Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları

ÖKSÜZ, Emine; Oflaz, Fahriye; VURAL, Huriye

Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları

Emine ÖKSÜZ, (GATA Hemşirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Huriye VURAL, (GATA Hemşirelik Yüksek Okulu, Hemşirelik Esasları Bilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Fahriye OFLAZ (GATA Hemşirelik Yüksek Okulu, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.

12 0

Yıl: 2005 Cilt: 1 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 11 - 20 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları

Öz:

AMAÇ: Araştırma, psikiyatrik hastaların aile bireylerinin psikiyatrik hastalara karşı tutumlarını belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Araştırma, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Eğitim Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı polikliniğine başvuran hastaların aileleri ile 17 Kasım 2003-8 Nisan 2004 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini, en az bir yıldır psikiyatrik bozukluğu olan bireylerin 200 aile üyesi oluşturmuştur. Araştırmanın verileri; Aileleri Tanıtıcı Bilgi Formu ve Ruhsal Hastalıklara İlişkin Tutumlar Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. BULGULAR: Yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim, gelir düzeyi ve hastaya yakınlık derecesine göre psikotik hastaların aile bireylerinin tutum puanlarının karşılaştırılmasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Aynı değişkenlere göre psikotik olmayan hastaların aile bireylerinin tutum puanlarının karşılaştırılmasında ise; yaş, cinsiyet, eğitim ve gelir düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Psikotik hastaların hastalık süreleri, hastaneye yatış sayıları ve yatış süreleri arttıkça ailelerinin sosyal kısıtlayıcılık faktörü puan ortalamalarının yükseldiği bulunmuştur. Psikotik olmayan hastaların ailelerinin tutum puanları ile hastaların klinik özellikleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Psikotik ve psikotik olmayan hastaların ailelerinin tutum puanları karşılaştırıldığında sadece bireyler arası etiyoloji faktörü açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır. SONUÇ: Araştırmada; psikotik olmayan hastaların ailelerinde yaşlıların, kadınların, düşük eğitim ve gelir düzeyinde olanların psikiyatrik hastalara karşı tutumlarının olumsuz olduğu ve bu aile bireylerinin çocukluk çağındaki bozuk anne-baba-çocuk ilişkisini psikiyatrik bozukluğun nedeni olarak düşündükleri bulunmuştur. Psikotik hastaların hastalık süreleri, hastaneye yatış sayıları ve yatış süreleri arttıkça ailelerinin tutumlarının olumsuz olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular doğrultusunda ailelere yönelik eğitim programlarının hazırlanması önerilmektedir.

Anahtar Kelime: Aile Zihinsel özürlü insanlar Aile özellikleri Tutum Zihinsel bozukluklar

Konular: Sosyoloji Kadın Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları Psikiyatri Davranış Bilimleri

Attitudes of family members towards mentally ill patients

Öz:

OBJECTIVE: This study was conducted as a descriptive one, to determine the attitudes of family members of men¬tally ill person towards mentally ill patients. MATERIAL AND METHOD: The family members of mentally ill patients who were examined to the Clinics of Mental Health and Diseases in Gülhane Military Medical Academy between the period of November 17, 2003 and April 08 , 2004 were accepted to the study. The sample included 200 families who had family members suffering from a psychiatric disorder for at least one year. The informed consent had been obtained from all participants and the data were collected by using Family Information Form and OMI (Opinions about Mental Illness Ideology Scale). RESULTS: According to age, sex, education, marital status and income level there was no statistically significant difference in comparison of the attitude scores of psychotic patients' family members. Whereas in comparison of the attitude scores of non-psychotic patients' family members there was a statistically difference in age, sex, education, income level. It has been found that as the number and the period of hospitalization and the illness period of the psychotic patients raised, the social restrictiveness factor score medians of the families were also increased. There was no significant difference between patient's clinical status and attitude scores of non-psychotic patient families. In comparison of attitude scores of psychotic and non-psychotic patients' families there was a statistically significant difference only for interpersonal etiology factor. CONCLUSION: It was found that elders, women, members with low education and income level in the non-psychotic patients' families had negative attitudes towards the mentally ill patients. Besides these family members thought the disordered parent-child relationship during the childhood as the main reason for psychiatric disorder. It was determined that the families' attitudes became negative as the hospitalization number and period for the psychotic patients increase. Preparing education programs according to these findings can effect the attitudes in a positive manner.

