Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği

Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 2207 - 2222 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği

Öz:
Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin hava basıncı konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliğini tespit etmektir. Araştırma, Trabzon il merkezinde bulunan genel bir lisenin 9. sınıflarında öğrenim gören 90 öğrenciyle yürütülmüştür. Araştırmada yarı deneysel yöntem kullanılmıştır. Bu amaçla araştırmaya dâhil edilen sınıflardan biri kontrol (n=45), diğeri deney grubu olarak (n=45) seçilmiştir. Deney grubunda basınç konusunun öğretiminde, kavramsal değişim metinleri ve kavram haritaları kullanılırken, kontrol grubunda ise konu geleneksel öğretim yöntemleriyle işlenmiştir. Araştırmada veri toplamak amacıyla Başarı ve Kavram Testleri kullanılmıştır. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin ön ve son test puanları ilişkisiz örneklemler için t testi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, kavram anlama başarısı açısından ön testte gruplar arasında (deney ve kontrol) istatistiksel olarak anlamlı bir fark ortaya çıkmamıştır. Son testte ise, kavram anlama başarısı açısından ortalama puanlar arasında deney grubunun lehine anlamlı bir farkın olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, basınç konusunun öğretiminde ve kavram yanılgılarının giderilmesinde, kavramsal değişim yaklaşımına dayalı öğretim yöntemlerinin ve materyallerinin geleneksel yöntemlere göre daha etkili olduğu belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel

The effect of conceptual change approach to eliminate 9th grade high school students’ misconceptions about air pressure

Öz:
The aim of this study was to determine the effectiveness of teaching based on conceptual change overcome misconceptions of 9th grade high school students about the subject of air pressure. The sampling of the study was formed with two classes of 9th grade students from a general high school in the city-center of Trabzon. A quasi-experimental method was used in the study as a research design. One of the classes that was selected for the study was chosen as a control group (n=45), and the other class was chosen as an experiment group (n=45). While conceptual change texts and concept maps were used to teach air pressure subject to the experiment group, traditional teaching methods were used to teach the same subject to the control group. For the purpose of collecting data, Success Test and Concept Test were implemented. The control and experiment groups’ pre-test and post-test scores were analyzed by t test. Analysis of the data showed that there was not a statistically significant difference between the control and the experiment group in the pre-test in terms of the concept understanding achievement. However, post-test results showed that there was a significant difference in favor of the experiment group. It was concluded that teaching methods and materials based on conceptual change were more effective than traditional teaching methods to teach air pressure subject.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akbaş, Y. (2002). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin coğrafi kavramları anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Aksoy, B. (2003). Deney yöntemi ile atmosfer basıncı konusunun öğretimi üzerine bir model. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (3), 207-226.
  • Alim, M. (2008). Öğrencilerin lise coğrafya öğretim programında yer alan yer yuvarlağı ve harita bilgisi ünitelerindeki bazı kavramları anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları. Milli Eğitim Dergisi, 177, 166-179.
  • Alkış, S. (2006). İlköğretim öğrencilerinin yağış kavramını algılamaları üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Altun, S., Turgut, Ü. ve Büyükkasap, E. (2007, Eylül). Kavramsal değişim metinlerinin üniversite öğrencilerin geometrik optik konusundaki kavram yanılgılarının düzeltilmesine ve tutumlarına etkisi. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Tokat.
  • Aron, R. H., Francek, M. A., Nelson, B. D., & Biasrd, W. J. (1994). Atmospheric misconception. The Science Teacher, 61 (1), 30-33.
  • Balcı, S. (2005). Improvıng 8th grade students’ understandıng of photosynthesıs and respıratıon in plants by usıng 5e learnıng cycle and conceptual change text. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, ODTÜ, Ankara.
  • Başıbüyük, A., Doğar, Ç., Gürses, A. ve Yazıcı, H. (2004). Yüksek öğrenim öğrencilerinin hava ve iklim olaylarını anlama seviyeleri ve kavram yanılgıları, Milli Eğitim Dergisi, 162, 255-270.
  • Baysen, E., Temiz, B., Baysen, F. ve Yağbasan, R. (2004). Ortaöğretim öğrencilerinin atmosferde meydana gelen bazı doğa olayları ile ilgili yanlış algılamaları. XII Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler, ISBN: 507-114-8 (Tk), 507-117-2 (Cilt III), Ankara.
  • Broughton, S. H., Sinatra, G. M., & Reynolds, R. E. (2010). The nature of the refutation text effect: An ınvestigation of attention allocation. The Journal of Educational Research, 103, 407-423.
  • Büyükkasap, E., Düzgün, B., Ertuğrul, M. ve Samancı, O. (1998). Bilgisayar destekli fen öğretiminin kavram yanılgıları üzerine etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 6, 59-66.
  • Canpolat, N. (2002). Kimyasal denge ile ilgili kavramların anlaşılmasında kavramsal değişim yaklaşımının etkinliğinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Canpolat, N. ve Pınarbaşı, T. (2002). Fen eğitiminde kavramsal değişim yaklaşımı-I: Teorik temelleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10 (1), 59-66.
  • Cin, M. (1999). The influence of direct experience of the physical environment on concept learning in physical geography. Unpublished doctoral dissertation, School of Education, University of Durham.
  • Cohen, L., & Manion, L. (1994). Research methods in education. London and New York: Routledge.
  • Çoştu, B. (2006). Kavramsal değişimin gerçekleşme düzeyinin belirlenmesi: Buharlaşma, yoğunlaşma ve kaynama. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Çalık, M. (2006). Bütünleştirici öğrenme kuramına göre lise 1 çözeltiler konusunda materyal geliştirilmesi ve uygulanması. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Dhindsa H. S., & Anderson, O. R. (2004). Using a conceptualchange approach to help preservice scienceteachers reorganize their knowledge structures for constructivist. Teaching Journal of Science Teacher Education, 15 (1), 63-85.
  • DiSessa, A. (2002). Why “conceprual ecology” is good idea. In M. Limon & L. Mason (Eds.), conceptual change reconsidered: Issues in theory and practice (pp. 29-61). Kluwer Academic Publishers. Dordrecht, NL.
  • Doğar, Ç. ve Başıbüyük, A. (2005). İlköğretim ve ortaöğretim öğrencilerinin hava ve iklim olaylarını anlama düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (2), 347-358.
  • Dove, J. (1999). Immaculate misconceptions, the geographical association. Hong Kong: Colorcraft Ltd.
  • Driver, R. (1989). Students’ conceptions and the learning of science. International Journal Science Education, 11, 481-490.
  • Ekiz, D. ve Akbaş, Y. (2005). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin astronomi ile ilgili kavramları anlama düzeyi ve kavram yanılgıları. Milli Eğitim Dergisi, 165, 61-78.
  • Gilbert, J. K., & Watts, D. M. (1983). Concepts, misconceptions and alternative conceptions: Changing perspectives in science education. Studies in Science Education, 10, 61-98.
  • Harwood, D. & Jackson, P. (1993). “Why did they build this hill so steep?” Problems of assessing primary children’s understanding of physical landscape features in the contexs of the UK national curriculum. Geographic and Environmental Education, 2 (2), 64-79.
  • Henriques, L. (2002). Children’s ideas about weather: A review of the literature. School Science and Mathematics, 102 (5), 202-215.
  • Hewson, M. G., & Hewson, P. W. (1983). Effect of instruction using students’ prior knowledge and conceptual change strategies on science learning. Journal of Research in Science Teaching, 20 (8), 731-743.
  • Kaptan, S. (1993). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
  • Kılıç, D. ve Sağlam, N. (2004). Biyoloji eğitiminde kavram haritalarının öğrenme başarısına ve kalıcılığına Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 155- 164.
  • Koray, Ö. ve Bal, Ş. (2002). Fen öğretiminde kavram yanılgıları ve kavramsal değişim stratejisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10 (1), 83-90.
  • Köse, S. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarında fotosentez ve bitkilerde solunum konularında görülen kavram yanılgılarının belirlenmesi ve bu yanılgıların giderilmesinde kavram haritalarıyla verilen kavram değişim metinlerinin etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Köse S. ve Uşak, M. (2007, Eylül). Fen eğitiminde kavram değişim metinleri: Örnek bir ders uygulaması. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulan bildiri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Tokat.
  • Lane, R. (2008). Students’ alternative conceptions in geography. Geographical Education, 21, 43-52.
  • Mason, L. (2002). Developing epistemological thinking to foster conceptual changes in different domains. In M. Limon & L. Mason (Eds.), Conceptual change reconsidered: Issues in theory and practice (pp. 301-336). Dordrecht, NL.: Kluwer Academic Publishers.
  • Niaz, M., Aguilera, D., Maza, A., & Liendo, G. (2002). Arguments, contradictions, resistances, and conceptual change in students’ understanding of atomic structure. Science Education, 86 (4), p.505-525.
  • Novak, J. D. (2002). Meaningful learning: The essential factor for conceptual change in limited or ınapproprite propositional hierarchies leading to empowerment of learners. Science Education, 86, 548-571.
  • Ölmez, O., Geban, Ö., Ertepınar, H. (2001). Dördüncü sınıf öğrencilerinin dünya ve gökyüzü konularındaki anlamalarında kavramsal değişim yaklaşımının etkisi, Yeni binyılın başında fen bilgisi eğitimi Sempozyumu, 7-8 Eylül, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Özkan, Ö. (2001). Remediation of seventh grade students’ misconceptıons related to ecologıcal concepts through conceptual change approach, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özmen, H. ve Demircioğlu, G. (2003). Asitler ve bazlar konusundaki öğrenci yanlış anlamalarının giderilmesinde kavram değişim metinlerinin etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 159, 111-119.
  • Özsevgeç, T. (2007). İlköğretim 5. sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5e modeline göre geliştirilen rehber materyallerin etkililiklerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Palmer, D. H. (2003). Investigating the relationshipbetween refutational text and conceptual change. Science Education, 87, 663-684.
  • Platten, L. (1995). Talking geography: An ınvestigation into young children’s understanding of geographical terms part-1. International Journal of Early Years Education, 3 (1), 74-91.
  • Posner, G. J., Strike, K. A., Hewson, P. W., & Gertzog, W. A. (1982). Accommodation of a scientific conception: toward a theory of conceptual change. Science Education, 66, 211-227.
  • Reinfried, S. (2006). Conceptual change in physical geography and environmental sciences through mental model building: The example of groundwater. International Research in Geographical and Environmental Education, 15 (1), 41-61.
  • Quitero, I. M. (1996). Understanding children’s conceptions of geographical space. Unpublished doctoral dissertation, School of Education of Harvard University, Cambridge.
  • Sevim, S. (2007). Çözeltiler ve kimyasal bağlanma konularına yönelik kavramsal değişim metinleri geliştirilmesi ve uygulanması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Sungur, S., Tekkaya, C. ve Geban, Ö. (2000, Eylül). Lise öğrencilerinin insanda dolaşım sistemi konusundaki kavram yanılgılarının belirlenmesi. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Tekin, S., Kolomaç, A. ve Ayas, A. (2004). Kavramsal değişim metinlerini kullanarak çözünürlük kavramını daha etkili öğretebilir miyim? Türk Fen Eğitimi Dergisi, 1 (2), 85-102.
  • Toka, Y. ve Aşkar, P. (2002). Bilişsel çelişki ve kavramsal değişim metni yöntemlerinin bir bilinmeyenli birinci dereceden denklemlerle ilgili öğrenci başarısına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 211-217.
  • Trend, R., Everett, L., & Dove, J. (2000). Interpreting primary children’s representations of mountains and mountainous landscapes and environments. Research in Science & Technological Education, 18 (1), 85-112.
  • Tytler, R. (1998). Children’s conceptions of air pressure: Exploring the nature of conceptual change. International Journal of Science Education, 20 (8), 929-958.
  • Uzuntiryaki, E., Çakır, Ö. S. ve Geban, Ö. (2001, Eylül). Kavram haritaları ve kavramsal değişim metinlerinin öğrencilerin asit bazlar konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi. Yeni Binyılın Başında Fen Bilgisi Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Uzuntiryaki, E. ve Geban, Ö. (1998, Eylül). İlköğretim 8. sınıf çözelti konusunun öğretiminde kavramsal değişim metinleri ve kavram haritalarının kullanılması. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumunda sunulan bildiri, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Trabzon.
  • Unal, S. (2007). Atom ve molekülleri bir arada tutan kuvvetler konularının öğretiminde yeni bir yaklaşım: BDÖ ve KDM’nin birlikte kullanımının kavramsal değişime etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Yılmaz, Ö. Tekkaya, C., Geban, Ö. ve Özden, Y. (1998, Eylül). Lise–1. sınıf öğrencilerinin hücre bölünmesi ünitesindeki kavram yanılgılarının tespiti ve giderilmesi. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fatih Eğitim Fakültesi, Trabzon.
  • Yürük, N. (2000). Effectiveness of conceptual change text oriented instruction on understanding electrochemical cell concepts. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
APA AKBAŞ Y, GENÇTÜRK GÜVEN E (2011). Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. , 2207 - 2222.
Chicago AKBAŞ Yavuz,GENÇTÜRK GÜVEN EBRU Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. (2011): 2207 - 2222.
MLA AKBAŞ Yavuz,GENÇTÜRK GÜVEN EBRU Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. , 2011, ss.2207 - 2222.
AMA AKBAŞ Y,GENÇTÜRK GÜVEN E Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. . 2011; 2207 - 2222.
Vancouver AKBAŞ Y,GENÇTÜRK GÜVEN E Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. . 2011; 2207 - 2222.
IEEE AKBAŞ Y,GENÇTÜRK GÜVEN E "Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği." , ss.2207 - 2222, 2011.
ISNAD AKBAŞ, Yavuz - GENÇTÜRK GÜVEN, EBRU. "Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği". (2011), 2207-2222.
APA AKBAŞ Y, GENÇTÜRK GÜVEN E (2011). Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 2207 - 2222.
Chicago AKBAŞ Yavuz,GENÇTÜRK GÜVEN EBRU Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11, no.4 (2011): 2207 - 2222.
MLA AKBAŞ Yavuz,GENÇTÜRK GÜVEN EBRU Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.11, no.4, 2011, ss.2207 - 2222.
AMA AKBAŞ Y,GENÇTÜRK GÜVEN E Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(4): 2207 - 2222.
Vancouver AKBAŞ Y,GENÇTÜRK GÜVEN E Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(4): 2207 - 2222.
IEEE AKBAŞ Y,GENÇTÜRK GÜVEN E "Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, ss.2207 - 2222, 2011.
ISNAD AKBAŞ, Yavuz - GENÇTÜRK GÜVEN, EBRU. "Coğrafya eğitiminde hava basıncı kavramıyla ilgili yanılgıların giderilmesinde kavramsal değişim yaklaşımının etkinliği". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11/4 (2011), 2207-2222.