu, G. (2007). Adölesan çağı öğrencilerde beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 14(8), 174.
- Drevnovski, A., ve Colin, D.R. (2016). Sources of caffeine in diets of US children and adults: Trends by beverage type and purchase location. Nutrients. 8(3). http://dx.doi.org /10.3390/nu8030154.
- Dönmez, F. ve Yılmazer, G. (2007). Piyasada bulunan bazı bitkisel çaylarda kafein tayini. Tübitak-Bideb Kimya Bilim Danışmanlığı Çalıştayı.
- Ensminger, A.H., Ensminger, M.E., Konlande, J.E. & Robson, J.R.K., (1995). The Concise Encyclopedia of Foods Nutrition. Crc Press. Boca London, 136-137.
- Faydaoğlu, E., Energin, E. & Sürücüoğlu, M.S. (2013). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde okuyan öğrencilerin kahvaltı yapma alışkanlıklarının saptanması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2(3), 305.
- Fisunoğlu, M. ve Besler, H.T. (2008). Çay ve sağlık ilişkisi. Ankara:Klasmat.
- Garipağaoğlu, M. & Kuyrukçu, N. (2009) Çocuk sağlığı ve kafein. Çocuk Dergisi, 9(3), 110-115.
- Harland, B.F. (2000). Caffeine and nutrition. Nutrition, 16(7-8), 522-6.
- International Food Information Council Foundation (2008). Caffeine & health: clarifying the controversies, Washington DC.
- Kayapınar, F., ve Aydemir, R. (2014). Lise öğrencilerinin beslenme bilgi ve alışkanlıklarının incelenmesi. International Journal of Science Culture and Sport, (2), 21-38.
- Keser, F. (2004). Osteoporoz. Ailenin Sağlık Eğitimi Gündelik Hayata Kılavuz Dizisi, Ankara.
- Malik, V.S., Schulze, M.B. ve Hu, F.B. (2006). Intake of sugar-sweetened beverages and weight gain: A systematic review. The American Journal of Clinical Nutrition, 84(2), 274-88.
- Neyzi, O., Günöz, H., Furman, A., Bundak, R., Gökçay, G., Darendeliler, F. ve Baş, F. (2008). Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kütle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 51, 1-14.
- Pennay, A.E., ve Lubman, D.I. (2012). Energy drinks: health risks and tox¬icity. Medical Journal of Australia, 196(7), 442-7.
- Orak, S., Akgün, S. ve Orhan, H. (2006). Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,13(2), 5-11.
- Öksüz, E. (2004). Hipertansiyonda klinik değerlendirme ve ilaç dışı tedavi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 13(3), 99- 104.
- Şen, L., Dere, H.E. ve Şen, İ. (2015). Üniversite öğrencileri arasında enerji içeceği tüketim davranışlarının araştırılması. Türk Tarım- Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(6),394 401.
- Trevisanato, S.I., ve Kim, Y.I. (2000). Tea and healt. Nutrition Reviews, 58(1), 1-10
- Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2016), Yaş grubuna göre nüfus ve cinsiyet oranı http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24645 sayfasından erişilmiştir.
APA | Kucukkomurler S, KURT N (2018). Adölesanlarda Kafein Tüketimi. , 111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
Chicago | Kucukkomurler Saime,KURT Nurcan Adölesanlarda Kafein Tüketimi. (2018): 111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
MLA | Kucukkomurler Saime,KURT Nurcan Adölesanlarda Kafein Tüketimi. , 2018, ss.111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
AMA | Kucukkomurler S,KURT N Adölesanlarda Kafein Tüketimi. . 2018; 111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
Vancouver | Kucukkomurler S,KURT N Adölesanlarda Kafein Tüketimi. . 2018; 111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
IEEE | Kucukkomurler S,KURT N "Adölesanlarda Kafein Tüketimi." , ss.111 - 124, 2018. 10.21325/jotags.2018.242 |
ISNAD | Kucukkomurler, Saime - KURT, Nurcan. "Adölesanlarda Kafein Tüketimi". (2018), 111-124. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.242 |
APA | Kucukkomurler S, KURT N (2018). Adölesanlarda Kafein Tüketimi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(1), 111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
Chicago | Kucukkomurler Saime,KURT Nurcan Adölesanlarda Kafein Tüketimi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6, no.1 (2018): 111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
MLA | Kucukkomurler Saime,KURT Nurcan Adölesanlarda Kafein Tüketimi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, vol.6, no.1, 2018, ss.111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
AMA | Kucukkomurler S,KURT N Adölesanlarda Kafein Tüketimi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2018; 6(1): 111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
Vancouver | Kucukkomurler S,KURT N Adölesanlarda Kafein Tüketimi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2018; 6(1): 111 - 124. 10.21325/jotags.2018.242 |
IEEE | Kucukkomurler S,KURT N "Adölesanlarda Kafein Tüketimi." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6, ss.111 - 124, 2018. 10.21325/jotags.2018.242 |
ISNAD | Kucukkomurler, Saime - KURT, Nurcan. "Adölesanlarda Kafein Tüketimi". Journal of Tourism and Gastronomy Studies 6/1 (2018), 111-124. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.242 |