COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Yıl: 2021 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 312 - 338 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30798/makuiibf.805133 İndeks Tarihi: 29-07-2022
COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Öz: Bu çalışmanın amacı, pandemi döneminde yaşanan kaygı ve sosyal izolasyonunakademisyenlerin mesleklerine olan yabancılaşma düzeylerine etkisini ve psikolojikolarak güçlü olmanın akademisyenliğe yabancılaşmayı azaltıcı etkisini araştırmaktır.Bunun yanında akademik performans ile akademisyenliğe yabancılaşma ve psikolojikdayanıklılık ilişkisi de incelenmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, Türkiye’nin 75ilinden 684 akademisyen oluşturmaktadır. Araştırma verileri online anket tekniği iletoplanmıştır. Veriler üzerinde SPSS ve Amos paket programları kullanılarak; betimselanalizler, ilişki analizi ve yapısal eşitlik modellemesi yapılmıştır. Bulgulara görepandemi döneminde akademisyenlerin mesleklerine yabancılaşma düzeyleri tümboyutlarda artış göstermiştir. Bununla birlikte akademisyenlerin kendine ve araştırmayayabancılaşmaları ile akademik performansları arasında olumsuz etki görülmüş.Akademik performans ve psikolojik dayanıklılık ile olumlu ilişkili bulunmuştur. Ayrıcapsikolojik dayanıklılık akademisyenliğe yabancılaşmayı tüm boyutlarda azaltmaktadır
Anahtar Kelime: ALIENATION TO ACADEMICIANSHIP DURING THE COVID-19 PANDEMIC
Öz: The aim of this study is to investigate the effect of worry and social isolation experienced during the pandemic period on the level of alienation from academicians' professions and the effect of being psychologically strong on the alienation to academician ship. In addition, the relationship between academic performance and alienation from academicians and psychological resilience was also examined. 684 scholars from 75 provinces in Turkey constitute the sample of the study. Research data were collected by online questionnaire technique. Using SPSS and Amos package programs on the data; descriptive analysis, correlation analysis and structural equation modeling were done. According to the findings, during the pandemic period, the level of alienation of academicians from their profession increased in all dimensions. However, a negative effect was observed between academicians' alienation from themselves and research and their academic performance. A positive correlation was found between academic performance and psychological resilience. In addition, psychological resilience reduces the alienation to academician ship in all dimensions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Agarwal, S. (1993). Influence of formalization on role stress, organizational commitment, and work alienation of salespersons: a cross-national comparative study. Journal Of International Business Studies, 24(4), 715-739.
- Akyavuz, E. K. (2020). Ortaöğretim öğrencilerinin okul tükenmişliği ve okula yabancılaşma algıları arasındaki ilişkisinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 847-857.
- Aslan, H., ve Mert, İ. S. (2019). Duygusal emek ile işe yabancılaşma ilişkisinde psikolojik sermayenin düzenleyici rolü. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1736-1772.
- Aydemir, C., ve Akdoğan, A. A. (2018). Pozitif psikolojik sermayenin işe yabancılaşma üzerindeki etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, UİK Özel Sayısı, 307-318.
- Aydın, E., ve Özeren, E. (2019) Akademide işe yabancılaşma olgusu: araştırma görevlileri üzerine nitel bir alan çalışması. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 12(22), 159-178.
- Başaran, İ. E. (2000). Örgütsel Davranış İnsanın Üretim Gücü. 3. Kez Yeniden Basım, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Beğenirbaş, M. (2015). Psikolojik sermayenin çalışanların duygu gösterimleri ve işe yabancılaşmalarına etkileri: sağlık sektöründe bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(3), 249-263.
- Block, J., and Kremen, A. M. (1996). Iq and ego-resiliency: conceptual and empirical connections and separateness. Journal of Personality and Social Psychology, 70(2), 349–361.
- Chiaburu, D. S., Thundiyil, T. and Wang, J. (2014). Alienation and its correlates: a metaanalysis. European Management Journal, 32(1), 24-36.
- Çağlar, Ç. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin yabancılaşma düzeyleri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1497-1513.
- Çalışkan, A., ve Pekkan, N. Ü. (2017). Psikolojik sermayenin işe yabancılaşmaya etkisinde örgütsel desteğin aracılık rolü. İş ve İnsan Dergisi, 4(1), 17-33.
- Çelik, E., ve Babaoğlan, E. (2017). Üniversite öğrencilerinin yabancılaşma düzeyi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 405-427.
- Davis, K. (1988). İşletmelerde İnsan Davranışı, (Çev. K. Tosun), İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları.
