Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine
Yıl: 2023 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 91 - 112 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.32331/sgd.1318049 İndeks Tarihi: 24-07-2023
Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine
Öz: Kapitalizm, 1945-1973 arasındaki yılları kapsayan evresinde; sosyal politika, sosyal ve ekonomik haklar, işgücü piyasaları ve refah standartları başta olmak üzere birçok alanda olumlu gelişmeye sahne olmuştur. İşçi sınıfı başta olmak üzere tüm vatandaşların refah seviyesinin arttığı ve kapitalizmin Altın Çağ’ını yaşadığı bu evre, Keynesyen Refah Devleti olarak adlandırılmıştır. Ancak müdahaleci Keynesyen ekonomi politikalarının benimsendiği refah devleti uygulamaları 1973 Petrol Krizi ile aşınmaya başlamış, devlet küçülme eğilimine girmiş ve neo-liberalizmin etkisiyle piyasalaşma süreçleri yeniden hız kazanmıştır. ABD ve İngiltere’de başta olmak üzere liberal refah rejimine has uygulamalar dünya geneline yayılmış ve refah anlayışında ciddi dönüşümler yaşanmıştır. Refah harcamalarının devletin üzerinde yük oluşturmak suretiyle krize neden olduğu savı öne sürülerek refahı çalışma koşuluna bağlayan “çalışma refahı” anlayışı gündeme getirilmiştir. Refahın sağlanmasında piyasayı ve çalışmayı merkez alan yaklaşım sonucunda Keynesyen Refah Devleti’nden Schumpeteryan Çalışma Devleti’ne geçiş yaşanmıştır. Bu çalışmada, refah anlayışında yaşanan dönüşüm ve liberal refah rejimine ait karakteristiklerin dünya geneline yayılmasıyla kurumsallaşan çalışma refahı anlayışının çeşitli ülke örneklerinden hareketle açıklanması amaçlanmıştır. Yoğun bir literatür taraması sonucunda çalıştırmacı politikaların 1980 sonrası dönemde uygulama alanını arttırdığı, refahın çalışma merkezli bir şekilde tanımlanma eğiliminin yaşandığı ve çalışma devleti anlayışının kurumsallaştığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: Transformation in Welfare: From the Welfare State to the Workfare State as a Liberal Tendency
Öz: Capitalism, in its phase covering the years between 1945- 1973; It has witnessed positive developments in many areas, especially in social policy, social and economic rights, labor markets and welfare standards. This phase, in which the welfare level of all citizens, especially the working class, increased and the Golden Age of capitalism was experienced, was called the Keynesian Welfare State. However, the welfare state practices, in which interventionist Keynesian economic policies were adopted, began to erode with the 1973 Oil Crisis, the state began to shrink, and the marketization processes gained momentum again with the influence of neo-liberalism. Practices specific to the liberal welfare regime, especially in the USA and England, spread all over the world and serious transformations were experienced in the understanding of welfare. By asserting that welfare expenditures cause crisis by creating a burden on the state, the concept of “workfare”, which connects welfare to working condition, was brought to the agenda. As a result of the approach centered on the market and work in providing welfare, there has been a transition from the Keynesian Welfare State to the Schumpeterian Workfare State. In this study, it is aimed to explain the transformation in the understanding of Welfare and the understanding of workfare, which has been institutionalized by the spread of the characteristics of the liberal welfare regime throughout the world, with reference to various country examples. As a result of an intensive literature review, it was concluded that the workfare policies increased the application area in the post-1980 period, there was a tendency to define welfare in a work-centered way, and the understanding of the workfare state became institutionalized.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- Aktan, C. C. ve Özkıvrak, Ö. (2008). Sosyal Refah Devleti. İstanbul: Okutan Yayınları.
- Alp, S. (2009). Refah Devleti Düşüncesinin Gelişimi ve Bir Liberal Alternatif Olarak Üçüncü Sektör. Maliye Dergisi. 156. 265-279.
- Alp, S. (2009). Refah Devleti Düşüncesinin Gelişimi ve Bir Liberal Alternatif Olarak Üçüncü Sektör. Maliye Dergisi. 156. 265-279.
