AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ
Yıl: 2018 Cilt: 22 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 509 - 529 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-04-2021
AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ
Öz: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin ahlaki olgunlukları ile beş faktör kişilik özellikleri ve bazı değişkenler açısından grup farklılıklarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Doğu Anadolu Bölgesindeki bir üniversiteninörgün öğretim programlarına devam eden 478 üniversite öğrencisi oluşturmuştur.Araştırmada veri toplama aracı olarak Şengün ve Kaya tarafından geliştirilip, Kayave Aydın tarafından üniversite örneklemine uyarlanan ‘‘Ahlaki Olgunluk Ölçeği’’ veBenet-Martinez ve John tarafından geliştirilen ve Sümer ve Sümer tarafından Türkçe’ye uyarlanan ‘‘Beş Faktör Kişilik Özellikleri Ölçeği’’ ile araştırmacı tarafındanhazırlanan kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler üzerinde t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Post Hoc LSD Testi, PearsonMoment Çarpım Korelasyon analizi, Basit Doğrusal Regresyon analizi yapılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre, üniversite öğrencilerinin ahlaki olgunlukları ile yumuşak başlılık, sorumluluk ve deneyime açıklık beş faktör kişilik alt boyutları arasındapozitif yönde anlamlı, nevrotiklik kişilik alt boyutu arasında negatif yönde anlamlıbir ilişki bulunmuş, yumuşak başlılık, sorumluluk ve deneyime açıklık beş faktör kişilik alt boyutları ahlaki olgunluğun anlamlı bir yordayıcısı olduğu ve ayrıca üniversite öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeyleri ile cinsiyet, yaş, aile aylık gelir durumları arasında anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: EXAMINATION OF THE EFFECTS OF PERSONAL CHARACTERISTICS AND SOME VARIABLES IN PREDICTING MORAL MATURITY
Öz: This research was conducted to examine group differences in terms of moral maturity and five factor personality traits of university students and some variables. The sample of the study consisted of 478 university students attending structured curricula of a university in Eastern Anatolia. In the study, the ‘’Moral Maturity Scale’’ developed by Şengün and Kaya as a means of collecting data and adapted to university sampling by Kaya and Aydın and the ‘Five Factor Personality Features Scale’ developed by Benet-Martinez and John and adapted to Turkish by Sumer and Sumer, ‘and the personal information form prepared by the researcher were used. One-way analysis of variance (ANOVA), Post Hoc LSD test, Pearson Moment Product Correlation analysis and Simple Linear Regression analysis were performed on the data obtained in the study. According to the results of the study, there was a positively significant relationship between the moral maturity of the university students and the agreeableness, responsibility and openness to experience, five factor personality sub-scales and a negative significantly correlation between neuroticism personality subscale, agreeableness, responsibility and openness to experience five factor personality traits are the significant predictors of moral maturity and there was also a significant difference between moral maturity levels of university students and gender, age, family monthly income status.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aydın, M.Z. (2003). Okulda Ahlak Eğitimi ve Ahlak Öğretiminde Örnek Olay İncelemesi Yöntemi (1. Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Aydın, M.Z. (2011). Okulda Ahlak Eğitimi ve Ahlak Öğretiminde Örnek Olay İncelemesi Yöntemi (4. Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Balat, G.U. (2005). Değerler Eğitimi ve Değerler Eğitimi Programları. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Bakioğlu, F. (2013). Kültürlerarası Tolerans ile Ahlaki Olgunluk Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Osman Paşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
- Basım, H.N., Çetin, F. ve Tabak, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarıyla İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24 (63), 20-34.
- Burger, J. M. (2006). Kişilik. (Çev. İ.D. Erguvan Sarıoğlu). Ankara: Kaknüs Yayınları.
- Costa, P. T. & McCrae, R. R. (1995). Primary Traits of Eysenck’s P-E-N system. There-and five factor solutions. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 308-317.
- Çekin, A. (2013). Öğretmen Adaylarının Ahlaki Olgunluk Düzeyleri. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 21, 3.
- Gültekin, F. (2008). Psikoloji, Rehberlik ve Psikolojik Danışma, Sosyal Hizmet Öğrencilerinde Üniversite Eğitiminin Ahlaki Yargı Yeteneğine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Gümüş, E. (2015). Kohlberg’in Ahlaki Gelişim Kuramına Göre Ortaokul Öğrencilerinin Ahlaki Gelişim Düzeyi ile Cinsiyet Rollerinin İncelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Güngör, E. 1995. Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak. İstanbul: Ötüken Yayıncılık.
