Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi
Yıl: 2023 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 191 - 218 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.56701/shd.1278275 İndeks Tarihi: 24-10-2023
Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi
Öz: Akıllı sözleşmeler, blok zincirle oluşturulan ve aracı olmaksızın kendi kendini yürütebilen, gelecek için potansiyeli yüksek bir yazılım çeşididir. Akıllı sözleşmelerin kendiliğinden gerçekleşmesi, şeffaf ve güvenilir olması gibi özellikleri nedeniyle, önceden ve defalarca kullanılmak üzere programlandığı görülmektedir. Böylece sözleşmeler, bir kez programlanmasına rağmen, geniş kitlelere ulaşmakta ve standartlaşmaya önemli bir katkı sağlamaktadır. Standart sözleşme ilişkilerine ise, çoğunlukla “genel işlem koşulları” eşlik eder. Bu durumda, “akıllı sözleşmelerde kodlanan hükümlerin genel işlem koşulu olarak nitelendirilmesi mümkün müdür, “eğer bu mümkünse, akıllı sözleşmelerde genel işlem koşulları nasıl denetlenebilir” gibi sorular akla gelmektedir. Akıllı sözleşme kavramı ve sözleşmenin hukuki niteliği çok sayıda makaleye konu olduğundan; çalışmamızda ağırlıklı olarak bu soruların cevapları üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelime: Evaluation of Smart Contracts in Terms of General Transaction Conditions
Öz: Smart contracts are a type of software with high potential for the future, created with the blockchain and self-executing without intermediaries. It is seen that smart contracts are programmed to be used repeatedly and in advance, due to their features such as automatic realization, transparency and reliability. Thus, although the contracts are programmed once, they reach large masses and make an important contribution to standardization. Standard contractual relationships, on the other hand, are often accompanied by “general transaction conditions”. In this case, questions such as “Is it possible to qualify the provisions encoded in smart contracts as general transaction conditions, if this is possible, how can the general transaction conditions in smart contracts be audited” come to mind. Since the concept of smart contract and the legal nature of the contract are the subject of many articles; In our study, we will mainly focus on the answers to these questions.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akçaal, Mehmet. “Borçlar Kanununun Genel İşlem Koşullarına Dair Hükümleri Hakkında Bir İnceleme”. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 18/1 (2014), 49-69.
- Aksoy, Pınar Çağlayan. Akıllı Sözleşmelerin Kuruluşu ve Geçerlilik Şartları. İstanbul: On iki Levha Yayıncılık, 2. Basım, 2021.
- Antalya, Gökhan. “İstihkak Davası”. YÜHFD 18/2 (Ekim 2021), 499-514.
- Arabacı, Nehir. Genel İşlem Koşullarının Yargısal Denetimi. İstanbul: Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
- Atamer, Yeşim. “Genel İşlem Şartlarının Denetiminde Yeni Açılımlar”. Necip Kocayusufpaşaoğlu için Armağan. Ankara: Yetkin Yayınevi, 2004.
- Atamer, Yeşim, M. Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması Sorunu Çerçevesinde Genel İşlem Şartlarının Denetlenmesi. İstanbul: Beta Basım, 2001.
- Atamulu, İsmail. “Genel İşlem Şartlarında Şahsî (Bireysel) Anlaşmanın Mevcudiyetini İspat Yükü”. ERÜHFD 13/1 (Mayıs 2018), 101-147.
- Aydoğdu, Murat. Genel İşlem Koşulları Şerhi. Ankara: Adalet Yayınevi, 2018.
- Aydoğdu, Murat. “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Düzenlenen Genel İşlem Koşullarının Konu Bakımından Uygulama Alanı”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13/ 2 (Aralık 2011), 1-50.
- Bahtiyar, Mehmet. “Genel İşlem Koşullarına Karşı Tüketicilerin Korunması”. Yargıtay Dergisi 1/2 (1996), 101-148.
- Bal, Yakup. “Tacirin Tüketici Sıfatı Sorunu”. TAA., 13/50 (Nisan 2022), 365-384.
- Bilmiş, Merve Acar. Türk Borçlar Hukukunda Genel İşlem Koşullarının Yorumlanması. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
- Çekin, Mesut Serdar. “Borçlar Hukuku ile Veri Koruma Hukuku Açısından Blockchain Teknolojisi ve Akıllı Sözleşmeler: Hukuk Düzenimizde Bir Paradigma Değişimine Gerek Var Mı?”. İstanbul Hukuk Mecmuası 77/1 (Haziran 2019), 315-341.
