Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık

KARDEŞ, Servet

doi:10.17679/inuefd.665327

Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık

Servet KARDEŞ (Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Van, Türkiye)

İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

63 16

Yıl: 2020 Cilt: 21 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 827 - 839 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17679/inuefd.665327 İndeks Tarihi: 14-06-2021

Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık

Öz:

Dijital okuryazarlık 21. yy becerileri arasında yer alan, bireylerin doğru bilgiye kolay, hızlı ve etkili bir şekilde ulaşması için gerekli olan çağın en önemli becerilerinden biridir. Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğretmenlerinin dijital okuryazarlık ile ilgili görüşlerini ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasıdeseni kullanılmıştır. Araştırma doğu Anadolu bölgesinde bulunan bir ilde kartopu örnekleme yöntemiyle ulaşılan 20 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanan verilerle gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak okul öncesi öğretmenleri, dijital okuryazarlığın faydalı olduğu, çocuğun gelişimine katkıda bulunduğu, dijital okuryazarlık eğitimlerinin verilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Dijital materyallerin okul öncesi eğitimde olmaması gerektiğini ifade eden öğretmenler de olmuştur. Güvenli dijital alet kullanımı için çocuklara sosyal çevre oluşturulması gerektiği, içerik denetimlerinin arttırılması, çocukla oyun oynama ve çocukla kitap okuma gerektiği ifade edilmiştir. Öneri olarakdijital çağda bilginin daha güvenilir, kolay ve hızlı elde edilmesi için çocuklara, öğretmenlere ve ailelere dijital okuryazarlık eğitimi verilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelime:

Digital Literacy in Early Childhood

Öz:

