Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi

öztürk, z. dilek; Özel, Mesut

Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi

Zeher Dilek ÖZTÜRK, (Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Denizli, Türkiye)

Mesut ÖZEL (Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Denizli, Türkiye)

Buca Eğitim Fakültesi Dergisi

67 10

Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 51 Sayfa Aralığı: 1 - 31 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 12-12-2021

Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi

Öz:

Bu çalışmanın amacı, probleme dayalı öğrenme yönteminin ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisini incelemektir. Çalışmada ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırma, 2017-2018 eğitim-öğretim yılı 1. yarıyılında, Denizli il merkezinde bulunan bir devlet ortaokulunda gerçekleştirilmiştir. Çalışmada; deney grubu 30 kişi, kontrol grubu 27 kişi olmak üzere toplam 57 öğrenci yer almıştır. Çalışma 9 hafta sürmüştür. Deney grubunda, probleme dayalı öğrenme yöntemi kullanılmıştır. Kontrol grubunda ise Milli Eğitim Bakanlığı tarafından önerilen 2013 Fen Bilimleri Öğretim Programı’na göre ders yapılmıştır. Araştırmada, veri toplama aracı olarak; Aydoğdu, Tatar, Yıldız ve Buldur (2012) tarafından geliştirilen “Bilimsel Süreç Becerileri Testi” kullanılmıştır. Ön test ve son test verilerinin karşılaştırılmasında, bağımlı ve bağımsız gruplar t-testi analiz tekniklerinden yararlanılmıştır. Veriler SPSS 16.00 programı ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda; deney grubu öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri son test puanları ile kontrol grubu öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri son test puanları arasında deney grubu lehine anlamlı farklılık bulunmuştur.

Anahtar Kelime:

The Effect of Problem Based Learning on Students' Scientific Process Skills

Öz:

