Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği

AKAR ŞAHİNGÖZ, Semra; ceylan, firuze

doi:10.21325/jotags.2019.468

Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği

Firuze CEYLAN, (Ankara Hacı Bayram Veli University, Faculty of Tourism, Department of Gastronomy and Culinary Arts, Ankara/Turkey)

Semra AKAR ŞAHİNGÖZ (Ankara Hacı Bayram Veli University, Faculty of Tourism, Department of Gastronomy and Culinary Arts, Ankara/Turkey)

Journal of Tourism and Gastronomy Studies

35 2

Yıl: 2019 Cilt: 7 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2204 - 2225 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21325/jotags.2019.468 İndeks Tarihi: 19-06-2020

Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği

Öz:

Akdeniz bölgesi yenilebilir otlar yönünden çok zengin bir floraya sahiptir. Planlanan buçalışma ile coğrafi olarak Akdeniz bölgesinde yer alan Osmaniye ili Düziçi ilçesindetüketilen yenilebilir otların kullanım durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmadanitel araştırma modeli kullanılmıştır. Daha sağlıklı veriler elde edileceği düşüncesi ile 55yaş üstü, yenilebilir ot tüketen kişilerle yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Veriler yarıyapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Görüşmeler sırasında ses ve görüntükayıtları alınmıştır. Verilerin çözümlenmesi sonucunda yenilebilir otlarla ilgili gelenekselreçeteler elde edilmiştir. Bu otların en çok sağlığa yararlı olduğu inanışıyla tüketildiği,kişilerin küçük yaşlardan itibaren bu otların tatlarına aşina oldukları için ve bunun biralışkanlık olması nedeniyle sıklıkla tüketildiği tespit edilmiştir. Katılımcıların bu otları çiğolarak tüketmelerinin yanı sıra çorba, salata, pilav, meze, ekmek ve börek içi malzemeolarak farklı birçok yemeğin yapımında kullandıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Edible Herbs Habitual Consumption: Düziçi Example

Öz:

Mediterranean region has a very rich flora in terms of edible herbs. With this conducted study, it has been aimed to be assessed the case of edible herbs usage in Düziçi District, Osmaniye Province that is located in Mediterranean region. Qualitative research modal has been used. To acquire healthier data, interviews have been done with the people who are above 55 years of age and consume edible herbs. Data have been collected with semistructured interview form. During the interviews, audio and video recording have been taken. As a result of analysing the data, it has been gained traditional recipes about edible herbs. The herbs consumed frequently have been established due to having been consumed with the belief that they are beneficial to health, the people being familiar with the taste of the herbs and due to being a habit from young ages. Besides attendees consume these herbs in the raw, it has been stated that they use them making for different food as an ingredient in soup, salad, rice, appetizer, patty and bread.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abbasi, A. M., Khan, M. A., Khan, N. and Shah, M. H. (2013). Ethnobotanical Survey of Medicinally İmportant Wild Edible Fruits Species Used By Tribal Communities of Lesser Himalayas-Pakistan. Journal of Ethnopharmacology, 148, 528-536.
Aberoumand, A. and Deokule, S.S. (2009). Determination Of Elements Profile Of Some Wild Edible Plants. Food Analytical Methods, 2, 116–119.
Alpaslan, İ. (2011). Kuzeydoğu Anadolu’da Doğal Bitkilerden Yenilen ve Yemeklerde Kullanılanlar. III. Uluslararası Doğu Anadolu Bölgesi Geleneksel Mutfak Kültürü ve Erzurum Yemekleri Sempozyumu.
Aşcıoğul, T. ve Eşiyok, D. (2015). Dünyadan Ot Festivalleri ve Farklı Tatlar. Dünya Gıda Dergisi. http://www.dunyagida.com.tr/kose-yazisi/dunyadan-ot-festivalleri-ve-farkli-tatlar/1120.
Bacchetta,L., Visioli,F., Cappelli ,G., Caruso,E., Martin,G., Nemeth, E., Bacchetta, G., Bedini , G., Wezel, E., Asseldonk ,T., Raamsdonk ,L., Mariani and Consortium,E. (2016). A Manifesto for The Valorization of Wild Edible Plants. Journal of Ethnopharmacology, 191, 180–187.
Badayman, M., Dinçel, E. ve Ünver-Alçay, A. (2018). Çiriş Otu ve Türk Mutfağında Kullanımı. Aydın Gastronomy, 2 (1), 51-55.
Baysal, A. (2016). Genel Beslenme. Ankara: Hatiboğlu Basım Ve Yayın San.Tic.Ltd.Şti.
Ceylan, F. ve Yücel, E. (2015). Düzce ve Çevresinde Gıda Olarak Tüketilen Yabani Bitkilerin Tüketim Biçimleri ve Besin Öğesi Değerleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 15, 1-17.
Çetinkaya, N. ve Yıldız, S. (2018). Erzurum’un Yenilebilir Otları ve Yemeklerde Kullanım Şekillerine Yönelik Bir Araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(Ek.1), 482-503.
Demirci, S. ve Özhatay, N. (2012). Local Names Of Some Plants ın Andırın, Kahramanmaraş. Istanbul Eczacılık Fakültesi Dergisi, 42(1), 33-42.
Denizer, D. (2008). Türk Turizminin Gelişmesinde Türk Mutfağının Önemi ve Bugün için Yapılması Gerekenler. III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, Balıkesir.
Diker, O., Türker, N. ve Kaya, F-B. (2017). Eskişehir’in Etnobotanik Çeşitliliğinin Eko-Gastronomi Faaliyetleri Çerçevesinde İncelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Özel Sayı, 3, 51-58.
Dinçer, F. İ., Uğurlu, K. ve Çakmak, T. F. (2014). Ekoturizm ve Gastronomi Turizminin Destinasyon Pazarlamasına Etkisi: Çorum Örneği. Eko-Gastronomi Dergisi, 1(1), 19-35.
Dogan,Y., Ugulu,İ. and Durkan, N. (2013). Wıld Edıble Plants Sold ın The Local Markets of Izmır, Turkey. Pakistan Journal of Botany ,45(S1), 177-184.
Doğan Y., Nedelcheva A., Łuczaj Ł., Drăgulescu C., Stefkov G., Maglajlić A., Ferrier J., Papp N., Hajdari A., Mustafa B., Dajić-Stevanović Z. and Pieroni A. (2015). The Importance of a Leaf: Ethnobotany of Sarma in Turkey and The Balkans. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 11, 26.
Erol, M-U. (2018). Yenilen Doğal Otlar ve Bitkiler. Gastro Hususi, 2, 6-18.
Faydaoğlu, E. ve Sürücüoğlu, M.S. (2011). Geçmişten Günümüze Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Kullanılması ve Ekonomik Önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 11 (1), 52-67.
Güneş, S., Savran, A., Paksoy, M-Y., Koşar, M. ve Çakılcıoğlu,U. (2017). Ethnopharmacological Survey of Medicinal Plants in Karaisalı and İtssurrounding (Adana-Turkey). Journal of Herbal Medicine , 8 , 68–75.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017) Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Anali. Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
Gürdal, B. ve Kültür, Ş. (2013). An Ethnobotanical Study of Medicinal Plants in Marmaris (Muğla, Turkey). Journal of Ethnopharmacology, 146, 113-126.
Heinrich, M., Kufer, J., Leonti, M. and Pardo-de-Santayana, M. (2006). Ethnobotany and ethnopharmacologyInterdisciplinary links with the historical sciences. J. Ethnopharmacol. 107, 157–160.
Hergenç, G. ( 2014). Beslenme, Sağlık ve Hastalıkta Bitkiler, Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Sti.
Hilooğlu, M. ve Sözen, E. (2017). Nadir Endemik Verbascum Alyssifolium Boiss. Taksonunun Toprak-Bitki İlişkisi Açısından İncelenmesi. Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi - Yaşam Bilimleri ve Biyoteknoloji, 6(1), 14-21.
Karabak, S. (2017). Economic and Socio-Cultural Importance of Edible Wild Species. Anadolu 27 (2) , 26 – 38.
İnternet: Osmaniye İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, (2019). https://osmaniye.ktb.gov.tr/TR-160953/duziciilcesi.html, erişim tarihi: 18.09.2019.
Karaca O. B., Yildirim O. ve Çakici A.C. (2015). Gastronomi Turizminde Otlar, Ot Yemekleri ve Sağlıkla İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Journalmof Tourism and Gastronomy Studies, 3, 27-42.
Karadağ, Ü. (2015). Datça Bölgesine Ait Yenilebilir Otların ve Çiçeklerin Tespiti, Sağlığa Faydaları Ve Yemeklerde Kullanım Şekilleri. Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Kaya, İ. İncekara, N. ve Nemli, Y. (2002). Ege Bölgesi’nde Sebze Olarak Tüketilen Yabani Kuşkonmaz, Sirken, Yabani Hindiba, Rezene, Gelincik, Çoban Değneği ve Ebegümecinin Bazı Kimyasal Analizleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi, 14(1): 1-6.
Kendir, G. ve Güvenç, A. (2010). Etnobotanik ve Türkiye’de Yapılmış Etnobotanik Çalışmalara Genel Bir Bakış. Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 30 (1), 49-80.
Leonti M., Nebel S., Rivera D. ve Heinrich M. (2006). Wild Gathered Food Plants İn The European Mediterranean: A Comparative Analysis. Economic Botany, 60, 130–42.
Mart, S. (2006) Bahçe ve Hasanbeyli (Osmaniye) Halkının Kullandığı Doğal Bitkileri Etnobotanik Yönden Araştırılması, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
Merriam, S.B. (2013). Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, (Çev.Editörü: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Yayınları.
Önay, D., Bayrak, E.ve Akman, M. (2007). Silifke Yöresi Mutfağındaki Geleneksel Ürünlerin Özellikleri ve Beslenmedeki Fonksiyonel Önemi, ICANAS 38 Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15. Eylül, Ankara, Türkiye.
Shin,T., Fujikawa, K., Moe, A-Z. and Uchiyama, H. (2018). Traditional Knowledge of Wild Edible Plantswith Special Emphasis on Medicinal Uses İnsouthern Shan State, Myanmar, Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 14, 48.
Sımopoulos, A-P. (2004). Omega-3 Fatty Acids and Antioxidants in Edible Wild. Biol Res., 37(2), 263-77.
Şenkul,Ç. ve Kaya,S. (2017). Türkiye Endemik Bitkilerinin Coğrafi Dağılışı. Türk Coğrafya Dergisi, 69, 109-120.
Turizm Yazarları Ve Gazetecileri Derneği (TUYED), (2019). www.tuyed.org.tr.(erişim tarihi:20.05.2019)
Tuzlacı, E. (2011). Türkiye'nin Yabani Besin Bitkileri ve Ot Yemekleri. İstanbul: Melisa Matbaacılık.
Urhan, Y., Ege,M-E., Öztürk,B. ve Elgin-Cebe,G. (2016). Türkiye Gıda Bitkileri Veritabanı. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 40(2), 43-57.
Uusiku ,N.P., Oelofse ,A., Duodu ,K.G,. Bester ,M.J. ve Faber, M. (2010). Nutritional Value of Leafy Vegetables of Sub-Saharan Africa And Their Potential Contribution To Human Health: A Review. Journal of Food Composition and Analysis, 23, 499–509.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (6.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş. .
Yılmaz, G. ve Akman, S. (2018). Sürdürülebilir Gastronomi Çerçevesinde Edremit Körfezi Yöresel Mutfakları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 852-872.
Yücel, E. Ve Tunay, M. 2002. Nazilli (Aydın) ve Yöresinde Gıda Olarak Kullanılan Yabancı Otlar. Türkiye Herboloji Dergisi. 5(2), 10-17.
Yücel, E., Tapırdamaz, A., Şengün, İ.Y., Yılmaz, G. ve Ak, A. (2011). Determining the Usage Ways and Nutrient Contents of Some Wild Plants Around Kisecik Town (Karaman/Turkey), Biological Diversity and Conservation, 4(3), 71-82.
Yücel, E., Yücel-Şengün ,İ. ve Çoban, Z. (2012). The Wild Plants Consumed as a Food in Afyonkarahisar/Turkey And Consumption Forms Of These Plants, Biological Diversity and Conservation, 5(2), 95-105.

