ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ
Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 42 Sayfa Aralığı: 229 - 245 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33418/ataunikkefd.776357 İndeks Tarihi: 29-05-2022
ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ
Öz: Bu çalışmanın amacı, ergenlerin gelişimsel rehberlik ihtiyaçlarını (EGRİBÖ) belirleyecek bir
ölçme aracı geliştirmektir. Araştırmaya Karaman il merkezinde yaşları 14 ile 18 arasında değişen 826 (447
Kız, 379 Erkek) öğrenci katılmıştır. EGRİBÖ yapı geçerliliği için açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır.
AFA sonucunda EGRİBÖ’nün toplam varyansın %56.41’ini açıklayan 21 madde ve 5 alt boyuttan oluştuğu
belirlenmiştir. AFA ile belirlenen beş faktörlü yapı farklı bir öğrenci grubuna uygulama yapılarak
doğrulayıcı faktör analizine ilişkin geçerlik analizi sınanmıştır. Ölçeğin beş boyutlu model için uyum indeks
değerleri (x2/sd= 2,17; % 90 CI= .050-.066; NFI = .92; CFI = .96; RFI = .91; GFI= .90; SRMR = .054;
RMSEA = .058) olarak bulunmuştur. İkinci düzey doğrulayıcı faktör analizi sonucunda ise uyum indeks
değerleri (x2/sd= 2,27; % 90 CI= .053-.068; NFI = .91; CFI = .95; RFI = .90; GFI= .90; SRMR = .065;
RMSEA = .061) olarak bulunmuştur. Ölçeğin hem beş faktörlü hem de tek bir yapı olarak
değerlendirilebileceği görülmüştür. Birinci ve ikinci düzey DFA sonucunda ölçeğin hem beş faktörlü hem
de tek bir yapı olarak değerlendirilebileceği görülmüştür. EGRİBÖ için güvenirlik kanıtları ise Cronbach
alfa iç tutarlılık katsayısı, iki yarı güvenirlik, test tekrar test ve McDonald (ω) ile elde edilmiştir. Güvenirlik
analizleri sonucunda ölçeğin Cronbach alfa iç tutarlık katsayısının .72 ile .83; iki yarı test güvenirliğikatsayılarının .65 ile .80; McDonald (ω) güvenirlik katsayısının ise .70 ile .86 arasında değişmektedir.
Ölçeğin test tekrar test güvenirlik katsayıları .60 ile .83 arasında farklılaşmaktadır. Bu sonuçlara göre,
Ergenler İçin Gelişimsel Rehberlik İhtiyaçlarını Belirleme Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir kanıtlar ortaya
koyduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime: DEVELOPING THE ADOLESCENTS’ GUIDANCE NEEDS DETERMINATION SCALE (AGNDS): VALIDITY AND RELIABILITY STUDY
Öz: The aim of this study is to determine the developmental guidance needs of high school students
(AGNDS). Research was conducted with 826 students (447 females, 379 males), who study in high schools
in the province of Karaman. Exploratory factor analysis was performed for the construct validity of
AGNDS. As a result of EFA, it was determined that AGNDS consists of 21 items and 5 sub-dimensions
that explain 56.41% of the total variance. The five-factor structure determined by EFA was applied to a
different group of students and the validity analysis of the confirmatory factor analysis was tested. As a
result of CFA the compliance index values of the scale for the five-dimension model was found as (x2/sd=
2,17; % 90 CI= .050-.066; NFI = .92; CFI = .96; RFI = .91; GFI= .90; SRMR = .054; RMSEA = .058). .
As a result of second level CFA the compliance index values of the scale for the five-dimension model was
found as (x2/sd= 2,27; % 90 CI= .053-.068; NFI = .91; CFI = .95; RFI = .90; GFI= .90; SRMR = .065;
RMSEA = .061). As a result of the first and second level CFA, it was seen that the scale could be evaluated
as both five-factor and a single structure. The reliability of AGNDS was analyzed through Cronbach alpha
internal consistency coefficient, split half reliability, test-retest and McDonald (ω). As a result of the
reliability analysis, the Cronbach's alpha internal consistency coefficient of the scale was found to be
between .72 and .83; The two-half test reliability coefficients were between .65 and .80; McDonald (ω)
reliability coefficient varies between .70 and .86. Test-retest reliability coefficients of the scale differ
between .60 and .83. It can be said that the Developmental Guidance Needs Determination Scale for
Adolescents reveals valid and reliable evidence.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- American School Counseling Association. (2003). The ASCA national model: A framework for school counseling programs. Professional School Counseling, 6(3), 165-168.
- Aytaç, S., Dursun, S., & Yıldız Bağdoğan, S. (2018). Psikolojiye giriş (1. Baskı). Dora.
- Bal Bardakçı, A. (2011). İlköğretim okullarında çalışan sınıf öğretmeni, sınıf rehber öğretmeni ve psikolojik danışmanların kapsamlı/gelişimsel rehberlik programına ilişkin görüşleri. (Tez No. 299891) [Yüksek lisans tezi, Çukurova ÜniversitesiAdana]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
- Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Akademi.
- Çelik, H.E., & Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile Yapısal eşitlik modellemesi. Anı Yayınları. Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve Lisrel uygulamaları. Pegem Akademi.
- Demirel, M. (2010). İlköğretim ve ortaöğretim kurumları sınıf rehberlik programının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156), 45-60.
