Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması
Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 10 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5222/SHYD.2019.38039 İndeks Tarihi: 25-06-2020
Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması
Öz: AMAÇ: Bu çalışma, hemşirelerin yönetici hemşirelerinde algıladıkları güç kaynaklarını belirlemeye yönelik bir ölçme aracı geliştirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir.YÖNTEM: Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından literatür doğrultusunda 5’li Likert şeklinde hazırlanan 68 madde ve beş alt boyuttan (karizmatik, zorlayıcı, ödüllendirme, yasal ve uzmanlık) oluşan taslak ölçek kullanılmıştır. Taslak ölçek uzman görüşlerinin değerlendirilmesine sunulmuş ve değerlendirme sonucunda 42 maddelik taslak ölçek veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Taslak ölçek Kocaeli ilinde yer alan bir üniversite, üç Sağlık Bakanlığı hastanesinde görev yapan 546 gönüllü hemşireye uygulanmıştır. Veriler SPSS 21 ve Lisrel 8.51 paket programları aracılığıyla analiz edilmiştir.BULGULAR: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları doğrultusunda doğrulayıcı faktör analizi yapılarak tasarlanan beş faktörlü ölçek yapısı doğrulanmıştır. Elde edilen analiz sonuçlarına göre ‘Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Ölçeği’ beş alt boyut (karizmatik güç, zorlayıcı güç, yasal güç, ödüllendirme gücü ve uzmanlık gücü) ve 35 maddeden oluşmuştur. Ölçek maddelerinin kapsam geçerlik indeksi 0,88-1,00; faktör yükleri 0,31-0,88; madde toplam puan korelasyonları 0,31-0,83 ve alt boyutların Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,77-0,93 arasındadır.SONUÇ: Yönetici hemşirelerde algılanan güç ölçeğinin yapılan geçerlik ve güvenirlik analizleri sonucunda, hemşirelik grubunda geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak kullanılabileceği saptanmıştır
Anahtar Kelime: Nurse Managers’ Perceived Sources of Power: A Scale Development Study
Öz: AIM: This study was carried to develop a measurement tool to determine nurse managers’ perceived sources of power.METHODS: A 5-point Likert-type draft scale consisting of 68 items and 5 sub-dimensions (charismatic, coercive, rewarding, legitimate and expert power) developed by the researcher in line with the literature was used to collect the study data. The draft scale was submitted to the evaluation of experts and after their evaluation, the 42-item draft scale was used as a data collection tool. The draft scale was administered to 546 nurses working at a university hospital and three hospitals affiliated to the Republic of Turkey Ministry of Health in Kocaeli who voluntarily participated in the survey. The data were analyzed with the SPSS 21 and Lisrel 8.51 package programs.RESULTS: The five-factor structure of the scale was confirmed with the confirmatory factor analysis performed in line with the validity and reliability studies. Based on the results of the analysis, the Nurse Managers’ Perceived Power Scale consisted of 5 subscales (charismatic, coercive, reward, legitimate and expert power) and 35 items. The Content Validity Index of the scale items ranged between 0.88 and 1.00, factor loads ranged between 0.31 and 0.88, item-total score correlations ranged between 0.32 and 0.83, and Cronbach’s Alpha reliability coefficients of the subscales ranged between 0.77 and 0.93.CONCLUSION: As a result of the validity and reliability analysis of the Nurse Managers’ Perceived Power Scale, it was determined that it could be used as a valid and reliable scale in the nurse population.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Altındiş, M., Altındiş, S., Saylı, H. (2011). Sağlık profesyonellerinin değişim sürecindeki tutumlarını belirlemeye yönelik bir araştırma. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7:14, 75-93.
- Atlı Özbaş, A., Tel, H. (2013). Hemşirelikte güç ve güçlendirme. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 29:3, 70-78.
- Bachman, J. G., Bowers, D. G., Marcus, P. M. (1968). Bases of supervisory power: A comparative study in five organizational settings. Tannenbaum, A.S. (Ed), Control in Organizations, McGraw-Hill NY, New York, 213-227.
- Başaran, S., Duygulu, S. (2014). Hemşirelikte güç kavramının analizi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 62-73.
- Başaran, S., Duygulu, S. (2015). Turkish nurses’ assessment of their power and the factors that affect it. Journal of Nursing Management, 23: 1039-1049. https://doi.org/10.1111/jonm.12250
- Büyüköztürk, Ş., (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 23. Baskı. Pegem Akademi, Ankara, 133-146.