- Amilcar, M. ve Lodemel, I. (2014). Introduction. Ivar Lodemel, Amilcar Moreira (Editörler). Activation or Workfare? Governance and the Neo-Liberal Convergence. New York: Oxford University Press. 1-18.
- Aydın, M. K. ve Çakmak, E. E. (2017). Sosyal Devletin Temelleri. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi. 34(1). 11-19.
- Ayman Güler, B. (2006). Sosyal Devlet ve Yerelleşme. Memleket Siyaset Yönetim. 2. 29-43.
- Bambra, C. (2005). Cash Versus Services: ‘Worlds of Welfare’ and The Decommodification of Cash Benefits and Health Care Services. Journal of Social Policy. 34(2). 195-213.
- Barry, N. (1997). Conservative Thought and the Welfare State. Political Studies. XLV. 331-345.
- Başbuğ, A. (2010). Sosyal Hukuk: Hukukun Toplumsal Değerleri. Ankara: A Kitap.
- Bayraktar, C. (2012). Keynes ve Refah Devleti. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10(02). 247-261.
- Bertram, E. (2015). The Workfare State: Public Assistance Politics from the New Deal to the New Democrats. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.
- Carpenter, M., Speeden, S. ve Freda, B. (2007). Introduction: Towards a Better Workfare State, or One Beyond It?, Mick Carpenter, Belinda Freda ve Stuart Speeden (Editörler). Beyond the Workfare State: Labour Markets, Equalities and Human Rights. Bristol: The Policy Press.1-8.
- Coşkun, S., Güneş, S. ve Ortakaya, F. (2011). Asgari Gelir Desteği ve Türkiye’de Uygulanabilirliği: Bir Model Denemesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 13(3). 129-158.
- Çelik, A. (2005). Refah Devletinde Kriz ve Yeniden Yapılanma. Journal of Social Policy Conferences. 50. 301-320.
- Çelik, A. (2006). AB Sosyal Politikası: Uyum Sürecinin Uyumsuz Alanı. İstanbul: Kitap Yayınevi.
- Daguerre, A. (2004). Importing Workfare: Policy Transfer of Social and Labour Market Policies From the USA to Britain Under New Labour. Social Policy & Administration. 38(1). 41-56.
- Dahl, E. (2003). Does ‘Workfare’ Work? The Norwegian Experience. International Journal of Social Welfare. 12(4). 274-288.
- Daigneault, P. M. (2014). Three Paradigms of Social Assistance. Sage Open. 4(4). 1-8.
- Deeming, C. (2015). Foundations of the Workfare State – Reflections on the Political Transformation of the Welfare State in Britain. Social Policy & Administration. 49(7). 862–886.
- Dingeldey, I. (2007). Between Workfare and Enablement – The Different Paths to Transformation of the Welfare State: A Comparative Analysis of Activating Labour Policies. European Journal of Political Research. 46. 823-851.
- Durdu, Z. (2009). Modern Devletin Dönüşümünde Bir Ara Dönem: Sosyal Refah Devleti. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 22. 37-50.
- Eichhorst, W. Grienberger-Zingerle ve M., Konle-Seidl, R. (2006). Activation Policies in Germany: From Status Protection to Basic Income Support. Bonn: IZA Discussion Papers. Paper No. 2514.
- Ekin, A. (2012). Genel Sağlık Sigortasından Yararlanma Şartları ve Esasları. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 100.151-166.
- Enjolras, B., Laville, J. L., Fraisse, L. ve Trickey, H. (2000). Between Subsidiarity and Social Assistance – the French Republican Route to Activation. Ivar Lodemel, Heather Trickey (Editörler). ‘An Offer You Can’t Refuse’: Workfare in International Perspective. Bristol: The Policy Press. 41-70.
- Erdem, I. (2006). Avrupa’da Asgari Gelir Uygulamaları. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu Araştırma Raporu.
- Erdinç, Z. (1999). Küreselleşmenin İstihdama Etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3.111-120.
- Erdoğdu, S. ve Kutlu, D. (2014). Dünyada ve Türkiye’de Çalışan Yoksulluğu: İşgücü Piyasası ve Sosyal Koruma Politikaları Bağlamında Bir Değerlendirme. Çalışma ve Toplum. 2. 63-114.
