2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler
Yıl: 2022 Cilt: 22 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 687 - 707 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17240/aibuefd.2022..-879197 İndeks Tarihi: 02-10-2023
2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler
Öz: Bu çalışmanın amacı, proje tabanlı öğrenme ile ilgili 2000-2019 yılları arasında Türkiye’de yürütülmüş lisansüstü tezlerin farklı açılardan eğilimlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda tezler; yazıldığı üniversiteler ve yıllar, araştırma yöntemleri, örneklem sayıları ve düzeyleri, örneklem seçim yöntemleri ve boyutları, veri toplama araçları ve incelenen bağımlı/bağımsız değişkenler gibi farklı boyutlardan incelemeye tabi tutulmuştur. Çalışma kapsamında yer alan toplam 174 adet tez incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular, tezlerin önemli bir kısmının Gazi, Marmara ve Hacettepe üniversitelerinde yürütülmüş olduğunu göstermiştir. Tezlerde kullanılan araştırma yaklaşımlarının önemli bir kısmının nicel araştırma yaklaşımları olduğu görülürken, nitel ve karma araştırma yaklaşımlarının kullanım sıklığının son yıllarda arttığı görülmüştür. Nicel yaklaşımların kullanım yoğunluğuna bağlı olarak tezlerde yarı deneysel desen araştırma yöntemlerinin oldukça fazla tercih edildiği belirlenmiştir. Veri toplama araçları bakımından tezlerde farklı türden ölçeklerin yaygın olarak tercih edildiği, bunları da başarı testleri, görüşmeler ve anketlerin izlediği görülmüştür. Örneklem düzeylerinde ortaokul, lisans, ilkokul öğrencilerinin ve öğretmenlerin en fazla kullanılan gruplar olduğu belirlenmiştir. Örneklem seçim yöntemlerini belirtmeyen çalışma sayısının oldukça fazla olduğu görülürken, örneklem sayıları açısından 31-100 ve 11-30 kişilik grupların tezlerde daha fazla kullanıldığı belirlenmiştir. Son olarak tezlerde bağımlı değişken olarak akademik başarı, farklı durumlara ve kavramlara karşı tutumlar ve öğretmen/veli görüşleri gibi farklı değişkenlerin incelendiği görülmüştür.
Anahtar Kelime: Trends in Master's and Doctoral Theses Conducted related on Project-Based Learning in Turkey Between 2000 and 2019
Öz: The aim of this study is to determine the trends of the postgraduate dissertations conducted relevant to project-based learning in Turkey between 2000 and 2019. For this purpose dissertations are; The universities and years in which they were written were examined from different dimensions such as research methods, sample numbers and levels, sample selection methods and dimensions, data collection tools and dependent/independent variables inspected. A total of 174 theses in the scope of the study were examined. Findings obtained from the study showed that a significant part of the theses were carried out in Gazi, Marmara and Hacettepe universities. While it is seen that a significant part of the research approaches used in theses are quantitative research approaches, the frequency of use of qualitative and mixed research approaches has increased in recent years. Depending upon the frequency of use of quantitative approaches, it is determined that quasi-experimental design research methods are pretty much used in dissertations. In terms of data collection tools, it has been observed that different types of scales are widely preferred in dissertations, followed by success tests, interviews and questionnaires. At the sample levels, it was determined that middle school, undergraduate, primary school students and teachers are the most used groups. While it was seen that the number of studies not specifying the sample selection methods was quite high, 31-100 and 11-30 people were used more in theses in terms of sample numbers. Finally, it was observed that different variables such as academic success, attitudes towards different situations and concepts, and teacher/parent views were examined as dependent variables in dissertations.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akarsu, B. (2014). Hipotezlerin, değişkenlerin ve örneklemin belirlenmesi. M. Metin (Ed.). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s. 21-43). Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Asan, A., & Haliloglu, Z. (2005). Implementing project based learning in computer classroom. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 4(3), 68-81.
- Barron, B. J., Schwartz, D. L., Vye, N. J., Moore, A., Petrosino, A., Zech, L., & Bransford, J. D. (1998). Doing with understanding: Lessons from research on problem-and project-based learning. Journal of the Learning Sciences, 7(3-4), 271-311.
- Baş, T. (2005). Anket nasilhazirlanir, uygulanir, degerlendirilir. Seçkin Yayıincıilıik.
- Bell, S. (2010). Project-Based Learning for the 21st century: Skills for the future. The Clearing House, 83(2), 39-43.
- Boss, S., & Krauss, J. (2007). Reinventing project-based learning: your field guide to real-world projects in the digital age. International Society for Technology in Education.
