PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları
Yıl: 2023 Cilt: 11 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 951 - 974 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16916/aded.1343184 İndeks Tarihi: 03-11-2023
PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları
Öz: PISA Okuma Becerileri Yeterlikleri öğrencilerin okuma becerilerinde hangi düzeyde, ne tür işlemler yapabildiğini tanımlamaya yönelik bir seviyelendirme sistemidir. Bu seviyelendirme sistemi, öğrencilerin okuma becerilerindeki yeterliklerini değerlendirilebilir kılmakta, bu yönüyle eğitim sürecinin ve sürece ilişkin unsurların niteliği hakkında fikir vermektedir. Bu çalışmanın amacı Liselere Giriş Sınavı Türkçe bölümü sorularını PISA Okuma Becerileri Yeterlik Düzeyleri çerçevesinde incelemektir. 2022 LGS Türkçe bölümünden 15 soru, 2023 LGS Türkçe bölümünden 17 soru araştırmanın inceleme nesnelerini oluşturmaktadır. Temel nitel araştırma deseninin kullanıldığı araştırmada veriler Soru İnceleme Formu ile elde edilmiş ve betimsel olarak sunulmuştur. Araştırmada 2022 LGS Türkçe sorularının %20’sinin 1a düzeyinde, %6,67’sinin 2. düzeyde, %46,67’sinin 3. düzeyde, %20’sinin 4. düzeyde ve %6,67’sinin 5.düzeyde; 2023 LGS Türkçe sorularının %11,76’sının 1a düzeyinde, %11,76’sının 2. düzeyde, %52,94’ünün 3. düzeyde, %17,65’inin 4. düzeyde ve %5,88’inin 5. düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. PISA Okuma Becerileri Yeterlik Düzeyleri dikkate alındığında her iki sınavda da 1b, 1c ve 6. düzeyde soru ile karşılaşılamamıştır.
Anahtar Kelime: LGS Turkish Questions in PISA Reading Proficiency Framework
Öz: PISA Reading Reading Proficiency Levels is a leveling system that aims to define at what levels and what kind of operations students can perform in reading skills. This leveling system makes students' proficiency in reading skills evaluable and gives an idea about the quality of the educational process and the elements related to the process. The aim of this study is to analyze the questions of the Turkish section of the High School Entrance Examination within the framework of PISA Reading Skills Proficiency Levels. 15 questions from the 2022 LGS Turkish section and 17 questions from the 2023 LGS Turkish section constitute the objects of the study. In the study in which basic qualitative research design was used, the data were obtained with the Question Analysis Form and presented descriptively. In the study, it was concluded that 20% of the 2022 LGS Turkish questions were at level 1a, 6.67% at level 2, 46.67% at level 3, 20% at level 4 and 6.67% at level 5; 11.76% of the 2023 LGS Turkish questions were at level 1a, 11.76% at level 2, 52.94% at level 3, 17.65% at level 4 and 5.88% at level 5. Considering the PISA Reading Skills Proficiency Levels, there were no questions at levels 1b, 1c and 6 in both exams.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aktaş, E. (2022). 2018-2021 LGS Türkçe sorularının PISA okuma yeterlik düzeylerine göre değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 11(1), 258-276.
- Akyol, H. (2020). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi (18. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Altun, K. (2021). 8. sınıf Türkçe ders kitabındaki tema değerlendirme sorularının PISA düzeylerine ve yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne göre incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Altun, K. ve Yıldız, D. (2023). Yenilenmiş Bloom taksonomisi ve PISA okuma becerileri yeterliklerine göre 8. Sınıf Türkçe ders kitabı tema değerlendirme sorularının incelenmesi, 24(1), 90-106.
- Arı, G. ve Keskin, H. K. (2021). Examining Turkish students’ views on the reading literacy tasks of PISA 2018 in terms of different variables. International Online Journal of Educational Sciences, 13(1), 125-140.
- Aşıcı, M., Baysal, N. ve Şahenk Erkan, S. S. (2012). Türkiye’de yapılan 2009 PISA ve seviye belirleme sınavındaki (SBS) okuma becerileri sorularının karşılaştırılması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 210-217.
- Aydın, İ. (2022). Liselere Geçiş Sınavı’nda (LGS) yer alan Türkçe sorularının Türkçe dersi öğretimi programı ve PISA okuma becerileri yeterlikleri bağlamında incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
- Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
- Bamberger, R. (1990). Okuma alışkanlığını geliştirme. (B. Çapar, Çev.). Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Batur, Z. ve Ulutaş, M. (2013). Pısa ile Türkçe öğretim programındaki okuduğunu anlama kazanımlarının örtüşme düzeylerinin incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 1550-1563.