- Çitaklayım, Cannur. “Alman Hukukunda Genel İşlem Koşullarının İçerik Denetimi ve Al- man Federal Mahkemesi Kararı, (Bgh, Az. Iv Zr 422/12 V. 26.3.2014) Işığında Şeffaflık İlkesinin Sigorta Sözleşmelerindeki Sınırları”. YBHD 3/1 (Ocak 2017), 133-166.
- Çubukçu, Damla Beril. Teknik ve Hukuki Yönleriyle Akıllı Sözleşmeler. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk ABD., Yüksek Lisans Tezi, 2020.
- Doğancı, Doğa Ekrem. Genel İşlem Koşullarında Saydamlık Denetimi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018.
- Eggen, Mirjam. “Smart Contracts und allgemeine Geschäftsbedingungen”. Bern: Stämpfli (2018), 155-175.
- Ersöz, Oğuz. “Genel İşlem Koşullarının Kişi Bakımından Uygulama Alanı ve Tacirler Hakkında Uygulanması”. İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3/1 (Mayıs 2017), 69-104.
- Favrod-Coune, Pascal/ Belet, Kévin. “La convention d’arbitrage dans un smart contract”. Aktuelle Juristische Praxis (2018), 1105-1117.
- Furrer, Andreas. “Die Einbettung von Smart Contracts in das schweizerische Privatrecht”. Anwaltsrevue de L’avocat (2018), 103-115.
- Furrer, Andreas vd. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.
- Görgeç, Başak. “Genel İşlem Koşullarının Kişilik Hakkı Kapsamında Değerlendirilme- si”. MÜHF- HAD 19/1 (Haziran 2013), 403-440.
- Hatemi, Hüseyin- Gökyayla, Emre. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 3. Basım, 2015.
- Havutçu, Ayşe. Açık İçerik Denetimi Yoluyla Tüketicinin Genel İşlem Şartlarına Karşı Korunması. İzmir: Güncel Yayınevi, 2003.
- Işık, Şeyhmus. Genel İşlem Koşulları ve Tüketici Hukukundaki Görünümleri. Erzincan: Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2013.
- Karamanlıoğlu, Argun. “Concept of Smart Contracts- A Legal Perspective”. KOSBED/ 35 (Temmuz 2018), 29 - 42.
- Kaşak, Esra. “Sözleşmenin Niteliğine ve İşin Özelliğine Yabancı Olan Genel İşlem Ko- şulları”. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3/1 (2012) (Yayım Tarihi: Tem- muz 2016), 415-430. https://doi:10.21492/inuhfd.239951
- Kaşak, Fahri Erdem. “Genel İşlem Koşullarının Yorumlanması (TBK m. 23)”. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 23/3 (Temmuz 2019), 195- 222. https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.609053
- Kel, Habil Arda. “Milletlerarası Ticarette Akıllı Sözleşmelerin Uygulanabilirliği”. Malte- pe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2020/2 (Eylül 2021), 653-669.
- Kılıçoğlu, Ahmet M. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Turhan Kitabevi, 20. Basım, 2016.
- Kulular İbrahim, Merve Aysegül. Robo Danışmanların Hukuken Değerlendirilmesi. An- kara: Adalet Yayınevi, 2023.
- Kun, Eyüp. “Is Insıstıng on Specıfıc Performance under Smart Contracts Desırableu un- der Englısh Contract Law? Inflexıbılıtıes of Smart Contracts and Potentıal Solutıons”. Bilişim Hukuku Dergisi 3/1 (Haziran 2021), 39-175.
- Kutluay, Ezgi. “Türk Borçlar Hukuku’nda Genel İşlem Koşulları”. D.E.Ü. Hukuk Fakül- tesi Dergisi Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan (19/2017), 1369-1422.
- Meyer, Stephen D.- Schuppli, Benedict. “«Smart Contracts» und deren Einordnung in das schweizerische Vertragsrecht”. Recht (2017), 204-224.
- Möslein, Florian. “Smart Contracts im Zivil- und Handelsrecht”. ZHR 183/2-3 (2019), 254-293.
- Müller, Christoph. “Die Smart Contracts aus Sicht des Schweizerischen Obligationen- rechts”. Zeitschrift des Bernischen Juristenvereins 155/2019, 330-352.
