Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu
Yıl: 2021 Cilt: 35 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 192 - 206 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33308/26674874.2021351256 İndeks Tarihi: 18-10-2021
Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu
Öz: Bu araştırmada yaşam kalitesinin yordayıcıları olarak psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumu ele alınmıştır. Bununla birlikte, yaşam kalitesi, psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumunun demografik değişkenlere göre de incelenmiştir. Analiz sonuçlarına göre, yaşam kalitesi, yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluş bölüm memnuniyetine göre anlamlı farklılık göstermiştir. Yaşam kalitesi, yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluş topluluk üyeliğine, barınma şekline, teknoloji kullanım sıklığına ve arkadaş sayısına göre anlamlı farklılık göstermemiştir. Yaşam kalitesi ve yaşam doyumu düzeylerinin uykuda geçirilen süreye göre anlamlı derecede farklılaşmadığı görülmüş, psikolojik iyi oluş düzeylerinin anlamlı derecede farklılaştığı görülmüştür. Yaşam kalitesi ile yaşam doyumu arasında pozitif ve orta düzeyde, yaşam kalitesi ile psikolojik iyi oluş arasında pozitif ve orta düzeyde, yaşam doyumu ile psikolojik iyi oluş arasında pozitif ve orta düzeyde ilişki tespit edilmiştir. Yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluş değişkenleri, yaşam kalitesi ile anlamlı bir ilişki sergilemiştir. Söz konusu iki değişken yaşam kalitesi puanlarındaki değişimin %41’ini açıklamıştır.
Anahtar Kelime: Psychological Well-being and Life Satisfaction as Predictors of Quality of Life
Öz: In this study, psychological well-being and life satisfaction were used as predictors of quality of life. In addition, quality of life, psychological well-being and life satisfaction were examined according to demographic variables.According to the analyses, the quality of life, life satisfaction and psychological well-being differed significantly according to satisfaction with college major. Quality of life, life satisfaction, and psychological well-being did not differ significantly based on community membership, accommodation style, frequency of technology use, and number of friends. While the quality of life and life satisfaction levels did not differ significantly with respect to time spent for sleeping, psychological well-being levels were found to differ significantly. There was a positive and medium level relationship between quality of life and life satisfaction, a positive and medium level between quality of life and psychological well-being, and a positive and medium level of relationship between life satisfaction and psychological well-being. Life satisfaction and psychological well-being variables showed a significant relationship with quality of life. These two variables explained 41% of the change in quality of life scores for the sample.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Altundağ, Y. (2013). Anne-babası boşanmış ergenlerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinde yordayıcı değişkenler olarak yaşam doyumu ve yalnızlık (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- Annak, B. B. (2005). Sosyal destek, sosyal ağ, yaşam kalitesi ve yaşam doyumu: Duygu-durum ve anksiyete bozukluğu tanısı alan kişiler ve düzenli hemodiyaliz tedavisi gören hastalar açısından bir karşılaştırma (Yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi, Mersin.
- Arslan, G., Yıldırım, M. ve Zangeneh, M. (2021). Coronavirus anxiety and psychological adjustment in college students: Exploring the role of college belongingness and social media addiction. International Journal of Mental Health and Addiction, 1-14. https://doi.org/10.1007/s11469-020-00460-4
- Belen, H. ve Yildirim, M. (2020). Psychometric analysis of inflexibility of happiness in undergraduate students: a reliability and validity study. Journal of Positive School Psychology, 4(1), 69-78. Erişim adresi: https://journalppw.com/index.php/JPPW/article/view/211
- Bozkurt, R.M. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi ile yakın ilişkilerdeki eğilimleri ve yetersizlik duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Üsküdar Üniversitesi, İstanbul.
- Bozoğlan, B., Demirer, V. ve Şahin, I. (2013). Loneliness, self-esteem, and life satisfaction as predictors of internet addiction: A cross-sectional study among Turkish university students. Scandinavian Journal of Psychology, 54(4), 313-319.
- Cao, H., Sun, Y., Wan, Y., Hao, J. ve Tao, F. (2011). Problematic internet use in Chinese adolescents and its relation to psychosomatic symptoms and life satisfaction. BMC Public Health, 11(1), 80-82.
- Çardak, M. (2013). Psychological well-being and internet addiction among university students. Turkish Online Journal of Educational Technology, 12(3), 134–41.
