TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI

Gömleksiz, Mehmet Nuri; SİNAN, AHMET TURAN; Doğan, Fatma Nur

TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI

Mehmet Nuri GÖMLEKSİZ, (Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Elazığ, Türkiye)

Ahmet Turan SİNAN, (Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Elazığ, Türkiye)

Fatma Döner DOĞAN (Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü, Elazığ, Türkiye)

Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi

17 2

Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 163 - 185 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-10-2022

TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI

Öz:

Bu araştırmanın amacı Fırat Üniversitesi Türkçe, Türk Dili ve Edebiyatı ile Çağdaş Türk Lehçeleri bölümlerinde öğrenim gören öğretmen adaylarının 21. yüzyıl becerilerine ilişkin yeterlik algılarını karşılaştırmaktır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 Bahar Dönemi Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği ile Pedagojik Formasyon Eğitimi kursuna kayıtlı Türk Dili ve Edebiyatı ile Çağdaş Türk Lehçeleri bölümlerinin 3 ve 4. sınıflarında öğrenim gören 567 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının tamamına ulaşmak mümkün olduğundan ayrıca bir örneklem seçimine gidilmemiş, çalışma grubunun tamamı örneklem olarak alınmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Anagün, Atalay, Kılıç ve Yaşar (2016) tarafından geliştirilen Öğretmen Adaylarının 21. Yüzyıl Becerileri Yeterlilik Algıları ölçeği kullanılmıştır. Ölçek; öğrenme ve yenilenme becerileri, yaşam ve kariyer becerileri ile bilgi, medya ve teknoloji becerileri olmak üzere üç alt boyuttan oluşmaktadır. Bu kapsamda öğretmen adaylarının 21. yy. becerilerine ilişkin yeterlik algıları cinsiyet, sınıf düzeyi ve öğrenim görülen bölüm değişkenleri açısından karşılaştırılmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız gruplar t testi ve varyans analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda Türkçe, Türk Dili ve Edebiyatı, Çağdaş Türk Lehçeleri bölümleri öğretmen adaylarının 21. yy. becerileri yeterlik algı düzeylerinin; cinsiyet, sınıf düzeyi ve bölüm değişkenleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir biçimde farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Sadece öğrenme ve yenilenme alt boyutu ile ölçeğin tümünde bölüm değişkeni açısından anlamlı bir farklılaşmaya rastlanmıştır. Bununla birlikte öğretmen adaylarının 21. yy. becerilerine yönelik yüksek yeterlik algısına sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime: Türkçe öğretmeni adayı Türk Dili ve Edebiyatı öğretmen adayı 21. yy. becerileri yeterlik algısı

PERCEPTIONS OF PROSPECTIVE TEACHERS OF TURKISH, TURKISH LANGUAGE AND LITERATURE AND CONTEMPORARY TURKISH DIALECTS OF THE 21ST CENTURY SKILLS AND COMPETENCES

Öz:

The aim of this study is to compare prospective teachers of Turkish, Turkish Language and Literature and Contemporary Turkish Dialects of the 21st century skills and competences. Survey method was used in the study. Study group includes 567 prospective teachers enrolled at $^3{rd} and ^{4th}$ grades of the departments of Turkish, Turkish Language and Literature and Contemporary Turkish Dialects at Spring term of 2018-2019 academic year. All prospective teachers were included into the study as it was possible to reach all participants. Prospective Teachers‟ $21^{st}$ Century Skills and Competency Scale developed by Anagün, Atalay, Kılıç and YaĢar (2016) was used as data collection tool of the study. The scale includes three factors entitled Learning and Innovation Skills, Life and Career Skills, and Information, Media and Technology Skills. Prospective teachers‟ perceptions of efficacy were compared in terms of gender, grade level, and department variables. Mean score, standard deviation, independent groups t test and One Way ANOVA were used to analyze the data. No statistically significant differences were observed between prospective teachers‟ opinions of in terms of gender, grade level, and department variables. Only the learning and innovation skills and the scale were found to have a significant difference in terms of department variable. It was determined that prospective teachers had a high level of perception of 21st century skills and competence.

