Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi

AKTAŞ-ŞENOL, Arzu; ÖZER BALIN, ŞAFAK

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi

ŞAFAK ÖZER BALIN, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Elazığ, Türkiye)

Arzu AKTAŞ-ŞENOL (Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Elazığ, Türkiye)

Klimik Dergisi

13 2

Yıl: 2017 Cilt: 30 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 108 - 113 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Bu çalışmada, hastanemizin anestezi yoğun bakım ünitesi (AYBÜ)'nde gelişen hastane infeksiyonu etkenlerinin ve direnç profillerinin belirlenmesi ve bulgular ışığında akılcı antibiyotik uygulanmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Yöntemler: Çalışmamıza Ocak 2014-Aralık 2015 tarihleri arasında AYBÜ'de takip edilen 500 hasta dahil edilmiştir. Hastalardan izole edilen infeksiyon etkenleri konvansiyonel yöntemler ve VITEK® 2 Compact (bioMérieux, Marcy l'Etoile, Fransa) otomatize sistemiyle tanımlanmıştır. Bulgular: Çalışma boyunca 500 hastanın 87'sinde 105 hastane infeksiyonu epizodu tanımlanmıştır. Hastane infeksiyonu hızı %21 olarak hesaplanmıştır. Tüm hastane infeksiyonları içerisinde en sık kan dolaşımı infeksiyonu (%42.8) görülürken, invazif araçla ilişkili hastane infeksiyonları içerisinde ventilatörle ilişkili pnö- moni (%42.6) ilk sırada yer almıştır. Hastane infeksiyonu tanısı alan hastalardan 127 mikroorganizma izole edilmiş, bunların 75 (%59)'ini Gram-negatif bakteriler, 41'ini (%32.28) Gram-pozitif bakteriler ve 11 (%8.66)'ini mayalar oluşturmuştur. Gram-negatif bakteriler içerisinde en sık Acinetobacter spp. (%29.9) ve Pseudomonas aeruginosa (%19.69), Gram-pozitif bakterilerden ise en sık Enterococcus spp. (%17.32) ve koagülaz-negatif stafilokoklar (KNS) (%13.38) tanımlanmıştır. Ventilatörle ilişkili pnömonide en sık etken Acinetobacter spp. (%55.5), sondayla ilişkili üriner sistem infeksiyonunda Candida spp. (%33.3) ve P. aeruginosa (%29.6) iken, santral venöz kateterle ilişkili kan dolaşımı infeksiyonunda Enterococcus gallinarum (%31.25) saptanmıştır. 22 enterokok suşunun 17'si kandan, 5'i idrardan izole edilmiştir. İdrar kültüründen elde edilen iki E. faecium suşunda vankomisin ve teikoplanin direnci saptanmıştır. Metisilin direncinin KNS'de %47 olduğu tespit edilmiştir. Escherichia coli suşlarının %40'ında, Klebsiella pneumoniae'nin %60'ında genişlemiş spektrumlu ?-laktamaz pozitifliği bulunmuştur. A. baumannii suşlarının %48.65'inde, P. aeruginosa'nın %40'ında ve E. coli suşlarının %20'sinde karbapenem direnci saptanmıştır. Gram-negatif bakterilerde duyarlılık sonuçlarına göre en etkili antibiyotiklerin, Acinetobacter ve Pseudomonas türlerine karşı kolistin; E. coli ve Klebsiella suşlarına karşı karbapenemler ve aminoglikozidler olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar: AYBÜ'de hastane infeksiyonlarının, etkenlerinin ve direnç oranlarının izlenmesi hem infeksiyonların önlenmesi hem de rasyonel antibiyotik kullanımı açısından büyük önem taşımaktadır. Klimik Dergisi 2017; 30(3): 108-13.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Mikrobiyoloji Biyoteknoloji ve Uygulamalı Mikrobiyoloji Enfeksiyon Hastalıkları Farmakoloji ve Eczacılık

Evaluation of Hospital Infections in Intensive Care Unit

Öz:

Objective: The aim of this study is to detect nosocomial infectious agents and their resistance patterns in intensive care unit (ICU) of our hospital and to make a contribution to rational antibiotic usage in the light of these findings. Methods: 500 patients followed in our ICU between 2015 and 2016 were enrolled in this study. Infectious agents isolated from patients were identified with conventional methods and VITEK® 2 Compact (bioMérieux, Marcy l'Etoile, France) automated system. Results: In 87 of 500 patients, 105 episodes of nosocomial infections have been identified. Nosocomial infection rate was calculated as 21%. While bloodstream infections (42.8%) were most common in all nosocomial infections, ventilator-associated pneumonia took the first place among device-associated nosocomial infections. 127 microorganisms were detected in patients with diagnosis of nosocomial infections comprising 75 (59%) Gramnegative bacteria, 41 (32.75%) Gram-positive bacteria and 11 (8.66%) yeasts. The most common agents were Acinetobacter spp. (29.9%) and Pseudomonas aeruginosa (19.69%) in Gramnegative bacteria, and Enterococcus spp. (17.32%) and coagulasenegative staphylococci (CoNS) (13.38%) in Gram-positive bacteria. While the most common agents were Acinetobacter spp. (55.5%) in ventilator-associated pneumonia, and Candida spp. (33.3%) and P. aeruginosa (29.6%) in urinary catheter-associated urinary tract infection, Enterococcus gallinarum (31.25%) was observed most commonly in central venous catheter-related bloodstream infections. 17 of 22 enterococcal strains were isolated from blood and 5 were obtained from urine. Resistance to vancomycin and teicoplanin were detected in two urinary E. faecium isolates. Methicillin resistance was identified as 47% in CoNS. Extended-spectrum β-lactamase positivity was determined in 40% of Escherichia coli strains and 60% of Klebsiella pneumoniae. Carbapenem resistance was observed in 40% of P. aeruginosa, 20% of E. coli and 48.65% of A. baumannii strains. According to the sensitivity results, the most effective antibiotics for Gram-negative bacteria were colistin and aminoglycosides against Acinetobacter spp. and Pseudomonas spp., and carbapenems against E. coli and Klebsiella strains. Conclusions: Monitoring of nosocomial infections, infectious agents and resistance rates in the ICU has great importance for prevention of infections and rational antibiotic use. Klimik Dergisi 2017; 30(3): 108-13.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Mikrobiyoloji Biyoteknoloji ve Uygulamalı Mikrobiyoloji Enfeksiyon Hastalıkları Farmakoloji ve Eczacılık