- Çeri, V. ve Çiçek, İ. (2021). Psychological well-being, depression and stress during Covid-19 pandemic in Turkey: A comparative study of healthcare professionals and non-healthcare professionals. Psychology, Health & Medicine, 26(1), 85-97. doi: 10.1080/13548506.2020.1859566
- Çiçek, İ. (2021). Mediating role of the self-esteem in the association between loneliness and psychological and subjective well-being in university students. Hazırlık aşamasında.
- Çiçek, I., Tanhan, A., Arslan, G. ve Bulus, M. (2020). Psychological inflexibility predicts depression and anxiety during COVID-19 Pandemic. Hazırlık aşamasında.
- Çivitçi, A. (2009). İlköğretim öğrencilerinde yaşam doyumu: Bazı kişisel ve ailesel özelliklerin rolü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 29-52.
- Dağlı-Çetinkaya, M. ve Gündüz, B. (2017). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık ve psikolojik iyi oluş ilişkisinde problemli internet kullanımının aracı rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 339-357.
- Demir, R. (2017). Öğretmen adaylarının mutluluk, iyimserlik, yaşam anlamı ve yaşam doyumlarının incelenmesi. (Yüksek lisans tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
- Demir, R. ve Murat, M. (2017). Öğretmen adaylarının mutluluk, iyimserlik, yaşam anlamı ve yaşam doyumlarının incelenmesi. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 347-378.
- Demir, R. ve Türk, F. (2020). Pozitif psikoloji: Tarihçe, temel kavramlar, terapötik süreç, eleştiriler ve katkılar. Humanistic Perspective, 2(2), 108-125.
- Diener, E. ve Diener, C. (1996). Most peopler are happy. Psychological Science, 7, 181-185.
- Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J. ve Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75.
- Diener, E. ve Suh, E. (1997). Measuring quality of life: Economic, social, and subjective indicators. Social Indicators Research, 40(1), 189-216.
- Diener, E., Suh, E. M., Lucas, R. E. ve Smith, H.L. (1999). Subjective well being: Three decades of progress. Psychological Bulletin, 125(2), 276-302.
- Diener, E., Wirtz, D., Tov, W., Kim-Prieto, C., Choi, D., Oishi, S. ve Biswas-Diener, R. (2010). New well-being measures: Short scales to assess flourishing and positive and negative feelings. Social Indicators Research, 97(2), 143–156.
- Doyumğaç, İ., Tanhan, A. ve Kıymaz, M. S. (2021). Understanding the most important facilitators and barriers for online education during COVID-19 through online photovoice methodology. International Journal of Higher Education, 10(1), 166-190. https://doi.org/10.5430/ijhe.v10n1p166
- Eriş, H. M. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşam kalitesi düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Esen, E. (2010). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Fidaner, H., Elbi H., Fidaner C., Eser, S. Y., Eser, E. ve Göker, E. (1999). Yaşam kalitesinin ölçülmesi, WHOQOL-100 ve WHOQOL-Bref. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 7(2), 5-13.
- Flanagan, J. C. (1978). A research approach to improving our quality of life. Am Psychologist, 33(2), 138-147.
- Genç, E., Tanhan, A. ve Kose, O. (2021). Exploring the facilitators and barriers to intimate relationships during covid-19 through online photovoice methodology. Hazırlık aşamasında.
- Gençay, S. (2009). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının umutsuzluk ve yaşam doyumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(27), 380-388.
- Gross, E. F., Juvonen, J. ve Gable, S.L. (2002). Internet use and well-being in adolescence. Journal of Social Issues, 58(1), 75-90.
- Gülcan, A. (2014). Genç yetişkinlerde iyimserliğin mutluluk ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Fatih Üniversitesi, İstanbul.
- Güler, M. (2019). Üniversite öğrencilerinde siber zorbalık ve psikolojik iyi oluşun incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Erzincan Üniversitesi, Erzincan.
- Gündoğar, D., Gül, S. S., Uskun, E., Demirci, S. ve Keçeci, D. (2007). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordayan etkenlerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 10(1), 14-27.
- Işık, Ö. G. ve Koçak, Ö. F. (2014). İletişim fakültesi öğrencilerinin yaşam doyumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Selçuk İletişim, 8(3), 281-300.
- İnci, S. (2014). Aday öğretmenlerin duygusal zekâ ile yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki (Yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
- İpek, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel faaliyetlere katılımını etkileyen unsurların yaşam doyum düzeylerine etkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Karaman.
