Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği
Yıl: 2021 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 204 - 225 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18039/ajesi.786295 İndeks Tarihi: 04-06-2021
Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği
Öz: Sosyal çevre insanın ahlaki tutumlarını ve davranışlarını etkileyen önemli faktörlerden biridir.Teknolojinin gelişmesiyle birlikte insanların sosyal çevreleri de çeşitlenmiştir. Sosyal medya uygulamaları insanınsosyal çevrelerinde önemli bir yere sahip olmuştur. İnsanlar sosyal medya aracılığı ile farklı insanlarla etkileşimegirmekte ve onların ürettiği içeriklerinden etkilenebilmektedir. Bir sosyal medya uygulaması olan YouTube’daher kullanıcı video içeriği üretebilmekte ve bu içerikleri yayınlayabilmektedir. Bu video içerikleri de insanlarıetkileme potansiyeline sahiptir. Bu çalışmanın amacı YouTube’daki genç ve çocuklara yönelik içeriklerin ahlakideğerler bağlamında incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi yaklaşımıkullanılmıştır. Enes Batur, Orkun Işıtmak ve Kafalar YouTube Türkiye'de en çok aboneye sahip bireyselkanallardır. Bu kanalların Eylül 2019 ile Ocak 2020 arasında yüklenmiş ikişer videosu örnekleme alınmıştır. Buvideolar eğlence, oyun, macera ve tanıtım temasına sahiptir. Video içerikleri profesyonel bir senaryoyadayanmamaktadır. Sıradanlık, doğallık, izleyiciyle etkileşim ve ilgi çekicilik gibi temel özelliklere sahiptir.Özellikle Enes Batur ve Kafalar’ın içeriklerinde küfür ve argo ifadeleri sıkça kullanılmaktadır. Bazı videolardahayatın oyun, eğlence ve kolay para kazanma üzerine kurulu olduğu algısı göze çarpmaktadır. Bu videolardakiküfür ve argo içeren ifadeler ile nezaketsiz davranışların ahlaki olarak olumsuz etkilere sahip olduğu söylenebilir.Bu nedenle gençleri ve çocukları bu olumsuz etkilerden korumak için ailelere, eğiticilere ve ilgili kurumlara çeşitliönerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: Examining of Social Media Contents in the Context of Moral Values: The Case of Youtube
Öz: The social environment is one of the important factors that affect people's moral attitudes and behavior. With the development of technology, people's social environment has also diversified. Social media apps have had an important place in people's social circles. People interact with different people through social media and can be influenced by their content. On YouTube, a social media app, each user can publish their video contents. These video contents also have the potential to influence people. The purpose of this study is to examine the YouTube contents for children and young people in the context of moral values. Content analysis approach, which is one of the qualitative research methods, was used in the study. Enes Batur, Orkun Işıtmak and Kafalar are the individual channels with the highest number of subscribers on YouTube’s Turkish version. Two videos were chosen from each of these channels that were uploaded between September 2019 and January 2020. These themes of videos are entertainment, games, adventure, and promotion. Video contents are not based on a professional scenario. It has basic features such as mediocrity, naturalness, interaction, and engaging with the viewer. In particular, swearing and slang are frequently used in the contents created by Enes Batur and Kafalar. The perception that life is based on gaming, entertainment, and easy-to-monetize is noticeable in some videos. It can be expressed that swearing, using slang, and uncivilized behaviors in some videos have morally negative effects. Therefore various recommendations have been made to families, educators, and related institutions to protect young people and children from these negative impacts.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akarsu, B. (1998). Mutluluk ahlakı. İnkılap Yay.