Digital literacy is one of the most important skills of the 21st century that is necessary for individuals to access the right information easily, quickly and effectively. The aim of this study is to reveal the views of preschool teachers about digital literacy to children. Case study design, one of the qualitative research methods, was used in the study. The research was carried out with the data collected through semi-structured interview form with 20 teachers who were reached by snowball sampling method in a province in eastern Anatolia. Content analysis method was used in data analysis. As a result, preschool teachers stated that digital literacy is beneficial, contributes to the development of the child, and digital literacy education should be given. There were also teachers who stated that digital materials should not be in preschool education. It was stated that social environment should be created for children to use safe digital devices, content control should be increased, children should play games and children should read books. As a suggestion, digital literacy education can be suggested to children, teachers and families in order to obtain information more reliably, easily and quickly in the digital age.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar, Ç. Y. (2015). Anne ve babaların ilkokul ortaokul ve lise öğrencisi çocukları ile kendilerinin dijital okuryazarlıklarına ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aldhafeeri, F., Palaiologou, I., & Folorunsho, A. (2016). Integration of digital technologies into play-based pedagogy in Kuwaiti early childhood education: Teachers’ views, attitudes and aptitudes. International Journal of Early Years Education, 24(3), 342-360.
Arabacı, İ. B., & Polat, M. (2013). Dijital yerliler, dijital göçmenler ve sınıf yönetimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(47), 11-20.
Ata, R., & Yıldırım, K. (2016). Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlığı Dersi Kapsamında İnternet ve Sosyal Medya Kullanımları. Journal of Kirsehir Education Faculty, 17(2), 581-602.
Avcı, A. (2010). Aile yapı ve atmosferinin okul şiddetine etkisi. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 7-52.
Baştürk Akca, E., Sayımer, İ., Balaban Salı, J., & Ergün Başak, B. (2014). Okulda siber zorbalığın nedenleri, türleri ve medya okuryazarlığı eğitiminin önleyici çalışmalardaki yeri. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, 2(özel sayı), 17-30.
Buckingham, D., Banaji, S., Carr, D., Cranmer, S., & Willett, R. (2005). The media literacy of children and young people: A review of the research literature. Centre for the Study of Children Youth and Media Institute of Education University of London
Büyükbaykal, G. (2007). Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Istanbul University Faculty of Communication Journal, (28), 31-44.
Cantor, J., & Wilson, B. J. (2003). Media and violence: Intervention strategies for reducing aggression. Media Psychology, 5(4), 363-403.
Coşkun, Y., & Arslantaş, H. (2016). Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocukların Televizyon İzlemelerine Yönelik Anne Görüşlerinin İncelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 1-16.
Curran, C., & Hyman, M. R. (2000). Children and Advertising: The Influence of Cognitive Development Models on Research Questions and Results. Working paper. https://www.researchgate.net/publication/259197434_Children_and_advertising_The_influence_of_cognitive_development_models_on_research_questions_and_results_W orking_Paper adresinden 20.12.2019 tarihinde erişim sağlanmıştır.
Doğan, A., & Göker, G. (2012). Tematik televizyon ve çocuk: ilköğretim öğrencilerinin televizyon izleme alışkanlıkları. Milli Eğitim Dergisi, 42(194), 5-30.
Donohue, C. (2014). Technology and digital media as tools for teaching and learning in the digital age. In Technology and Digital Media in the Early Years (pp. 53-67). Routledge.
Donnerstein, E., & Linz, D. (1986). Mass media sexual violence and male viewers: Current theory and research. American Behavioral Scientist, 29(5), 601-618.
Flewitt, R., Messer, D., & Kucirkova, N. (2015). New directions for early literacy in a digital age: The iPad. Journal of Early Childhood Literacy, 15(3), 289-310.
Gigli, S. (2004). Children, youth and media around the world: An overview of trends & issues. [Conference presentation]. 4th World Summit on Media for Children and Adolescents. Rio de Janeiro, Brazil.
Gillen, J., Arnott, L., Marsh, J., Bus, A., Castro, T., Dardanou, M.,…. & Holloway, D. (2018). Digital Literacy and young children: towards better understandings of the benefits and challenges of digital technologies in homes and early years settings. Policy briefing of DigiLitEY COST Action IS1410 and the Digital Childhoods SIG of the European Early Childhood Research Association.
Gillen, J., & Kucirkova, N. (2017). Literacy learning in a digital world. European Early Childhood Research Association https://core.ac.uk/reader/158169730 adresinden 20.12.2019 tarihinde erişim sağlanmıştır.
Hamutoğlu, N. B., Güngören, Ö. C., Uyanık, G. K., & Erdoğan, D. G. (2017). Dijital okuryazarlık ölçeği: Türkçe’ye uyarlama çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 408-429.
Ihmeideh, F., & Alkhawaldeh, M. (2017). Teachers' and parents' perceptions of the role of technology and digital media in developing child culture in the early years. Children and Youth Services Review, 77, 139-146.
Jolin, E. M., & Weller, R. A. (2011). Television viewing and its impact on childhood behaviors. Current psychiatry reports, 13(2), 122-128.
