İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri

SARI, Sezen; ÖTÜNÇ, Mine Suat; Sarı, Mediha

İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri

Mediha SARI, (Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Adana, Türkiye)

Sezen SARI, (MEB İmadettin Levent İlköğretim Okulu, Adana, Türkiye)

Mine Suat ÖTÜNÇ (MEB Şehit İlbey Gülbey İlköğretim Okulu, Adana, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

2 0

Yıl: 2008 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 161 - 192 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri

Öz:

Bu çalışmanın temel amacı, ilköğretim öğrencilerinin demokratik değerlere bağlılık ve çatışma çözümü becerilerine sahip oluş düzeylerinin incelenmesidir. Bu ana amaç doğrultusunda öğrencilerin demokratik değerlere bağlılık ve çatışma çözümü becerileri puanları ve bu puanların cinsiyete göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği; demokratik değerlere bağlılık düzeyleri ile çatışma çözümü becerileri arasındaki ilişki ve demokratik değerlere bağlılık düzeyi düşük ve yüksek olan öğrencilerin, çatışma çözümü becerileri arasındaki farkın anlamlı olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmaya Adana İli'ndeki ilköğretim okullarının 4., 5., 6. ve 7. sınıflarına devam eden 257 öğrenci katılmıştır. Bu öğrencilerin 123'ü kız, 134'ü erkek; 62'si (% 24,1) 4. sınıfa, 63'ü (% 24,5) 5. sınıfa, 81'i (% 31,5) 6. sınıfa ve 51'i (% 19,8) de 7. sınıfa devam etmektedir. “Çatışma Çözümü Becerileri Ölçeği” (ÇÇBÖ) ve “Demokratik Değerlere Bağlılık Ölçeği” (DDBÖ) kullanılarak toplanan verilerin analizi sonucunda genel olarak öğrencilerin demokratik değerlere bağlılık puanları ile çatışma çözümü becerileri puanlarının, 1-5 ölçeği üzerinden ortalamanın üstünde olduğu belirlenmiştir. DDBÖ ve ÇÇBÖ Bütünleşme Ölçeği'nde kız öğrenciler lehine, hükmetme ölçeğinde ise erkek öğrenciler lehine anlamlı farklar bulunmuştur. Öğrencilerin DDBÖ puanları ile ÇÇBÖ puanları arasındaki ilişki bütünleşme için .51, uyma için -.10, hükmetme için -.65 ve kaçınma için de -.30 düzeyindedir. Uyma alt ölçeği dışındaki tüm alt ölçeklerde DDBÖ ile bulunan ilişkiler 0.01 düzeyinde anlamlıdır. DDBÖ puanları yüksek olan öğrencilerin ÇÇBÖ-bütünleşme alt ölçeği puanları da yüksektir. DDBÖ puanları düşük olanlarınsa ÇÇBÖ uyma, hükmetme ve kaçınma alt ölçeklerinden aldıkları puanlar daha yüksektir. Araştırmada ulaşılan sonuçlar kısaca ilköğretim öğrencilerinin demokratik değerlere ve çatışma çözümü becerilerine ortalamanı n üzerinde sahip olduklarını, kız öğrencilerin demokratik değerlere bağlılıklarının daha yüksek olduğunu ve demokratik değerlere bağlılık puanları ile çatışma çözümü becerileri puanları arasında anlamlı düzeyde ilişkiler bulunduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelime: ilk öğretim öğrencileri çatışma çözme becerisi demokratik değerlere bağlılık ölçeği çatışma çözme demokratik değerler

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

An Investigation of Devotion to Democratic Values and Conflict Resolution Abilities: A Case of Elemantary School Students

Öz:

The main purpose of this study is to investigate devotion to democratic values and conflict resolution abilities of elementary school students. In the direction of this general purpose, the level of the students' devotion to democratic values and conflict resolution abilities were investigated by the Devotion to Democratic Values Scale (DDVS) and the Conflict Resolution Ability Scale (CRAS), respectively. Gender differences and relationships on devotion to democratic values and conflict resolution abilities were also studied. In addition, differences between students who scored low and high on devotion to democratic values were investigated in relation to the scores of Collaboration, Conformity, Forcing, and Avoidance subscales of the Conflict Resolution Ability Scale. A total of 257 elementary school students from fourth, fifth, sixth, and seventh grades in elementary schools located in Adana participated in the study. 123 of the students were girls and 134 of them were boys: 62 fourth grade students (24.1 %), 63 fifth grade students (24.5 %), 81 sixth grade students (31.5 %), and 51 seventh grade students (19.8 %). According to the results, students' mean scores on the DDVS and CRAS were upper average on a 1-5 scale. Statistically significant differences were found in favor of girls on the DDVS scores and the Collaboration subscale scores of the CRAS. On the contrary, significant differences were found in favor of boys on the Forcing subscale scores of the CRAS. The correlation between students' DDVS and CRAS scores were.51 for Collaboration, -.10 for Conformity, -.65 for Forcing, and -.30 for Avoidance. Correlations between the DDVS and all the subscales of the CRAS were significant at .01, with the exception for the Conformity subscale. Students who have higher scores on the DDVS also scored higher on the CRAS-Collaboration subscale. Those who have lower scores on the DDVS have higher scores from the Conformity, Forcing, and Avoidance subscales. In short, results show that students in this sample had higher democratic values and conflict resolution abilities; that girls had higher level of devotion to democratic values than boys, and that there were significant correlations between devotion to democratic values and conflict resolution abilities.