- Can, A., İbicioğlu, H. (2008). Yönetim ve yöneticilik yönünden üniversite hastanelerinin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13:3, 253-275.
- Coşansu, G. (2014). Verilerin analizi ve yorumlanması. Erdoğan, S., Nahcivan, N., Esin, M.N. (Eds.). Hemşirelikte Araştırma, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 195-226.
- Cruze, D. A. L. M., Pimenta, C. A. M., Pedrosa, M. F. V., Lima, A. F. C., Gaidzinski, R. R. (2009). Nurses’ perception of power regarding their clinical role. Revista Latino-Americana de Enfermagem, 17:2, 234-239. https://doi.org/10.1590/S0104-11692009000200015
- Çakmur, H. (2012). Araştırmalarda ölçme-güvenilirlik-geçerlilik. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11:3, 339-344.
- Çalışkur, A. (2016). Örgütlerde güç olgusu ve gücün kullanımı. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7:1, 29-48.
- Çapık, C. (2014). Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarında doğrulayıcı faktör analizinin kullanımı. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 17:3, 196-205.
- Çimen, M. (2010). Sağlık yönetimi ve sağlık yönetim eğitimi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1:3, 136-139.
- Duygulu, S., Kubilay G. (2008). Yönetici hemşirelerin ve birlikte çalıştıkları hemşirelerin liderliğe ilişkin değerlendirmeleri ve yönetici hemşirelerin sahip oldukları liderlik özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 1-15.
- Erdoğan, B. (1997). Örgütsel güç ve politika. Yönetim, 8:26, 21-31.
- Eren, E. (2015). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. 15. Baskı. Beta Yayınevi, İstanbul, 390-393.
- Erkorkmaz, Ü., Etikan, İ., Demir, O., Özdamar, K., Sanisoğlu, S. Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 33:1, 210-223. https://doi.org/10.5336/medsci.2011-26747
- Erkuş, A. (2016). Psikolojide Ölçme ve Ölçek Geliştirme-I: Temel Kavramlar ve İşlemler, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara, 30-64.
- Esin, N. (2014). Veri toplama yöntem ve araçları & Veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği. Erdoğan, S.,
- Nahcivan, N., Esin, M.N. (Eds.), Hemşirelikte Araştırma, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 195-226.
- French, J., Raven, B. H. (1959). The bases of social power. Cartwright, D. (Ed). Studies in Social Power. Ann Arbor: Institute for Social Research 150-167. http://web.mit.edu/curhan/www/docs/Articles/15341_Readings/Power/French_&_Raven_Studies_Social_ Power_ch9_pp150-167.pdf. (Erişim 27.10.2017).
- Glass, J. F. (1991). Understanding Organizations and The Workplace. Working Paper Series-227. http://digitalassets.lib.berkeley.edu/irle/ucb/text/irla0428.pdf (Erişim 27.10.2017).
- Goncalves, M. (2013). Leadership styles: The power to influence others. International Journal of Business and Social Science, 4:4, 1-3.
- Gümüş, Z. (2017). Sağlık Sektöründe Liderlik, Hayat Yayın Grubu, İstanbul, 31-33. Harrington, D. (2009). Confirmatory Factor Analysis, Oxford University Press, New York, 61-89.
- Kaftancıoğlu, Ü. (2004). Yönetici Hemşirelerin Hemşirelerde Kullandıkları Güç Tarzları. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
- İstanbul. Kantek, F., Gezer, N. (2006). Hemşirelerin güç kullanımı. Hastane Yönetimi, 10, 37-40
- Karakoç, F. Y., Dönmez, L. (2014). Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası, 40, 39-49. https://doi.org/10.25282/ted.228738
- Kasal, Ö. (2010). Yönetici Hemşirelerin Kullandıkları Güç Tarzlarının Hemşireler Tarafından Algılanışı. Yüksek Lisans Tezi.İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
- Korkmaz, G., Abaan, S. (2005). Servis sorumlu hemşireleri yöneticilerindeki algıladıkları güç tipleri ve tercihleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 26-42.
- Kubilay, G. (2004). Veri toplama yöntem teknik ve araçları. 3. Baskı. Erefe, İ. (Ed.). Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemler, Odak Ofset, Ankara, 139-167.
- Lo, M. C., Ramayah, T. (2011). The multi-dimensional nature of power bases in a non-western context: The case of Malaysia. Journal of Management Research, 11:2, 99-111.
