Yıl: 2019 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 701 - 726 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30831/akukeg.453716 İndeks Tarihi: 19-01-2021

Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları

Öz:
Bu araştırmanın amacı; öğretmenlerin okul, okul yöneticisi ve öğrenci velisi kavramlarına ilişkin algılarınımetaforlar aracılığıyla belirlemektir. Okul, okul yöneticisi ve öğrenci velisi kavramlarının iç içe geçmiş ve birbiriyleilişkili oldukları düşüncesinden hareketle her bir kavram için üretilen mecazlar yoluyla bütüncül değerlendirmeleryapmak amaçlanmıştır. Bu araştırma, nitel araştırma yöntemleri arasında yer alan olgu bilim (fenomenoloji)deseninde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim öğretim yılında Elazığ İl Milli EğitimMüdürlüğü’ne bağlı ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada rastgeleörnekleme yöntemiyle 40 öğretmene ulaşılmıştır. Araştırma verileri, çalışma grubundan “Okul …gibidir. Çünkü…”,“Okul yöneticisi …gibidir. Çünkü…” ve “Öğrenci velisi …gibidir. Çünkü…” şeklinde verilen cümlelerdeki boşbırakılan yerleri tamamlamaları ile elde edilmiştir. Veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Öğretmenlerinmetafor ifadeleri temalara ayrıldığında, okul kavramı ile ilgili yaşam alanı olarak okul; okul yöneticisi kavramı ileilgili lider olarak okul yöneticisi ve öğrenci velisi kavramı ile ilgili ana unsur olarak öğrenci velisi algısının yüksekolduğu görülmektedir.
Anahtar Kelime:

Metaphorical Perceptions of Teachers towards School, School Manager and Student’s Parents

Öz:
The purpose of this study is to determine teachers’ perceptions regarding the concepts of school, school manager and student’s parents by means of metaphors. The study also aims to make holistic evaluations through the metaphors produced for each concept, with the idea that school, school manager and student-parents concepts are intertwined and interrelated. This research was carried out in a phenomenological pattern which is one of the qualitative research methods. The study group was composed of primary, secondary and high school teachers affiliated to Elazığ Provincial National Education Directorate in the academic year of 2017-2018. In the research 40 teachers were reached with the method of random sampling. The research data was obtained from the study group by completing the blanks in the sentences given in the form of "School is like…. Because ... ", "School manager is like…... Because ... " and "Student’s parents are like ... Because ... " The data were analyzed by content analysis method. When the metaphorical expressions of the teachers were divided into the themes, the study indicated that the perceptions regarding school as a living space related to the school concept; school manager as a leader related to the concept of the school manager and student’s parents as a main component related to student’s parents was high.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Açıkalın, A., & Turan S. (2015). Bir anlam köprüsü inşa etme aracı olarak okullarda etkili iletişim. (2. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Ada, Ş., & Küçükali R. (2009). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Ada, S., & Baysal Z. N. (2010). Türk eğitim sistemi ve etkili okul yönetimi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Akan, D., Yalçın, S., & Yıldırım, İ. (2014). Okul müdürü kavramına ilişkin öğretmenlerin metaforik algıları. İlköğretim Online, 13(1), 169-179.
  • Akın Kösterelioğlu, M. (2014). Öğretmen adaylarının okul yöneticisi kavramına ilişkin metaforik algıları. Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 6(3), 115-133.
  • Aslan, B., & Yıldırım, N. (2004). Okul yöneticisinden beklentiler. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 1-15.
  • Aydın, İ. H. (2006). Bir felsefî metafor “yolda olmak”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 6(1), 9-22.
  • Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar (mecazlar) yardımıyla analizi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Aytaç, T. (2012). Okul vizyonu nedir nasıl geliştirilir? In C. Elma & K. Demir (Eds.), Yönetimde çağdaş yaklaşımlar uygulamalar ve sorunlar (ss. 1-16). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Aziz, A. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri ve teknikleri. (6. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Başaran, İ. E. (2007). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Ekinoks Eğitim Danışmanlık.