Anahtar Kelime: Family Characteristics Attitude Mental Disorders Family Mentally Ill Persons

Konular: Sosyoloji Kadın Araştırmaları Psikoloji Aile Çalışmaları Psikiyatri Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Arkar H, Eker D. Akıl Hastalıkları ile İlgili Tutumlar: Verilen Neden Tipinin Etkisi. Türk Psikiyatri Dergisi. 1996; 7(3):191-197
2.Doğan S. Aile ve Ruhsal Bozukluklar. 10. Ulusal Sosyal Psikiyatri Kongresi. 2003; Ankara.
3.Gülseren L. Şizofreni ve Aile: Güçlükler, Yükler, Duygular, Gereksinimler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2002; 13(2):143-151.
4.Sağduyu A, Aker T, Özmen E ve ark. Şizofrenisi Olan Hastaların Yakınlarının Şizofreniye Yönelik Tutumları. Türk Psikiyatri Dergisi. 2003; 14(3):203-212.
5.Pitschel-Walz G, Leucht S Bauml J et all. The Effect of Family Interventions on Relapse and Rehospitalization in Schizophrenia - A Meta-analysis. Schizophrenia Bulletin. 2001; 27:73-92.
ö.Arkar H, Eker D. Akıl Hastalıkları ile İlgili Tutumlar: Psikiyatri Stajının Etkisi, 3P Dergisi, 1998, 6(4): 263-270.
7.Ran MS, Xiang MZ, Chan CL. Effectiveness of Psychoeducational Intervention for Rural Chinese Families Experiencing Schizophrenia, A Randomised Controlled Trial. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2003; 38:69-75.
S.Buldukoğlu K, Tel H. Psikiyatri Kliniğinde Yatan Psikotik Hasta Ailelerinin Hastaya ve Hastalığa Karşı Tutum ve Yaklaşımları. III. Ulusal Hemşirelik Kongresi, 1992; Sivas.
9.Çamkuşu B. Zonguldak İl Merkezinde Yaşayan Bireylerin Ruh Hastalıklarına Karşı Tutumları. Yüksek Lisans Tezi. H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 1997; Ankara.
lO.Arıkan Ç. Psikiyatrik Tedavi Kurumlarında Staj Yapmış Olmanın Tutum Değişikliği Yaratmadaki Rolü. Doktora Tezi. H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 1986; Ankara.
11 .Dündar S. Kayseri ve Yöresinde Psikiyatrik Hasta ve Hastalıklara Yönelik Tutumlar. Uzmanlık Tezi. Erciyes Ü. Tıp Fakültesi. 1993; Kayseri.
12.Gaebel W, Baumann A, Witte AM et all. Public Attitudes Towards People with Mental Illness in Six German Cities. Eur Arch Psychiatry Clin Neurociences. 2002; 252:278-287.
13.Angermeyer MC, Matschinger H. Public Beliefs About Schizophrenia and Depression: Similarities and Differences. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2003; 38:526-534.
14.Bağ B. Sağlık Personelinin Ruh Hastalıklarına Yönelik Tutumlarının Araştırılması. Doktora Tezi. Atatürk Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2003; Erzurum.
15.Srinivasan TN, Thara R. Beliefs About Causation of Schizophrenia: Do Indian Families Believe in Supernatural Causes?. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2001; 36:134-140.
lö.Sağduyu, A., Aker, T., Özmen, E., Ögel, K., Tamar, D. Halkın Şizofreniye Bakışı ve Yaklaşımı Üzerine Epidemiyolojik Araştırma. Türk Psikiyatri Dergisi, 2001, 12(2): 99-110.
17.Çelebi F. Akıl Hastalarının ve Ailelerinin Akıl Hastalarına Karşı Tutumları. Yüksek Lisans Tezi.A.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2001; Ankara.
18.Tuna A. Akıl Hastalarının Sosyal Red Durumunun Hasta Ailesi Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. İ.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 1997; İstanbul.
19.Crisp AH, Gelder MG, Susannah R. Stigmatisation of People with Mental Illnesses. Br J Psychiatry. 2000; 177:4-7.
2O.Özmen E, Ögel K, Boratav C ve ark. Depresyon ile İlgili Bilgi ve Tutumlar: İstanbul Örneği. Türk Psikiyatri Dergisi. 2003; 14(2):89-100.
21.Jorm AF, Korten AE, Jacomb PA. Helpfulness of Interventions for Mental Disorder: Belief of Healt Professionals Compared with The General Public. Br J Psyhiatry. 1997; 171:233-237.
22.Taşkın EO, Seyfe Ş, Aydemir Ö ve ark. Türkiye'de Kırsal Bir Bölgede Yaşayan Halkın Şizofreniye İlişkin Tutumları. Türk Psikiyatri Dergisi. 2002; 13(3):205-214.
23.Wollf G, Pathare S, Craig T et all. Community Knowledge of Mental Illness and Reactin to Mental III People. Br J Psychiatry. 1996; 168(2): 191-198.
24.Avcı A. Şizofren Hasta Ailelerinin Aile Yükünün Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2001; Ankara.
25.Oflaz F. Psikiyatrik Hastaların Eşlerinin Psikososyal Güçlükleri ve Stresle Baş Etme Yollarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. GATA Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 1995; Ankara.
26.Holzinger A, Kilian R, Lindenbach I et all. Patients' and Their Relatives' Causal Explanations of Schizophrenia. Soc Psychiatr Epidemiol. 2003; 38:155-162.
27.Angermeyer MC, Matschinger H. Relative's Beliefs About The Causes of Schizophrenia. Acta Psychiatr Scand. 1996; 93:194-199.