- Akyazı, E. ve Tutgun Ünal, A. (2013). İletişim fakültesi öğrencilerinin amaç, benimseme, yalnızlık düzeyi ilişkisi Bağlamında Sosyal Ağları Kullanımı. Global Media Journal Turkish Edition, 3(6):1-24. https://globalmediajournaltr.yeditepe.edu.tr/sites/default/files/Erhan%20AKYAZI%20- %20Aylin%20TUTGUN%20U%CC%88NAL.pdf adresinden 26.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Alişarlı, Ö. ve Eken, İ. (2018). Yeni medyada ürün yerleştirme: Youtube’da paylaşım yapan fenomenler üzerinden kampanya süreci. Uluslararası İletişimde Yeni Yönelimler Konferansı: Eğlence ve Ürün Yerleştirme içinde (155-165) http://acikerisim.ticaret.edu.tr/xmlui/ handle/11467/1895#sthash.FbNU6BhD.dpbs adresinden 25.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Anadolu Ajansı (2019). Öğrencilerin günlük ortalama internet kullanım süresi 2 saat 13 dakika. https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/ogrencilerin-gunluk-ortalama-internet-kullanim-suresi-2-saat-13- dakika/1678347 adresinden 03.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Aristoteles. (2012). Nikhamakos’a etik. Bilgesu Yay.
- Arklan, Ü. ve Kartal, N. Z. (2018). Y kuşağının içerik tüketicisi olarak YouTube kullanımı: kullanım amaçları, kullanım düzeyleri ve takip edilen içerikler üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 929-965. https://dergipark.org.tr/en/pub/e-gifder/article/443959 adresinden 10.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Baştürk Akca, E., Sayımer, İ. ve Ergül, S. (2015). Ortaokul öğrencilerinin sosyal medya kullanımları ve siber zorbalık deneyimleri: Ankara örneği. Global Media Journal: Turkish Edition, 5(10). https://globalmediajournaltr.yeditepe.edu.tr/sites/default/files/Emel%20BAS%CC%A7TU%CC%88RK -AKCA,%20I%CC%87dil%20SAYIMER%20&%20Seda%20ERGU%CC%88L%20.pdf adresinden 10.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Batur, E. (2019, Eylül 1). Sakın yanlış gizemli kutuyu suya itme (seçim yap) [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=ux7f1qHIObg&t=584s adresinden 25.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Batur, E. (2020, Ocak 29). Tiktok hayat hileleri denedim... (çalışıyor ) [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=zTDc4lxh5e4&t=8s adresinden 25.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Bowell T. ve Kemp G. (2018). Eleştirel düşünme kılavuzu. (Çev. Bilge Tanrıseven) Tübitak: Ankara
- Branding Türkiye. (2019). YouTube istatistikleri. https://www.brandingturkiye.com/YouTube-istatistikleriguncel/ adresinden 27.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Brown, B. B. and Larson, J. (2009). Peer relationships in adolescence. R. M. Lerner ve L. Steinberg (Ed.), Handbook of adolescent psychology içinde (3. bs., s. 74-103). New York: Wiley.
- Cevizci, A. (2012). Eğitim felsefesi. Say Yay.
- Cevizci, A. (2017). Felsefeye giriş. Say Yay.
- Clifton, A. and Mann, C. (2011). Can YouTube enhance student nurse learning?. Nurse education today, 31(4), 311-313. doi.org/10.1016/j.nedt.2010.10.004 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0260691710001802?casa_token=o_ikGNxGdAAAAAA:3yc5bkyfeIYkFexmTiazwayuc0yFiWBcS3uwWX4Vw86GVNoQw4EvLd1gAQjoc PtATBt5TzjFLg adresinden 21.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Cnn Türk (2019, Ocak 21). En çok aboneye sahip Türk YouTube kanalları. https://www.cnnturk.com/teknoloji/encok-aboneye-sahip-turk-YouTube-kanallari adresinden 25.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Çalışır, G. (2015). Kişilerarası iletişimde kullanılan bir araç olarak sosyal medya: Gümüşhane üniversitesi iletişim fakültesi öğrencilerine yönelik bir araştırma. E-Journal of New World Sciences Academy, 10(3), 115-144. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/186873 adresinden 11.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Defy Media (2017) Acumen report, youth video diet. http://www.newsroom-publicismedia.fr/wpcontent/uploads/2017/06/Defi-media-acumen-Youth_Video_Diet-mai-2017.pdf adresinden 01.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Dewey, J. (2013). Deneyim ve eğitim. Odtü Yay.