- Kabasakal, Z. ve Uz-Baş, A. (2013). Öğretmen adaylarında yaşam doyumunun yordayıcısı olarak problem çözme becerileri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 27-35.
- Kangal, A. (2009). Üniversite yaşam kalitesi ölçeğinin psikometrik özelliklerinin incelenmesi ve Türk üniversite öğrencilerine uyarlanması (Yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
- Kankaya, H. ve Karadakovan, A. (2017). Yaşlı bireylerde günlük yaşam aktivite düzeylerinin yaşam kalitesi ve yaşam doyumuna etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 21-29.
- Karasakaloğlu, B. (2016). İş yaşam kalitesi ve psikolojik iyi oluş ilişkisi: Konaklama işletmeleri çalışanları üzerine bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(38), 277-294.
- Keser, A. (2005). İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi: Otomotiv sektöründe bir uygulama. Çalışma ve Toplum, 4(7), 77-96.
- Keyes, C. L. M., Shmotkin, D. ve Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007-1022.
- Köker, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması (Yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Meral, D. ve Bahar, H. H. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinde problemli internet kullanımının yalnızlık ve psikolojik iyi oluş ile ilişkisinin incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1117-1134.
- Morsünbül Ü. (2014). İnternet bağımlılığının bağlanma stilleri, kişilik özellikleri, yalnızlık ve yaşam doyumu ile ilişkisi. International Journal of Human Sciences, 11(1), 357-372.
- Myers, D. G ve Diener, E. (1995). Who is happy?. Psychological Science, 6(1), 10-19.
- Özbek, M. (2016). Evli bireylerde yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluşlarının çeşitli değişkenlerle incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Nişantaşı Üniversitesi, İstanbul.
- Özer, M. ve Karabulut Ö. Ö. (2003). Yaşlılarda yaşam doyumu. Geriatri, 6(2), 72-74.
- Pawlikowski, M., Nader, I. W., Burger, C., Stieger, S. ve Brand, M. (2014). Pathological Internet use–It is a multidimensional and not a unidimensional construct. Addiction Research & Theory, 22(2), 166-175.
- Ryff, C. D. ve Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69(4), 719-727.
- Ryff, C. D. ve Singer B. (2008). Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of Happiness Studies, 9, 13-39.
- Savaş, O. (2019). Üniversite öğrencilerinde ahlaki olgunluk, sosyal iyi oluş ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, İstanbul.
- Tanhan, A. (2020). COVID-19 sürecinde online seslifoto (OSF) yöntemiyle biyopsikososyal manevi ve ekonomik meseleleri ve genel iyi oluş düzeyini ele almak: OSF’nin Türkçeye uyarlanması [Utilizing online photovoice (OPV) methodology to address biopsychosocial spiritual economic issues and wellbeing during COVID-19: Adapting OPV to Turkish]. Turkish Studies, 15(4), 1029-1086. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44451
- Tanhan, A., Arslan, G., Yavuz, K. F., Young, J. C., Çiçek, İ., Akkurt, M. N., … Allen, K. (2021). A constructive understanding of mental health facilitators and barriers through Online Photovoice (OPV) during COVID-19. Hazırlık aşamasında.
- Tanhan, A. ve Strack, R. W. (2020). Online photovoice to explore and advocate for Muslim biopsychosocial spiritual wellbeing and issues: Ecological systems theory and ally development. Current Psychology, 39(6), 2010-2025. https://doi.org/10.1007/s12144-020-00692-6
- Telef, B. B. (2013). Psikolojik İyi Oluş Ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374-384.
- Tezcan, T. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin yaşam kalitesi ve iş doyumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (Bolu ili örneği) (Yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- Tuzgöl Dost, M. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumunun bazı değişkenlere göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 132-143.
- Uğur, E., Kaya, Ç. ve Tanhan, A. (2020). Psychological inflexibility mediates the relationship between fear of negative evaluation and psychological vulnerability. Current Psychology. https://doi.org/10.1007/s12144-020-01074-8
- Uz-Baş, A., Öz-Soysal, F. S. ve Aysan, F. (2016). Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımının psikolojik iyi-oluş ve sosyal destek ile ilişkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(4), 1035-1046.
- Whoqol Group. (1998). The World Health Organization quality of life assessment (WHOQOL): Development and general psychometric properties. Social Science & Medicine, 46(12), 1569-1585.