- Escudero, V. (2016). Workfare Programmes and Their Impact on the Labour Market: Effectiveness of Construyendo Peru. ILO Research Department Working Paper No. 12.
- Esping-Andersen, G. (1991). The Three Worlds of Welfare Capitalism. Oxford: Polity Press.
- Esping-Andersen, G. (1999). Social Foundation of Postindustrial Economies. New York: Oxford Uviversity Press.
- Esping-Andersen, G. (2002). Towards The Good Society, Once Again?. Gosta Esping-Andersen, Duncan Gallie, Anton Hemerijck ve John Myles. (Editörler) Why We Need A New Welfare State. New York: Oxford University Press. 1- 25.
- Gençler, A. (2002). Türkiye’de İşsizlik Sigortası Uygulaması. Çimento İşveren Dergisi. 16(3). 322.
- Gökbayrak, Ş. (2002). Zor Zamanlarda Sosyal Devleti Desteklemek: Hesabı Kim Ödeyecek. Çalışma Ortamı. 62.
- Gökbayrak, Ş. (2010). Türkiye’de Sosyal Güvenliğin Dönüşümü. Çalışma ve Toplum. 2, 141-162.
- Grover, C. ve Stewart, J. (1999). ‘Market Workfare’: Social Security, Social Regulation and Competitiveness in the 1990s. Journal of Social Policy. 28(1). 73–96.
- Gubrium, E., Harslof, I. ve Lodemel, I. (2014). Norwegian Activation Reform on a Wave of Wider Welfare State Change: A Critical Assessment. Ivar Lodemel, Amilcar Moreira (Editörler). Activation or Workfare? Governance and the Neo-Liberal Convergence. New York: Oxford University Press. 19-46.
- Güleç, İ., Çelik, S. ve Demirhan, B. (2012). Yaşam Boyu Öğrenme Nedir? Kavram ve Kapsamı Üzerine Bir Değerlendirme. Sakarya University Journal of Education. 2(3). 34-48.
- Gümüş, A. T. (2010). Sosyal Devlet Anlayışının Gelişimi ve Dönüşümü. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 18(2). 117-158.
- Gümüş, İ. (2018). Tarihsel Perspektiften Refah Devleti: Doğuş, Yükseliş ve Yeniden Yapılanma Süreci. Journal of Political Administrative and Local Studies. 1(1). 33-66.
- Handler, J. F. (2003). Social Citizenship and Workfare in the US and Western Europe: From Status to Contact. Journal of European Social Policy. 13(3). 229-243.
- Handler, J. F. (2004). Social Citizenship and Workfare in the United States and Western Europe: The Paradox of Inclusion. Cambridge: Cambridge University Press.
- Holden, C. (2003). Decommodification and the Workfare State. Political Studies Review. 1. 303–316.
- Işık, V. (2018). Refah Devletinin Dönüşüm Süreci ve “Düzgün İş” Kapsamında Sosyal Güvenlik Anlayışı. Sosyal Güvenlik Dergisi. 8(2). 109-128.
- Jessop, B. (1993). Towards a Schumpeterian Workfare State? Preliminary Remarks on Post-Fordist Political Economy. Studies in Political Economy. 40(1). 7-39.
- Jones, C. ve Novak, T. (2001). Poverty, Welfare and the Disciplinary State. New York: Routledge.
- Kildal, N. (2001). Workfare Tendencies in Scandinavian Welfare Policies. Geneva: ILO.
- Kol, E. (2014). Refah Rejimleri Açısından Sağlık Sistemlerinin Değerlendirilmesi: Güney Avrupa Refah Modeli ve Türkiye. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi. 3(5). 15-31.
- Koray, M. (2005). Avrupa Toplum Modeli. Ankara: İmge Kitabevi.
- Koray, M. (2011). Kapitalizm Küreselleşirken Dünya Ahvali. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Kovancı, O. (2003). ‘Hayır’ Anlayışından Sosyal Devlete: İngiliz Yoksul Yasaları. Mülkiye Dergisi. 27(239). 255-278.
- Kvist, J. ve Harslof, I. (2014). Workfare with Welfare Revisited: Instigating Dual Tracks for Insiders and Outsiders, Ivar Lodemel ve Amilcar Moreira (Editörler). Activation or Workfare? Governance and the Neo- Liberal Convergence. New York: Oxford University Press. 47-72.