Karabacak, Z. İ., ve Sezgin, A. A. (2019). Türkiye’de Dijital Dönüşüm Ve Dijital Okuryazarlık. Türk İdare Dergisi, 91(288), 319-343.
Koçyiğit, S., Gündoğdu,K & Bay, E. (2010). Okul öncesi öğretmen adaylarının okulda şiddetin kaynağı üzerine algıları, Mediterranean Journal of Educational Research, 7, 41-59.
Kumpulainen, K., & Gillen, J. (2019). Young Children’s Digital Literacy Practices in the Home. The Routledge Handbook of Digital Literacies in Early Childhood, 95, 1-34.
Kuula, T., Kuusisto, O., & Seisto, A. (2014). The Development of Media Use Habits–from Childhood to Adults. In 41st International Research Conference of IARIGAI (pp. 129-132). IARIGAI-International Association of Research Organizations for the Printing, Information and Communication Industries.
Livingstone, S. (2007). On the material and the symbolic: Silverstone’s double articulation of research traditions in new media studies. New media & society, 9(1), 16-24.
Marsh, J. A. (2016). The digital literacy skills and competences of children of pre-school age. Media Education: Studi, Ricerche, Buone Practice, 7(2), 197-214.
Muslu, G. K., & Bolışık, B. (2009). Çocuk ve Gençlerde İnternet Kullanımı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(5), 445-450.
Mustafaoğlu, R., Zirek, E., Yasacı, Z., & Özdinçler, A. R. (2018). Dijital teknoloji kullanımının çocukların gelişimi ve sağlığı üzerine olumsuz etkileri. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 1-21.
Nathanson, A. I., & Cantor, J. (2000). Reducing the aggression-promoting effect of violent cartoons by increasing children's fictional involvement with the victim: A study of active mediation. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 44(1), 125-142.
Ocak, G. ve Karakuş, G. (2018). Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Öz-Yeterliliği Ölçek Geliştirme Çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1427-1436.
O'Keeffe, G. S., & Clarke-Pearson, K. (2011). The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatrics, 127(4), 800-804.
Onursoy, S. (2018). Üniversite Gençliğinin Dijital Okuryazarlık Düzeyleri: Anadolu Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 989-1013.
Özerbaş, M. A., & Kuralbayeva, A. (2018). Türkiye ve Kazakistan Öğretmen Adaylarının Dijital Okuryazarlık Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 16-25.
Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Peterson, J., & Densley, J. (2017). Cyber violence: What do we know and where do we go from here?. Aggression and violent behavior, 34, 193-200.
Potter, W. J. (2013). Review of literature on media literacy. Sociology Compass, 7(6), 417-435.
Tahiroğlu, A. Y., Çelik, G. G., Bahalı, K., & Avcı, A. (2010). Medyanın Çocuk ve Gençler Üzerine Olumsuz Etkileri; Şiddet Eğilimi ve İnternet Bağımlığı. Yeni Symposium journal, 48(1), 19-30.
Temel, M., Kostak, M. A., & Çelikkalp, Ü. (2014). Çocuk kanallarında yayınlanan çizgi filmlerdeki şiddetin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7(3), 199-205.
Üstündağ, M. T., Güneş, E., & Bahçivan, E. (2017). Dijital okuryazarlık ölçeğinin türkçeye uyarlanması ve fen bilgisi öğretmen adaylarının dijital okuryazarlık durumları. Journal of Education and Future,12, 19-29.
VanderBorght, M., & Jaswal, V. K. (2009). Who knows best? Preschoolers sometimes prefer child informants over adult informants. Infant and Child Development: An International Journal of Research and Practice, 18(1), 61-71.
Villani, S. (2001). Impact of media on children and adolescents: a 10-year review of the research. Journal of the American Academy of child & adolescent psychiatry, 40(4), 392-401.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.

APA	KARDEŞ S (2020). Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. , 827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
Chicago	KARDEŞ Servet Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. (2020): 827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
MLA	KARDEŞ Servet Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. , 2020, ss.827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
AMA	KARDEŞ S Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. . 2020; 827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
Vancouver	KARDEŞ S Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. . 2020; 827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
IEEE	KARDEŞ S "Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık." , ss.827 - 839, 2020. 10.17679/inuefd.665327
ISNAD	KARDEŞ, Servet. "Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık". (2020), 827-839. https://doi.org/10.17679/inuefd.665327

APA	KARDEŞ S (2020). Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
Chicago	KARDEŞ Servet Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 21, no.2 (2020): 827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
MLA	KARDEŞ Servet Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.21, no.2, 2020, ss.827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
AMA	KARDEŞ S Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 21(2): 827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
Vancouver	KARDEŞ S Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2020; 21(2): 827 - 839. 10.17679/inuefd.665327
IEEE	KARDEŞ S "Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık." İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, ss.827 - 839, 2020. 10.17679/inuefd.665327
ISNAD	KARDEŞ, Servet. "Erken Çocukluk Döneminde Dijital Okuryazarlık". İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 21/2 (2020), 827-839. https://doi.org/10.17679/inuefd.665327