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Spencer RC. Epidemiology of infection in ICU’s. Intensive Care Med. 1994; 20(Suppl. 4): S2-6.
2. Widmer AF. Infection control and prevention strategies in the ICU. Intensive Care Med. 1994; 20(Suppl. 4): S7-11.
3. de Oliveira AC, Kovner CT, da Silva RS. Nosocomial infection in an intensive care unit in a Brazilian university hospital. Rev Lat Am Enfermagem. 2010; 18(2): 233-9.
4. Ertürk A, Çopur Çiçek A, Köksal E, Şentürk Köksal Z, Özyurt S. Yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların çeşitli klinik örneklerinden izole edilen mikroorganizmalar ve antibiyotik duyarlıkları. Ankem Derg. 2012; 26(1): 1-9.
5. Yılmaz N, Köse Ş, Ağuş N, Ece G, Akkoçlu G, Kıraklı C. Yoğun bakım ünitesinde yatan hastaların kan kültürlerinde üreyen mikroorganizmalar, antibiyotik duyaklılıkları [sic] ve nozokomiyal bakteriyemi etkenleri. Ankem Derg. 2010; 24(1): 12-9.
6. Yalçın AN. Yoğun bakım ünitesinde antibiyotik kullanımı ve direnç sorununa genel bakış. Ankem Derg. 2009; 23(Suppl. 2): 136-42.
7. Haley RW, Culver DH, White JW, et al. The efficacy of infection surveillance and control programs in preventing nosocomial infections in U.S. hospitals. Am J Epidemiol. 1985; 121(2): 182- 205.
8. Garner JS, Jarvis WR, Emori TG, Horan TC, Hughes JM. CDC definitions for nosocomial infections, 1988. Am J Infect Control. 1988; 16(3): 128-40.
9. Clinical and Laboratory Standards Institute. Performance Standards for Antimicrobial Susceptibility Testing. 20th Informational Supplement (M100-S20). Wayne, PA: CLSI, 2010.
10. Çetin ES, Aynalı A, Demirci S, Aşçı S, Arıdoğan BC. Nöroloji yoğun bakım ünitesinde yatan hastalardan izole edilen hastane infeksiyonu etkenleri. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2009; 62(1): 13-7.
11. Küçükateş E, Kocazeybek B. İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü yoğun bakım ünitelerinde yatan hastalardan izole edilen bakteriler ve antibiyotik duyarlılıkları. Türk Mikrobiyol Cemiy Derg. 2001; 31(1-2): 19-22.
12. Trilla A. Epidemiology of nosocomial infections in adult intensive care units. Intensive Care Med. 1994; 20(Suppl. 3): S1-4.
13. Arslan H, Gürdoğan K. Yoğun bakım ünitelerinde gözlenen hastane enfeksiyonları. Hastane İnfeksiyonları Dergisi. 1999; 3(3): 165-70.
14. Yılmaz GR, Çevik MA, Erdinç FŞ, Tülek N. Nöroloji yoğun bakım ünitesinde gelişen nozokomiyal infeksiyon risk faktörlerinin değerlendirilmesi. Hastane İnfeksiyonları Dergisi. 2002; 6: 24-31.
15. Karahocagil MK, Yaman G, Göktaş U, et al. Hastane enfeksiyon etkenlerinin ve direnç profillerinin belirlenmesi. Van Tıp Derg. 2011; 18(1): 27-32.
16. Köksaldı Motor V, Evirgen Ö, Yula E, Erden EŞ, Ocak S, Önlen Y. Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Yoğun Bakım Ünitesi’nde 2011 yılında sağlık hizmeti ile ilişkili infeksiyonların değerlendirilmesi. Ankem Derg. 2012; 26(3): 137-42.
17. Göktaş U, Yaman G, Karahocagil MK, et al. Anestezi yoğun bakım ünitesinde hastane infeksiyonu etkenleri ve direnç profilinin değerlendirilmesi. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi. 2010; 8(1): 13-7.
18. Gürbüz A, Sungurtekin H, Gürbüz M, Kaleli İ. Anestezi yoğun bakım ünitesinde görülen hastane infeksiyonları. Türk Yoğun Bakım Derneği Dergisi. 2010; 8(1): 6-12.
19. Çelik İ, İnci N, Denk A, Sevim E, Yaşar D, Yaşar MA. Prevalence of hospital acquired infections in anesthesiology intensive care unit. Fırat Tıp Derg. 2005; 10(3): 132-5.
20. Ak O, Batirel A, Ozer S, Çolakoğlu S. Nosocomial infections and risk factors in the intensive care unit of a teaching and research hospital: a prospective cohort study. Med Sci Monit. 2011; 17(5): 29-34.
21. Akalın Ş, Erkaya N, Göncü F. Yoğun bakım ünitesinde hastane infeksiyonlarının epidemiyolojisi. Hastane İnfeksiyonları Dergisi. 2009; 13(2): 150-4.
22. Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA) Özet Raporu, 2014 [İnternet]. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlık Hizmet Standartları Dairesi Başkanlığı [erişim 30 Mart 2017]. http://dosyamerkez.saglik.gov. tr/Eklenti/2815,2014-ulusal-ozet-rapor-1pdf.pdf?0.
23. Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA) Özet Raporu, 2015 [İnternet]. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Dairesi Başkanlığı [erişim 30 Mart 2017]. http://studylibtr.com/ doc/4581279/hastane-enfeksiyonları-2015-yı1ı-özet-raporu-içintıklayınız.
24. Vincent JL, Rello J, Marshall J, et al. International study of the prevalence and outcomes of infection in intensive care units: results of the Europe an prevalence of infection in intensive care (EPIC II) study. JAMA. 2009; 302(21): 2323-9.
25. Uzun K, Güdücüoğlu H, Berktaş M, Uzun K. Bir yıllık yoğun bakım enfeksiyonlarından elde edilen izolatlarda antibiyotik direnci. Eur J Basic Med Sci. 2014; 4(3): 58-65.
26. Ecemiş E, Ecemiş K, Kaygusuz S, et al. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde 2008-2009 yıllarında izole edilen mikroorganizmalar ve antibiyotik duyarlılıkları. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2014; 16(1): 13-7.
27. Yılmaz G, Taşdan İ, Kaymakçı S, et al. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastaneleri Yoğun Bakım Ünitelerinde 2012-2013 yılı invazif araç ilişkili infeksiyon hızlarının değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2013; 66(3):101-5.
28. Biedenbach DJ, Moet GJ, Jones RN. Occurrence and antimicrobial resistance pattern comparisons among bloodstream infection isolates from the SENTRY Antimicrobial Surveillance Program (1997-2002). Diagn Microbiol Infect Dis. 2004; 50(1): 59-69.
29. Akın A, Esmaoğlu Çoruh A, Alp E, Canpolat DG. Anestezi yoğun bakım ünitesinde beş yıl içerisinde gelişen nozokomiyal enfeksiyonlar ve antibiyotik direncinin değerlendirilmesi. Erciyes Tıp Derg. 2011; 33(1): 7-16.
30. Ok G, Gazi H, Tok D, Erbüyün K. Celal Bayar Üniversitesi Anestezi Yoğun Bakım Ünitesi’nde hastane infeksiyonlarının sürveyansı. Yoğun Bakım Dergisi. 2007; 7(4): 452-7.
31. Kiremitçi A, Durmaz G, Akgün Y, Kiraz N, Aybey A, Yelken B. Anestezi yoğun bakım ünitesinde çeşitli klinik örneklerden üretilen mikro-organizmalar ve antibiyotik direnç profilleri: 2003 yılı verileri. İnfeksiyon Dergisi. 2006; 20(1): 37-40.
32. Türk Dağı H, Mert D. Batman Bölge Devlet Hastanesinde hastane infeksiyonları, etken mikroorganizmalar ve antibiyotik dirençleri. Ankem Derg. 2011; 25(4): 237-43.
33. Saltoğlu N. Ventilatör ilişkili pnömoninin önlenmesi ve kontrolü. In: Öztürk R, Saltoğlu N, Aygün G, eds. Hastane Enfeksiyonları: Korunma ve Kontrol. Sempozyum Dizisi No. 60. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, 2008: 89-103

