Yıl: 2014 Cilt: 39 Sayı: 174 Sayfa Aralığı: 173 - 188 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık

Öz:
Zorbaca davranışların erinler arasında oldukça sık yaşanılan bir sorun olduğu ve özellikle zorba ve kurban olma ile çeşitli psikososyal değişkenler arasında ilişki olduğu araştırma bulgularıyla ortaya konulmuştur. Bu çalışmanın amacı, farklı zorbalık statülerine sahip olan ilköğretim ikinci kademede öğrenim gören erinleri okula bağlanma ve yalnızlık düzeyleri açısından karşılaştırmaktır. merkezindeki ilköğretim okullarına devam eden 415 (K= 214, E= 201) 6., 7. ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmuştur. Okula bağlanma bağlamında kurbanlar ve izleyiciler ile zorbalar arasında kurbanlar ve izleyiciler lehine anlamlı bir fark bulunmuştur. Öte yandan izleyiciler, zorba ve kurban öğrencilerden daha fazla arkadaşa bağlanma düzeyine sahipler. Öğretmene bağlanma açısından gruplar arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ayrıca, yalnızlık değişkeni bağlamında farklı zorbalık statülerine sahip öğrenciler arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Cinsiyetin zorbalık statüsünü belirmede anlamlı bir değişken olduğu görülmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

School Attachment and Loneliness in Early Adolescents with Different Bully Status

Öz:
Previous studies indicated that bullying was quite pervasive among early adolescents and associated with some psychosocial correlates. Thus, the purpose of the present study was to investigate associations among different bully status (victim, bully, bully/victim and bystander), school attachment and loneliness among early adolescents. The sample of the study was comprised of 415 students (F= 214, M= 201) coming from three elementary schools representing different socio-economic groups in Diyarbakır city center. There were significant differences among students with different bully status in terms of school attachment and attachment to friends, but not attachment to teachers. Moreover, there was no significant difference among students with different bully status. Findings also suggest that gender is a significant variable in identifying bully status. Findings of the study were discussed with regard to current literature.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar, T. (2009). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinde akran zorbalığı ve psikolojik belirtiler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Anderman, E. M. (2002). School effects on psychological outcomes during adolescence. Journal of Educational Psychology, 94, 795-809.
  • Asher, S. R., Hymel, S., & Renshaw, P. D. (1984). Loneliness in childhood. Child Development, 55 (4), 1456-1464.
  • Asher, S. R., & Paquette, J. A. (2003). Loneliness and peer relations in childhood. Psychological Science, 12 (3), 75-78.
  • Asher, S. R., & Wheeler, V. A. (1985). Children's loneliness: A comparison of rejected and neglected peer status. Journal of Consulting & Clinical Psychology, 53, 500-505.
  • Atik, G. (2006). The role of locus of control, self-esteem, parenting style, loneliness, and academic achievement in predicting bullying among middle school students. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
  • Ayas, T., & Pişkin, M. (2011). Investigation of bullying among high school students with regard to sex, grade level and school type. Elementary Education Online, 10 (2), 550-568.
  • Backus, A. S. (2010). The relationship between bullying behaviors and perceived school connectedness among middle school students. Unpublished Doctoral Dissertation, Kent State University, Ohio.
  • Bayraktar, F. (2009). Ergenlerin zorba ve kurban davranışlarında birey, aile, akran ve okula ilişkin özelliklerin rolü: Bütüncül bir model önerisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Bergin, C., & Bergin, D. (2009). Attachment in the classroom. Education Psychology Review, 21, 141-170.
  • Bilgiç, E., ve Yurtal, F. (2009). Zorbalık eğilimlerinin sınıf iklimine göre incelenmesi Eğitimde Kuram ve Uygulama Dergisi, 5 (2), 180-194.
  • Blum, R. (2005). School connectedness: Improving the lives of students. Baltimore: Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health. Elde edilme tarihi Ocak.2012, http://cecp.air.org/download/ MCMonographFINAL.pdf]
  • Boivin, M., & Hymel, S. (1997). Peer experiences and social self-perceptions: A sequential model. Developmental Psychology, 33 (1), 135-145.