- Batur, Z., Ulutaş, M. ve Beyret, T. N. (2019). 2018 LGS Türkçe sorularının PISA okuma becerileri hedefleri açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 48(1), 595-615.
- Benzer, A. (2019). Türkçe ders kitaplarının PISA okuma becerileri yeterlik düzeyleri ile imtihanı. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 7(2), 96-109.
- Boz, İ. ve Ulusoy, M. (2020). İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin okuma tutumu ile okuduğunu anlama düzeyi ve rutin olmayan problem çözme başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 4(1), 13-24.
- Bozkurt, Ü. B., Uzun, G. L. ve Lee, Y. (2015). Korece ve Türkçe ders kitaplarındaki metin sonu sorularının karşılaştırılması: PISA 2009 sonuçlarına dönük bir tartışma. International Journal of Language Academy, 3(4), 295-313.
- Calp, M. ve Kalkan, M. (2022). Liselere geçiş sınavı Türkçe sorularının PISA okuma becerileri yeterlilik düzeyleriyle uyumluluk durumu. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(4), 880-901.
- Çam, B. (2006). İlköğretim öğrencilerinin görsel okuma düzeyleri ile okuduğunu anlama, eleştirel okuma ve Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Çiçek, S. ve Dilekçi, A. (2022). LGS Türkçe sorularının PISA okuma ölçütlerine göre değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(2), 1535-1553.
- Çiğdemir, S. (2021). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeyini etkileyen bireysel ve çevresel faktörlerin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Demiral, H. ve Menşan, N. Ö. (2017). Sekizinci sınıf Türkçe dersinin PISA okuma becerilerine göre değerlendirilmesi. Ö. Demirel ve S. Dinçer (Ed.), Küreselleşen dünyada eğitim içinde (ss. 567-580). Pegem Akademi.
- Diker Coşkun, Y. (2013). Türkçe ders kitaplarının PISA sınavı okuma ölçütleri açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (26), 22-43.
- Dilekçi, A. (2023). Türk öğrencilerin PISA deneyimi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 1285-1310.
- Erdem, E. (2016). Matematiksel muhakeme ile okuduğunu anlama arasındaki ilişki: 8. sınıf örneği. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1), 393-414.
- Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi: Yaklaşımlar ve modeller. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- İnce, M. (2016). Türkçe 6, 7, 8. sınıf öğretim programının Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı’nda (PISA) yoklanan “okuma becerileri” açısından analizi (Zonguldak örneği) (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- İstanbullu, E. ve Arı, G. (2022). The effect of reading literacy questioning training on Turkish language teacher candidates’ PISA-style questions preparation. International Journal of Education & Literacy Studies, 10(2), 9-19.
- Kanık Uysal, P. (2022). Türkçe dersi sınavlarında yer alan soruların üst düzey düşünme becerileri açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(1), 136-156.
- Kaya, V. H. (2017). Okuma becerilerinin fen bilimleri okuryazarlığına etkisi. Millî Eğitim Dergisi, 46(215), 193-207.
- Koç, E. S. (2021). Türkçe dersi öğretim programları ile okuma becerileri öğretim programının uluslararası okuma yeterlikleri bağlamında incelenmesi. Millî Eğitim, 50(230), 169-193.
- Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, Çev.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2019a). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. Erişim adresi: http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=663
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2019b). PISA 2018 Türkiye ön raporu (Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporu No: 10). Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi. Ankara. Erişim tarihi: 20.08.2023 Erişim adresi: https://pisa.meb.gov.tr/www/pisa-2018-turkiye-on-raporu-yayimlandi/icerik/3
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2022). PISA 2022. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Genel Müdürlüğü. Erişim tarihi: 20.08.2023 Erişim adresi: http://pisa.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2022_01/26105818_PISA_2022_TanYtYm_KitapcYYY.pdf
- Millî Eğitim Bakanlığı (t.y). Akademik becerilerin izlenmesi ve değerlendirilmesi (ABİDE) projesi. Erişim tarihi: 20.08.2023 Erişim adresi: https://abide.meb.gov.tr/proje-hakkinda.asp
- Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme ve Değerlendirme Yönetmeliği (2023, 9 Eylül). Resmî Gazete (Sayı:32304). Erişim tarihi: 10.09.2023 Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/09/20230909-2.htm
- Obalı, B. (2009). Öğrencilerin fen ve teknoloji akademik başarısıyla Türkçede okuduğunu anlama ve matematik başarıları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- OECD. (2003). Literacy skills for the world of tomorrow: Further results from PISA 2000. Canada: Unesco Institute for Statistics. Erişim adresi: https://www.oecd.org/education/school/2960581.pdf
- OECD. (t.y). PISA. Erişim adresi: https://www.oecd.org/pisa/
- Öztop, F. ve Toptaş, V. (2022). Matematik başarısı ile okuduğunu anlama becerisi arasındaki ilişki: Bir meta-analiz çalışması. Yıldız Journal of Educational Research, 7(1), 12-21.
- Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırmanın doğası. M. Bütün ve S. B. Demir (Ed.), Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri içinde (2. bs., ss. 3-36). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Sallabaş, M. E. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin okumaya yönelik tutumları ve okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 141-155.
- Şenyıldız, N. (2022). Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin okuma kazanımlarını gerçekleştirme yeterliliği ve PISA’daki okuma becerileri alanındaki etkisi açısından değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Tuzlukaya, S. (2019). 8. sınıf Türkçe Dersi Merkezî Sınav sorularının PISA okuma becerileri yeterlilikleri açısından incelenmesi. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 5(1), 92-100.
- Türk PISA ABİDE’nin İlk Sonuçları Açıklandı (2017, Aralık) Habertürk. Erişim tarihi: 20.08.2023 Erişim adresi: https://www.haberturk.com/turk-pisa-abidenin-ilk-sonuclari-aciklandi-1736700
- Ural, A. ve Ülper, H. (2013). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının matematiksel modelleme ile okuduğunu anlama becerileri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(2), 214-241.
- Yerli PISA Raporu Abide Yayımlandı: 8. Sınıf Öğrencilerinin Yüzde 16’sı Dört İşlem Yapamıyor (2019, Temmuz). NTV Haber. Erişim tarihi: 20.08.2023 Erişim adresi: https://www.ntv.com.tr/egitim/yerli-pisa-raporu-abide-yayimlandi-8-sinif-ogrencilerinin-yuzde-16si-dort-isle,2536CbPnok27G2krR3ZcpQ
- Yerli PISA ABİDE’nin İlk Sonuçları Açıklandı (2017, Aralık), Cumhuriyet Gazetesi. Erişim tarihi: 20.08.2023 Erişim adresi: https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/yerli-pisa-abidenin-ilk-sonuclari-aciklandi-877311
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Yılmaz, M. (2011). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama seviyeleri ile Türkçe, matematik, sosyal bilgiler ve fen ve teknoloji derslerindeki başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 9-14.
| APA | YORGANCI O, Harmankaya M (2023). PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. , 951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| Chicago | YORGANCI Osman Kürşat,Harmankaya Mustafa Özgün PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. (2023): 951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| MLA | YORGANCI Osman Kürşat,Harmankaya Mustafa Özgün PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. , 2023, ss.951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| AMA | YORGANCI O,Harmankaya M PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. . 2023; 951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| Vancouver | YORGANCI O,Harmankaya M PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. . 2023; 951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| IEEE | YORGANCI O,Harmankaya M "PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları." , ss.951 - 974, 2023. 10.16916/aded.1343184 |
| ISNAD | YORGANCI, Osman Kürşat - Harmankaya, Mustafa Özgün. "PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları". (2023), 951-974. https://doi.org/10.16916/aded.1343184 |
| APA | YORGANCI O, Harmankaya M (2023). PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(4), 951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| Chicago | YORGANCI Osman Kürşat,Harmankaya Mustafa Özgün PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. Ana Dili Eğitimi Dergisi 11, no.4 (2023): 951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| MLA | YORGANCI Osman Kürşat,Harmankaya Mustafa Özgün PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, vol.11, no.4, 2023, ss.951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| AMA | YORGANCI O,Harmankaya M PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. Ana Dili Eğitimi Dergisi. 2023; 11(4): 951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| Vancouver | YORGANCI O,Harmankaya M PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları. Ana Dili Eğitimi Dergisi. 2023; 11(4): 951 - 974. 10.16916/aded.1343184 |
| IEEE | YORGANCI O,Harmankaya M "PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları." Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11, ss.951 - 974, 2023. 10.16916/aded.1343184 |
| ISNAD | YORGANCI, Osman Kürşat - Harmankaya, Mustafa Özgün. "PISA Okuma Yeterlilikleri Çerçevesinde LGS Türkçe Soruları". Ana Dili Eğitimi Dergisi 11/4 (2023), 951-974. https://doi.org/10.16916/aded.1343184 |