  • Bozkurt, E. (2017). Okul çevre ilişkileri ve okula toplumsal katılım. In A. Üstün & A. Bayar (Eds.), Son değişikliklerle Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi (ss. 185-197). Ankara: Pegem Akademi.
  • Can, N. (2018). Okul yönetiminde rol oynayan öğeler. In N. Can (Ed.), Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi (ss. 177-206). Ankara: Pegem Akademi.
  • Carneiro, P. (2008). Equality of opportunity and educational achievement in Portugal. Portuguese Economic Journal, 7(1), 17-41.
  • Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 3-13.
  • Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri desen ve analiz (A. Aypay, Çeviri Editörü). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Çanak, M. (2013). Öğretmenlerin “öğrenci velisi” kavramına yönelik geliştirdikleri metaforlar. OPUS-Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(4), 137-156.
  • Çelenk, S. (2003). Okul aile işbirliği ile okuduğunu anlama başarısı arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 33-39.
  • Çiçek Sağlam, A. (2016). Okul örgütü ve yönetimi. In H. B. Memduhoğlu & K. Yılmaz (Eds.), Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. (ss. 159-190). Ankara: Pegem Akademi.
  • Çobanoğlu, N., & Gökalp, S. (2015). Öğretmen adaylarının okul müdürüne ilişkin metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 279-295.
  • Demir, C. E. (2007). Metaphors as a reflection of middle school students' perceptions of school: A cross-cultural analysis. Educational Research and Evaluation, 13(2), 89- 107.
  • Doğan, D. (2014). Öğretmen adaylarının perspektifinden okul kavramının metaforlarla analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 361-382.
  • Döş, İ. (2011). Okul paydaşlarının metaforlar yardımıyla okul örgütlerini algılama biçimlerinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
  • Epstein, J. L. (2001). Building bridges of home, school, and community: the importance of design. Journal of Education for Students Placed At Risk, 6(1-2), 161-168.
  • Erden, M. (2009). Eğitim bilimlerine giriş. (3. Baskı). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • Göksoy, S. (2018). Okul çevre ilişkileri. In N. Can (Ed.), Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi (ss. 319-340). Ankara: Pegem Akademi.
  • Inbar, D. E. (1996). The free educational prison: metaphors and images. Educational Research, 38(1), 77-92. doi: 10.1080/0013188960380106
  • Kızıltepe, Z. (2015). İçerik analizi. In F. N. Seggie & Y. Bayyurt (Eds.), Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları (ss. 253-266). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Koç, E. S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-72.
  • Küçükahmet, L. (2003). Bir meslek olarak öğretmenlik. In L. Küçükahmet (Ed.), Öğretmenlik mesleğine giriş (ss.1-26). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
  • Linn, G. B., Sherman, R., & Gill, P. B. (2007). Making meaning of educational leadership: The principalship in metaphor. NASSP Bulletin, 91(2), 161-171.
  • Mayring, P. (2011). Nitel sosyal araştırmaya giriş: Nitel düşünce için bir rehber. (A. Gümüş ve M. S. Durgun, Çev.). Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
  • MEB. (2012). Milli Eğitim Bakanlığı Okul-Aile Birliği Yönetmeliği. Erişim tarihi: 27.03.2018, http://mevzuat.meb.gov.tr/html/okulailebirligi/okulaile.html.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Nas, E., & Sak, R. (2018). Okul psikolojik danışmanlarının velilere ilişkin algıları: Bir metafor çalışması. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 59-75.
  • Neslitürk, S., Çamlıbel-Çakmak, Ö., & Asar, H. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin “veli” kavramına ilişkin metaforik algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 679-712.