- Lapavitsas, C. (2007). Neoliberal Dönemde Anayolcu İktisat Kuramı. A. Saad-Filho ve D. Johnston (Editörler). Neoliberalizm Muhalif Bir Seçki. İstanbul: Yordam Kitap. 59-75.
- Lodemel, I. ve Gubrium, E. (2014). Trajectories of Change: Activation Reforms from Inception to Times of Austerity. Ivar Lodemel ve Amilcar Moreira (Editörler). Activation or Workfare? Governance and the Neo-Liberal Convergence. New York: Oxford University Press. 327-348.
- Lodemel, I. ve Trickey, H. (2000). A New Contract for Social Assistance. Ivar Lodemel ve Heather Trickey (Editörler) ‘An Offer You Can’t Refuse’: Workfare in International Perspective. Bristol: The Policy Press. 1-39.
- Mayer, V. (2008). Crafting a New Conservative Consensus on Welfare Reform: Redefining Citizenship, Social Provision and the Public/Private Divide. Social Politics: International Studies in Gender, State & Society. 15(2). 154–181.
- Mestan, K. (2014). Paternalism in Australian Welfare Policy. Australian Journal of Social Issues. 49(1). 3-22.
- Metin, B. ve Özaydın, M. (2014). Çalışma ve Refah. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Musgrave, R. S. (2009). Workfare: a Marginal Employment Subsidy for Public and Private Sectors. MPRA Working Paper. No.14206.
- Mütevellioğlu, N. (2006). Sosyal Devletin Meşrutiyeti. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. 8(2).
- Myles, J. ve Quadagno, J. (2002). Political Theories of the Welfare State. Social Service Review. 76. 34-57.
- Özdemir, S. (2004). Sosyal Refah’ın Sağlanmasında Yeni Bir Anlayış: “Refah Karması” ve Sosyal Refah Sağlayıcı Kurumlar. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. 48. 97-127.
- Özdemir, S. (2005). Refah Devletinin Gelişme ve Bunalım Dönemlerinde İş Piyasaları. İktisat Fakültesi Mecmuası. 55(1), 695-733.
- Özşuca, Ş. T. (2003). Yapısal Uyum, Küresel Bütünleşme ve Refah Devleti. Kamu İş. 7(2).
- Palley, T. I. (2007). Keynesçilikten Neoliberalizme: İktisat Biliminde Paradigma Kayması. A. Saad-Filho ve D. Johnston (Editörler). Neoliberalizm Muhalif Bir Seçki. İstanbul: Yordam Kitap. 42-58.
- Peck, J. (2001). Workfare States. New York: The Guilford Press.
- Peck, J. (2002). Political Economies of Scale: Fast Policy, Interscalar Relations and Neoliberal Workfare. Economic Geography. 78(3). 331-360.
- Peck, J. ve Theodore, N. (2000). “Work First”: Workfare and The Regulation of Contingent Labour Markets. Cambridge Journal of Economics. 24. 119-138.
- Peck, J. (2003). The Rise of the Workfare State. Kurswechsel. 3. 75-87.
- Pekin, T. (1990). Müdahaleci Kapitalizm. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 5(1-2).
- Pierson, P. (1996). The New Politics of the Welfare State. World Politics. 48(2). 143-179.
- Pierson, C. (1998). Contemporary Challenges to Welfare State Development. Political Studies. 46(4). 777-794.
- Powell, M. (2011). Üçüncü Yol Yaklaşımları. Pete Alcock, Margaret May ve Karen Rowlingson (Editörler). Sosyal Politika: Kuramlar ve Uygulamalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Prashad, V. (2003). Keeping Up With the Dow Joneses: Debt, Prison, Workfare. Massachusetts: South End Press.
- Ravallion, M. (1999). Appraising Workfare. The World Bank Research Observer. 14(1). 31-48.
- Sallan Gül, S. (2000). Yeni Sağ Sosyal Güvenlik Anlayışının Tarihsel Bağlantıları: İngiltere ve Türkiye Örnekleri. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. 40(3-4). 51-66.
