Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması

Hatice TÜRE, (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkiye)
Handan (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
38 8
Yıl: 2021 Cilt: 46 Sayı: 205 Sayfa Aralığı: 409 - 452 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2020.9719 İndeks Tarihi: 08-06-2021

Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması

Öz:
Bireyleri toplumsal yaşama hazırlama işlevine sahip olan sosyal bilgiler dersinde toplumsal kaynaklardan yararlanmak büyük önem taşımaktadır. Aile de sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin günlük yaşamlarını sınıfa taşımada yararlanılabilecek etkili bir toplumsal kaynaktır. Araştırmanın amacı sosyal bilgiler dersine aile katılımının nasıl sağlanabileceğini ve aile katılımına dayalı etkinliklerle işlenen sosyal bilgiler dersine ilişkin öğrenci, aile ve öğretmen görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırma kapsamında nitel araştırma yöntemlerinden olan eylem araştırması deseni benimsenmiştir. Araştırma 2016-2017 öğretim yılı güz döneminde bir Devlet Ortaokulu’nun 5. sınıf şubelerinin birinde öğrenim gören öğrenciler, bu öğrencilerin aileleri ve sosyal bilgiler öğretmeninin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri kişisel bilgi formu, yarı yapılandırılmış görüşme, odak grup görüşmeleri, gözlemler, öğrenci anekdot defterleri, aile iş birliği defterleri, araştırmacı günlüğü ve geçerlik komitesi ses kayıtları aracılığıyla toplanmıştır. Veriler betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler dersinin evde, okulda ve okul dışında çeşitli aile katılımına dayalı etkinlikler ile işlenmesinin olanaklı olduğu görülmüştür. Araştırmada sosyal bilgiler dersinin aile katılımına dayalı etkinliklerle işlenmesinin öğrencilere, ailelere ve sosyal bilgiler öğretmenine çeşitli kazanımlar sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal bilgiler dersinde evde, okulda ve okul dışında gerçekleştirilen aile katılımlı etkinliklerin aile-çocuk ilişkilerinin güçlenmesini, aile üyelerinin birlikte iyi zaman geçirmesini, aile-öğrenci-öğretmen ilişkilerinin güçlenmesini ve ailelerin sınıf ortamını görmesini sağladığı ortaya çıkmıştır. Araştırma sonunda, sonuçlara dayalı olarak uygulamaya ve araştırmaya yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahioğlu Lindberg, E. N. (2014). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin aile katılımı ile ilgili görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1339-1361.
  • Akkaya, M. (2007). Öğretmenlerin ve velilerin okulöncesi eğitim kurumlarında uygulanan aile katılımı çalışmalarına ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Aksoy, N. (2003). Eylem araştırması: Eğitimsel uygulamaları iyileştirme ve değiştirmede kullanılacak bir yöntem. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 36, 474-489.
  • Aksu, F. F. ve Karaçöp, A. (2015). Öğrencilerinin ev temelli fen öğrenme etkinliklerine aile katılımı. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 456-476.
  • Anderson, K. J. ve Minke, K. M. (2007). Parent involvement in education: Toward an understanding of parents' decision making. The Journal of Educational Research, 100(5), 311-323.
  • Argon, T. ve Kıyıcı, C. (2012). İlköğretim kurumlarında ailelerin eğitim sürecine katılımlarına yönelik öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 80-95.
  • Aslanargun, E. (2007). Okul-aile işbirliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışma. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 119-135.
  • Atakan, H. (2010). Okulöncesi eğitiminde aile katılımı çalışmalarının öğretmen ve ebeveyn görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
  • Auerbach, S. (2009). Walking the walk: Portraits in leadership for family engagement in urban schools. The School Community Journal, 19(1), 9-32.
  • Balli, J. B., Demo, D. H. ve Wedman, J. F. (1998). Family involvement with children's homework: An intervention in the middle grades. Family Relations, 47(2), 149-157.
