Yıl: 2022 Cilt: 32 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 190 - 205 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-06-2022

Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma

Öz:
Araştırma, ağız ve diş sağlığı kurumlarına başvuran hastaların ağız diş sağlığı ile ilgili bilgi ve farkındalık düzeyi, bilgi edinme yolları, kurum seçimini etkileyen faktörler ve tedaviye karar verme sürecindeki tercihlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Nitel araştırma yöntemiyle yapılan araştırmaya özel ve kamuya ait iki tedavi kurumundan yirmi kişi katılmıştır. Derinlemesine görüşme tekniği ile toplanan veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Ağız diş sağlığı ile ilgili bilgi çocuklukta aile ve okuldan, erişkinlikte sıklıkla internet ve kitle iletişim araçlarından alınmaktadır. Tedavi kurumu seçiminde en önemli kriter güven unsurudur. Devlet kurumlarında kurumsal yapı ve kar amacı güdülmemesi, özel kurumlarda hekimlerin uzmanlık, deneyim gibi özellikleri ile hastalara gösterilen yakınlık tercih nedenidir. Tedavi sürecinde müzakereci model tercih edilmektedir. Toplum sağlığının geliştirilmesi için her yaştan bireylerin ağız ve diş sağlığına ilişkin güvenilir bilgiye ulaşılması yönünde çalışmalar yapılmasında fayda vardır. Nitelikli sağlık hizmeti verilebilmesi için hasta-hekim etkileşiminin sağlıklı bir şekilde gelişmesine imkan veren düzenlemelerin yapılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

Tendencies of Patients in Decision Making and Selection of Treatmentİnstitutions in Dentistry: A Qualitative Research

Öz:
The aim of this study was to examine the level of knowledge and awareness about oral health of patients who apply to dental treatment institutions, the ways of obtaining information, the factors affecting the choice of treatment institutions, and their preferences in the treatment decision-making process. A qualitative research method was used in the study. Twenty people who applied to two private and public treatment institutions were included in the study. An in-depth interview technique was used as a data collection tool. The obtained data were analyzed by descriptive analysis method. Participants often get information about oral health from family and school in childhood, and from internet and mass media in adulthood. The most important criterion in the selection of the treatment institution is the element of trust. The fact that the institutional structure and non-profit aim in state-owned institutions, and the personal characteristics and experience of the dentists working in private institutions and their proximity shown to the patients are the reasons for preference. Patients preferred the deliberative model during the treatment process. It was clear that it would be beneficial to carry out studies to ensure the reliability of oral health information on the internet and mass media to protect and improve public oral health. It would be beneficial to make arrangements that allow a healthy development of patient-physician interaction to provide more qualified health services to patients.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Dörfer C, Benz C, Aida J, Campard G. The relationship of oral health with general health and NCDs: a brief review. Int Dent J. 2017; 67 Suppl 2:14-18.
  • 2. Patrick DL, Lee RS, Nucci M, Grembowski D, Jolles CZ, Milgrom P. Reducing oral health disparities: a focus on social and cultural determinants. BMC Oral Health. 2006 Jun 15;6 Suppl 1(Suppl 1): S4.
  • 3. Keleş ZH, Sancaklı HŞ. Evaluation of knowledge, attitude and behaviour on oral health through Covid-19 pandemic. Meandros Med Dent J. 2020; 21: 222-231.
  • 4. Marmot MG, Bell, R. Social determinants and dental health. Adv Dent Res. 2011; 23 (2): 201-206.
  • 5. Gülcemal E, Keklik B. Hastaların hekimlere duydukları güveni etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma: Isparta ili örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2016; 8(14): 64-87.
  • 6. Mechanic D. Changing medical organization and the erosion of trust. The Milbank Q. 1996; 74: 171-89.
  • 7. Kirshner M. The role of information technology and informatics research in the dentist-patient relationship. Adv Dent Res. 2003; 17: 77-81.
  • 8. Tengilimoğlu D, Uçak Gamze. Sağlık Hizmetleri Pazarlaması. 3. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi; 2011. ISBN: 9786055782689. s.90.
  • 9. Tengilimoğlu E, Parıltı N, Yar CE. Hastane ve hekim seçiminde sosyal medyanın kullanım düzeyi: Ankara İli örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi; Ankara. 2015; 17(2); 76-96.