- Nesler, M. S., Aguinis, H., Quigley, B. M., Lee, S., Tedeschi, J. T. (1999). The development and validation of a scale measuring global social power based on French Raven’s power taxonomy. Journal of Applied Social Psychology, 29:4, 750-771. https://doi.org/10.1111/j.1559-1816.1999.tb02022.x
- Rahim, M. A. (1988). The development of a leader power inventory. Multivariate Behavioral Research, 23:4, 491- 503. https://doi.org/10.1207/s15327906mbr2304_6
- Raven, B. H. (2008). The bases of power and the power/interaction model of interpersonal influence. Analyses of Social Issues and Public Policy, 8:1, 1-22. https://doi.org/10.1111/j.1530-2415.2008.00159.x
- Schermerhorn, J. R., Hunt, J. G., Osborn, R. N. (2010). Organizational Behaviour. 11. Edition. John Wiley & Sons, Inc., USA, 278-288.
- Schriesheim, C. A., Hinkin, T. R., Podsakoff, P. M. (1991). Can ipsative and single-item measures produce erroneous results in field studies of French and Raven’s (1959) five bases of power? An empirical investigation. Journal of Applied Psychology, 76:1, 106-114. https://doi.org/10.1037/0021-9010.76.1.106
- Sungurlu, M. (1994). Güç Tarzları ve Organizasyona Bağlılık. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları, Cem Ofset, Ankara, 12-18.
- Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. 5. Baskı. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 16-58.
- Tezbaşaran, A. (2008). Likert Tipi Ölçek Hazırlama Kılavuzu Üçüncü sürüm e-kitap., https://www.academia. edu/1288035/Likert_Tipi_%C3%96l%C3%A7ek_Haz%C4%B1rlama_K%C4%B1lavuzu (Erişim 30.10.2017).
- Trus, M., Martinkenas, A., Suominen, T. (2017). International nursing: How much power do nurse managers have?. Nurse Administration Quaterly, 41:4, 337-345. https://doi.org/10.1097/NAQ.0000000000000247
- Turhan, B. (1998). Yönetici Hemşirelerin Kullandıkları Güç Tarzlarının Astları Tarafından Algılanması ve Organizasyona Bağlılığın İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
- Ural, A., Kılıç. İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. 2. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara, 279- 293.
- Vatan, F., Dursun Engin, M., Alasik, E. (2015). The nurse managers’ power usage in Turkey. Anthropologist, 21:3, 528-534. https://doi.org/10.1080/09720073.2015.11891843
- Viinikainen, S., Asikainen, P., Sieloff, C., Helminen, M., Suominen, T. (2015). Is the first-line nursing managers’ power congruent with that of the nursing group?. Nordic Journal of Nursing Research, 35:1, 3-9. https://doi.org/10.1177/0107408314560324
- Yurdugül, H. (2005). Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği için Kapsam Geçerlik İndekslerinin Kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. http://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul/3/indir/PamukkaleBildiri.pdf. (Erişim 30.10.2017).
- Zafer, D. (2008). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Kullandıkları Örgütsel Güç Kaynaklarına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
| APA | KARADAŞ A, Yıldırım A (2019). Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. , 1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| Chicago | KARADAŞ Ayşe,Yıldırım Aytolan Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. (2019): 1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| MLA | KARADAŞ Ayşe,Yıldırım Aytolan Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. , 2019, ss.1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| AMA | KARADAŞ A,Yıldırım A Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. . 2019; 1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| Vancouver | KARADAŞ A,Yıldırım A Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. . 2019; 1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| IEEE | KARADAŞ A,Yıldırım A "Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması." , ss.1 - 10, 2019. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| ISNAD | KARADAŞ, Ayşe - Yıldırım, Aytolan. "Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması". (2019), 1-10. https://doi.org/10.5222/SHYD.2019.38039 |
| APA | KARADAŞ A, Yıldırım A (2019). Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 6(1), 1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| Chicago | KARADAŞ Ayşe,Yıldırım Aytolan Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 6, no.1 (2019): 1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| MLA | KARADAŞ Ayşe,Yıldırım Aytolan Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.6, no.1, 2019, ss.1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| AMA | KARADAŞ A,Yıldırım A Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2019; 6(1): 1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| Vancouver | KARADAŞ A,Yıldırım A Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2019; 6(1): 1 - 10. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| IEEE | KARADAŞ A,Yıldırım A "Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 6, ss.1 - 10, 2019. 10.5222/SHYD.2019.38039 |
| ISNAD | KARADAŞ, Ayşe - Yıldırım, Aytolan. "Yönetici Hemşirelerde Algılanan Güç Kaynağı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 6/1 (2019), 1-10. https://doi.org/10.5222/SHYD.2019.38039 |