Anahtar Kelime: Turkish teacher prospective Turkish language and literature teacher prospective $21^{st}$ century skills efficacy level

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AKKOYUNLU, Buket ve KURBANOĞLU, Serap, (2003), Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlığı ve Bilgisayar Öz-yeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 24: s. 1-10.
ANAGÜN, İengül Saime, (2018), Teacher‟ Perceptions about The Relationship between 21st Century Skills And Managing Constructivist Learning Environments, International Journal of Instruction, C. XI, S. 4: s. 825-840.
ANAGÜN, İengül Saime, ATALAY, Nurhan, KILIÇ, Zeynep ve YAİAR, Serhat, (2016), Öğretmen Adaylarına Yönelik 21. Yüzyıl Becerileri Yeterlilik Algıları Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 40: s. 160-175.
BAL, Mazhar, (2018), Türkçe Dersinin 21. Yüzyıl Becerileri Açısından İncelenmesi, Turkish Studies, C. XIII, S. 4: s. 49-64
BEDİR, Hasan, (2019), Pre-Service ELT Teachers‟ Beliefs and Perceptions on 21st Century Learning and İnnovation Skills (4Cs), Journal of Language and Linguistic Studies, C. XV, S. 1: s. 231-246.
BİRGİN, Osman ve GÜRBÜZ, Ramazan, (2008), Sınıf Öğretmeni Adaylarının Ölçme Ve Değerlendirme Konusundaki Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 163-179.
BROOKHART, S. M., (2010), Assess Higher-Order Thinking Skills in Your Classroom. Alexandria, VA: ASCD.
BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, KILIÇ ÇAKMAK, Ebru, AKGÜN, Özcan Erkan, KARADENİZ, Şirin ve DEMİREL, Funda, (2016), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem Akademi.
CANSOY, Ramazan, (2018), Uluslararası Çerçevelere Göre 21. Yüzyıl Becerileri ve Eğitim Sisteminde Kazandırılması, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. VII, S. 4: s. 3112-3134.
CEMALOĞLU, Necati, ARSLANGİLAY, Selcen, ÜSTÜNDAĞ, Mutlu Tahsin ve
BİLASA, Pınar, (2016), Meslek Lisesi Öğretmenlerinin 21. Yüzyıl Becerileri Özyeterlik Algıları, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, http://www.skills4vet.eu/wp-content/uploads/2019/03/KEFAD_makale- d%C3%BCzeltme.pdf.
CRESSWELL, J. W., (2017), Araştırma Deseni-Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları, (Çeviren: S. B. Demir), Ankara: Eğiten Kitap.
ERYILMAZ, Selami ve ULUSOY, Çelebi, (2015), 21. Yüzyıl Becerileri Işığında FATİH Projesi Değerlendirmesi, GEFAD/GUSDGEF, C. XXXV, S. 2: s. 209-229.
EVİN GENCEL, İlke, (2013), Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Yeterliklerine Yönelik Algıları, Eğitim ve Bilim, C. XXXVIII, S. 170: s. 237-252.
FACİONE, P. A., FACİONE, N. C., ve GİANCARLO, C. A., (2000), The Disposition Toward Critical Thinking: Its Character, Measurement, and Relationship to Critical Thinking Skill, Informal Logic, C. XX, S. 1: s. 61-84.
FAULKNER, J. ve LATHAM, G., (2016), Adventurous Lives: Teacher Qualities for 21st Century Learners, Australian Journal of Teacher Education, C. XLI, S. 4: s. 137- 150.
GELEN, İsmail, (2017), P21-Program ve Öğretiminde 21. Yüzyıl Becerileri Çerçeveleri (ABD Uygulamaları), Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, C. I, S. 2: s. 15- 29.
GÜNÜÇ, Selim, ODABAİI, Ferhan ve KUZU, Abdullah, (2013), 21. Yüzyıl Öğrenci Özelliklerinin Öğretmen Adayları Tarafından Tanımlanması: Bir Twitter Uygulaması, Journal of Theory and Practice in Education, C. IX, S. 4: s. 436-455.
KAN, Ayşe Ülkü ve MURAT, Aysel, (2018), Investigation of Prospective Science Teachers‟ 21st Century Skill Competence Perceptions and Attitudes Toward STEM, İnternotial Online Journal of Educational Sciences, C. X, S. 4: s. 251-272.
KİLMEN, Sevilay, AKIN KÖSTERELİOĞLU, Meltem ve KÖSTERELİOĞLU, İlker, (2007), Öğretmen Adaylarının Ölçme Değerlendirme Araç ve Yaklaşımlarına İlişkin Yeterlik Algıları, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. VII, S. 1: s. 117- 127.
KİVUNJA, Charles, (2014), Innovative Pedagogies in Higher Education to Become Effective Teachers of 21st Century Skills: Unpacking the Learning and Innovations Skills Domain of the New Learning Paradigm, International Journal of Higher Education, C. IV, S. 4: s. 37-48.
KOTLUK, Nihat ve KOCAKAYA, Serhat, (2015), 21.Yüzyıl Becerilerinin Gelişiminde Dijital Öykülemeler: Ortaöğretim Öğrencilerinin Görüşlerinin İncelenmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, C. IV, S. 2: s. 354-363.