Anahtar Kelime: devotion to democratic values scale conflict resolution democratic values primary school students conflict resolution skill

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Adeyemi, M. B. (2000). Teaching conflict to social studies students in Botswana. Social Studies, 9(11), 38-42.
Barron, L. S. (2000). The impact of peer mediation training on adolescents' problems-solving skills, perception of school climate and attitudes toward conflict managemet. DAI-A, 61 (07), 2603.
Bickmore, K. (2001). Student conflict resolution, power "sharing" in schools and citizenship education. Curriculum Inquiry, 31 (2), 137-162
Bickmore, K. (2002). Good training is not enough: Research on peer mediation program implementation. Social Alternatives, 21 (1), 33-38.
Bodine, R. J., & Crawford, D. K. (1998). The handbook of conflict resolution education. San Fransisco: Jossey-Bass Publishers.
Bozdoğan, Z. (2003). Etkili öğretmen olabilmek. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
Brown, C. J. C. (2003). What do politics have to do with me} Analysis of political alienation among young Canadians. Paper presented at the 2003 annual meetings of the American Sociological Association, Atlanta.
Carter, C. C. (2002). Conflict resolution at school: Building compassionate communities. Social Alternatives, 21 (1), 49-55.
Chetkow-Yanoov, B. (1996). Conflict-resolution skills can be thought. Peabody Journal of Education, 71(3), 12-28.
Chi-Hou, C. (2004). Moral and civic cducation-the hidden curriculum in Maca-u. Journal of Moral Education, 33 (4), 553-573.
Demirci, Y. (2002). ilköğretim okullarında ya/amlan f atı/ma türleri ve yöneticilerin izledikleri fözüm stratejileri (İstanbul ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Doğanay, A. (1993). Factors that predict political knowledge and attitudes of young children. Unpublished doctoral thesis, University of Pittsburgh, Pittsburgh, USA.
Doğanay, A. & San, M. (2004) ilköğretim ikinci kademe öğrencilerine temel demokratik değerlerin kazandırılma düzeyi ve bu değerlerin kazandırılması sürecinde açık ve örtük programın etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 10 (39), 356-383.
Doğanay, A., Çuhadar, A. & Sarı, M. (2007). Siyaset benim neyime! Öğretmen adaylarının siyasal katılımcılık düzeylerine çeşitli etmenlerin etkisinin demokratik vatandaşlık eğitimi bağlamında incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 13 (50), 213-246.
Ehman, L. C. (1980). The American school in the political socialization process. Review of Educational Research, 50, 99-119.
Epstein, N. (1999). Needed: Creative solutions. Christian Science Monitor, 91 (27), 11-12.
Effrat, A., & Schimmel, D. M. (2003). Walking the democratic talk: Introduction to a special issue on collaborative rule making as preparation for democratic citizenship. American Secondary Education, 31 (3), 3-15.
Erdoğan, E. (2003). Türk gençliği ve siyasal katılım: 1999-2003. İstanbul: Toplumsal Katılım ve Gelişim Vakfı.
Goodman, S., Baron, D., & Myers, C. (2001). Bringing democracy to the occupational life of educators in the United States: Constructing a foundation for school based reform. International Journal of Leadership in Education, 4 (1), 57-86.
Heydenberk, R. A., & Heydenberk, W. R. (2007). The conflict resolution connection: Increasing school attachment in cooperative classroom communities. Reclaiming Children And Youth, 16(3), 18-22.
Heydenberk, R. A., Heydenberk, W. R., & Tzenova, V. (2006). Conflict resolution and bully prevention: Skills for school success. Conflict Resolution Quarterly, 24(1), 55-69.
Horn, R. A. (2003). Developing a critical awareness of the hidden curriculum through media literacy. The Clearing House, 76 (6), 298-300.
Huntington, S. P.(2003). Medeniyetler çatışması değilse nedir? Soğuk savaş sonrası dünyasının paradigmaları. M. Yılmaz (drl.) Medeniyetler patışması içinde (s. 72-85). Ankara: Vadi Yayınları.
Johnson, D. W., & Johnson, F. P. (1997). Joining together group theory and group skills (6.edition). Boston, Allyn & Bacon..
Kaldırım, E. (2004, Mayıs). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerin demokrasi algıları. Uluslar arası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu'nda sunulan sözlü bildiri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Karaman Kepenekçi, Y. (2003). Demokratik okul. Eğitim Araştırmaları 5(11), 44-53.
Karip, E. (1999 ). Çatışma yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık. Katz, N. H. (2001). Report on graduate and undergraduate programs in conflict resolution. Peace and Change, 36(3), 81-94.
Kıroğlu, K. (2006). Tmz ilköğretim programları (1-5. sınıflar). Ankara: PegemA Yayınları.
Kinnier, R., Kernes, J. L., & Dauthcribes, T. M. (2000). A short list of universal moral values. Counseling and Values. 45(1), 4-17.
Koruklu, N. (1998). Arabuluculuk eğitimin ilköğretim düzeyindeki bir grup öğrencinin patışma pözme davranışlarına etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Lantieri, L., & Patti, J. (1996). Waging peace in our schools. Boston: Beacon Press.
Lincoln, M. G. (2001). Conflict resolution education: A solution for peace. Communications and the Law, 23, 29-40.
Meyer, J. (1990). Democratic values and their development. Social Studies, 81 (5), 197-201.
NCSS. (1984). In search of a scope and sequence for social studies. Washington, D.C.:National Council for the Social Studies.
Ohrn, E. (2001). Marginalization of democratic value: A gendered practice of schooling? International Journal of Inclusive Education, 5 (2/3), 319-328.
Öner, U.. (1999). Çatışma çözme ve arabuluculuk eğitimi. Y. Kuzgun (Ed.), İlköğretimde rehberlik içinde (s. 189-227). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Önür, A. (1994). A study on peace education: Resolving classroom conflicts. Yayımlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Ricaud-Droisy, H., & Zaouchc-Gaudron, C. (2003). Interpersonal conflict rcso-lution^stratcgics in children: A father-child co-construction. European Journal of Psychology of Educational 8 (2), 157-169.
Sarı, S. (2005). İlköğretim 5. sınıf 'öğrencilerine çatışma pözümü becerilerinin kazandırılmasında akademik çelişki, değer çizgisi ve güdümlü tartışma yöntemlerinin etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Schimmcl, D. (2003). Collabarotive rule-making and citizenship education: An antidote to the undemocratic hidden curriculum. American Secondary Education, 31 (3), 16-35.
Schug, M. C, & Beery, R. (1987). Teaching social studies in the elementary school: Issues and practice. Glenvicw: Scott, Foresman and Company.
Selvi, K. (2006). Developing a teacher trainees' democratic values scale: Validity and reliability analyses. Social Behavior and Personality, 34(9), 1171-1178.
Soyalp, A. (2001). Halk eğitim merkez müdürlerinin çatışma çözümleme stratejileri.Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Türnüklü, A. (2002). Öğrenciler arasındaki çatışmaların çözümünde problem çözme ve arabuluculuk. (Ed.) E. Karip Sınıf yönetimi içinde (s. 185-224). Ankara: PegcmA Yayıncılık.
Türnüklü, A. (2006). Sınıf ve okul disiplinine çağdaş bir yaklaşım: Onarıcı disiplin. Ankara: Ekinoks Yayıncılık.
Türnüklü, A. & Şahin, î. (2004). 13-14 yaş grubu öğrencilerin çatışma çözme stratejilerinin incelenmesi. Türk Psikoloji Tazıları, 7(13), 45-61.
Uğurlu, F. (2001). İlköğretim okulu müdürlerinin çatışma yönetme stilleri (İzmir metropol alanı örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Upright, R. L. (2002). To tell a tale: The use of moral dilemmas to increase emphaty in the elementary school child. Early Childhood Education Journal, 30 (1), 15-20.
Uysal, Z. (2006). . Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Ünver, S. (2002). Örgütsel çatışma ve çatışma çözümleme yaklaşımlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.