The aim of this study was to investigate the effectiveness of problem based learning on seventh grade students’ scientific process skills. The pretest-posttest semi- experimental design with control group was used in the study. The study was implemented in a state middle school in Denizli, in the first semester of 2017-2018. In the study, 57 students were participated in the study group in all, including 30 students in the experimental group and 27 students in the control group. The study was lasted 9 weeks. The lessons were performed according to problem based learning in the experimental group, whereas in the control group the lessons were performed according to 2013 science course teaching program developed by Ministry of Education in Turkey. In the study, ‘Scientific Process Skill Test’ which was developed by Aydoğdu, Tatar, Yıldız and Buldur (2012) was used for data collection. Dependent paired-sample t-test and independent paired- sample t-test was used to compare pretests and posttests. In the analysis of data, SPSS 16.00 computer software was used. According to posttest scores obtained from the Scientific Process Skill Test, there is a significant difference between the experimental group and the control group in favor of the experimental group.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Açıkgöz, K. U. (2003). Aktif öğrenme (5. Baskı). İzmir: Kanyılmaz Matbaası Aka İnce, E. (2012). Asitler ve bazlar konusunun öğretiminde kullanılan probleme dayalı öğrenme yönteminin farklı değişkenler üzerine etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci görüşleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Akınoğlu, O., Özkardeş. ve Tandoğan, R. (2007). The effects of problem-based active learning in science education on students’ academic achievement, attitude and concept learning. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 3(1), 71-81.
Aktı Aslan, S. (2019). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımına göre tasarlanan sanal öğrenme ortamlarının öğrencilerin başarı, problem çözme becerisi ve motivasyonlarına etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi. Malatya.
Alacapınar, F. G. ve Ok, M. (2020). Meta-analysis covering studies on problem-based learning. Research on Education and Psychology (REP), 4 (Special Issue), 53-73.
Ananiadou, K. ve Claro, M. (2009). 21st century skills and competences for new millennium learners in oecd countries. OECD Education Working Papers, No. 41. Paris: OECD Publishing. Erişim:http://dx.doi.org/10.1787/218525261154
Arslan, A. G. ve Tertemiz, N. (2004). İlköğretimde bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 479-492.
Arslan Turan, B. (2014). Probleme dayalı öğrenmenin başarıya, öz- düzenleyici öğrenme becerilerine ve akademik özgüvene etkisi. (Yayımlanmış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Ensitüsü. Ankara.
Ayaz, M. F. ve Ayaz. N. (2015). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımı ile ilgili Türkiye’de yapılmış tezlerin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science, 38, 407- 427.
Ayaz, N. (2015). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin fen bilimleri derslerindeki akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi: bir metaanaliz çalışması.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Elazığ.
Aydoğdu, C. (2012). Elektroliz ve pil konularının öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 48-59.
Aydoğdu, B. ve Ergin, Ö. (2012). Fen ve teknoloji dersi “kuvvet ve hareket” ünitesine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi, 3(1), 49-62.
Aydoğdu, B., Tatar, N., Yıldız, E. ve Buldur, S. (2012). İlköğretim öğrencilerine yönelik bilimsel süreç becerileri ölçeğinin geliştirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(3), 292-311. Erişim: http://dergipark.gov.tr/akukeg/issue/29346/314037
Aydoğdu, B., Buldur, S. ve Kartal, S. (2013). The effect of open-ended science experiments based on scenarios on the science process skills of the pre-service teachers. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 93, 1162-1168.
Aysu, G. (2019). Probleme dayalı öğrenme tabanlı STEM uygulamalarının öğrencilerin akademik başarılarına ve öğrendikleri bilgilerin kalıcılığına etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi. Niğde.
Barrows, H. S. ve Tamblyn, R. M. (1980). Problem-based learning: An approach to medical education. New York: Springer
Boud, D. (Ed.). (1985). Problem-based learning in education for the professions. Sydney, Australia: HERDSA.
Boud, D. ve Feletti, G. (1991). The challenge of PBL. London: Kogan Page Ltd. 13-20.
Büyükdokumacı, H. (2012). İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersinde probleme dayalı öğrenmenin (PDÖ) öğrenme ürünlerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü. Denizli.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (18. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Can, B., Savran Gencer, A., Yıldırım, C. ve Bahtiyar, A. (2016). Fen öğretiminde probleme dayalı öğrenme (5.,6.,7. ve 8. sınıf kazanımlarına yönelik senaryo etkinlikleri). Ankara: PegemA Yayıncılık.
Can, B. ve Şahin Pekmez, E. (2010). Bilimin doğası etkinliklerinin ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesindeki etkisi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 113-123.