  • 10. Mourad MS, Brendebach J, Alkilzy M, Splieth CH. Choosing a paediatric dentist: Factors influencing parents’ decision. Eur J Paediatr Dent. 2020; 21(1): 74-9.
  • 11. Türk Dişhekimleri Birliği. Diş Hekimlerinin Çalışma Şekilleri Kurumlarda Ve İl / İlçelerde 2020 Yılı Dağılımı. Erişim tarihi: 08.08.2021. Erişim adresi: http:// www.tdb.org.tr/tdb/v2/yayinlar/Dishekimi_Dagilim_ Kitapciklari/2020YiliDishDagKitapcigi.pdf
  • 12. Iqbal M, Jameel A. Factors affecting patients’ choice of dental services. Pakistan Oral & Dental Journal. 2014; 34; 692-5.
  • 13. Atıcı E. Hasta hekim ilişkisini etkileyen unsurlar. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007; 33(2); 91-6.
  • 14. Piette JD, Heisler M, Krein S, Kerr EA. The role of patientphysician trust in moderating medication nonadherence due to cost pressures. Arch Intern Med. 2005; 165(15): 1749-55.
  • 15. Henríquez-Tejo RB, Cartes-Velásquez RA. Patients’ perceptions about dentists - A literature review. Odontoestomatología. 2016; 18(27); 15-22.
  • 16. Pendleton DA, Bochner S. The communication of medical information in general practice consultations as a function of patients’ social class. Soc Sci Med Med Psychol Med Sociol. 1980; 14A(6): 669-673.
  • 17. Örs Y. Geçmişte ve Günümüzde Hekim-Hasta İlişkisi. Tıp Dünyası Dergisi. 1975; 6(48); 224-30.
  • 18. Ungureanu MI, Mocean F. What do patients take into account when they choose their dentist? Implications for quality improvement. Patient Prefer Adherence. 2015; 9: 1715-20.
  • 19. Fernandez R, Eisa E, Alqattan A, Aldayel A, Alkhalefah O, Alanazi F et al. Factors influencing patients’ decisions while choosing a dental care provider. Int J Dent Health Sci. 2016; 3(6): 1025-31.
  • 20. Al-Hussyeen AJ. Factors affecting utilization of dental health services and satisfaction among adolescent females in Riyadh City. The Saudi Dental Journal. 2010; 22(1), 19–25.
  • 21. Tengilimoglu D, Sarp N, Yar CE, Bektaş M, Hidir MN, Korkmaz E. The consumers’ social media use in choosing physicians and hospitals: the case study of the province of Izmir. Int J Health Plann Manage. 2017; 32(1): 19‐35.
  • 22. Alkadhi OH, Aleissa NK, Almoharib MK, Buquayyid SA. Influence of social media on the patients for choosing the dental clinic- a cross-sectional survey. Journal of Clinical and Diagnostic Research. 2020; 14(1): 32-4.
  • 23. Mainous AG 3rd, Baker R, Love MM, Gray DP, Gill JM. Continuity of care and trust in one’s physician: Evidence from primary care in the United States and the United Kingdom. Fam Med. 2001; 33(1): 22-7.
  • 24. Kramer RM. Trust and distrust in organizations: Emerging perspectives, enduring questions. Annual Review of Psychology. 1999; 50: 568-98.
  • 25. Graham J. The resourceful patient by J.A. Muir Gray. Health Expect. 2002; 5(4): 360-1.
  • 26. Armfield JM, Ketting M, Chrisopoulos S, Baker SR. Do people trust dentists? Development of the Dentist Trust Scale. Aust Dent J. 2017; 62(3): 355-62.
  • 27. Ritzer G, Stepnisky J. Klasik sosyoloji kuramları. Çev. Himmet Hülür. 7. baskı. Ankara: De Ki Basım Yayım Ltd. Şti; 2013. ISBN: 9789944492713. s. 466.
  • 28. Germov J. Theorising health: Major theoretical perspectives in health sociology. Ed. John Germov. Second opinion an introduction to health sociology, 5th ed. Australia: Oxford University Press; 2013. ISBN: 9780195520149. p. 27.
  • 29. White K. An Introduction to the sociology of health and illness, Great Britain, SAGE Publications Ltd.; 2002. ISBN: 9780761964001. p. 33.
