Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi

Güven, Meral; BELET, Ş. Dilek

Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi

Ş. Dilek BELET, (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Meral GÜVEN (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü, Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

1 0

Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 31 - 57 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi

Öz:

Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançları ile bilişüstü stratejileri kullanma düzeyleri ve bazı değişkenlerle ilişkilerini incelemeye yönelik olarak gerçekleştirilen bu araştırma tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Veriler, uygun örnekleme yoluyla belirlenen 7 eğitim fakültesinin sınıf öğretmenliği anabilim dalında öğrenim gören 820 sınıf öğretmeni adayından Epistemolojik İnanç Ölçeği ve Bilişüstü Envanteri yoluyla elde edilmiştir. Verilerin özümlenmesinde, aritmetik ortalama ve standart sapma değerlerinden, gruplar arasındaki farklılıkları belirlemek amacıyla ikili küme karşılaştırmalarında bağımsız grup t testinden, ikiden çok küme karşılaştırmalarında tek yönlü varyans analizinden ve aralarında anlamlı bir ilişki olup olmadığının belirlenmesinde pearson korelasyon katsayısından yararlanılmıştır. Karşılaştırmalardaki farklılığın kaynağının bulunması amacıyla varyansın homojen olduğu durumlarda "Tukey HSD testi" olmadığında ise Games Howell testi" kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmeni adaylarının en çok "öğrenmenin çabaya bağlı olduğuna" yönelik inançlarının geliştiği/olgunlaştığı, "öğrenmenin yeteneğe bağlı olduğuna" ve "tek bir doğrunun varolduğuna" yönelik inançlarının ise daha düşük düzeyde geliştiği/olgunlaştığı, epistemolojik inançlar ile cinsiyet, sınıf düzeyi, devam edilen üniversite değişkenlerine göre aralarında anlamlı farklılıklar olduğu, akademik başarı düzeyi ve epistemolojik inançlar arasında ise ilişki bulunmadığı görülmüştür. Sınıf öğretmeni adaylarının bilişüstü stratejilerden en yüksek oranda kendini kontrol etme stratejileri, ikinci sırada bilişsel stratejileri, üçüncü sırada kendini değerlendirme stratejileri ve en düşük oranda ise farkındalık stratejilerini kullandıkları, bilişüstü stratejilerini kullanma düzeyleri cinsiyet, sınıf düzeyi, devam edilen üniversite değişkenleri arasında anlamlı farklılıklar olduğu, akademik başarı düzeyi ile bilişüstü stratejileri kullanma düzeyleri arasında anlamlı ilişki olmadığı görülmüştür. Bununla birlikte, sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançları ile bilişüstü stratejileri kullanma düzeyleri arasında düşük düzeyde anlamlı bir ilişkinin olduğu elde edilen bir diğer bulgudur. Araştırma sonucunda ise uygulamaya yönelik sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançların ve bilişüstü stratejileri kullanma düzeylerinin geliştirilmesine yönelik öğretim etkinliklerinin düzenlenmesi, araştırmacılara yönelik ise çalışmanın farklı araştırma yöntemleri (deneysel ve nitel) ve farklı değerlendirme araçları kullanılarak gerçekleştirilmesi ve araştırmalarda farklı değişkenlerle de ilişkilerin incelenmesi önerileri getirilmiştir. Tüm bu önerilere ek olarak sınıf öğretmeni adaylarının tek bir doğrunun varolduğu yönündeki inançlarının geliştirilmesine yönelik özellikle meslek bilgisi derslerinde çeşitli örnekler sınıfa getirilebilir. Özellikle bilişüstü stratejilerinin kullanımının düşük çıktığı üçüncü sınıfta öğrencilerin strateji kullanımının sadece kendi öğrenme etkinliklerinin planlama, düzenleme ve değerlendirmede değil aynı zamanda öğretim etkinliklerinin kılavuzlanmasında da önemli olduğu vurgulanabilir ve strateji kullanımının artırmaya dönük etkinlikler düzenlenebilir. Sınıf düzeyi arttıkça öğrencilerin erkek öğrencilerin bilişüstü stratejileri kullanma düzeylerinin artırılmasına yönelik dolaylı ve doğrudan öğretim etkinlikleri düzenlenebilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