- Doğan, T. (2015). Kısa psikolojik sağlamlık ölçeği’nin türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal Of Happiness ve Well-Being, 3(1), 93-102.
- Erimez, C., ve Gizir, S. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarında fakültelerine yabancılaşmalarının rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 13-26.
- Eryılmaz, A. ve Burgaz, B. (2011). Özel ve resmi lise öğretmenlerinin örgütsel yabancılaşma düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 36(161), 271- 286.
- Fikretoglu, D. and Mccreary, D. R. (2012). Psychological Resilience: A Brief Review Of Definitions, And Key Theoretical, Conceptual, And Methodological İssues Defence. RveD Canada Technical Report DRDC Toronto TR 2012-012 December.
- Gökçegöz, F. ve Birinci, İ. (2008). Örgütsel yabancılaşma. Polis Dergisi, 37.
- Hegel, G. W. (2004). Tinin Görüngübilimi, (Çev.: Aziz Yardımlı), İstanbul: İdea Yayınları.
- Jöreskog, K. G., and Sörbom, D. (2006). LISREL 8.80. Chicago: Scientific Software International.
- Kanungo, R. N. (1992). Alienation and empowerment: some ethical imperatives in business. Journal of Business Ethics, 11(5-6), 413-422.
- Karagöz, Y. (2019). SPSS ve AMOS Uygulamalı Nitel-Nicel-Karma Bilimsel Araştırma Yöntemleri ve Yayın Etiği. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Kesen, M. (2016). Öğretim elemanlarının işe yabancılaşmasının etik liderlik ve demografik değişkenler açısından incelenmesi: uygulamalı bir çalışma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(22), 118–134.
- Korkmazer, Ö. G. F., ve Ekingen, Ö. G. E. (2017). Örgütsel yabancılaşmanın iş tatmini ile ilişkisi: sağlık sektöründe bir uygulama. International Journal of Social Science, 63, 459-470.
- Kovancı, M., ve Ergen, H. (2019). İlkokul öğretmenlerinin örgütsel yabancılaşmalarının sosyodemografik değişkenler açısından incelenmesi. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2), 94-111.
- Kurnaz, E. ve Serçemeli, M. (2020). Covid-19 pandemi döneminde akademisyenlerin uzaktan eğitim ve uzaktan muhasebe eğitimine yönelik bakış açıları üzerine bir araştırma.
- USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi- International Journal Of Social Sciences Academy, 2(3), 262-288.
- Luthans, F. (2002). The need for and meaning of essay positive organizational behavior. Journal of Organizational Behavior, 23, 695–706.
- Mann, S. J. (2001). Alternative perspectives on the student experience: alienation and engagement. Studies In Higher Education, 26(1), 7-19.
- Marx, K. (1993). 1844 El Yazmaları (Çev. Kenan Somer), İstanbul: Sol Yayınları.
- Marx, K. (2010). Yabancılaşma (Çev. Barışta Erdost), İstanbul: Sol Yayınları.
- Mohan. K, C. (2013). To study the relationship between stress-work life balance and work alienation among women employees of kerala state government in trivandrum district. International Journal of Research in Commerce, Economics and Management, 3(2), 126-129.
- Nair, N. and Vohra, N. (2010). An exploration of factors predicting work alienation of knowledge workers. Management Decision, 48, 600-615.
- Owl Lab (20 Ağustos 2020). State of Remote Work 2019. Erişim 20 Ağustos 2020, https://www.owllabs.com/state-of-remote-work/2019.
- Özbay, Ö. (2015). Dünyada ve türkiye’de uzaktan eğitimin güncel durumu. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 376-394.
- Polat, Ş., ve Özdemir, M. (2018). Ortaokul öğrencilerindeki eğitim stresi, okul tükenmişliği ve okula yabancılaşma arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1395-1406.
- Rutter, M. (1985). Resilience in the face of adversity: protective factors and resistance to psychiatric disorder. Britain Journal Of Psychiatry, 147, 598-611.
- Schawbel, D. (2019). Uzaktan çalışanlar işe daha az bağlılık gösteriyor ve ili bırakmaya daha yatkınlar. Harvard Business Review Türkiye, Ekim 2019.
- Seeman, M. (1959). On the meaning of alienation. American Sociological Review, 24(6), 783- 791.
- Silah, M. (2005). Endüstride Çalışma Psikolojisi (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Smith, B. W., Dalen, J., Wiggins, K., Tooley, E., Christopher, P., and Jennifer Bernard, J. (2008). The brief resilience scale: assessing the ability to bounce back. International Journal of Behavioral Medicine, 15, 194–200.