- Oğuzman, Kemal- Öz, Turgut. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. 1. Cilt. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 14. Basım, 2016.
- Onur Başar, Mükerrem. “Akıllı Sözleşmeler ve Özel Hukuk Uygulamasında Ortaya Çık- ması Muhtemel Sorunlar”. İstanbul Hukuk Mecmuası, 80/4, (Mart 2022), 1067-1103.
- Özdemir, Hayrunnisa. “Genel İşlem Şartlarında Şaşırtıcı ve Beklenmedik Şartlar TBK. m. 21/II”. Marmara Üniversitesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Cevdet Yavuz’a Arma- ğan 22/3 (Aralık 2016), 2349-2360.
- Özdemir, Gençer. “Kripto Paraların Eşya Niteliği”. SDÜHFD, 11/1, 2021, 289-306. Ruxandra, Lupu. “Zulässigkeit, Handhabung und rechtliche Grenzen bei der Gestaltung von Smart Contracts”. Inter (2020), 2-6
- Sadioğlu, Fikriye Ceren. “Borçlar Hukuku Çerçevesinde Akıllı Sözleşmenin İşlevleri ve İşlevlerin Yerine getirilmesi Sırasında Karşılaşılan Sorunlar”. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 25/4 (Ekim 2021), 171-216. https://doi. org/10.34246/ahbvuhfd.1018674
- Schurr, Francesco A. “Anbahnung, Abschluss und Durchführung von Smart Contracts im Rechtsvergleich”. ZVglRWiss (2019), 257-284.
- Sesing, Andreas- Baumann, Jonas S. “Automatisierung von Vertragsbeziehungen in der Industrie 4.0”. Inter (2020), 233-240.
- Szabo, Nick. “Formalizing and Securing Relationships on Public Networks”. First Mon- day (9/1997), 1-21.
- Şeker, Muzaffer. Yazılmamış Sayılma. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2015.
- Tevetoğlu, Mete. “Ethereum ve Akıllı Sözleşmeler”. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakül- tesi Dergisi (İnÜHFD) 12/1 (Haziran 2021), 193-208. https://doi.org/10.21492/ inuhfd.852860
- Woldemaryam, Enku. Smart Contracts in Turkish Law. Konya: Selçuk University, Social Sciencies Institute, Private Law Department, Master Thesis, 2021.
- Yeniocak, Umut. “Borçlar Kanunu Hükümlerine Göre Genel İşlem Koşullarının Yargısal Denetimi”. TBB Dergisi (107/2013), 75-95.
| APA | Bölükbaşı Ö (2023). Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. , 191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| Chicago | Bölükbaşı Özge Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. (2023): 191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| MLA | Bölükbaşı Özge Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. , 2023, ss.191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| AMA | Bölükbaşı Ö Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. . 2023; 191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| Vancouver | Bölükbaşı Ö Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. . 2023; 191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| IEEE | Bölükbaşı Ö "Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi." , ss.191 - 218, 2023. 10.56701/shd.1278275 |
| ISNAD | Bölükbaşı, Özge. "Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi". (2023), 191-218. https://doi.org/10.56701/shd.1278275 |
| APA | Bölükbaşı Ö (2023). Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. Sakarya Hukuk Dergisi (SHD), 11(1), 191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| Chicago | Bölükbaşı Özge Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. Sakarya Hukuk Dergisi (SHD) 11, no.1 (2023): 191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| MLA | Bölükbaşı Özge Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. Sakarya Hukuk Dergisi (SHD), vol.11, no.1, 2023, ss.191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| AMA | Bölükbaşı Ö Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. Sakarya Hukuk Dergisi (SHD). 2023; 11(1): 191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| Vancouver | Bölükbaşı Ö Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi. Sakarya Hukuk Dergisi (SHD). 2023; 11(1): 191 - 218. 10.56701/shd.1278275 |
| IEEE | Bölükbaşı Ö "Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi." Sakarya Hukuk Dergisi (SHD), 11, ss.191 - 218, 2023. 10.56701/shd.1278275 |
| ISNAD | Bölükbaşı, Özge. "Akıllı Sözleşmelerin Genel İşlem Koşulları Bakımından Değerlendirilmesi". Sakarya Hukuk Dergisi (SHD) 11/1 (2023), 191-218. https://doi.org/10.56701/shd.1278275 |