Çelik, E., Eroğlu, B. ve Selvi, M. (2012). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarısı ile fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(1), 187-202.
Çelik, P. (2013). Probleme dayalı öğrenmenin öğretmen adaylarının fizik başarısı, öğrenme yaklaşımları ve bilimsel süreç becerileri üzerindeki etkisi.(Yayınlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. ve Turgut, M. F. (1997). Fizik öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Yayınları.
Çepni, S. (2014). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (7. Baskı). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
Çınar, D. ve İlik, A. (2013). İlköğretim fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının üst düzey düşünme becerilerine etkisi. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi,3(2), 21-34.
Dadlı G. (2017). İnsan ve çevre ilişkileri ünitesinde otantik probleme dayalı öğrenme etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinde yansıtıcı düşünme becerisi, akademik başarı, çevre tutum ve farkındalıkları üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Kahramanmaraş.
Dağyar, M. (2014). Probleme dayalı öğrenmenin akademik başarıya etkisi: bir metaanaliz çalışması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Demirel, M. ve Arslan Turan, B. (2010). Probleme dayalı öğrenmenin başarıya, tutuma, bilişötesi farkındalık ve güdü düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 55-66.
Dewey, J. (1938). Education and experience. Collier Macmillan, New York.
Dewey, J. (1916). Democracy and education. Teddington: Echo Library.
Divarcı, Ö. F. (2016). Multimedya destekli probleme dayalı öğrenme yaklaşımının 8. sınıf öğrencilerinde akademik başarıya, tutuma ve kalıcılığa etkisi: basınç konusu. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Amasya üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Amasya.
Dönmez Usta, N. ve Kasap, G. (2013). 2000-2012 Yılları arasında Türkiye’de “kuvvet ve hareket” konusuna yönelik yapılan çalışmalar. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (2), 76-91.
Duch, B. J., Groh, S. E. ve Allen, D. E. (2001). Why problem-based learning? A case study of institutional change in undergraduate education. The power of problem-based learning. Eds: Duch, B. J., Groh, S. E. And Allen, D. E., Sterling, Virginia, 3-11.
Dursun, C. (2015). Probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin çevre tutumlarına ve farkındalıklarına etkisi (7. Sınıf ‘İnsan ve Çevre’ ünitesi örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi /Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Denizli.
Ergin, Ö., Şahin Pekmez, E. ve Öngel Erdal, S. (2005). Kuramdan uygulamaya deney yoluyla fen öğretimi, Dinazor Kitabevi, Birinci Baskı, Kanyılmaz Matbaası, İzmir.
Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı. Framework for 21st century learning. http://www.p21.org/abouts/p21framework/262. (10,12,2017).
Gallagher, S. A., Stepien, W. J., Sher, B. T. ve Workman, D. (1995). Implementing problembased learning in science classrooms. School Science and mathematics, 95(3), 136–146.
George, D. ve Mallery, P. (2010). SPSS for windows a step by step: A simple guide and reference.
Gijbels, D., Dochy, F., Van den Bossche, P. ve Segers, M. (2005). Effects of problem-based learning: A meta-analysis from the angle of assessment. Review of Educational Research, 75(1), 27-61.
Glasser, W. (1993). The quality school teacher. New York: Harper Perennial Publisher.
Goodnough K. (2011) Examining the role of students and teachers in problem-based learning. Taking action in science classrooms through collaborative action research. Sense Publishers, 79-90. https://doi.org/10.1007/978-94-6091-583-3_9.
Gray, A. (2016). The 10 skills you need to thrive in the fourth industrial revolution. Paper presented at the World Economic Forum. Obtenida el.
Güzel, Z. (2018). Fen bilimleri öğretiminde öz ve akran değerlendirme uygulamalarının yer aldığı probleme dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi. Konya.
Harari, Y. N. (2018). 21.yüzyıl için 21 ders (Çeviri: S. Siral). İstanbul: Kolektif Kitap.
Hun, F. (2017). Probleme dayalı öğrenme yöntemi ile geliştirilmiş 5e öğretim modelinin 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve tutumlarına yönelik etkisi.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Giresun Üniversitesi. Giresun.
Hung, W. (2006). The 3C3R model: A conceptual framework for designing problems in PBL. The Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 1(1), 55-57.
Hung, W., Jonassen, D. H. ve Liu, R. (2008). Problem-based learning. In J. M. Spector, J. G. van Merriënboer, M. D., Merrill, & M. Driscoll (Eds.), Handbook of research on educational communications and technology (3rd ed., pp. 485-506). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Hung, W., Jonassen, D. H. ve Liu, R. (2012). Encyclopedia of the sciences of learning. (N. M. Seel, Ed.) Encyclopedia of the Sciences of Learning. Boston, MA: Springer US. doi:10.1007/978-1-4419-1428-6
Hmelo-Silver, Cindy E. (2004). Problem-based learning: What and how do students learn?. Educational Psychology Review, 16(3), 235-266.