- Bozkurt, A., Akgün-Özbek, E., Yılmazel, S., Erdoğdu, E., Uçar, H., Güler, E., ..., & Aydın, C. H. (2015). Trends in distance education research: A content analysis of journals 2009-2013. International Review of Research in Open and Distributed Learning, 16(1), 330-363.
- Cohen, L., & Manion, K. (2000). Action research. In Cohen, L. Manion & K. Morrison (Eds.), Research methods in education (pp. 226-244). Routledge-Falmer.
- Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 39(174), 33-38.
- Çiltaş, A., Güler, G., & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: Bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.
- Daşdemir, İ., Cengiz, E., & Aksoy, G. (2018). Türkiye’de FeTeMM (STEM) eğitimi eğilim araştırması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1161-1183.
- Demiral, Ü. (2015). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı. G. Ekici (Ed.), Etkinlik örnekleriyle güncel öğrenme- öğretme yaklaşımları-II içinde (ss. 459-500). Pegem Akademi Yayıncılık.
- Diffily, D. (2002). Project-based learning: Meeting social studies standards and the needs of gifted learners. Gifted Child Today, 25(3), 40-59.
- English, M. C. and Kitsantas, A. (2013). Supporting student self-regulated learning in problem and project- based learning. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 7(2), 6.
- Erdoğan, Y., & Dede, D. (2015). Computer assisted project-based ınstruction: the effects on science achievement, computer achievement and portfolio assessment. International Journal of Instruction, 8(2), 177-188.
- Erdoğmuş, F. U., ve Çağıltay, K. (2009, Şubat 11-13). Türkiye’de eğitim teknolojileri alanında yapılan master ve doktora tezlerinde genel eğilimler [Sözlü bildiri]. 9. Akademik Bilişim Konferansı, Türkiye.
- Erdoğmuş, F., U. & Çağıltay, K. (2016). Türkiye’de öğretim teknolojileri alanında yayımlanan yüksek lisans ve doktora tezlerindeki genel eğilimler. Y. Göktaş & K. Çağıltay (Editörler). Öğretim tTeknolojilerinin temelleri içinde (2. baskı, ss. 243-258). Pegem Akademi.
- Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., and Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill.
- Gall, M. D., Gall, J. P., and & Borg, W. R. (2007). Educational research: An introduction. Pearson Publishing.
- Geçer, A., & Özel, R. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin öğrenme-öğretme sürecinde yaşadıkları sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2237-2261.
- Gökmen, Ö. F., Uysal, M., Yaşar, H., Kırksekiz, A., Güvendi, G. M., & Horzum, M. B. (2017). Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında yayınlanan uzaktan eğitim tezlerindeki yöntemsel eğilimler: Bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 42(189), 1-25.
- Göktas, Y., Hasançebi, F., Varisoglu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M., & Sözbilir, M. (2012). Trends in educational research in turkey: A content analysis. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 455.
- Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G., & Reisoğlu, İ. (2012). Türkiye’de eğitim teknolojileri araştırmalarındaki eğilimler: 2000-2009 dönemi makalelerinin içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(1), 177-199.
- Grant, M. M. (2002). Getting a grip on project-based learning: Theory, cases and recommendations. Meridian: A Middle School Computer Technologies Journal, 5(1), 83.
- Gülbahar, Y., & Alper, A. (2009). Öğretim teknolojileri alanında yapılan araştırmalar konusunda bir içerik analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 93-112.
- Gültekin, Z. (2009). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme uygulamalarının öğrencilerin bilimin doğasıyla ilgili görüşlerine, bilimsel süreç becerilerine ve tutumlarına etkisi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Johnson, B. & Christensen, L. (2000) Educational research: Quantitative and qualitativeApproaches. Allyn and Bacon.
- Kaltakçı Gürel, D., Ölmeztürk, A., Durmaz, B., Abul, E., Özün, H., Irak, M., ... & Baydar, Z. (2017). 1990- 2016 yılları arasında Türkiye'de fizik eğitimi alanında yapılmış lisansüstü tezlerin içerik analizi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37(3), 1141-1172.
- Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik açıdan incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75-87.
- Kaşarcı, İ. (2013). Proje tabanlı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisi: Bir meta- analiz çalışması [Yüksek lisans tezi, Osmangazi Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
- Kılıç, İ. & Özel M. (2014). Proje tabanlı öğrenme yönteminin fen ve teknoloji derslerinde uygulamaları hakkında öğretmen ve veli görüşlerinin incelenmesi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 7-20.