APA	ÖKSÜZ E, VURAL H, Oflaz F (2005). Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. , 11 - 20.
Chicago	ÖKSÜZ Emine,VURAL Huriye,Oflaz Fahriye Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. (2005): 11 - 20.
MLA	ÖKSÜZ Emine,VURAL Huriye,Oflaz Fahriye Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. , 2005, ss.11 - 20.
AMA	ÖKSÜZ E,VURAL H,Oflaz F Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. . 2005; 11 - 20.
Vancouver	ÖKSÜZ E,VURAL H,Oflaz F Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. . 2005; 11 - 20.
IEEE	ÖKSÜZ E,VURAL H,Oflaz F "Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları." , ss.11 - 20, 2005.
ISNAD	ÖKSÜZ, Emine vd. "Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları". (2005), 11-20.

APA	ÖKSÜZ E, VURAL H, Oflaz F (2005). Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., 1(3), 11 - 20.
Chicago	ÖKSÜZ Emine,VURAL Huriye,Oflaz Fahriye Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg. 1, no.3 (2005): 11 - 20.
MLA	ÖKSÜZ Emine,VURAL Huriye,Oflaz Fahriye Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., vol.1, no.3, 2005, ss.11 - 20.
AMA	ÖKSÜZ E,VURAL H,Oflaz F Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.. 2005; 1(3): 11 - 20.
Vancouver	ÖKSÜZ E,VURAL H,Oflaz F Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları. Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg.. 2005; 1(3): 11 - 20.
IEEE	ÖKSÜZ E,VURAL H,Oflaz F "Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları." Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg., 1, ss.11 - 20, 2005.
ISNAD	ÖKSÜZ, Emine vd. "Aile bireylerinin psikiyatrik hastalara ilişkin tutumları". Zonguldak Sağlık Yüksekokulu Sağlık Eğitim Araştırma Derg. 1/3 (2005), 11-20.