  • Oktay, A. (2007). Eğitimin temel kavramları ve eğitim düşüncesinin tarihsel gelişimi. In A. Oktay (Ed.), Eğitim bilimine giriş (ss. 1-24). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Özdemir, S., & Akkaya, E. (2013). Genel lise öğrenci ve öğretmenlerinin okul ve ideal okul algılarının metafor yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 19(2), 295-322.
  • Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 14(3), 459-496.
  • Sarıtaş, M. (2001). Sınıf yönetimi ve disiplinle ilgili kurallar geliştirme ve uygulama. L. Küçükahmet (Ed.), Sınıf yönetiminde yeni yaklaşımlar. (s. 47-90, 2. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Sergiovanni, T. J. (1984). Leadership and excellence in schooling. Educational Leadership, 41(5), 4-13.
  • Sezgin, F. (2009). Okul yöneticisi ve liderlik. In S. Özdemir (Ed.), Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi (ss. 77-108). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Sezgin, F. (2013). Sosyal bir sistem olarak okul. In S. Özdemir (Ed.), Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama (ss. 63-100). Ankara: Pegem Akademi.
  • Şimşek, A. (2012). Araştırma modelleri. In A. Şimşek (Ed.), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (ss. 80-107). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Şirin, H. (2009). Okul ve özellikleri. In S. Özdemir (Ed.), Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi (ss. 49-76). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Şişman M. (2015). Toplumsal bir aktör müsünüz? In A. Açıkalın, M. Şişman, & S. Turan (Eds.), Bir insan olarak okul müdürü (ss. 36-50). Ankara: Pegem Akademi.
  • Turan S. (2015). İşini bil okuluna sahip ol. In A. Açıkalın, M. Şişman, & S. Turan (Eds.), Bir insan olarak okul müdürü (ss. 73-94). Ankara: Pegem Akademi.
  • Tuzcuoğlu, N. (2007). Türk milli eğitiminde okul destek sistemleri. In A. Oktay (Ed.), Eğitim bilimine giriş (ss. 249-276). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Türkmen, Ş. (2005). Okullarda yönetim etkinlikleri. (2. Baskı). Ankara: Alp Yayınevi.
  • Ünal, A., Yıldırım, A., & Çelik, M. (2010). İlköğretim okulu müdür ve öğretmenlerinin velilere ilişkin algılarının analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 261-272.
  • Yalçın, M., & Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Journal of Teacher Education and Educators, 1(2), 229-256.
  • Yılmaz, E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
APA Özdemir T, orhan m (2019). Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. , 701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
Chicago Özdemir Tuncay Yavuz,orhan mustafa Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. (2019): 701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
MLA Özdemir Tuncay Yavuz,orhan mustafa Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. , 2019, ss.701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
AMA Özdemir T,orhan m Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. . 2019; 701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
Vancouver Özdemir T,orhan m Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. . 2019; 701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
IEEE Özdemir T,orhan m "Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları." , ss.701 - 726, 2019. 10.30831/akukeg.453716
ISNAD Özdemir, Tuncay Yavuz - orhan, mustafa. "Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları". (2019), 701-726. https://doi.org/10.30831/akukeg.453716
APA Özdemir T, orhan m (2019). Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(2), 701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
Chicago Özdemir Tuncay Yavuz,orhan mustafa Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi 12, no.2 (2019): 701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
MLA Özdemir Tuncay Yavuz,orhan mustafa Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, vol.12, no.2, 2019, ss.701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
AMA Özdemir T,orhan m Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 2019; 12(2): 701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
Vancouver Özdemir T,orhan m Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi. 2019; 12(2): 701 - 726. 10.30831/akukeg.453716
IEEE Özdemir T,orhan m "Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları." Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12, ss.701 - 726, 2019. 10.30831/akukeg.453716
ISNAD Özdemir, Tuncay Yavuz - orhan, mustafa. "Öğretmenlerin Okul, Okul Yöneticisi ve Öğrenci Velisi Kavramlarına Yönelik Metaforik Algıları". Kuramsal Eğitimbilim Dergisi 12/2 (2019), 701-726. https://doi.org/10.30831/akukeg.453716