  • Catalano, R. F., Haggerty, K. P., Oesterle, S., Fleming, C. B., & Hawkins, J. D. (2004). The Importance of bonding to school for healthy development: Findings from the social development research group. Journal of School Health, 74 (7), 252-261.
  • Cunningham, N. J. (2007). Level of bonding to school and perception of the school environment by bullies, victims, and bully/victims. The Journal of Early Adolescence, 27, 457-478.
  • Çalık, T., Özbay, Y., Erkan, S., Kurt, T., ve Kandemir, M. (2009). İlköğretim okullarında okul iklimi, zorbalık ve prososyal davranışlar arasındaki ilişkilerin incelenmesi The First International Congress of Educational Research: Trends and Issues in Educational Research. (1-3 Mayıs 2009), Çanakkale. Elde edilme tarihi Ocak 2012, http://www.eab.org.tr/eab/oc/egtconf/pdfkitap/pdf/415.pdf]
  • Çankaya, İ. (2011). İlköğretimde akran zorbalığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), 81- 92.
  • Dornbusch, S. M., Erickson, K. G., Laird, J., & Wong, C. A. (2001). The relation of family and school attachment to adolescent deviance in diverse groups and communities. Journal of Adolescent Research, 16 (4), 396-422.
  • Dölek, N. (2002). Öğrencilerde zorbaca davranıların araştırılması ve bir önleyici program modeli. Yayınlanmamış Doktora tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul. Elde edilme tarihi Mart 2014, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp]
  • Duyan, V., Çamur Duyan, G., Gökçearslan Çifçi, E., Sevin, Ç., Erbay, E., ve İkizoğlu, M. (2008). Lisede okuyan öğrencilerin yalnızlık durumlarına etki eden değişkenlerin incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33 (150), 28-41.
  • Eskin, M. (2001). Ergenlikte yalnızlık, başetme yöntemleri ve yalnızlığın intihar davranışı ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri, 4, 5-11.
  • Fleming, L. C., & Jacobsen, K. H. (2009). Bullying among middle-school students in low and middle income countries. Health Promotion International, 25 (1), 73-84.
  • Frerichs, L. J. (2009). Sad and alone: Social and psychological correlates of relational victimization in preadolescence. Unpublished Doctor of Philosophy Dissertation, University of Nebraska, Lincoln.
  • Glew, G. M., Fan, M-Y., Katon, W., Rivara, F., & Kernic, M. A. (2005). Bullying, psychosocial adjustment and academic performance in elementary school. Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine, 159, 1026-1031.
  • Goodwin, J. L. (2010). The retrospective impact of relational victimization and attachment quality on the psychological and social functioning of college students. Unpublished Doctoral Dissertation, Ball State University, Indiana.
  • Gottfredson, D. C., McNeil, R., & Gottfredson, G. D. (1991). Social area influences on delinquency: A Multilevel analysis, Journal of Research in Crime and Delinquency, 28 (2), 197-226.
  • Graham, S., & Bellmore, A. D. (2007). Peer victimization and mental health during early adolescence. Theory İnto Practice, 46 (2), 138-146.
  • Griffin, K. W., Gilbert, J. B., Lawrence, M. S., Doyle, M. M., & Williams, C. (2003). Common predictors of cigarette smoking, alcohol use, aggression, and delinquency among inner-city minority youth. Addictive Behaviors, 28, 1141-1148.
  • Hallinan, M. T. (2008). Teacher influences on students' attachment to school. Sociology of Education, 81 (3), 271-283.
  • Harris, S., & Petrie, G. F. (2003). Bullying at school: An overview. In S. Harris and G. F. Petrie (Eds.) Bullying: the bullies, the victims, the bystanders (pp. 1-11). Oxford: The Scarecrow Press, Inc.