APA	Sarı M, SARI S, ÖTÜNÇ M (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. , 161 - 192.
Chicago	Sarı Mediha,SARI Sezen,ÖTÜNÇ Mine Suat İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. (2008): 161 - 192.
MLA	Sarı Mediha,SARI Sezen,ÖTÜNÇ Mine Suat İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. , 2008, ss.161 - 192.
AMA	Sarı M,SARI S,ÖTÜNÇ M İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. . 2008; 161 - 192.
Vancouver	Sarı M,SARI S,ÖTÜNÇ M İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. . 2008; 161 - 192.
IEEE	Sarı M,SARI S,ÖTÜNÇ M "İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri." , ss.161 - 192, 2008.
ISNAD	Sarı, Mediha vd. "İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri". (2008), 161-192.

APA	Sarı M, SARI S, ÖTÜNÇ M (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(1), 161 - 192.
Chicago	Sarı Mediha,SARI Sezen,ÖTÜNÇ Mine Suat İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 8, no.1 (2008): 161 - 192.
MLA	Sarı Mediha,SARI Sezen,ÖTÜNÇ Mine Suat İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.8, no.1, 2008, ss.161 - 192.
AMA	Sarı M,SARI S,ÖTÜNÇ M İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2008; 8(1): 161 - 192.
Vancouver	Sarı M,SARI S,ÖTÜNÇ M İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2008; 8(1): 161 - 192.
IEEE	Sarı M,SARI S,ÖTÜNÇ M "İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8, ss.161 - 192, 2008.
ISNAD	Sarı, Mediha vd. "İlköğretim Öğrencilerinin Demokratik Değerlere Bağlılıkları ve Çatışma Çözümü Becerileri". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 8/1 (2008), 161-192.