- Şenol, L., ve Üzüm, B. (2019). Özel sağlık kurumları çalışanlarının psikolojik dayanıklılık ve yabancılaşma düzeyleri. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 1098-1102.
- Şimşek, H. ve Ataş Akdemir, Ö. (2015). Üniversite öğrencilerinde okula yabancılaşma. Current Research in Education, 1(1), 1-12.
- Şimşek, H., Balay, R. ve Şimşek, A. S. (2012). ilköğretim sınıf öğretmenlerinde mesleki yabancılaşma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 53-72.
- Şimşek, M. Ş., Çelik, A., Akgemci, T., ve Fettahlıoğlu, T. (2006). Örgütlerde yabancılaşmanın yönetimi araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 569- 587.
- T.C. Sağlık Bakanlığı (28 Ocak 2021). Covid-19 Bilgilendirme Platformu. Erişim 28 Ocak 2021, https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/
- Taştan, S., İşçi, E. ve Arslan, B. (2014). Örgütsel destek algısının işe yabancılaşma ve örgütsel bağlılığa etkisinin incelenmesi: istanbul özel hastanelerinde bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 121-138.
- Turhan, E. (2007). Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Elemanlarının İşe Yabancılaşma Düzeyleri. 16. Eğitim Bilimleri Kongresi, 5–7 Eylül 2007, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
- UNESCO, (10 Ağustos 2020), Covid-19 Impact on Education. Erişim 10 Ağustos 2020, https://en.unesco.org/covid19/educationresponse
- Ülker Tümlü, G. ve Recepoğlu, E. (2013). Üniversite akademik personelinin psikolojik dayanıklılık ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), 205-213.
- Weiss, H. M. and Cropanzano, R. (1996). Affective events theory: a theoretical discussion of the structure, causes and consequences of affective experiences at work. Research in Organizational Behavior, 18(1), 1-79.
- World Health Organization (28 Ocak 2021). WHO Coronavirus (COVID-19) Dashboard. Erişim 28 Ocak 2021, https://covid19.who.int/
- Yıldız, S., ve Alıcı, D. (2019). Akademisyenliğe yabancılaşma ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yükseköğretim Dergisi, 9(1), 49-58.
- Yılmaz, S. ve Sarpkaya, P. (2009). Eğitim örgütlerinde yabancılaşma ve yönetimi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 314-329.
- Yüksek Öğretim Kurulu (20 Ağustos 2020). Yükseköğretim Bilgi Yönetim Sistemi. Erişim 20 Ağustos 2020, https://istatistik.yok.gov.tr/
| APA | alparslan a, POLATCI S, YASTIOGLU S (2021). COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| Chicago | alparslan ali murat,POLATCI SEMA,YASTIOGLU SEHER COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. (2021): 312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| MLA | alparslan ali murat,POLATCI SEMA,YASTIOGLU SEHER COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 2021, ss.312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| AMA | alparslan a,POLATCI S,YASTIOGLU S COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2021; 312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| Vancouver | alparslan a,POLATCI S,YASTIOGLU S COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2021; 312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| IEEE | alparslan a,POLATCI S,YASTIOGLU S "COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." , ss.312 - 338, 2021. 10.30798/makuiibf.805133 |
| ISNAD | alparslan, ali murat vd. "COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". (2021), 312-338. https://doi.org/10.30798/makuiibf.805133 |
| APA | alparslan a, POLATCI S, YASTIOGLU S (2021). COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| Chicago | alparslan ali murat,POLATCI SEMA,YASTIOGLU SEHER COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8, no.1 (2021): 312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| MLA | alparslan ali murat,POLATCI SEMA,YASTIOGLU SEHER COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.8, no.1, 2021, ss.312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| AMA | alparslan a,POLATCI S,YASTIOGLU S COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2021; 8(1): 312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| Vancouver | alparslan a,POLATCI S,YASTIOGLU S COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2021; 8(1): 312 - 338. 10.30798/makuiibf.805133 |
| IEEE | alparslan a,POLATCI S,YASTIOGLU S "COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8, ss.312 - 338, 2021. 10.30798/makuiibf.805133 |
| ISNAD | alparslan, ali murat vd. "COVİD-19 PANDEMİSİNİN VE PSİKOLOJİK DAYANIKLILIĞIN AKADEMİSYENLİĞE YABANCILAŞMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8/1 (2021), 312-338. https://doi.org/10.30798/makuiibf.805133 |