  • Hill, L. G., & Werner, N. E. (2006). Affiliative motivation, school attachment, and aggression in school. Psychology in the Schools, 43 (2), 231-246.
  • Hilooğlu, S., ve Önder Cenkseven, F. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde zorbalığı yordamada sosyal beceri ve yaşam doyumunun rolü. İlköğretim-Online, 9 (3), 1159-1173.
  • Kapçı, E. G. (2004). İlköğretim öğrencilerinin zorbalığa maruz kalma türünün ve sıklığının depresyon, kaygı ve benlik saygısıyla ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37 (1), 1-13
  • Kartal, H., ve Bilgin, A. (2007). İlköğretim öğrencilerine yönelik bir zorbalık karşıtı program uygulaması: Okulu zorbalıktan arındırma programı. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3 (2), 207-227.
  • Krause-Parello, C. A. (2008). Loneliness in the school setting. The Journal of School Nursing, 24 (2), 66-70.
  • Kaya, A. (2005). Çocuklar İçin Yalnızlık Ölçeği'nin Türkçe formu'nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 19, 220-237.
  • Kochenderfer B. J., & Ladd G. W. (1996). Peer victimization: cause or consequence of school maladjustment. Child Development, 67, 1305-1317.
  • Körler, Y. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çeşitli değişkenler açısından yalnızlık düzeyleri ve yalnızlık ile sosyal duygusal öğrenme becerileri arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Ladd, G. W., Kochenderfer, B. J., & Coleman, C. C. (1997). Classroom peer acceptance, friendship, and victimization: Distinct relational systems that contribute uniquely to children's school adjustment? Child Development, 68 (6), 1181 - 1197.
  • Marcus, R. F., & Sanders-Reio, J. (2001). The influence of attachment on school completion. School Psychology Quarterly, 16 (4), 427-444.
  • McGraw, K., Moore, S., Fuller, A., & Bates, G. (2008). Family, peer and school connectedness in final year secondary school students. Australian Psychologist, 43 (1), 27-37.
  • O'Brennan, L. M., Bradshaw, C. P., & Sawyer, A. L. (2009). Examining developmental differences in the social-emotional problems among frequent bullies, victims, and bully/victims. Psychology in the Schools, 46, 100-115.
  • O'Brennan, L. M., & Furlong, M. J. (2010). Relations between students' perceptions of school connectedness and peer victimization. Journal of School Violence, 9 (4), 375-391.
  • Olweus, D. (1996). Bullying at school: knowledge base and an effective intervention program. Annals of the New York Academy of Sciences, 794 (1), 265-276.
  • Olweus, D. (1999). Sweden. In P. K. Smith, Y. Morita, J. Junger-Tas, D. Olweus, R. Catalano, & P. Slee (Eds.), The nature of school bullying: A cross-national perspective (pp. 7-27). New York: Routledge.
  • Özkal, U. Ü. (2011). Üniversite öğrencileri arasında zorbalık ve zorbalığın psikolojik sorunlarla ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Pancar, A. (2009). Parçalanmış ve tam aileye sahip ergenlerin yalnızlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Pallant, J. (2011). Survival manual: A step by step guide to data analyses using SPSS (4th Ed.). Australia: Allen & Unwin.
  • Pekel-Uludağlı, N., ve Uçanok, Z. (2005). Akran zorbalığı gruplarında yalnızlık ve akademik başarı ile sosyometrik statüye göre zorba/kurban davranış türleri. Türk Psikoloji Dergisi, 20 (56), 77-92.
  • Pellegrini, A., & Bartini, M. (2000). A longitudinal study of bullying, victimization, and peer affiliation during the transition from primary school to middle school. American Educational Research Journal, 37 (3), 699-725.
  • Peplau, L. A., & Perlman, D. (1982). Perspectives on loneliness. In L. A. Peplau & D. Perlman (Eds.), Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy (p. 21-39). New York: Wiley
  • Perren, S., & Hornung, R. (2005). Bullying and delinquency in adolescence: Victims' and perpetrators' family and peer relations. Swiss Journal of Psychology, 64 (1), 51-64.