İnce Aka, E. (2012). Asitler ve bazlar konusunun öğretiminde kullanılan probleme dayalı öğrenme yönteminin farklı değişkenler üzerine etkisi ve yönteme ilişkin öğrenci görüşleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
İnel, D. ve Balım, A. G. (2010). Fen ve teknoloji öğretiminde probleme dayalı öğrenme yöntemi kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi (BAED), 1(1), 1- 13.
İnel, D. (2012). Kavram karikatürleri destekli probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin problem çözme beceri algılarına, fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarına ve kavramsal anlama düzeylerine etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
İnel, D. (2009). Fen ve teknoloji dersinde probleme dayalı öğrenme yöntemi kullanımının öğrencilerin kavramları yapılandırma düzeyleri, akademik başarıları ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algıları üzerindeki etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
İpek, Y. (2010). Fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerinin gelişim düzeylerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi/ Fen Bilimler Enstitüsü. Van.
Kaptan, F. ve Korkmaz, H. (2001). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 185-192.
Karaöz, M. P. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi “kuvvet ve hareket” ünitesinin probleme dayalı öğrenme yaklaşımıyla öğretiminin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri, başarıları ve tutumları üzerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Muğla Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü. Muğla.
Kartal Taşoğlu, A. (2009). Fizik eğitiminde probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve problem çözme tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
Keleş, M. (2105). Fen ve teknoloji dersinin işlenişinde probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrenci başarılarına ve öğrendiklerini hatırlama düzeylerine etkisi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi. Konya.
Kılınç, A. (2007). Probleme dayalı öğrenme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 561-578.
Korucu, E. N. (2007). Probleme dayalı öğretim ve işbirlikli öğrenme yöntemlerinin ilköğretim öğrencilerinin başarıları üzerine etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü. Konya.
Köseoğlu, F. ve Tümay, H. (2013). Bilim eğitiminde yapılandırıcı paradigma, Ankara: Pegem Akademi.
Kuo, F. R., Hwang, G. J. ve Lee, C. C. (2012). A hybrid approach to promoting students’ webbased problem-solving competence and learning attitude. Computers and Education, 58(1), 351–364
Lee, H. ve Bae, S. (2008). Issues in implementing a structured problem- based learning strategy in a volcano unit: a case study. International Journal of Science and Mathematics, 6(4), 655-676.
Liang, J. C. (2002). Exploring scientific creativity of eleventh grade students in Taiwan. (Yüksek Lisans Tezi). The University of Texas, Austin.
MEB (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı ve kılavuzu (6,7 ve 8. Sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
MEB (2013). İlköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi (3,4,5,6,7ve 8. sınıflar) öğretim programı. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
MEB (2017). Fen bilimleri dersi taslak öğretim programı (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara.
MEB (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
Moralar, A. (2012). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının akademik başarı, tutum ve motivasyona etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü. Edirne.
National Research Council (NRC) (1996). National science education standards. Erişim:https://www.nap.edu
National Research Council (NRC) (2011). Assessing 21st century skills: Summary of a workshop: National Academies Press. https://www.oecd.org/education/2030/E2030%20Position%20Paper%20
OECD. (2018). Education at a glance 2018: OECD indicators. Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/eag-2018-en.
Olça, M. (2015). Probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin analitik düşünme becerileri, kavramsal anlamaları ve fene yönelik tutumları üzerine etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
Oskay, Ö. Ö. (2007). Kimya eğitiminde teknoloji destekli probleme dayalı öğrenme etkinlikleri. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi /Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Ostlund, K. L. (1995). Science process skills: assessing hands on student performance. California: Addison Wesley.
Özkardeş-Tandoğan, R. (2006). Fen eğitiminde probleme dayalı aktif öğrenmenin öğrencilerin başarılarına ve kavram öğrenmelerine etkisi.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi. İstanbul.
Öztürk, Z. D. (2019). Fen bilimleri dersinde probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrencilerin akademik başarılarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Denizli.
Padilla, J. M. ve Okey, J. R. (1984). The effects of instruction on integrated science process skill achievement. Journal of Research in Science Teaching, 21(3), 227-287.
Pakyürek Karaöz, M. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi “Kuvvet ve Hareket” ünitesinin probleme dayalı öğrenme yaklaşımıyla öğretiminin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri, başarıları ve tutumları üzerine etkisi.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü. Muğla