- Sallan Gül, S. (2006). Sosyal Devlet Bitti Yaşasın Piyasa: Yeni Liberalizm ve Muhafazakârlık Kıskacında Refah Devleti. Ankara: Ebabil Yayınları.
- Shaikh, A. (2007). Neoliberalizmin İktisat Mitolojisi, A. Saad-Filho ve D. Johnston (Editörler). Neoliberalizm Muhalif Bir Seçki. İstanbul: Yordam Kitap. 76-90.
- Shangquan, G. (2000). Economic Globalization: Trends, Risks and Risk Prevention. New York: The United Nations Department of Economic and Social Affairs.
- Standing, G. (1990). The Road to Workfare: Alternative to Welfare or Threat to Occupation?. International Labour Review. 129. 677-691.
- Sunley, P., Martin, R. ve Nativel, C. (2006). Putting Workfare in Place: Local Labour Markets and the New Deal. Malden: Blackwell Publishing.
- Taş, Y. (2011). İŞKUR’un Mesleki Eğitim Faaliyetlerinin İstihdam Üzerine Etkileri: Yalova İŞKUR Örneği. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. 61(2). 153-176.
- Taş, Y. (2012). Türkiye’de İşsizlik Sigortasından Yararlanma Şartları ve İşsizlik Sigortası Ödemeleri: Gebze İŞKUR Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 17(3). 301-320.
- Taşdemir, A. G. (2018). Yeni Muhafazakârlığın Sosyal Koruma Anlayışı Olarak Çalıştırmacı Politikalar. Toplum ve Hekim. 33(5). 360-371.
- Thoren, K. H. (2008). “Activation Policy in Action”: A Street-Level Study of Social Assistance in the Swedish Welfare State. Göteborg: Vaxjö University Press.
- Topak, O. (2012). Refah Devleti ve Kapitalizm: 2000’li Yıllarda Türkiye’de Refah Devleti. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Uğur, S. (2011). Türkiye’de İşsizlik Sigortasın Gelişimi. Yönetim Bilimleri Dergisi. 9(2). 99-114.
- Wahl, A. (2015). Refah Devletinin Yükselişi ve Düşüşü. İstanbul: H2OKitap.
- Wiseman, M. (1986). Workfare and Welfare Policy. University of Wisconsin Madison Institute for Research on Poverty. 9(3). 1-8.
- Yiğit, Y. (2005). Türkiye’de İşsizlik Sigortası’nın Uygulama Alanı ve Sigorta Yardımlarına Hak Kazanmanın Koşulları. Çalışma ve Toplum. 2. 75-102.
- Yücesan-Özdemir, G. (2008). Sermayenin Adaleti: Türkiye’de Emek ve Sosyal Politika. Ankara: Dipnot Yayınları.
- Yücesan-Özdemir, G. (2010). Despotik Emek Rejimi Olarak Taşeron Çalışma. Çalışma ve Toplum. 4(27). 35-48.
| APA | Dereli S (2023). Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. , 91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| Chicago | Dereli Sercan Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. (2023): 91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| MLA | Dereli Sercan Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. , 2023, ss.91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| AMA | Dereli S Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. . 2023; 91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| Vancouver | Dereli S Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. . 2023; 91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| IEEE | Dereli S "Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine." , ss.91 - 112, 2023. 10.32331/sgd.1318049 |
| ISNAD | Dereli, Sercan. "Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine". (2023), 91-112. https://doi.org/10.32331/sgd.1318049 |
| APA | Dereli S (2023). Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ, 13(1), 91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| Chicago | Dereli Sercan Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ 13, no.1 (2023): 91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| MLA | Dereli Sercan Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ, vol.13, no.1, 2023, ss.91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| AMA | Dereli S Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ. 2023; 13(1): 91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| Vancouver | Dereli S Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine. SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ. 2023; 13(1): 91 - 112. 10.32331/sgd.1318049 |
| IEEE | Dereli S "Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine." SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ, 13, ss.91 - 112, 2023. 10.32331/sgd.1318049 |
| ISNAD | Dereli, Sercan. "Refah Anlayışında Dönüşüm: Liberal Bir Yönelim Olarak Refah Devletinden Çalışma Devletine". SOSYAL GÜVENLİK DERGİSİ 13/1 (2023), 91-112. https://doi.org/10.32331/sgd.1318049 |