  • Barge, J. K. ve Loges, W. E. (2003). Parent, student, and teacher perceptions of parental involvement. Journal of Applied Communication Research, 31(2), 140-163.
  • Bauch, J. P. (1994). Categories in parent involvement. The School Community Journal, 4(1), 53-60.
  • Bellibaş, M. Ş. ve Gümüş, S. (2013). The impact of socio-economic status on parental involvement in Turkish primary schools: Perspective of teachers. International Journal of Progressive Education, 9(3), 178-193.
  • Berg, B. L. (2001). Qualitative research methods for the social sciences. Boston: Ally and Bacon.
  • Berger, E. H. (2008). Parents as partners in education (7. bs.). New Jersey: Pearson.
  • Berger, E. H. ve Riojas Cortez, M. (2015). Parents as partners in education: Families and schools working together. Boston: Pearson.
  • Catsambis, S. (2001). Expanding knowledge of parental involvement in children’s secondary education: Connections with high school seniors’ academic success. Social Psychology of Education, 5, 149-177.
  • Chan, B. Y. M. ve Chui, H. S. (1997). Parental participation in school councils in Victoria, Australia. International Journal of Educational Management, 11(3), 102-110.
  • Coleman, M. ve Churchill, S. (1997). Challenges to family involvement. Childhood Education, 73(3), 144- 148.
  • Creswell, J. W. (2008). Educational research: Planning, conducting, evaluating, quantitative and qualitative research. New Jersey: Pearson.
  • Çamlıbel Çakmak, Ö. (2000). Okul öncesi eğitim kurumlarında aile katılımı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 1-17.
  • Deveci, H. (2008). Learning from parents and learning with parents in social studies. World Applied Sciences Journal, 3(5), 715-724.
  • Doğanay, A. (2003). Sosyal bilgiler öğretimi. C. Öztürk ve D. Dilek (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 15-46). Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Driessen, G., Smit, F. ve Sleegers, P. (2005). Parental involvement and educational achievement. British Educational Research Journal, 31(4), 509-532.
  • Elliott, J. (1991). Action research for educational change. Milton Keynes: Open Universty Press.
  • Epstein, J. L. (2008). Improving family and community involvement in secondary schools. Education Diggest, 73(6), 9-12.
  • Epstein, J. L. (2010a). School, family and community partnership: Preparing educators and improving school. Philadelphia: Westview.
  • Epstein, J. L. (2010b). School/family/community partnerships: Caring for the children we share. Phi Delta Kappan, 92(3), 81-96.
  • Erdoğan, Ç. ve Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(3), 399-431.
  • Fan, X. ve Chen, M. (2001). Parental involvement and students’ academic achievement:A meta-analysis. Educational Psychology Review, 13(1), 1-22.
  • Fitzgerald, D. (2004). Parent partnership in the early years. London: Continuum.
  • Flynn, G. V. (2007). Increasing parental involvement in our schools: The need to overcome obstacles, promote critical behaviors, and provide teacher training. Journal of College Teaching & Learning, 4(2), 23-30.
  • Freankel, J. R., Wallen N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw Hill.
  • Gültekin, M. ve Kılıç, Z. (2014). İlköğretimde çocuğu olan ailelerin çocuklarının eğitim ve öğretiminde karşılaştıkları sorunlar ve eğitim gereksinimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(2), 85-111.
  • Gür, B. S. ve Kurt, T. (2011). Türkiye'de ailelerin eğitim ihtiyaçları. Aile ve Toplum, 12(7), 33-62.
  • Gürgür, H. (2016). Eylem araştırması. A. Saban ve A. Ersoy (Ed.), Eğitimde nitel araştırma desenleri içinde (s. 1-48). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Hacısalihoğlu-Karadeniz, M., Aksu, H. H. ve Topal, T. (2012). Aile katılım sürecinin ilköğretim birinci kademe öğrencilerinin matematik başarısına yansımaları. Milli Eğitim Dergisi, 196, 232-245.