Partnership for 21st Century Skills (P21) (2003). Learning for the 21st century: A report and mile guide for 21st century skills. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED480035.pdf
Pecore, J. L. (2012). Beyond beliefs: Teachers adapting problem-based learning to preexisting systems of practice. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 7(2), 1–27.
Peterson, R. F. ve Treagust, D. F. (1998). Learning to teach primary science through problem based learning. Science Education, 82(2), 215-237.
Putri, M. K. (2017). The effect of model scientific inquiry toward science process skills viewed from scientific argumentation. Jurnal Pendidikan Fisika, 6(1), 20-26.
P21. Framework for 21st Century Learning. P21 Partnership for 21st Century Learning. http://www.p21.org/our-work/p21-framework.(18,11,2018).
Rajab A. M. (2007). The effects of problem-based learning on the self efficacy and attitudes of beginning biology majors. (Ph.D. Thesis). University of California. Los Angeles.
Sağdıç, M., Bakırcı, H. ve Boynukara, Z. (2019). Rehberli sorgulama öğretim modeline dayalı fen öğretiminin 7. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi: “kuvvet ve enerji” ünitesi örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 943-959.
Savery, J. R. (2006). Overview of problem-based learning: definitions and distinctions. The Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 1(1), 9-20.
Savery, J. R. ve Duffy, T. M. (1996). Problem based learning: an instructional model and its constructivist framework. http://www.udel.edu/soe/whitson/curriculum/files/Savery_Duffy_PBL _Ait.pdf (22.03.2016).
Serin, G. (2009). The effect of problem based learning instruction on 7th grade students’ science achievement, attitude toward science and scientific process skills. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Orta Doğu Teknik Universitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Shaw, A. (2008). What is 21st century education?. Erişim: http://www.21stcenturyschools.com/
Sifoğlu, N. (2007). İlköğretim 8. sınıf fen bilgisi dersinde yapısalcı öğrenme ve probleme dayalı öğrenme yaklaşımlarının öğrenci başarısı üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Söyleyici, H. (2018). Probleme dayalı öğrenmenin ortaokul öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine, tutumlarına ve başarılarına etkisinin incelenmesi: Işık ünitesi örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü.
Şahbaz, Ö. ve Hamurcu, H. (2012). The effects of problem based learning and cooperative learning methods on scientific period skills of students and learning outcomes. Education Sciences (NWSA), 2(7), 734-754.
Şahin-Pekmez, E. (2000). Procedural understanding: teachers‟ perceptions of conceptual basis of practical work. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). University of Durham.
Şenocak, E. ve Taşkensengil Y. (2005). Probleme dayalı öğrenme ve fen eğitiminde uygulanabilirliği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 359-366.
Şenyüz, G. (2008). 2000 yılı fen bilgisi ve 2005 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programlarında yer alan bilimsel süreç becerileri kazanımlarının tespiti ve karşılaştırılması.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi. Ankara.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
Tan, M. ve Temiz, B. K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinin yeri ve önemi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 89-101.
Taşkesenligil, Y., Şenocak, E. ve Sözbilir, M. (2008). Probleme dayalı öğrenme teorik temelleri. Milli Eğitim Dergisi, 177, 50-64.
Tatar, E. (2007). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının termodinamiğin birinci kanununu anlamaya etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Tatlısu, M. (2020). Eğitsel robotik uygulamalarda probleme dayalı öğrenmenin ilkokul öğrencilerinin problem çözme becerilerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi. Bursa.
Tavukçu, K. (2006). Fen bilgisi dersinde probleme dayalı öğrenmenin öğrenme ürünlerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karaelmas Üniversitesi. Zonguldak.
Tekin, A. D. (2019). Probleme dayalı öğrenme yaklaşımının 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve motivasyonları üzerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi. İstanbul.
Temel, S. ve Morgil, İ. (2007). Kimya eğitiminde laboratuvarda problem çözme uygulamasının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve mantıksal düşünme yeteneklerine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (22). Erişim: http://dergipark.gov.tr/deubefd/issue/25429/268296
Trilling, B. ve Fadel, C. (2009). 21st century skills: Learning for life in our times. San Francisco: Jossey-Bass.
Turan, S. (2009). Probleme dayalı öğrenmeye ilişkin tutumlar, öğrenme becerileri ve başarı arasındaki ilişkiler. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
Torp, L. ve Sage, S. (1998). Problems as possibilities, problem based learning for k-12 education. Association for Supervision and Curriculum Development, Virginia, USA.