- Yalçın, C. (2018). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım alışkanlıkları ve yaşam doyumu ilişkisi: Selçuk Üniversitesi örneği (Yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Yıldırım, M. ve Arslan, G. (2020). Exploring the associations between resilience, dispositional hope, preventive behaviours, subjective well-being, and psychological health among adults during early stage of COVID-19. Current Psychology, 1-11. https://doi.org/10.1007/s12144-020-01177-2
- Yıldırım, M. ve Çelik Tanrıverdi, F. (2020). Social support, resilience and subjective well-being in collegestudents. Journal of Positive School Psychology. Erişim adresi: https://journalppw.com/index.php/JPPW/article/view/229.
- Yılmaz, M. F. (2013). Üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluşlarının problemli internet kullanımı ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
- Yildirim, M. (2019). Mediating role of resilience in the relationships between fear of happiness and affect balance, satisfaction with life, and flourishing. Europe’s Journal of Psychology, 15(2), 183-198.
- Yildirim, M. ve Alanazi, Z. S. (2018). Gratitude and life satisfaction: Mediating role of perceived stress. International Journal of Psychological Studies, 10(3), 21-28.
- Yildirim, M. ve Belen, H. (2018). Fear of happiness predicts subjective and psychological well-being above the Behavioral Inhibition System (BIS) and Behavioral Activation System (BAS) model of personality. Journal of Positive School Psychology, 2(1), 92-111.
| APA | DEMİR R, TANHAN A, ÇİÇEK İ, Yerlikaya İ, ÇIRAK-KURT S, ÜNVERDİ B (2021). Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. , 192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| Chicago | DEMİR Ramazan,TANHAN AHMET,ÇİÇEK İLHAN,Yerlikaya İbrahim,ÇIRAK-KURT Sevilay,ÜNVERDİ BÜŞRA Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. (2021): 192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| MLA | DEMİR Ramazan,TANHAN AHMET,ÇİÇEK İLHAN,Yerlikaya İbrahim,ÇIRAK-KURT Sevilay,ÜNVERDİ BÜŞRA Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. , 2021, ss.192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| AMA | DEMİR R,TANHAN A,ÇİÇEK İ,Yerlikaya İ,ÇIRAK-KURT S,ÜNVERDİ B Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. . 2021; 192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| Vancouver | DEMİR R,TANHAN A,ÇİÇEK İ,Yerlikaya İ,ÇIRAK-KURT S,ÜNVERDİ B Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. . 2021; 192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| IEEE | DEMİR R,TANHAN A,ÇİÇEK İ,Yerlikaya İ,ÇIRAK-KURT S,ÜNVERDİ B "Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu." , ss.192 - 206, 2021. 10.33308/26674874.2021351256 |
| ISNAD | DEMİR, Ramazan vd. "Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu". (2021), 192-206. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351256 |
| APA | DEMİR R, TANHAN A, ÇİÇEK İ, Yerlikaya İ, ÇIRAK-KURT S, ÜNVERDİ B (2021). Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 35(1), 192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| Chicago | DEMİR Ramazan,TANHAN AHMET,ÇİÇEK İLHAN,Yerlikaya İbrahim,ÇIRAK-KURT Sevilay,ÜNVERDİ BÜŞRA Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. Yaşadıkça Eğitim Dergisi 35, no.1 (2021): 192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| MLA | DEMİR Ramazan,TANHAN AHMET,ÇİÇEK İLHAN,Yerlikaya İbrahim,ÇIRAK-KURT Sevilay,ÜNVERDİ BÜŞRA Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, vol.35, no.1, 2021, ss.192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| AMA | DEMİR R,TANHAN A,ÇİÇEK İ,Yerlikaya İ,ÇIRAK-KURT S,ÜNVERDİ B Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 2021; 35(1): 192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| Vancouver | DEMİR R,TANHAN A,ÇİÇEK İ,Yerlikaya İ,ÇIRAK-KURT S,ÜNVERDİ B Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 2021; 35(1): 192 - 206. 10.33308/26674874.2021351256 |
| IEEE | DEMİR R,TANHAN A,ÇİÇEK İ,Yerlikaya İ,ÇIRAK-KURT S,ÜNVERDİ B "Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu." Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 35, ss.192 - 206, 2021. 10.33308/26674874.2021351256 |
| ISNAD | DEMİR, Ramazan vd. "Yaşam Kalitesinin Yordayıcıları Olarak Psikolojik İyi Oluş ve Yaşam Doyumu". Yaşadıkça Eğitim Dergisi 35/1 (2021), 192-206. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351256 |