- Dhami, M., & Sharma, S. (2019). Gender and locale differences in guidance needs among adolescents. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 8(9), 1740-1748. https://doi.org/10.20546/ijcmas.2019.809.201
- Erkan, S. (1997). İlköğretim öğrencilerinin rehberlik ihtiyaçlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 3, 333-406.
- Field, A. (2013). Discovering Statistics Using IBM SPSS (4th ed). Sage Publications.
- Gybers, N. C. (2005). Comprehensive school guidance programs in the United States: A career profile. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 5(2), 203-215. https://doi.org/10.1007/s10775-005-8800-7
- Gybers, N. O., & Henderson, P. (2012). Developing and managing your school guidance and counseling program. American Counseling Association
- Julien, H. E. (1999). Barriers to adolescents’ information seeking for career decision making. Journal of The American Society For Information Science, 50(1), 38-48. https://doi.org/10.1002/(SICI)1097-4571(1999)50:1%3C38::AIDASI6%3E3.0.CO;2-G
- Kaya, F., Peker, A., & Gündüz, B. (2016). Ortaokul öğrencilerinin psikolojik sağlamlığının eğitim stresi açısından incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 586-599.
- Kayış, A. (2014). Güvenirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (s. 404-409) içinde. Asil Yayın Dağıtım.
- Kesici, Ş. (2007). Ortaöğretim öğrencilerinin anne baba tutumlarının ve rehberlik ihtiyaçlarının mesleki karar verme zorluklarını yordaması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 329-339.
- Kline, B. R. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed). The Guilford Press.
- Markey, C. N. (2010). Invited commentary: Why body image is important to adolescent development. Journal of Youth and Adolescence, 39(12), 1387-1391. https://doi.org/10.1007/s10964-010-9510-0
- Meeus, W. (2012). Adolescent psychoscoial development: A review of longitudinal models and research. Developmental Psychology, 52(12), 1969-1993. https://doi.org/10.1037/dev0000243
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2007). İlköğretim ve ortaöğretim kurumları sınıf rehberlik programı ortaöğretim etkinlik örnekleri. https://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/sinif_reh_progrm.html#
- Myers, R. K., Vega, L., Culyba, A. J., & Fein, J. A. (2017). The Psychosocial Needs of Adolescent Males Following Interpersonal Assault. Journal of Adolescent Health, 61(2), 262-265. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2017.02.022
- Myrick, R. D. (2011). Developmental guidance and counseling: A practical approach. Educational Media Group.
- Parlaz, E. A., Tekgül, N., Karademirci, E., & Öngel, K. (2012). Ergenlik dönemi: Fiziksel büyüme, psikolojik ve sosyal gelişim süreci. The Journal of Turkish Family Physician, 3(4), 10-16.
- Peker, A. (2008). Farklı liselerdeki öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin rehberlik beklentilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Tez No. 239076) [Yüksek Lisans tezi, Atatürk Üniversitesi-Erzurum]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Peker, A., & Kaygusuz, C. (2009). Genel ve meslek liselerindeki öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinden beklenti düzeylerinin incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 96-110.
- Sayar, D., & Dinç, M. (2016). Psikolojiye giriş (6. Baskı). Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
- Stott, K. A., & Jackson, A. P. (2005). Using service learning to achieve middle school comprehensive guidance program goals. Professional School Counseling, 9(2), 156-159. https://doi.org/10.1177/2156759x0500900216
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlik. Seçkin Yayıncılık.
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı. (Çev. Ed. Mustafa Baloğlu). Nobel Akademik Yayıncılık.
- Terzi, Ş., Ergüner-Tekinalp, B., & Leuwerke, W. (2011). Psikolojik danışmanların okul psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri modeline dayalı olarak geliştirilen kapsamlı psikolojik danışma ve rehberlik programını değerlendirmeleri. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(1), 51-60.
- Witko, K., Bernes, K. B., Magnusson, K., & Bardick, A. D. (2005). Senior high school career planning: What students want. Journal of Educational Enquiry, 6(1), 34- 49.
- Yeşilyaprak, B. (2009). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberlik alanının geleceği: Yeni açılımlar ve öngörüler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 193-213
| APA | Akat M, Peker A (2021). ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. , 229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| Chicago | Akat Muhammed,Peker Adem ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. (2021): 229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| MLA | Akat Muhammed,Peker Adem ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. , 2021, ss.229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| AMA | Akat M,Peker A ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. . 2021; 229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| Vancouver | Akat M,Peker A ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. . 2021; 229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| IEEE | Akat M,Peker A "ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ." , ss.229 - 245, 2021. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| ISNAD | Akat, Muhammed - Peker, Adem. "ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ". (2021), 229-245. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.776357 |
| APA | Akat M, Peker A (2021). ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(42), 229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| Chicago | Akat Muhammed,Peker Adem ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.42 (2021): 229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| MLA | Akat Muhammed,Peker Adem ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.42, 2021, ss.229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| AMA | Akat M,Peker A ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 0(42): 229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| Vancouver | Akat M,Peker A ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2021; 0(42): 229 - 245. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| IEEE | Akat M,Peker A "ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ." Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.229 - 245, 2021. 10.33418/ataunikkefd.776357 |
| ISNAD | Akat, Muhammed - Peker, Adem. "ERGENLERİN GELİŞİMSEL REHBERLİK İHTİYAÇLARINI BELİRLEME ÖLÇEĞİNİN (EGRİBÖ) GELİŞTİRİLMESİ". Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 42 (2021), 229-245. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.776357 |
