İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ

Saraçoğlu, Sıtkıcan; GÜLTEKİN, Ömer Faruk

İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ

Sıtkıcan SARAÇOĞLU, (Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Ankara, Türkiye)

Ömer Faruk GÜLTEKİN (Bayburt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu, Lojistik Programı, Bayburt, Türkiye)

Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

1 0

Yıl: 2021 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 101 - 130 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 16-09-2022

İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ

Öz:

Küresel ölçekte bir sorun olan intiharın iktisadi nedenlerle gerçekleşebilmesi, bu olgunun iktisadi bir bakış açısıyla incelenmesini gerekli kılmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, Antonakakis ve Collins (2018) tarafından ortaya konan “İntihara Uyarlanmış Kuznets Eğrisi (Suicidal Kuznets Curve)” yaklaşımı temelinde Türkiye’deki intihar olgusunu bölgesel düzeyde analiz etmektir. Bu amaç doğrultusunda, bu çalışmada Türkiye’de İstatistiki Bölge Sınıflandırması (İBBS) Düzey 2’deki 26 alt bölgenin 2008-2018 dönemi TÜİK verileri ve panel veri analizi kullanılmıştır. İlk olarak, Breusch-Pagan LM ve Pesaran CD yatay kesit bağımlılığı testleri sonrasında ise Pesaran CIPS panel birim kök testi, Pedroni ve Westerlund panel eşbütünleşme testleri, DOLS ve CCEMG katsayı tahmincileri uygulanmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, modelin geneli için “U” şeklinde bir “İntihara Uyarlanmış Kuznets Eğrisi” geçerli iken bölgeler arasında ise farklılıklar ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelime: İntihar Kuznets Eğrisi Panel Veri Analizi Türkiye Bölgesel Veri

SUICIDAL KUZNETS CURVE: A REGIONAL ANALYSIS FOR TURKEY

Öz:

The fact that suicide, which is a global problem, can occur due to economic reasons makes it necessary to examine this phenomenon from an economic perspective. In this context, the aim of this study is to analyze the phenomenon of suicide at the regional level for Turkey on the basis of “Suicidal Kuznets Curve” approach, which was revealed by Antonakakis and Collins (2018). For this purpose, in this study the data obtained from TURKSTAT of 26 NUTS-2 sub-regions for the 2008-2018 period and panel data analysis were used. Firstly, Breusch-Pagan LM and Pesaran CD cross-section dependency tests, then Pesaran CIPS panel unit root test, Pedroni and Westerlund panel cointegration tests, DOLS and CCEMG coefficient estimators were applied. According to the findings of the study, while a “U” shaped “Suicidal Kuznets Curve” is valid for the general model, differences arise among regions.