Meta-cognitive strategy usage and epistemological beliefs of primary school teacher trainees

Öz:

This study was designed as a descriptive survey study in order to determine primary education teacher trainees’ episte- mological beliefs; the use of metacognitive strategies; and the relationship between epistemological beliefs and metacog- nitive strategies. 820 primary education teacher trainees’ were selected from the department of primary education at se- ven education faculties. The Epistemological Beliefs Scale and the Metacognition Inventory were used to collect the data.In data analysis, means and standard deviations were used. In order to determine the differences between the groups, inpair sample comparisons independent t-test was used. For multiple sample comparisons, one-way ANOVA analysis wasused with Tukey HSD test and Games Howell. In order to determine the relationship between the variables, Pearson corre- lation analysis was conducted. The results revealed that the beliefs of primary education teacher trainees’ on ‘learning de- pends on effort’ were developed/matured more in comparison to the beliefs on ‘learning depends on skills’ and the beliefson ‘there is a single truth.’ Significant differences were found among their beliefs in terms of gender, grade, and the uni- versity they attend; while no significant relationship was found between their academic achievement and beliefs. Resultsalso revealed that among the metacognitive strategies they used the most, primary education teacher trainees’ used ‘selfcontrol’ ‘cognitive strategy’, ‘self evaluation’ and ‘self-awareness’ respectively . Significant differences were found amongmetacognitive strategies they used in terms of gender, grade, and the university they attend while no significant relations- hip was found between their academic achievement and metacognitive strategies they used. Furthermore, the results in- dicated that there was a significant relationship between primary education teacher trainees’ epistemological beliefs andmetacognitive strategy use. In order to improve their epistemological beliefs and to increase the level of metacognitivestrategy use, instructional activities could be improved. For researchers; different research methodologies (experimen- tal and qualitative) could be employed, besides study could be conducted with different evaluation instruments and para- meters. Additionally, it could be suggested that various examples could be presented in class, especially in the professio- nal knowledge courses to develop the primary education pre-service teachers’ beliefs about “there is only one truth”. Mo- reover, it could be emphasized that the strategy use is important not only in planning, arranging and evaluating own lear- ning but also making teaching activities guided, particularly for 3rd year pre-service teachers whose meta-cognitive stra- tegy use was obtained as low. Thus, the activities to increase the strategy use could be designed. Lastly, indirect and di- rect teaching activities could be carried out to enhance the male students’ strategy use as the level of class increases.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Balcı, A. (1997). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Bayrak, K. B. ve Erkoç, M. F. (2008). Böte bölümü öğrencilerinin bilişüstü algılarını etkileyen faktörler ve bilişüstü algıların öğrenme yaklaşımlarıyla ilişkisi. 8th International Educational Technology Conference’da sunulan bildiri. Ana- dolu Üniversitesi, Eskişehir.
Beeth, M. E. (1998). Teaching for conceptual change: Using status as a metacognitive tool. Science Education, 82, 343–356.
Blank, L. M. (2000). A metacognitive learning cycle: A better warranty for student understanding? Science Education, 84, 486-506.
Braten, I., & Stromso, H. I. (2004). Epistemological beliefs and implicit theories of intelligence as predictors of achievement goals. Contemporary Educational Psychology,29 (4), 371-388.