KOZİKOĞLU, İshak ve ALTUNOVA, Nebi, (2018), Öğretmen Adaylarının 21. Yüzyıl Becerilerine İlişkin Öz-Yeterlik Algılarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimlerini Yordama Gücü, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, C. VIII, S. 3: s. 522-531.
KUTLU, Oğuz ve SCHREGLMANN, Sinan, (2011), Üniversitelerde Görev Yapan Akademisyenlerin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Fakülte ve Ünvanlarına Göre İncelenmesi, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 40: s. 116- 121.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), (2017), Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri, Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara. http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/11115355_YYRETMENLYK_MESL EYY_GENEL_YETERLYKLERY.pdf
MOTALLEBZADEH, K., AHMADİ, F. ve HOSSEİNNİA, M., (2018), Relationship between 21st Century Skills, Speaking and Writing Skills: A Structural Equation Modelling Approach, Internotional Journal of Instruction, C. XI, S. 3: s. 265-276.
NİSSİM, Y., WEİSSBLUETH, E., SCOTT-WEBBER, L. ve AMAR, S., (2016), The Effect of a Stimulating Learning Environment on Pre-Service Teachers‟ Motivation and 21st Century Skills, Journal of Education and Learning, C. V, S. 3: s. 29-39.
ORAL, Behçet ve YAZAR, Taha, (2015), Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeye İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C. XIV, S. 52: s. 1-11.
ORHAN GÖKSÜN, Derya ve AİKIM KURT, Adile, (2017), Öğretmen Adaylarının 21. Yüzyıl Öğrenen Becerileri Kullanmaları ve 21. yy. Öğreten Becerileri Kullanmaları Arasındaki İlişki, Eğitim ve Bilim, C. XLII, S. 190: s. 107-130.
ÖZDEMİR ÖZDEN, Döndü, KARAKUİ TAYİİ, Esra, KILIÇ İAHİN, Handan, DEMİR KAYA, Sevinç ve BAYRAM, Fatma Özge, (2018), Öğretmen Adaylarının 21. Yüzyıl Becerilerine Yönelik Yeterlik Algıları: Kütahya Örneği, Turkish Studies, C. XI, S. 27: s. 1163-1184.
PA-ALİSBO, M.A.C., (2017), The 21st Century Skills and Job Performance of Teachers, Journal of Education and Practice, C. VIII, S. 32: s. 7-12.
Partnership for 21st Century Learning, (2015), P21 Framework for 21st Century Learning Definitions, http://www.battelleforkids.org/networks/p21/frameworks- resources.
SAYIN, Zehra ve SEFEROĞLU, Sadi, (2016), Yeni Bir 21. Yüzyıl Becerisi Olarak Kodlama Eğitimi ve Kodlamanın Eğitim Politikalarına Etkisi, Akademik Bilişim, s. 1- 13.
SMİTH, J. ve HU, R., (2013), Rethinking Teacher Education: Synchronizing Eastern and Western Views of Teaching and Learning to Promote 21st Century Skills and Global Perspectives, Education Research and Perspectives an İnternational Journal, C. XL: s. 86-108.
ŞAD, Süleyman Nihad ve NALÇACI, Özgün İren, (2015), Öğretmen Adaylarının Eğitimde Bilgi ve İletişim Teknolojilerini Kullanmaya İlişkin Yeterlilik Algıları, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. XI, S. 1: s. 177-197.
THİEL, B. L. ve MARX, A. A., (2019), The Influence of Agriscience Research SAEs on Perceived Self-Efficacy of 21st Century Skill Attainment, Journal of Agricultural Education, C. LX, S. 1: S. 80-95
TİCAN, Canses ve DENİZ, Sabahattin, (2018), Pre-Service Teachers‟ Opinions abount The Use of 21st Century Learner and 21st Century Teacher Skills, European Journal of Educational Research, C. VIII, S. 1: s. 181-197.
TRİLLİNG, B. ve FADEL, C., (2009), 21st Century Skills: Learning for Life in Our Times, Francisco: Jossey-Bass.
TUNCA, Nihal, ALKIN ŞAHİN, Senar ve AYDIN, Özge, (2015), Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. XI, S. 2: s. 432-446.
URBANİ, J. M., ROSHANDEL, S., MİCHAELS, R. ve TRUESDELL, E., (2017), Developing and Modeling 21st Century Skills with Preservice Teachers, Teacher Education Quarterly, s. 27-50.
WİLCOX, D., LİU, J. C., THALL, J. ve HOWLEY, T., (2017), Integration of Teaching Practice for Students‟ 21st Century Skills: Faculty Practice and Perception, İnternational Journal of Technology in Teaching and Learning, C. XIII, S. 2: s. 55- 77.
YALÇIN, Seher, (2018), 21. Yüzyıl Becerileri ve Bu Becerilerin Ölçülmesinde Kullanılan Araçlar ve Yaklaşımlar, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. LI, S. 1: s. 183-201.
YALÇIN, Seher, (2019), Öğretmen Adaylarının 21. YY. Becerilerini Ölçmek İçin Kullanabilecekleri Araçlar Hakkında Farkındalıkları ve Yeterlik Algıları, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. XIX, S. 1: s. 383-398.