Tosun, C. Şenocak, E. ve Özeken Ö.F. (2013). Probleme dayalı öğrenme yönteminin üniversite öğrencilerinin kimya dersine karşı motivasyonlarına ve bilimsel süreç beceri düzeylerine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 99-114.
Tüysüz, C., Tatar, E. ve Kuşdemir, M. (2010). Probleme dayalı öğrenmenin kimya dersinde öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), 48-55.
Urtekin, A. (2012). İlköğretim 7. Sınıf öğrencilerinin kuvvet ve hareket ünitesinde kullandıkları bilimsel süreç becerilerinin bazı değişkenlerle incelenmesi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ahi Evran Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü. Kırşehir.
Yaman, S. (2003). Fen bilgisi eğitiminde probleme dayalı öğrenmenin öğrenme ürünlerine etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Yıldırım, H. (2011). Probleme dayalı öğrenme ve proje tabanlı öğrenme yöntemlerinin ilköğretim öğrencilerinin başarılarına ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
Yıldırım, C. ve Can, B. (2018). Argümantasyon destekli probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin sorgulayıcı öğrenme becerilerine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 251-277. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pauefd/issue/37689/425309.
Yıldız, N. (2010). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme senaryolarının çözümünde deney uygulamalarının öğrencilerin başarısına, tutumuna ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
Yıldız, T. (2017). İlköğretim fen bilimleri dersi “maddenin tanecikli yapısı” ünitesinin öğretiminde probleme dayalı öğrenme yönteminin etkililiğinin incelenmesi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi. Ağrı.
Yılmaz, T. (2016). Probleme dayalı öğrenme yönteminin fen konularının öğretilmesinde ortaokul 5. Sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına ve fen bilimleri dersine yönelik tutumlarına etkisi: Işık ve ses. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Bozok Üniversitesi/ Fen bilimleri Enstitüsü. Yozgat.
Yurd, M. (2007). İlköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji dersinde probleme dayalı öğrenme yöntemi ile bil-iste-öğren stratejisi kullanılarak geliştirilen bil-iste örnekle-öğren stratejisinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesine ve derse karşı tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü. Hatay.
Yurd, M. ve Olğun Ö. S. (2008). Probleme dayalı öğrenme ve bil-iste-öğren stratejisinin kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 386-396.
Yurick, K. A. (2011). Effects of problem-based learning with web-anchored instruction in nanotechnology on the science conceptual understanding, the attitude towards science, and the perception of science in society of elementary students. (Doctoral dissertation). Florida Atlantic University/Boca Raton, Florida.
Zeidan, H. A. ve Jayosi, R. M. (2015). Science process skills and attitudes toward science among Palestinian secondary school students. World Journal of Education, 5(1). http://www.sciedu.ca/journal/index.php/wje/article/view/5890.
Zimmerman, C. (2007). The development of scientific thinking skills in elementary and middle school. Development Review, (27), 172-223.
Wirkala, C. ve Kuhn, D. (2011). Problem-based learning in K–12 education: Is it effective and how does it achieve its effects. American Educational Research Journal, 48(5), 1157- 1186.
Wagner, T. (2008). The global achievement gap: Why even our best schools don't teach the new survival skills our children need- and what we can do about it. Basic Books.
Woods, D. (1985). Problem-based learning and problem-solving, (Ed: D. Boud), Problem- Based Learning for the professions, Higher Education Research and Development Society of Australasian, Sydney, 59-66.

APA	öztürk z, Özel M (2021). Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. , 1 - 31.
Chicago	öztürk z. dilek,Özel Mesut Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. (2021): 1 - 31.
MLA	öztürk z. dilek,Özel Mesut Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. , 2021, ss.1 - 31.
AMA	öztürk z,Özel M Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. . 2021; 1 - 31.
Vancouver	öztürk z,Özel M Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. . 2021; 1 - 31.
IEEE	öztürk z,Özel M "Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi." , ss.1 - 31, 2021.
ISNAD	öztürk, z. dilek - Özel, Mesut. "Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi". (2021), 1-31.

APA	öztürk z, Özel M (2021). Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(51), 1 - 31.
Chicago	öztürk z. dilek,Özel Mesut Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.51 (2021): 1 - 31.
MLA	öztürk z. dilek,Özel Mesut Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.51, 2021, ss.1 - 31.
AMA	öztürk z,Özel M Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 0(51): 1 - 31.
Vancouver	öztürk z,Özel M Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 0(51): 1 - 31.
IEEE	öztürk z,Özel M "Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi." Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.1 - 31, 2021.
ISNAD	öztürk, z. dilek - Özel, Mesut. "Probleme Dayalı Öğrenme Yönteminin Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi". Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 51 (2021), 1-31.