Brownlee, J. (2001). Epistemological beliefs in pre-service teac- her education students. Higher Education Research and Deve- lopment, 20 (3), 281-291.
Brownlee, J. (2003). Paradigm shit s in pre-service teacher education students: Case studies of changes inepistemologi- cal beliefs. Australian Journal of Educational&Developmental Psychology, 3, 1-6.
Brownlee, J., Purdie, N., & Boulton-Lewis, G. (2001). Changing epistemological beliefs in pre-service teacher education stu- dents. Teaching in Higher Education, 6 (2), 247-268.
Cano, F. (2005). Epistemological beliefs and approaches to le- arning: h eir change through secondary school and their inf- luence on academic performance. British Journal of Educatio- nal Psychology, 75, 203-221.
Chai, C. S., Khine, M. S., & Teo, T. (2006). Epistemological be- liefs on teaching and learning: a survey among pre- service te- achers in Singapore. Educational Media International, 13 (4), 285- 298.
Chan, K. W. (2003, December). Preservice teachers’ epistemolo- gical beliefs and conceptions about teaching and learning: Cultu- ral implications for research in teacher education. Paper Presen- ted at h e NZARE AARE Conference at Auckland, New Ze- aland.
Chang, W. (2005). Impactof constructivist teaching an stu- dents’ beliefs about teaching and learning n introductory physics. Canadian Journal of Science,Mathematics and Techno- logy Education, 5 (1), 95-109.
Cheng, M. M. H., Chan, K- W., Tang, S. Y. F., & Cheng, A. Y. N. (2009). Pre-service teacher education students’ epistemological beliefs and their conceptions of teaching. Teaching and Teacher Education, 25 (2), 319-327.
Chye, S., Walker, R. A., & Smith, I. D. (1997, March). Self- regulated learning in tertiary students: h e role of culture and self-ef icacy on strategy use and academic achievement. Paper presented at AARE Conference, Brisbane. Retrieved 10. 07. 2009 from http://www.swin.edu.au/aare/97.pap/CHYES97350.
Clarebout G., Alan, J., Luyten, L., & Bamps, H. (2001). Asses- sing epistemological beliefs: Schommer’s questionnaire revisi- ted. Educational Research and Evaluation, 7 (1), 53-77.
Dahl, T. I., Bals, M., & Turi, A. L. (2005). Are students’ beliefs about knowledge and learning associated with their reported use of learning strategies. British Journal of Educational Psycho- logy, 75, 257-273.
Deryakulu, D. (2002) Denetim odağı ve epistemolojik inanç- ların öğretim materyalini kavramayı denetleme türü ve düze- yi ile ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 55-61.
Deryakulu, D. (2004). Üniversite öğrencilerinin öğrenme ve ders çalışma stratejileri ile epistemolojik inançları arasında- ki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 230 -249.
Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik İnanç ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmala- rı, 2 (8), 111-125.
Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, S. (2005). Epistemolojik inanç ölçeğinin faktör yapısının yeniden incelenmesi: Cinsiyet ve öğ- renim görülen program türüne göre epistemolojik inançların karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları, 18, 57-70.
Drmrod, J. E. (1990). Human learning. New York: Macmillan Company.
Dweck, C. S. & Leggett, E. L. (1988) A social-cognitive app- roach to motivation and personality. Psychological Review, 95, 256-273.
Eggen, P., & Kauchak, D. (2001). Educational psychology:Classroom connections. New York: Macmillan. Eroğlu, S. E. ve Güven, K. (2006). Üniversite öğrencilerinin epistemolojik inançlarının bazı değişkenler açısından incelen- mesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 295-313.
Flavell, J. H. (1979). Metocognitive and cognitive monitoring: A new area of cognitive devolopmental inquiry. American Psychologyst, 34, 906-911.
Gage, N. L., & Berliner, D. C. (1988). Educational psychology. Boston: Houghton Mil in Company.
Gürşimşek, I. (2002). Öğretmen adaylarında öğrenmeye ilişkin motivasyonel inançlar ve strateji kullanımı. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, 135-155.