  • Peteraki, L., & Houndoumadi, A. (2001). Bullying among primary school children in Athen, Greece. Educational Psychology, 21 (2), 167-175.
  • Pişkin, M. (2010). Examination of Peer Bullying Among Primary and Middle School Children in Ankara. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 175-189.
  • Renda, J., Vassallo, S., & Edwards, B. (2011). Bullying in early adolescence and its association with anti- social behaviour, criminality and violence 6 and 10 years later. Criminal Behaviour and Mental Health, 21, 117-127.
  • Rigby, K. (2003). Consequences of bullying in schools. The Canadian Journal of Psychiatry, 48 (9), 583-590.
  • Rigby, K. (2007). Bullying in schools: and what to do about it. (pp.51-52). Victoria, Australia: ACER Press.
  • Salmivalli, C. (2002). Is there an age decline in victimization by peers at school? Educational Research, 44 (3), 269-277.
  • Salmivalli, C., & Peets, K. (2009). Bullies, victims, and bully victim relationships in middle childhood and early adolescence. In K. H. Rubin, W. M. Bukowski and B. Laursan (Eds.) Handbook of peer interactions, relationships, and groups (pp. 322-340). New York: The Guilford Press.
  • Savi, F. (2011). Çocuk ve ergenler için okula bağlanma ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 10 (1), 80-90.
  • Savi Çakar, F. (2011a). School attachment and quality of life in children and adolescents of elementary school in Turkey. Educational Research, 1 (9), 1465-1471.
  • Schafer, M., Korn, S., Smith, P. K., Hunter, S. C., Mora-Merchan, J. A., Singer, M. M., & Van der Meulen, K. (2004). Lonely in the crowd: Recollections of bullying. British Journal of Developmental Psychology, 22, 379-394.
  • Scheithauer, H., Hayer, T., Petermann, F., & Jugert, G. (2006). Physical, Verbal, and Relational Forms of Bullying Among German Students: Age Trends, Gender Differences, and Correlates. Aggressive Behavior, 32, 261-275.
  • Simons-Morton, B. G., Crump, A. D., Haynie, D. L., & Saylor, K. E. (1999). Student school bonding and adolescent problem Behavior. Health Education Research Theory and Practice, 14 (1), 99-107.
  • Skues, J. L., Cunningham, E. G., & Pokharel, T. (2005). The influence of bullying behaviours on sense of school connectedness, motivation and self-esteem. Australian Journal of Guidance & Counselling, 15 (1), 17-26.
  • Smith, P. K., Morita, Y., Junger-Tas, J., Olweus, D., Catalano, R., & Slee, P. (Eds.) (2000). The nature of school bullying: A cross-national perspective. New York: Routledge.
  • Smith, P. K., & Sharp, S. (2003). The problem of school bullying. In. P. K. Smith and S. Sharp (Eds.) School bullying: Insights and perspectives. (pp. 1-19). New York: Routledge.
  • Solberg, M. E., & Olweus, D. (2003). Prevalence estimation of school bullying with the Olweus Bully/Victim Ouestionnaire. Aggressive Behavior, 29(3), 239-268.
  • Storch, E. A., & Masia-Warner, C. (2004). The relationship of peer victimization to social anxiety and loneliness in adolescent females. Journal of Adolescence, 27, 351-362.
  • Storch, E. A., Brassard, M. R., & Masia-Warner, C. (2003). The relationship of peer victimization to social anxiety and loneliness in adolescence. Child Study Journal, 33 (1), 1-18.
  • Şahin, M., ve Akbaba, S. (2010). İlköğretim okullarında zorbacı davranışların azaltılmasına yönelik empati eğitim programının etkisinin araştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 331-342.
  • Şirvanlı Özen, D. (2010). Ergenlerde akran zorbalığına maruz kalmanın cinsiyet, yaş ve içe yönelim türü problem davranışlar ile ilişkisi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 17 (1), 5-12.