- Güngör, E. 1998. Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar: Ahlak Psikolojisi, Ahlaki Değerler ve Ahlaki Gelişme. İstanbul: Ötüken Yayıncılık.
- Hatunoğlu, H.K.A.G. (2003). Farklı Ahlaki Gelişim Düzeylerinde Bulunan Üniversite Öğrencilerinin Kendilerinin ve Toplumun Ahlak Düzeylerini Değerlendirmeleri ve Psikolojik Belirtileri Düzeylerinin Karşılaştırılması. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ş. Kalaycı (Ed.) (5. Baskı) Ankara: Dinamik Akademi Yayın Dağıtım.
- Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (7. Baskı), Ankara: 3A Araştırma.
- Kaya, M. ve Aydın, C. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Dini İnanç ile Ahlaki Olgunluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 30, 15-42.
- Koca, G. (1987). İlkokul Birinci Sınıfına Devam Eden Yedi Yasındaki Çocukların Ahlaki Yargılarını Etkileyen Bazı Faktörler. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Küng, H. and Kuschel, K-J. (1995). Evrensel Bir Ahlaka Doğru. (Çev. N. Aşıkoğlu).Ankara: Gün Yayın.
- Marçıl, M. (2012). Öğrenci Ahlakı Açısından Cinsiyet Farklılıkları: Kadın Daha Mı Ahlaklıdır?. (Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- McCrae, R.R. and Costa, P.T. (2003). Personality in Adulthood. New York: Guildford Press.
- Stein, A.H. and Welch, R. L. (1995). Cinsiyetin Rolü Gelişimi ve Ergen. (Çev. Figen Çok). Ankara: İmge Kitapevi.
- Somer, O., Korkmaz. M. ve Tatar, A. (2002). Beş Faktör Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi-I: Ölçek ve Alt Ölçeklerinin Oluşturulması. Türk Psikoloji Dergisi, 17 (49), 21-23.
- Şafak, Z. (2008). İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenler ve Yöneticilerin Bilişsel Ahlaki Yargı Yeteneklerinin Çok Boyutlu Olarak İncelenmesi: İstanbul Anadolu Yakası Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Şengün, M. (2008). Lise Öğrencilerinin Ahlaki Olgunluk Düzeylerinin Bazı Kişisel Değişkenler Açısından İncelenmesi. (Doktora Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
- Turiel, E. 2002. Çocukluk Çağında Toplumsal Uslamlamanın Doğası ve Temelleri: Etiğin Doğal Temelleri. (Çev. N. Acar). İstanbul: Doruk Yayın.
| APA | ALKAL A, KÖK M (2018). AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. , 509 - 529. |
| Chicago | ALKAL Ahmet,KÖK Mehmet Ali AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. (2018): 509 - 529. |
| MLA | ALKAL Ahmet,KÖK Mehmet Ali AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. , 2018, ss.509 - 529. |
| AMA | ALKAL A,KÖK M AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. . 2018; 509 - 529. |
| Vancouver | ALKAL A,KÖK M AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. . 2018; 509 - 529. |
| IEEE | ALKAL A,KÖK M "AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ." , ss.509 - 529, 2018. |
| ISNAD | ALKAL, Ahmet - KÖK, Mehmet Ali. "AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ". (2018), 509-529. |
| APA | ALKAL A, KÖK M (2018). AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(2), 509 - 529. |
| Chicago | ALKAL Ahmet,KÖK Mehmet Ali AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 22, no.2 (2018): 509 - 529. |
| MLA | ALKAL Ahmet,KÖK Mehmet Ali AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.22, no.2, 2018, ss.509 - 529. |
| AMA | ALKAL A,KÖK M AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 22(2): 509 - 529. |
| Vancouver | ALKAL A,KÖK M AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2018; 22(2): 509 - 529. |
| IEEE | ALKAL A,KÖK M "AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ." Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22, ss.509 - 529, 2018. |
| ISNAD | ALKAL, Ahmet - KÖK, Mehmet Ali. "AHLAKİ OLGUNLUĞUN YORDANMASINDAKİŞİLİK ÖZELLİKLERİN VE BAZIDEĞİŞKENLERİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ". Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 22/2 (2018), 509-529. |