APA	ÖZER BALIN Ş, AKTAŞ-ŞENOL A (2017). Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. , 108 - 113.
Chicago	ÖZER BALIN ŞAFAK,AKTAŞ-ŞENOL Arzu Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. (2017): 108 - 113.
MLA	ÖZER BALIN ŞAFAK,AKTAŞ-ŞENOL Arzu Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. , 2017, ss.108 - 113.
AMA	ÖZER BALIN Ş,AKTAŞ-ŞENOL A Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. . 2017; 108 - 113.
Vancouver	ÖZER BALIN Ş,AKTAŞ-ŞENOL A Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. . 2017; 108 - 113.
IEEE	ÖZER BALIN Ş,AKTAŞ-ŞENOL A "Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi." , ss.108 - 113, 2017.
ISNAD	ÖZER BALIN, ŞAFAK - AKTAŞ-ŞENOL, Arzu. "Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi". (2017), 108-113.

APA	ÖZER BALIN Ş, AKTAŞ-ŞENOL A (2017). Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. Klimik Dergisi, 30(3), 108 - 113.
Chicago	ÖZER BALIN ŞAFAK,AKTAŞ-ŞENOL Arzu Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. Klimik Dergisi 30, no.3 (2017): 108 - 113.
MLA	ÖZER BALIN ŞAFAK,AKTAŞ-ŞENOL Arzu Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. Klimik Dergisi, vol.30, no.3, 2017, ss.108 - 113.
AMA	ÖZER BALIN Ş,AKTAŞ-ŞENOL A Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. Klimik Dergisi. 2017; 30(3): 108 - 113.
Vancouver	ÖZER BALIN Ş,AKTAŞ-ŞENOL A Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi. Klimik Dergisi. 2017; 30(3): 108 - 113.
IEEE	ÖZER BALIN Ş,AKTAŞ-ŞENOL A "Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi." Klimik Dergisi, 30, ss.108 - 113, 2017.
ISNAD	ÖZER BALIN, ŞAFAK - AKTAŞ-ŞENOL, Arzu. "Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Hastane İnfeksiyonlarının Değerlendirilmesi". Klimik Dergisi 30/3 (2017), 108-113.