  • Şirvanlı Özen, D., ve Aktan, T. (2010). Bağlanma ve zorbalık sisteminde yeralma: Başa çıkma stratejilerinin aracı rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 25 (65), 101-113.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
  • Takış, Ö. (2007). Ortaöğretim kurumları için geliştirilen zorbaca davranışlarla baş edebilme programının etkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Thomas, S., & Smith, H. (2004). School connectedness, anger behaviors, and relationships of violent and nonviolent youth. Perspectives in Psychiatric Care, 40, 135-148.
  • Totan, T. (2008). Ergenlerde zorbalığın anne, baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
  • Ueno, K. (2009). Same-race friendships and school attachment: Demonstrating the interaction between personal network and school composition. Sociological Forum, 24 (3), 515-537.
  • Ugürol, Y. (2010). Atılganlık becerilerini geliştirme eğitimi programının ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin zorbalığa uğrama düzeylerinin azaltılmasına etkisi: YİBO örneği. Yayımlanmamış Doktora tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Urbanski, J. (2007). The relationship between school connectedness and bullying victimization in secondary students. Unpublished Doctoral Dissertation, University of South Florida, Florida.
  • Vanderbilt, D., & Augustyn, M. (2010). The effects of bullying. Pediatrics and Child Health, 20 (7), 315-320.
  • Veenstra, R. V., Lindenberg, S., Oldehinkel, A J., De Winter, A. F., Verhulst, F. C., & Ormel, J. (2005). Bullying and victimization in elementary schools: A Comparison of bullies, victims, bully/victims, and uninvolved preadolescents. Developmental Psychology, 41 (4), 672-682.
  • Viljoen, J. L., O'Neill, M. L., & Sidhu, A. (2005). Bullying behaviors in female and male adolescent offenders: Prevalence, types, and association with psychosocial adjustment. Aggressive Behavior, 31, 521-536.
  • Walden, L. M., & Beran, T. N. (2010). Attachment quality and bullying in school-aged youth. Canadian Journal of Psychology, 25 (1), 5-18.
  • Wilson, D. (2004). The interface of school climate and school connectedness and relationships with aggression and victimization. Journal of School Health, 74 (7), 293-299.
  • You, S., Furlong, M. J., Felix, E., Sharkey, J. D., Tanigawa, D., & Green, J. G. (2008). Relations among school connectedness, hope, life satisfaction and bully victimization. Psychology in the Schools, 45 (5), 446-460.
APA Duy B, YILDIZ M (2014). Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. , 173 - 188.
Chicago Duy Baki,YILDIZ M. Ali Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. (2014): 173 - 188.
MLA Duy Baki,YILDIZ M. Ali Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. , 2014, ss.173 - 188.
AMA Duy B,YILDIZ M Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. . 2014; 173 - 188.
Vancouver Duy B,YILDIZ M Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. . 2014; 173 - 188.
IEEE Duy B,YILDIZ M "Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık." , ss.173 - 188, 2014.
ISNAD Duy, Baki - YILDIZ, M. Ali. "Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık". (2014), 173-188.
APA Duy B, YILDIZ M (2014). Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. Eğitim ve Bilim, 39(174), 173 - 188.
Chicago Duy Baki,YILDIZ M. Ali Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. Eğitim ve Bilim 39, no.174 (2014): 173 - 188.
MLA Duy Baki,YILDIZ M. Ali Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. Eğitim ve Bilim, vol.39, no.174, 2014, ss.173 - 188.
AMA Duy B,YILDIZ M Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(174): 173 - 188.
Vancouver Duy B,YILDIZ M Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık. Eğitim ve Bilim. 2014; 39(174): 173 - 188.
IEEE Duy B,YILDIZ M "Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık." Eğitim ve Bilim, 39, ss.173 - 188, 2014.
ISNAD Duy, Baki - YILDIZ, M. Ali. "Farklı Zorbalık Statüsüne Sahip Erinlerde Okula Bağlanma ve Yalnızlık". Eğitim ve Bilim 39/174 (2014), 173-188.