- Doğan, U. ve Tosun, N. İ. (2016). Lise öğrencilerinde problemli akıllı telefon kullanımının sosyal kaygı ve sosyal ağların kullanımına aracılık etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(22), 100- 128. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/265923 adresinden 10.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Gutek, L. G. (2011). Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar. Ütopya Yay.
- Gürel, R. (2014). Sosyal pekiştireçlerin ve model davranışlarının, çocukların ahlaki yargılarının şekillenmesindeki etkisi (Bandura örneği Değerler Eğitimi Dergisi, 12(28), 101-119. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/302359 adresinden 12.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Işıtmak, O. (2019, Eylül 28). 5 yaşında dünyanın en kaslı çocuğuyla kapıştım. [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=WLK3auhler0&t=488s adresinden 25.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Işıtmak, O. (2020, Mart 2). Köyde 0tl ile 1 gün geçirmek!. [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=w_vZom2qJQo&t=295s adresinden 25.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
- İlhan, E. ve Aydoğdu, A. G. (2018). Türkiye'de YouTube yayıncılığı ve YouTuber olmak. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (47). https://iletisimdergisi.hacibayram.edu.tr/index.php/IKAD/article/view/520 adresinden 20.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Kafalar (2019a, Eylül 13). Bir hafta boyunca hayır dersen ölersin!!. [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=kLUFd2kIus0&t=89 adresinden 25.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Kafalar (2019b, Aralık 27). Çok beklenen geleneksel kışkırtma 2. [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=j4dAHvMCkhQ&t=382s adresinden 25.04.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Karaboğa, M. T. (2018). Üniversite öğrencilerinin bir sosyalleşme alanı olarak sosyal medya hakkındaki görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3). https://dergipark.org.tr/tr/download/articlefile/608918 adresinden 24.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Karakuş, N.; Karacaoğlu, M. Ö.; Keten, M. (2020). Ortaokul öğrencilerinin kullandığı argo kelimeler çerçevesinden dil ahlakına genel bir bakış. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (Ö7), 172- 191. DOI: 10.29000/rumelide.808340. https://dergipark.org.tr/en/pub/rumelide/issue/57221/808340 adresinden 29.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Kant, I. (2009). Ahlak metafiziğinin temellendirilmesi. Türkiye Felsefe Kurumu Yay.
- Kant, I. (2009). Eğitim üzerine. Say Yay.
- Kuyucu, M. (2019). Y kuşağı ve YouTube: Y kuşağının YouTube platformunu kullanım amaçları. Journal of International Social Research, 12(63). https://www.sosyalarastirmalar.com/cilt12/sayi63_pdf/6iksisat_kamu_isletme_turizm/kuyucu_mihalis.p df adresinden 30.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- MEB. (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız üzerine... https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/18160003_basin_aciklamasi-program.pdf adresinden 30.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Noddings, N. (2017). Eğitim felsefesi. Ankara: Nobel.
- NTV. (2017). İşkur youtuber yetiştirecek. https://www.ntv.com.tr/teknoloji/iskur-youtuberyetistirecek,S7LEJa4s6UeDUKBlmpAUzg adresinden 31.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Nuttall, J. (1997). Ahlak üzerine tartışmalar. Ayrıntı Yay.
- Özlem, D. (2004). Etik –ahlak felsefesi. İnkılap Yay.
- Pérez Torres, V., Pastor Ruiz, Y. and Abarrou Ben Boubaker, S. (2018). YouTuber videos and the construction of adolescent identity. Comunicar, Media Education Research Journal, 26(1). doi: 10.3916/C55-2018-06. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1174588.pdf adresinden 30.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Platon (2013). Devlet. İş Bankası Yay.
- Rousseau, J. J. (2015). Emile ya da eğitim üzerine. Say Yay.