Gürşimşek, I., Çetingöz, D. ve Yoleri, S. (2009, Mayıs). Okulön- cesi öğretmenliği öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeyle- ri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı içinde (s. 217-234). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
Hacker, D. J., & Dunlosky, J. (2003). Not all metacogniton is created equal. New Directions for Teaching and Learning, 95, 73-79.
Hofer, B. K., & Pintrich, P. R. (1997). h e development of epis- temological theories: beliefs about knowledge and knowing and their relation to learning. Review of Educational Research, 67 (1), 88-140.
Huitt, W. (1997). Metacognition. Educational psychology inte- ractive. Valdosta, GA: Valdosta State University.
Kardash, C. A. M., & Howell, K. L. (2000). Ef ects of episte- mological beliefs and topic- specific beliefs on undergraduates’ cognitive and strategic processing of dual-positional text. Jour- nal of Educational Psychology, 92 (3), 524-535.
Lawrance, C. L. (1992, April) Preservice teachers’ development of pedagogical understandings and epistemological frameworks. Paper presented at the Annual Meeting of the Educational Re- search Association, San Francisco, CA.
Meral, M. ve Çolak, E. (2009). Öğretmen adaylarının bilimsel epistemolojik inançlarının incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üni- versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 129-146.
Oğuz, A. (2007, Nisan). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin epis- temolojik inançları. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sem- pozyumu içinde (s. 320-324). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Öngen, D. (2003) Epistemolojik inançlar ile problem çözme stratejileri arasındaki ilişkiler: Eğitim fakülteleri öğrencileri üzerinde bir çalışma. Eğitim Araştırmaları, 13, 155-162.
Öztürk, B. (1995). Genel öğrenme stratejilerinin öğrenciler tara- fından kullanma durumları. Yayımlanmamış doktora tezi, An- kara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Pajares, M. F. (1992) Teacher’s beliefs and educational research: cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62 (3), 307-332.
Paris, S. B., & Myers, M. (1981). Comprehensions monitoring, memory and study strategies of good and poor readers. Journal of Reading Behavior, 13 (1), 5-22.
Paulsen, M. B., & Feldman, K. A. (1999). Student motivati- on and epistemological beliefs. New Directions for Teaching and Learning, 78, 17-25.
Perry, W. G. (1981). Cognitive and ethical growth: the making of meaning. In A. W. Chickering (Ed.), h e modern American college (pp. 76-116). San Francisco: Jossey-Boss.
Renne, C. G. (1992, April) Elementary school teachers views of knowledge pertaining to mathematics. Paper presented at the Annual Meeting of the American Research Association, San Francisco, CA.
Richardson, V., Anders, P., Tidwell, D., & Lloyd, C. (1991). h e relationship between teachers’ beliefs and practices in reading comprehension instruction. American Educational Research Jo- urnal, 28 (3), 559-586.
Qian, G., & Alvermann, D. E. (2000) Relationship between epistemological beliefs and conceptual change learning. Rea- ding and Writing Quarterly, 16, 59-74.
Ryan, M. P. (1984). Conceptions of prose coherence: ındividu- al dif erences in epistemological standards. Journal of Educati- onal Psychology, 76, 1226-1238.
Schommer, M. (1993). Comparisons of beliefs about the nature of knowledge and learning among postsecondary students. Re- search in Higher Education, 34, 355-370.
Schommer, M. A. (1990). Ef ects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psycho- logy, 82 (3), 498-504.
Schommer-Aikins, M. (2004). Explaining the epistemologi- cal belief system: Introducing the embedded systemic model and coordinated research approach. Educational Psychologist, 39 (1), 19-29.
Schommer-Aikins, M., Mau, W., Brookhart, S., & Hutter, R. (2000). Epistemological beliefs, mathematical problem-solving beliefs and academic performance of middle school students. h e Elementary School Journal, 105 (3), 289-304.