  • 30. Turner BS. Tıbbi güç ve toplumsal bilgi. Çev. Ümit Tatlıcan. Bursa; Sentez Yayıncılık; 2011. ISBN: 9786055790103. s. 50.
  • 31. Emanuel EJ, Emanuel LL. Four models of the physicianpatient relationship. JAMA. 1992; 267(16): 2221-6.
  • 32. Hoepfl, MC. Choosing qualitative research: A primer for technology education researchers, Journal of Technology Education. 1997; 9(1): 49.
  • 33. Yıldırım A, Şimşek H. Nitel araştırma yöntemleri. 10. Baskı. Ankara. Seçkin Yayıncılık; 2016. ISBN: 9789750239991.s. 48.
  • 34. Strauss A, Corbin J. Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. 4th ed. Thousand Oaks: Sage Publications; 1998. ISBN: 9780803959408. p. 10-11.
  • 35. Sharan MB. Nitel Araştırma, desen ve uygulama için bir rehber. 3. baskı. Çev. Selahattin Turan. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık; 2013. ISBN: 978605133. s. 15.
  • 36. Sönmez S, İlgün G. Nitel araştırma yöntemlerinin sağlık hizmetleri bağlamında incelenmesi. Balıkesir University The Journal of Social Sciences Institute. 2018; 21(40): 375-400.
  • 37. Sevencan F, Çilingiroğlu N. Sağlık alanındaki araştırmalarda kullanılan niteliksel veri toplama yöntemleri. Toplum Hekimliği Bülteni. 2007; 26(1): 1-6.
  • 38. Karataş Z. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Sosyal Hizmet E‐Dergi, Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi. 2015; 1(1): 62-80.
  • 39. Buğdaycı R, Şaşmaz T, Uludoğan C, Kurt A, Öner S , Yapıcı G , Gökçe H , Çomu F . İlköğretim Birinci sınıf öğrencilerinde diş çürüğü sıklığı ve etkileyen faktörler. Turk JPH. 2019; 17(3): 228-237.
  • 40. da Fonseca MA, Avenetti D. Social Determinants of Pediatric Oral Health. Dent Clin North Am. 2017 Jul;61(3):519-532.
  • 41. BERMEK, G. “Okul Ağız Diş Sağlığı Projesi (Bilecik Projesi) Özet Sonuçları.”. TDBD Dergisi. 2004; 79: 43-46.
  • 42. Akdağ R. Türkiye sağlıkta dönüşüm programı değerlendirme raporu (2003-2011). Erişim tarihi: 11.11.2020. Erişim adresi: https://sbu.saglik.gov.tr/ Ekutuphane/Yayin/453.
APA Keles Z, Güven S (2022). Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. , 190 - 205.
Chicago Keles Zeynep Hale,Güven Seda Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. (2022): 190 - 205.
MLA Keles Zeynep Hale,Güven Seda Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. , 2022, ss.190 - 205.
AMA Keles Z,Güven S Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. . 2022; 190 - 205.
Vancouver Keles Z,Güven S Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. . 2022; 190 - 205.
IEEE Keles Z,Güven S "Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma." , ss.190 - 205, 2022.
ISNAD Keles, Zeynep Hale - Güven, Seda. "Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma". (2022), 190-205.
APA Keles Z, Güven S (2022). Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Sağlık ve Toplum, 32(1), 190 - 205.
Chicago Keles Zeynep Hale,Güven Seda Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Sağlık ve Toplum 32, no.1 (2022): 190 - 205.
MLA Keles Zeynep Hale,Güven Seda Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Sağlık ve Toplum, vol.32, no.1, 2022, ss.190 - 205.
AMA Keles Z,Güven S Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Sağlık ve Toplum. 2022; 32(1): 190 - 205.
Vancouver Keles Z,Güven S Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Sağlık ve Toplum. 2022; 32(1): 190 - 205.
IEEE Keles Z,Güven S "Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma." Sağlık ve Toplum, 32, ss.190 - 205, 2022.
ISNAD Keles, Zeynep Hale - Güven, Seda. "Diş Hekimliğinde Hastaların Tedaviye Karar Verme ve Tedavi Kurumu Seçimindeki Eğilimleri Üzerine Nitel Bir Araştırma". Sağlık ve Toplum 32/1 (2022), 190-205.