  • Herrell, P. O. (2011). Parental involvement: Parent perceptions and teacher perceptions (Yayımlanmamış doktora tezi). The Faculty of the Department of Educational Leadership and Policy Analysis, East Tennessee State University, Johnson City.
  • Hill, N. E. ve Taylor, L. C. (2004). Parental school involvement and children’s academic achievement. American Psychological Society, 13(4), 161-164.
  • Hill, N. E. ve Tyson, D. F. (2009). Parental involvement in middle school: A meta-analytic assessment of the strategies that promote achievement. Developmental Psychology, 45(3), 740-763.
  • Hoover-Dempsey, K. V. ve Sandler, H. M. (1997). Why do parents become involved in their children's education?. Review of Educational Research, 67(1), 3-42.
  • Hornby, G. (2011). Parental involvement in childhood education. New York: Springer.
  • Jeynes, W. H. (2005). A meta-analysis of the relation of parental involvement to urban elementary school student academic achievement. Urban Education, 40(3), 237-269.
  • Johnson, A. P. (2015). Eylem araştırması el kitabı (Y. Uzuner ve M. Özten Anay, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Jones, B. A. (1993). An adolescent focused agenda: The collabrotive role of school, family and the community. The School Community Journal, 3(1), 13-22.
  • Karataş, M. ve Karaman, F. (2010). 2004 yılı sosyal bilgiler öğretim programı uygulamalarında okul-aile işbirliği düzeyi (Tokat örneği). Sosyoloji Konferansları, 41, 61-79.
  • Kemmis, S., McTaggart, R. ve Nixon, R. (2014). The action research planner. Singapore: Springer.
  • Kılıç, Z. (2010). İlköğretimde hayat bilgisi dersinde aile katılımı çalışmaları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Lawson, M. A. (2003). School-family relations in context: Parent and teacher perceptions of parent involvement. Urban Education, 38(1), 77-133.
  • Mertler, C. A. (2014). Action research: Improving schools and empowering educators. London: Sage Publication.
  • Mills, G. E. (2003). Action research: A guide fort he teacher researcher. New Jersey: Pearson.
  • Morris, V. G. ve Taylor, S. I. (1998). Alleviating barriers to family involvement in education: The role of teacher education. Teaching and Teacher Education, 14(2), 219-231.
  • Patrikakou, E. N. (2016). Parent involvement, technology, and media: Now what?. School Community Journal, 26(2), 9-24.
  • Ross, G. L. (2018). Kansas city, Missouri, inner city schools’ parent involvement policy, practices, and accreditation problems (Yayımlanmamış doktora tezi). Public Policy and Administration Faculty, Walden University, Minneapolis.
  • Sanders, M., Sheldon, S. ve Epstein, J. (2005). Improving schools’ partnership programs in the national network of partnership schools. Journal of Educational Research & Policy Studies, 5(1), 24-47.
  • Sanders, M. G. (1999). Schools' programs and progress in the national network of partnership schools. The Journal of Educational Research, 92(4), 220-229.
  • Selanik Ay, T. ve Aydoğdu, B. (2016). Sınıf öğretmenlerinin aile katılımına yönelik görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(23), 562-590.
  • Sheldon, S. B. (2003). Linking school-family-community partnerships in urban elementary schools to student achievement on state tests. The Urban Review, 35(2), 149-165.
  • Sheldon, S. B. (2007). Improving student attendance with school, family, and community partnerships. The Journal of Educational Research, 100(5), 267-275.
  • Sheldon, S. B. ve Epstein, J. L. (2002). Improving student behavior and school discipline with family and community involvement. Education and Urban Society, 35(1), 4-26.
  • Simon, B. S. (2004). High school outreach and family involvement. Social Psychology of Education, 7, 185- 209.
  • Stringer, E. (2008). Action research in education. New Jersey: Pearson.