Schommer, M., Crouse, A., & Rhodes, N. (1992). Epistemolo- gical beliefs and mathematical text comprehension: Believing it is simple does not make it so. Journal of Educational Psycho- logy, 84, 435-443
Schraw, G., & Moshman, D. (1995). Metacognitive theories. Educational Psychology Review, 7 (4), 351-371.
Shaver, J. P. (1992, July) Epistemology and the education of soci- al science teachers. Paper presented at the International Confe- rence on Subject-Specia. Teaching Methods and Teacher Edu- cation, Santiago de Compostela, Spain.
Sternberg, R. J. (1988). Intelligence applied. Orlando, FL: Har- court Brace Jovanovich.
Tabachnic, B. G., & Fidell, L. S. (2000). Using multivariate sta- tistics (4th ed.). New York: Allyn and Bacon.
Topçu, M. S., & Yılmaz-Tüzün, Ö. (2009). Elementary students’ metacognition and epistemological beliefs considering science achievement, gender and socioeconomic status. İlköğretim On- line, 8 (3), 676-693.
Vanderstoep, S. W., Pintrich, P. R., & Fagerlin, A. (1996). Dis- ciplinary dif erences in self-regulated learning in college stu- dents. Contemporary Educational Psychology, 21, 345-362
Veenman, M. V. J. (2005). h e assesment of metacogniti- ve skills: What can be learned from multi-methoddesings? In B. Moschner, C. Artelt (Eds.), Lernstrategien und Metakogni- tion: Implikationen für forschung und Praxis (pp. 75-97). Ber- lin: Waxmann.
Veenman, M. V. J., Hout-Wolters, B. H. A. M., & Al erback, P. (2006). Metacognition and learning: Conceptual and met- hodoligical considerations. Metacognition and Learning, 7, 187-209.
Victor, A. M. (2004). h e ef ects of metacognitive instruction on the planning and academic achievement of first grade and se- cond grade children. Unpublished doctoral dissertation, II Gra- duate College of the Illinois Istitute of Technology, Chicago.
Wilson, S. M. (1990). h e secret garden of teacher education. Phi Delta Kappan, 72, 204–209.
Vural, R. A. ve Gömleksiz, M. (2007, Nisan). Epistemolojik inançlar ve demokrasi ilkeleri:Sınıf öğretmenliği öğrencileri üzerine bir çalışma. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sem- pozyumu içinde (s. 303-309). Ankara: Nobel.
Yıldız, E., Akpınar, E. ve Ergin, Ö. (2006, Eylül). Fen bilgisi öğ- retmen adaylarının bilişüstü algılarını etkileyen faktörler ve bi- lişüstü algılarının öğrenme yaklaşımlarıyla ve akademik başarı- larıyla ilişkisi. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi’nde sunulan bildiri. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Yıldız, E. ve Ergin, Ö. (2007). Bilişüstü ve fen öğretimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27 (3), 175-196.

APA	BELET Ş, Güven M (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. , 31 - 57.
Chicago	BELET Ş. Dilek,Güven Meral Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. (2011): 31 - 57.
MLA	BELET Ş. Dilek,Güven Meral Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. , 2011, ss.31 - 57.
AMA	BELET Ş,Güven M Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. . 2011; 31 - 57.
Vancouver	BELET Ş,Güven M Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. . 2011; 31 - 57.
IEEE	BELET Ş,Güven M "Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi." , ss.31 - 57, 2011.
ISNAD	BELET, Ş. Dilek - Güven, Meral. "Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi". (2011), 31-57.

APA	BELET Ş, Güven M (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 31 - 57.
Chicago	BELET Ş. Dilek,Güven Meral Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11, no.1 (2011): 31 - 57.
MLA	BELET Ş. Dilek,Güven Meral Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.11, no.1, 2011, ss.31 - 57.
AMA	BELET Ş,Güven M Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(1): 31 - 57.
Vancouver	BELET Ş,Güven M Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(1): 31 - 57.
IEEE	BELET Ş,Güven M "Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, ss.31 - 57, 2011.
ISNAD	BELET, Ş. Dilek - Güven, Meral. "Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11/1 (2011), 31-57.