APA	ceylan f, AKAR ŞAHİNGÖZ S (2019). Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. , 2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
Chicago	ceylan firuze,AKAR ŞAHİNGÖZ Semra Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. (2019): 2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
MLA	ceylan firuze,AKAR ŞAHİNGÖZ Semra Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. , 2019, ss.2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
AMA	ceylan f,AKAR ŞAHİNGÖZ S Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. . 2019; 2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
Vancouver	ceylan f,AKAR ŞAHİNGÖZ S Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. . 2019; 2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
IEEE	ceylan f,AKAR ŞAHİNGÖZ S "Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği." , ss.2204 - 2225, 2019. 10.21325/jotags.2019.468
ISNAD	ceylan, firuze - AKAR ŞAHİNGÖZ, Semra. "Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği". (2019), 2204-2225. https://doi.org/10.21325/jotags.2019.468

APA	ceylan f, AKAR ŞAHİNGÖZ S (2019). Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(3), 2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
Chicago	ceylan firuze,AKAR ŞAHİNGÖZ Semra Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 7, no.3 (2019): 2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
MLA	ceylan firuze,AKAR ŞAHİNGÖZ Semra Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, vol.7, no.3, 2019, ss.2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
AMA	ceylan f,AKAR ŞAHİNGÖZ S Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2019; 7(3): 2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
Vancouver	ceylan f,AKAR ŞAHİNGÖZ S Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2019; 7(3): 2204 - 2225. 10.21325/jotags.2019.468
IEEE	ceylan f,AKAR ŞAHİNGÖZ S "Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7, ss.2204 - 2225, 2019. 10.21325/jotags.2019.468
ISNAD	ceylan, firuze - AKAR ŞAHİNGÖZ, Semra. "Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği". Journal of Tourism and Gastronomy Studies 7/3 (2019), 2204-2225. https://doi.org/10.21325/jotags.2019.468