Anahtar Kelime: Suicide Kuznets Curve Panel Data Analyis Turkey Regional Data

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Altınanahtar, A., & Halıcıoğlu, F. (2009). A dynamic econometric model of suicides in Turkey. The journal of socio-economics, 38(6), 903-907. https://doi.org/10.1016/j.socec.2009.05.008
Andres, A. R., & Halıcıoğlu, F. (2010). Determinants of suicides in Denmark: evidence from time series data. Health policy, 98(2–3), 263-269. https://doi.org/10.1016/j.healthpol.2010.06.023
Andres, A. R., Halıcıoğlu, F., & Yamamura, E. (2011). Socio-economic determinants of suicide in Japan. The journal of socio-economics, 40(6), 723-731. https://doi.org/10.1016/j.socec.2011.08.002
Antonakakis, N., & Collins, A. (2018). A suicidal Kuznets curve?. Economics letters, 166, 90- 93. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2018.02.013
Baltagi, B. (2008). Econometric analysis of panel data. John Wiley & Sons. Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The Lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The review of economic studies, 47(1), 239-253. https://doi.org/10.2307/2297111
Büberkökü, Ö. (2016). Uluslararası sermaye hareketliliğinin incelenmesi: yükselen piyasa ekonomileri üzerine bir uygulama. Finansal araştırmalar ve çalışmalar dergisi, 8(15), 281-298. https://doi.org/10.14784/marufacd.266060
Büyükuysal, M. Ç., & Öz, İ. İ. (2016). Çoklu doğrusal bağıntı varlığında en küçük karelere alternatif yaklaşım: Ridge regresyon. Düzce üniversitesi sağlık bilimleri enstitüsü dergisi, 6(2), 110-114.
Çelebi Boz, F., Gültekin, Ö. F., & Bayramoğlu, T. (2019). BRICS ve MIST ülkelerinde ar-ge harcamaları ile yüksek teknolojili ürün ihracatı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. İnsan ve toplum bilimleri araştırmaları dergisi, 8(2), 1111-1124. https://doi.org/10.15869/itobiad.533402
Çınar, S. (2011). Gelir ve Co2 emisyonu ilişkisi: panel birim kök ve eşbütünleşme testi. Uludağ üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 30(2), 71-83.
Çıraklı, Ü. (2019). Türkiye’de ekonomik göstergeler ile intihar hızı arasındaki ilişkinin incelenmesi: ekonometrik bir analiz. Sağlık ve hemşirelik yönetimi dergisi, 6(3), 218- 227. https://doi.org/10.5222/SHYD.2019.92053
DeBastiani, S. D., Norris, A. E., & Kerr, A. (2019). Socioeconomic determinants of suicide risk: Monroe County Florida behavioral risk factor surveillance survey, 2016. Neurology, psychiatry and brain research, 33, 56-64. https://doi.org/10.1016/j.npbr.2019.06.004
Dinda, S. (2004). Environmental Kuznets curve hypothesis: a survey. Ecological economics, 49(4), 431-455. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2004.02.011
Dixit, A. K., & Pindyck, R. S. (1994). Investment under uncertainty. Princeton University Press.
Doğanay, M. A., & Değer, M. K. (2017). Yükselen piyasa ekonomilerinde doğrudan yabancı yatırımlar ve ihracat ilişkisi: panel veri eşbütünleşme analizleri (1996-2014). Çankırı Karatekin üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 7(2), 127-145.
Durğun, F., & Durğun, B. (2017). İntihar-gelir ilişkisi: Türkiye için nedensellik analizi. Dicle üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 7(14), 398-416.
Durkheim, E. (2015). İntihar (Çev. Z. İlkgelen). Pozitif Yayınları.
Erdoğan, S., Yıldırım, D. Ç., & Gedikli, A. (2019). Sağlık harcamaları iktisadi büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri üzerine bir inceleme. Kafkas üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 10(20), 590-607. https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2019.025
Eruygur, H. O., & Özokcu, S. (2016). Türkiye’de iklim değişikliğinin buğday verimi üzerine etkileri: bir heterojen panel çalışması. Ekonomik yaklaşım dergisi, 27(101), 219-255. https://doi.org/10.5455/ey.35944
Faupel, C. E., Kowalski, G. S., & Starr, P. D. (1987). Sociology’s one law: religion and suicide in the urban context. Journal for the scientific study of religion, 26(4), 523–534.
Ginsberg, R. B. (1966). Anomie and Aspirations. Dissertation abstracts, 27A, 3945–3946.
Gündoğan, H., & Tok, D. (2019). Petrole bağımlı ülkelerde petrol fiyatlarının sanayi üretimine etkisi: panel nedensellik çalışması. Ege akademik bakış, 19(1), 131-140. https://doi.org/10.21121/eab.2019148769
Hamermesh, D. S., & Soss, N. M. (1974). An economic theory of suicide. Journal of political economy, 82(1), 83–98. https://doi.org/10.1086/260171
Henry, A. F., & Short, J. F. (1954). Suicide and homicide. Free Press.
İnançlı, S., Altıntaş, N., & İnal, V. (2016). Finansal gelişme ve ekonomik büyüme ilişkisi: D-8 örneği. Kastamonu üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 14(4), 36-49.
Jalles, J. T., & Andresen, M. A. (2015). The social and economic determinants of suicide in Canadian provinces. Health economics review, 5(1), 1-12. https://doi.org/10.1186/s13561-015-0041-y
Jungeilges, J., & Kirchgässner, G. (2002). Economic welfare, civil liberty, and suicide: an empirical investigation. The journal of socio-economics, 31(3), 215–231. https://doi.org/10.1016/S1053-5357(02)00116-6
Klick, J., & Markowitz, S. (2006). Are mental health insurance mandates effective? Evidence from suicides. Health economics, 15(1), 83–97. https://doi.org/10.1002/hec.1023
Koçbulut, Ö., & Barış, S. (2016). Avrupa Birliği ülkelerinde ihracat ve doğrudan yabancı yatırımların kadın istihdamı üzerindeki etkisi: panel veri analizi. Aydın iktisat fakültesi dergisi, 1(2), 22-39.
Kolves, K., Milner, A., & Värnik, P. (2013). Suicide rates and socioeconomic factors in Eastern European countries after the collapse of the Soviet Union: trends between 1990 and 2008. Sociology of health & illness, 35(6), 956–970. https://doi.org/10.1111/1467- 9566.12011
Kuznets, S. (1955). Economic growth and income inequality. The American economic review, 45(1), 1-28.
Li, W. L. (1972). Suicide and educational attainment in a transitional society. The sociological quarterly, 13(2), 253-258. https://doi.org/10.1111/j.1533-8525.1972.tb00809.x
Noh, Y. H. (2009). Does unemployment increase suicide rates? The OECD panel evidence. Journal of economic psychology, 30(4), 575-582. https://doi.org/10.1016/j.joep.2009.04.003
Panayotou, T. (1993). Empirical tests and policy analysis of environmental degradation at different stages of economic development. ILO Technology and Employment Programme Working Paper WP238.
Pedroni, P. (1999). Critical values for cointegration tests in heterogeneous panels with multiple regressors. Oxford bulletin of economics and statistics, 61(S1), 653-670. https://doi.org/10.1111/1468-0084.0610s1653
Pedroni, P. (2001). Purchasing power parity tests in cointegrated panels. The review of economics and statistics, 83(4), 727-731. https://doi.org/10.1162/003465301753237803
Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. University of Cambridge Working Paper 0435.
Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of applied econometrics, 22(2), 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
Pesaran, M. H., & Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of econometrics, 142(1), 50-93. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2007.05.010
Pesaran, M. H., Ullah, A., & Yamagata, T. (2008). A bias-adjusted LM test of error cross- section independence. The econometrics journal, 11(1), 105–127. https://doi.org/10.1111/j.1368-423X.2007.00227.x
Saraçoğlu, S., & Songur, M. (2017). Sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Avrasya ülkeleri örneği. Kafkas üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 8(16), 353-372. https://doi.org/10.9775/kauiibfd.2017.016
TÜİK (2020). İstatistik veri portalı. Erişim Tarihi: 10 Ekim 2020, https://data.tuik.gov.tr/Search/Search?text=intihar.
Varol, Z. C., & Karagöz, K. (2020). Affective socioeconomic factors on suicide in Turkey: an econometric analysis. Manisa Celal Bayar üniversitesi sosyal bilimler dergisi, TBMM 100. yıl özel sayısı, 260-280. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.629328
Westerlund, J. (2007). Testing for error correction in panel data. Oxford bulletin of economics and statistics, 69(6), 709-748. https://doi.org/10.1111/j.1468-0084.2007.00477.x
WHO (2019). Suicide in the world: global health estimates. Erişim Tarihi: 09 Ekim 2020, https://apps.who.int/iris/handle/10665/326948.
WHO (2020). Suicide rate estimates, crude: estimates by WHO region. Erişim Tarihi: 08 Ekim 2020, https://apps.who.int/gho/data/view.main.MHSUICIDEREGv?lang=en.
Yalçınkaya, Ö., & Kaya, V. (2017). Doğal işsizlik oranı mı yoksa; işsizlik histerisi mi?: OECD ülkeleri için yeni nesil panel birim kök testlerinden kanıtlar (1980-2015). Selçuk üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi sosyal ekonomik araştırmalar dergisi, 17(33), 1-18. https://doi.org/10.30976/susead.327631
Yardımcıoğlu, F., & Gülmez, A. (2013). Türk Cumhuriyetlerinde ihracat ve ekonomik büyüme ilişkisi: panel eşbütünleşme ve panel nedensellik analizi. Bilgi ekonomisi ve yönetimi dergisi, 8(1), 145-161.
Yerdelen Tatoğlu, F. (2017). Panel zaman serileri analizi. Beta Basım Yayım Dağıtım.
Yıldırım, K., Mercan, M., & Kostakoğlu, S. F. (2013). Satın alma gücü paritesinin geçerliliğinin test edilmesi: zaman serisi ve panel veri analizi. Eskişehir Osmangazi üniversitesi İİBF dergisi, 8(3), 75-95.
Ying, Y. H., & Chang, K. (2009). A study of suicide and socioeconomic factors. Suicide and life-threatening behavior, 39(2), 214-226. https://doi.org/10.1521/suli.2009.39.2.214