- Sapsağlam, Ö. (2018). Okul öncesi dönem çocuklarının değişen oyun tercihleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 1122-1235. http://kefad.ahievran.edu.tr/InstitutionArchiveFiles/f44778c7-ad4a-e711-80ef00224d68272d/d1a3a581-af4a-e711-80ef-00224d68272d/Cilt19Sayi1/313699d5-51d0-45a6-a0c8- f4e49a168e6f_20180427001.pdf adresinden 30.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Smahel, D., Brown, B. B. and Blinka, L. (2012). Associations between online friendship and internet addiction among adolescents and emerging adults. Developmental Psychology, 48(2), 381-338. https://psycnet.apa.org/buy/2012-04837-005 adresinden 23.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Sönmez V. ve Alacapınar F. G. (2013) Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yay.
- Sykes, S. (2014). Making sense of beauty vlogging (Yayımlanmamış doktora tezi). Carnegie Mellon University, Pittsburgh, ABD. https://kilthub.cmu.edu/articles/Making_Sense_of_Beauty_Vlogging/6723560/1 adresinden 10.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Tombul, I. (2020). Netnografik analizle Türkiye’de YouTuberlar ve değişen ahlaki panik fenomeni. Erciyes İletişim Dergisi 7(2) 789-811. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.649357 adresinden 25.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Tuten, T. L. ve Solomon, M. R. (2018). Social media marketing. Sage Publications: London.
- Uslu, N. B. (2018). Farabî ve Aristoteles’te mutluluk ahlâkı. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 469-480. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/528270 adresinden 20.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Ünder, H. (1993). Platon'un devletinde eğitim ve insan doğası. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 26(1), 185-201. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/780206 adresinden 22.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- We Are Social (2020a). Digital 2020 global overview report. https://wearesocial.com/blog/2020/01/digital-2020- 3-8-billion-people-use-social-media 04.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- We Are Social (2020b) Digital 2020 July global statshot report. https://www.slideshare.net/DataReportal/digital2020-july-global-statshot-report-july-2020-v0114.11.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Yayla, A. (2005). Kant’ın ahlak eğitimi anlayışı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 73-86. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/509173 adresinden 22.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- YouTube (2020) Hakkımızda. https://www.YouTube.com/intl/tr/about/ adresinden 20.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
- Zinderen, İ. E. (2020). Yeni medyada kimlik inşası: youtuber kimliğine ilişkin bir inceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 7(1), 415-434. doi: 10.17680/erciyesiletisim.650956 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/939179 adresinden 22.05.2020 tarihinde erişilmiştir.
APA | Kahveci H (2021). Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. , 204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
Chicago | Kahveci Hakkı Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. (2021): 204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
MLA | Kahveci Hakkı Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. , 2021, ss.204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
AMA | Kahveci H Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. . 2021; 204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
Vancouver | Kahveci H Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. . 2021; 204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
IEEE | Kahveci H "Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği." , ss.204 - 225, 2021. 10.18039/ajesi.786295 |
ISNAD | Kahveci, Hakkı. "Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği". (2021), 204-225. https://doi.org/10.18039/ajesi.786295 |
APA | Kahveci H (2021). Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. Anadolu Journal of Educational Sciences International , 11(1), 204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
Chicago | Kahveci Hakkı Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. Anadolu Journal of Educational Sciences International 11, no.1 (2021): 204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
MLA | Kahveci Hakkı Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. Anadolu Journal of Educational Sciences International , vol.11, no.1, 2021, ss.204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
AMA | Kahveci H Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2021; 11(1): 204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
Vancouver | Kahveci H Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği. Anadolu Journal of Educational Sciences International . 2021; 11(1): 204 - 225. 10.18039/ajesi.786295 |
IEEE | Kahveci H "Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği." Anadolu Journal of Educational Sciences International , 11, ss.204 - 225, 2021. 10.18039/ajesi.786295 |
ISNAD | Kahveci, Hakkı. "Sosyal Medya İçeriklerinin Ahlaki Değerler Bağlamında İncelenmesi: Youtube Örneği". Anadolu Journal of Educational Sciences International 11/1 (2021), 204-225. https://doi.org/10.18039/ajesi.786295 |