APA	Gömleksiz M, SİNAN A, Doğan F (2019). TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. , 163 - 185.
Chicago	Gömleksiz Mehmet Nuri,SİNAN AHMET TURAN,Doğan Fatma Nur TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. (2019): 163 - 185.
MLA	Gömleksiz Mehmet Nuri,SİNAN AHMET TURAN,Doğan Fatma Nur TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. , 2019, ss.163 - 185.
AMA	Gömleksiz M,SİNAN A,Doğan F TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. . 2019; 163 - 185.
Vancouver	Gömleksiz M,SİNAN A,Doğan F TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. . 2019; 163 - 185.
IEEE	Gömleksiz M,SİNAN A,Doğan F "TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI." , ss.163 - 185, 2019.
ISNAD	Gömleksiz, Mehmet Nuri vd. "TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI". (2019), 163-185.

APA	Gömleksiz M, SİNAN A, Doğan F (2019). TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(19), 163 - 185.
Chicago	Gömleksiz Mehmet Nuri,SİNAN AHMET TURAN,Doğan Fatma Nur TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi 7, no.19 (2019): 163 - 185.
MLA	Gömleksiz Mehmet Nuri,SİNAN AHMET TURAN,Doğan Fatma Nur TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, vol.7, no.19, 2019, ss.163 - 185.
AMA	Gömleksiz M,SİNAN A,Doğan F TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. 2019; 7(19): 163 - 185.
Vancouver	Gömleksiz M,SİNAN A,Doğan F TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. 2019; 7(19): 163 - 185.
IEEE	Gömleksiz M,SİNAN A,Doğan F "TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI." Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7, ss.163 - 185, 2019.
ISNAD	Gömleksiz, Mehmet Nuri vd. "TÜRKÇE, TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI İLE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ 21. YÜZYIL BECERİLERİ YETERLİK ALGILARI". Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi 7/19 (2019), 163-185.