  • Şaban, C. (2011). İlköğretim okullarında velilerin eğitime katılım düzeyleri ve tercih ettikleri katılım türleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Şad, S. N. ve Gürbüztürk, O. (2013). İlköğretim birinci kademe öğrenci velilerinin çocuklarının eğitimine katılım düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 993-1011.
  • Şeker, M. (2009). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin performans görevlerindeki başarıları ile ailelerinin eğitimöğretim çalışmalarına katılım düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Tezel Şahin, F. ve Özbey, S. (2007). Aile eğitim programlarına niçin gereksinim duyulmuştur? Aile eğitim programları neden önemlidir?. Aile ve Toplum, 3(12), 7-12.
  • Troncale, J. M. (2011). The role of family and community partnerships in social studies education: Practices of K-3 national board certified teachers (Yayımlanmamış doktora tezi). Department of Elementary Education in The Graduate School, The University of Alabama, Alabama.
  • Tümkaya, S. (2017). Velilerin okulda eğitime katılım türlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(2), 83-98.
  • Türe, H. ve Deveci, H. (2017). Aileden çocuğa sosyal bilgiler eğitimi. Uygulama örneği. Türk Akademik Yayınlar Dergisi, 1(1), 1-21.
  • Uzuner, Y. (2005). Özel eğitimden örneklerle eylem araştırmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 6(2), 1-12.
  • Ünüvar, P. (2010). Aile katılımı çalışmalarına yönelik ebeveyn ve öğretmen görüşlerinin karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 719-730.
  • Van Voorhis, F. L. (2011). Costs and benefits of family involvement in homework. Journal of Advanced Academics, 22, 220-249.
  • Walhof, S. (2016). Parent involvement in the middle school (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dordt College, Iowa.
  • Wilder, S. (2014). Effects of parental involvement on academic achievement: A meta-synthesis. Educational Review, 66(3), 377-397.
  • Wright, T. (2009). Parent and teacher perceptions of effective parental involvement (Yayımlanmamış doktora tezi). The Faculty and School of Education, Liberty University, Lynchburg.
  • Yapıcı, Ş. (2010). Türk toplumunda aile ve eğitim ilişkisi. Turkish Studies, 5(4), 1544-1570.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10 bs.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
APA Ture H, DEVECI H (2021). Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. , 409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
Chicago Ture Hatice,DEVECI HANDAN Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. (2021): 409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
MLA Ture Hatice,DEVECI HANDAN Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. , 2021, ss.409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
AMA Ture H,DEVECI H Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. . 2021; 409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
Vancouver Ture H,DEVECI H Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. . 2021; 409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
IEEE Ture H,DEVECI H "Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması." , ss.409 - 452, 2021. 10.15390/EB.2020.9719
ISNAD Ture, Hatice - DEVECI, HANDAN. "Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması". (2021), 409-452. https://doi.org/10.15390/EB.2020.9719
APA Ture H, DEVECI H (2021). Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. Eğitim ve Bilim, 46(205), 409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
Chicago Ture Hatice,DEVECI HANDAN Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. Eğitim ve Bilim 46, no.205 (2021): 409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
MLA Ture Hatice,DEVECI HANDAN Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. Eğitim ve Bilim, vol.46, no.205, 2021, ss.409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
AMA Ture H,DEVECI H Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. Eğitim ve Bilim. 2021; 46(205): 409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
Vancouver Ture H,DEVECI H Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması. Eğitim ve Bilim. 2021; 46(205): 409 - 452. 10.15390/EB.2020.9719
IEEE Ture H,DEVECI H "Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması." Eğitim ve Bilim, 46, ss.409 - 452, 2021. 10.15390/EB.2020.9719
ISNAD Ture, Hatice - DEVECI, HANDAN. "Sosyal Bilgiler Dersinde Aile Katılımına Dayalı Etkinliklerden Yararlanma: Bir Eylem Araştırması". Eğitim ve Bilim 46/205 (2021), 409-452. https://doi.org/10.15390/EB.2020.9719
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 18:11

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları