Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler

Büyükbayram Arslan, Ayşe; OKÇAY, Hale

Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler

Ayşe BÜYÜKBAYRAM, (İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir, Türkiy)

Hale OKÇAY (Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Genel Sosyoloji ve Metodoloji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Psikiyatri Hemşireliği Dergisi

32 12

Yıl: 2013 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 46 - 53 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler

Öz:

Sağlık çalışanlarına saldırılar giderek artmıştır. Bu durum hastalar, hasta yakınları ve çalışanlar arasındaki ilişkiyi bozmakta ve sağlık çalışanlarının moral ve motivasyonunu azalmakta, çalışanların hastalara sunduğu hizmet kalitesi düşmekte, çalışanlarda psikolojik sorunlar ortaya çıkabilmekte ve hatta çalışanların iş bırakmasına neden olabilmektedir. Bu yazıda sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyokültürel nedenleri ortaya koymak ve şiddetin giderilmesini/en aza indirilmesini sağlayacakkoruyucu önlemlerin geliştirilmesinde , doğası, oluşumu, ortaya çıkışına katkıda bulunan faktörler hakkında bilgi vermek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Psikoloji

The socio-cultural factors that affect violence in health care personnel

Öz:

Violence to health care workers has increased recently. This adversely affects the relation between health care workers and patients and ultimately results in the decline in motivation and the quality of the service from the health care professional. Psychological problems may appear and may even lead to resignation or job termination. This study aims to display the socio-cultural reasons that influence violence to health care personnel and the factors that contribute to the development of precautions and the elimination/minimization of the violent acts and its nature.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Psikoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Olgu Sunumu Erişim Türü: Erişime Açık

1. Annagür B. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: risk faktörleri, etkileri, değerlendirilmesi ve önlenmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2010;2:161-73.
2. Ünlüsoy Dinç N. Hemşirelerin işyeri şiddetine maruz kalma durumları ile iş doyumları ve işten ayrılma eğilimleri. [Doktora Tezi] Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2010.
3. Sağlık çalışanlarına yönelik artan şiddet olaylarının araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan meclis araştırması komisyonu raporu. Türkiye Büyük Millet Meclisi. Ocak 2013; Yasama Dönemi:24; Yasama Yılı:3; Sıra Sayısı: 454 Erişim: 17.06.2013 http://www. academia.edu/3654719/Saglik_Calisanlarina_Yonelik_Artan_Siddet_ Olaylarinin_Arastirilarak_Alinmasi_Gereken_Onlemlerin_Belirlenmesi_ Amaciyla_Kurulan_Meclis_Arastirmasi_Komisyonu.
4. Can Gürkan Ö, Coşar F. Ekonomik şiddetin kadın yaşamındaki etkileri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009;2.
5. Kızmaz Z. Şiddetin sosyo kültürel kaynakları üzerine sosyolojik bir yaklaşım. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2006;16:247-67.
6. Işıker F. Televizyon yayınlarında şiddet. [Uzmanlık Tezi] Ankara: T.C. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu; 2011.
7. Çamlıbel İrkin A. Çocukların gelişim süreci ve televizyonun etkileri. [Uzmanlık Tezi] Ankara: T.C. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu; 2012.
8. Altıntaş N. Sağlık kurumlarında çalışan hemşirelere yönelik şiddetin belirlenmesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.
9. Önal G. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin değerlendirilmesi ve önlenmesi hakkında görüşü (son dönemde toplumda ve sağlık hizmetlerinde giderek yükselen şiddet ve önlemler bağlamında); 2012 Erişim:01.02.2012 Http://Www.Biyoetik.Org.Tr/Yenisite/İmages/Tbd_Siddet_Hk_Gorusup. Pdf.
10. Ünsal Atan Ş, Dönmez S. Hemşirelere karşı işyeri şiddeti. Adli Tıp Dergisi 2011;25:1.
11. Ayranci U, Yenilmez C, Balci Y, Kaptanoglu C. Identification of violence in Turkish health care settings. J Interpers Violence 2006;21:276-96.
12. Çamcı O, Kutlu Y. Kocaelinde sağlık çalışanlarına yönelik işyeri şiddetinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011;2:9-16.
13. Gillespie GL, Gates DM, Miller M, Howard PK. Workplace violence in healthcare settings: risk factors and protective strategies. Rehabil Nurs 2010;35:177-84.
14. Yıldız AN, Kaya M, Bilir N. İşyerinde şiddet. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu. Hacettepe Üniversitesi. Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı 2011.
15. Keser Özcan N, Bilgin H. Türkiyede sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: sistematik derleme. Türkiye Klinikleri 2011;31.
16. Günaydın N, Kutlu Y. Experience of workplace violence among nurses in health-care settings. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2012;3:1-5.
17. Abbas MA, Fiala LA, Abdel Rahman AG, Fahim AE. Epidemiology of workplace violence against nursing staff in Ismailia Governorate, Egypt. J Egypt Public Health Assoc 2010;85:29-43.
18. Position Statement: Violence against nurses: zero tolerance for violence against nurses and nursing students. The Registered Nurses Association Of Ontario (RNAO), 2008 Erişim: 30.01.2013 . http://rnao.ca/sites/rnaoca/ files/storage/related/4013_Violence_in_the_Workplace_Against_Nurs- es_and_Nursing_Students.pdf.
19. Al B, Zengin S, Deryal Y, Gökçen C ve ark. Sağlık çalışanlarına yönelik artan şiddet. JAEM 2012;11:115-24.
20. Ayrancı Ü, Yenilmez Ç, Günay Y, Kaptanoğlu C. Çeşitli sağlık kurumlarında ve sağlık meslek gruplarında şiddete uğrama sıklığı. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2002;3:147-54.
21. Franz S, Zeh A, Schablon A, Kuhnert S, Nienhaus A. Aggression and violence against health care workers in Germany-a cross sectional retrospective survey. BMC Health Serv Res 2010;10:51.
22. Gerberich SG, Church TR, McGovern PM, Hansen HE, Nachreiner NM, Geisser MS, et al. An epidemiological study of the magnitude and consequences of work related violence: the Minnesota Nurses Study. Occup Environ Med 2004;61:495-503.
23. Stathopoulou HG. Violence and aggression towards health care profes- sionals. Health Science Journal. Erişim: 10.12.2012 http://Www.Hsj.Gr.
24. Kwok RP, Law YK, Li KE, Ng YC, Cheung MH, Fung VK, et al. Prevalence of workplace violence against nurses in Hong Kong. Hong Kong Med J 2006;12:6-9.
25. Gerberich SG, Church TR, McGovern PM, Hansen H, Nachreiner NM, Geisser MS, et al. Risk factors for work-related assaults on nurses. Epidemiology 2005;16:704-9.
26. Chapman R, Styles I. An epidemic of abuse and violence: nurse on the front line. Accid Emerg Nurs 2006;14:245-9.
27. Gacki-Smith J, Juarez AM, Boyett L, Homeyer C, Robinson L, MacLean SL. Violence against nurses working in US emergency departments. J Nurs Adm 2009;39:340-9.
28. İlhan MN, Cakır M, Tunca MN, Avcı E ve ark. Toplum gözüyle sağlık çalışanlarına şiddet: nedenler, tutumlar, davranışlar. GMJ 2013;24:5-10.
29. Estryn-Behar M, van der Heijden B, Camerino D, Fry C, Le Nezet O, Conway PM, et al. Violence risks in nursing-results from the European NEXT Study. Occup Med (Lond) 2008;58:107-14.
30. Geolot D, Burnes Bolton L, Burns H.K, Cervenansky N.E. et. al. Violence against nurses, national advisory council on nurse education and practice. Practice Fifth Annual Report To The Secretary Of The U.S. Department Of Health And Human Services And The U.S. Congress; 2005.
31. Şahin B, Gaygısız Ş, Balcı FM, Öztürk D ve ark. Yardımcı acil sağlık personeline yönelik şiddet. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2011;11:1104.
32. Lyneham J. Vıolence in New South wales emergency departments. Aus- tralian Journal of Advanced Nursing 2000;18:2.
33. Öztunç G. Adana ilindeki çeşitli hastanelerde çalışan hemşirelerin çalışma saatlerinde karşılaştıkları sözel ve fiziksel taciz olaylarının incelenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2001;5.
34. Dursun S. İşyeri şiddetinin çalışanların tükenmişlik düzeyi üzerine etkisi: Sağlık sektöründe bir uygulama. Çalışma İlişkileri Dergisi 2012;3:1055.
35. Pınar T, Pınar G. Sağlık çalışanları ve işyerinde şiddet. AF Preventive Medicine Bulletin 2013:12.
36. İlhan M, Özkan S, Kurtcebe Ö, Aksakal N. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışan araştırma görevlileri ve ıntörn doktorlarda şiddete maruziyet ve şiddetle ilişkili etmenler. Toplum Hekimliği Bülteni 2009;28.
37. Ozmen M. Transference and countertransference in medically ill patients. Turk Psikiyatri Derg 2007;18:72-9.
38. Gökalp P. Hekime şiddet nereden çıktı. Şiddet ve Nefrete Psikanalitik Yaklaşım. İstanbul Psikanaliz Derneği. Erişim. 28.06.2013 http://www.ttb. org.tr/siddet/images/stories/file/pdfler/psikanalitikyaklasim.pdf.
39. Özyurt A, Ogan H, Solakoğlu Z, Bilen A ve ark. Hekime yönelik şiddet nasıl önlenir çalıştayı anket sonuçları. İstanbul Tabip Odası 2009. Erişim: 17.06.2013.
40. Eker H. Bir eğitim ve araştırma hastanesindeki şiddet sıklığı. Bidder Tıp Bilimleri Dergisi 2011;3:622.
41. Aydın M. Isparta-Burdur sağlık çalışanlarına yönelik şiddet ve şiddet algısı. Türk Tabipleri Birliği, Isparta-Burdur Tabip Odası Başkanlığı 2008.
42. Taş F, Çevik Ü. Konya ilindeki pediatri hemşirelerinin şiddete maruz kalma durumları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006;9.
43. Çalışan Güvenliği Genelgesi, Erişim: 08.01.2013. http://www.saglik.gov.tr/ tr/dosya/1-75678/h/calisangenelgesi.pdf.

APA	Büyükbayram Arslan A, OKÇAY H (2013). Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. , 46 - 53.
Chicago	Büyükbayram Arslan Ayşe,OKÇAY Hale Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. (2013): 46 - 53.
MLA	Büyükbayram Arslan Ayşe,OKÇAY Hale Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. , 2013, ss.46 - 53.
AMA	Büyükbayram Arslan A,OKÇAY H Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. . 2013; 46 - 53.
Vancouver	Büyükbayram Arslan A,OKÇAY H Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. . 2013; 46 - 53.
IEEE	Büyükbayram Arslan A,OKÇAY H "Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler." , ss.46 - 53, 2013.
ISNAD	Büyükbayram Arslan, Ayşe - OKÇAY, Hale. "Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler". (2013), 46-53.

APA	Büyükbayram Arslan A, OKÇAY H (2013). Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(1), 46 - 53.
Chicago	Büyükbayram Arslan Ayşe,OKÇAY Hale Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 4, no.1 (2013): 46 - 53.
MLA	Büyükbayram Arslan Ayşe,OKÇAY Hale Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, vol.4, no.1, 2013, ss.46 - 53.
AMA	Büyükbayram Arslan A,OKÇAY H Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013; 4(1): 46 - 53.
Vancouver	Büyükbayram Arslan A,OKÇAY H Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2013; 4(1): 46 - 53.
IEEE	Büyükbayram Arslan A,OKÇAY H "Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler." Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4, ss.46 - 53, 2013.
ISNAD	Büyükbayram Arslan, Ayşe - OKÇAY, Hale. "Sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti etkileyen sosyo-kültürel etmenler". Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 4/1 (2013), 46-53.