APA	Saraçoğlu S, GÜLTEKİN Ö (2021). İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. , 101 - 130.
Chicago	Saraçoğlu Sıtkıcan,GÜLTEKİN Ömer Faruk İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. (2021): 101 - 130.
MLA	Saraçoğlu Sıtkıcan,GÜLTEKİN Ömer Faruk İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. , 2021, ss.101 - 130.
AMA	Saraçoğlu S,GÜLTEKİN Ö İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. . 2021; 101 - 130.
Vancouver	Saraçoğlu S,GÜLTEKİN Ö İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. . 2021; 101 - 130.
IEEE	Saraçoğlu S,GÜLTEKİN Ö "İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ." , ss.101 - 130, 2021.
ISNAD	Saraçoğlu, Sıtkıcan - GÜLTEKİN, Ömer Faruk. "İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ". (2021), 101-130.

APA	Saraçoğlu S, GÜLTEKİN Ö (2021). İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(28), 101 - 130.
Chicago	Saraçoğlu Sıtkıcan,GÜLTEKİN Ömer Faruk İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 0, no.28 (2021): 101 - 130.
MLA	Saraçoğlu Sıtkıcan,GÜLTEKİN Ömer Faruk İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.28, 2021, ss.101 - 130.
AMA	Saraçoğlu S,GÜLTEKİN Ö İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2021; 0(28): 101 - 130.
Vancouver	Saraçoğlu S,GÜLTEKİN Ö İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2021; 0(28): 101 - 130.
IEEE	Saraçoğlu S,GÜLTEKİN Ö "İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ." Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0, ss.101 - 130, 2021.
ISNAD	Saraçoğlu, Sıtkıcan - GÜLTEKİN, Ömer Faruk. "İNTİHARA UYARLANMIŞ KUZNETS EĞRİSİ: TÜRKİYE İÇİN BÖLGESEL BİR ANALİZ". Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 28 (2021), 101-130.