- Kocaman Karoğlu, A. (2016). Açık ve uzaktan öğrenmenin temelleri ve araştırmaları. Y. Göktaş & K. Çağıltay (Editörler). Öğretim tTeknolojilerinin temelleri içinde (2. baskı, ss. 243-258). Pegem Akademi.
- Korkmaz, H., & Kaptan, F. (2002). Fen eğitiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının ilköğretim öğrencilerinin akademik başarı, akademik benlik kavramı ve çalışma sürelerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(22).
- Masood, M. (2004). Trends and ıssues as reflected in traditional educational technology literature: a content analysis [Doctoral dissertation, Indiana University]. https://www.proquest.com/docview/305201689?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true.
- Mergendoller, J. R., Maxwell, N. L. & Bellisimo, Y. (2006). The effectiveness of problem-based ınstruction: A comparative study of ınstructional methods and student characteristics. Interdisciplinary Journal of Problem-Based Learning, 1(2), 49-69.
- Polat, M. (2013). A research into completed post-graduate theses in the field of physical science: Celal Bayar University sample. The Journal of Buca Faculty of Education, 35(2013), 46-58.
- Sert, G., Kurtoğlu, M., Akıncı, A. & Seferoğlu, S. S. (2012). Öğretmenlerin teknoloji kullanma durumlarını inceleyen araştırmalara bir bakış: Bir içerik analizi çalışması. Akademik Bilişim, 1(3), 1-8.
- Slavin, R. E., (2008). Perspectives on evidence-based research in education what works? ıssues in synthesizing educational program evaluations. Educational Researcher, 37(1), 5-14.
- Stolk, J., & Harari, J., (2014). Student motivations as predictors of high-level cognitions in the project-based classrooms. Active Learning in Higher Education 15(3), 231-247.
- Temel, S., Şen, Ş. & Yılmaz, A., (2015). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme ile ilgili yapılan çalışmalara ilişkin bir içerik analizi: Türkiye örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2), 565-580.
- Tonbuloğlu, B., Aslan, D., Altun, S., & Aydın, H. (2013). Proje tabanlı öğrenmenin öğrencilerin bilişüstü becerileri ve öz-yeterlik algıları ile proje ürünleri üzerindeki etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 97-117.
- Ülküdür, M.A. (2016). Proje tabanlı öğrenme etkinlikleri ile oyun tabanlı öğrenme etkinliklerinin akademik başarı, tutum ve motivasyona etkisi. [Yüksek lisans tezi, Amasya Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/.
- Wimmer, R. D., & Dominick, J. R. (2009). Mass media research: An introduction. Gardners Books.
- Yavuz, S., & Yavuz, G., (2017). Fen eğitiminde proje tabanlı öğretimle ilgili tezlerin içerik analizi: Türkiye örneği (2002-2014). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(2017), 255-282.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, F. N. (2015). Fen bilimleri öğretiminde proje tabanlı öğrenme yaklaşımının 6. sınıf öğrenci başarısı ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
APA | GÜNDÜZALP C, Goktas Y (2022). 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. , 687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
Chicago | GÜNDÜZALP Cengiz,Goktas Yuksel 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. (2022): 687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
MLA | GÜNDÜZALP Cengiz,Goktas Yuksel 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. , 2022, ss.687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
AMA | GÜNDÜZALP C,Goktas Y 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. . 2022; 687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
Vancouver | GÜNDÜZALP C,Goktas Y 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. . 2022; 687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
IEEE | GÜNDÜZALP C,Goktas Y "2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler." , ss.687 - 707, 2022. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
ISNAD | GÜNDÜZALP, Cengiz - Goktas, Yuksel. "2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler". (2022), 687-707. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
APA | GÜNDÜZALP C, Goktas Y (2022). 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
Chicago | GÜNDÜZALP Cengiz,Goktas Yuksel 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 22, no.2 (2022): 687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
MLA | GÜNDÜZALP Cengiz,Goktas Yuksel 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.22, no.2, 2022, ss.687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
AMA | GÜNDÜZALP C,Goktas Y 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 22(2): 687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
Vancouver | GÜNDÜZALP C,Goktas Y 2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 22(2): 687 - 707. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
IEEE | GÜNDÜZALP C,Goktas Y "2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, ss.687 - 707, 2022. 10.17240/aibuefd.2022..-879197 |
ISNAD | GÜNDÜZALP, Cengiz - Goktas, Yuksel. "2000-2019 Yılları Arasında Türkiye’de Yürütülen Proje Tabanlı Öğrenmeyle İlgili Yüksek Lisans ve Doktora Tezlerindeki Eğilimler". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 22/2 (2022), 687-707. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-879197 |