ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Yıl: 2023 Cilt: 13 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1786 - 1798 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24315/tred.1250846 İndeks Tarihi: 18-10-2023
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Öz: Araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ile kelime hazinesi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Okuma alışkanlığı olan ve olmayan ortaokul öğrencilerinin kelime hazinesinin karşılaştırılmasıdır. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın örneklemini Yozgat ili Sorgun ilçe merkezinde 2022 yılı mayıs ayında bir devlet okulunun 176 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının tespiti amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı E-Okul sisteminden okudukları kitap sayısı belirlenmiştir. Öğrencilerin kelime hazinelerini tespit etmek amacıyla, öğrencilere aile konulu bir kompozisyon yazdırılmıştır. Ardından Simple Concordance Program 4.07 kullanılarak bu kompozisyon içinde kaç farklı kelime kullanıldığı tespit edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 20 paket programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul kız öğrencilerinin ortalama 26,23 tane; erkek öğrencilerin ise ortalama 16,45 tane kitap okudukları belirlenmiştir. Ortaokul öğrencilerinin ortalama kitap okuma sayısı 21,34 olarak tespit edilmiştir. Kitap okuma alışkanlığı olan öğrenci grubundakilerin kompozisyonlarında toplam ortalama 154,53 kelime kullandıkları belirlenmiştir. Kitap okuma alışkanlığı olmayan öğrencilerin toplam ortalama 141,65 kelime kullandıkları belirlenmiştir. Kitap okuma alışkanlığı olan öğrenci gurubundakilerin kompozisyonlarında farklı ortalama 108,59 kelime kullandıkları tespit edilmiştir. Kitap okuma alışkanlığı olmayan öğrencilerin farklı ortalama 98,01 kelime kullandıkları görülmüştür. Ortaokul öğrencilerinden kitap okuma alışkanlığı olanların kullandığı farklı kelime sayısının, kitap okuma alışkanlığı olmayan öğrencilerin farklı kelime sayısından fazla olduğu tespit edilmiştir (108,59>98,01). Ancak kitap okuma alışkanlığı ile öğrencilerin kompozisyonlarda kullandıkları farklı kelime sayısı arasında anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna varılmıştır (t(174)=1,24; p>0,05). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma sayısı ile kelime hazinesi arasında (r=0,133; p>0,05) anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır.
Anahtar Kelime: RELATIONSHIP BETWEEN SECONDARY SCHOOL STUDENTS' READING HABITS AND VOCABULARY
Öz: The aim of the research is to examine the relationship between secondary school students' reading habits and vocabulary. It is a comparison of the vocabulary of secondary school students with and without reading habits. The research was carried out with the relational survey method, one of the quantitative research methods. The sample of the study consists of 176 secondary school students of a public school in the city center of Sorgun in Yozgat province in May 2022. In the study, the number of books read by the Ministry of National Education E-School system was determined in order to determine the reading habits of secondary school students. In order to determine the students' vocabulary, a composition on family was written to the students. Then, using Simple Concordance Program 4.07, it was determined how many different words were used in this composition. SPSS 20 package program was used in the analysis of the data. As a result of the research, an average of 26.23 middle school female students; It was determined that male students read an average of 16.45 books. The average number of reading books by secondary school students was determined as 21.34. It was determined that the students who have the habit of reading books used a total of 154.53 words in their compositions. It was determined that the students who did not have the habit of reading books used a total of 141.65 words. It has been determined that the students in the student group who have the habit of reading books use different 108.59 words in their compositions. It has been observed that students who do not have the habit of reading books use different 98.01 words. It has been determined that the number of different words used by the secondary school students who have the habit of reading books is higher than the number of different words used by the students who do not have the habit of reading books (108.59>98.01). However, it was concluded that there was no significant difference between the habit of reading books and the number of different words used by the students in the compositions (t(174)=1.24; p>0.05). There is no significant relationship between the number of secondary school students reading books and their vocabulary (r=0.133; p>0.05).
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, E. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığı ve yazma tutumları ile Türkçe dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Bakış Dergisi, (54), 469-483.
- Ary, D., Jacobs, L.C. ve Sorensen, C. (2010). Introduction to research in education (eighth edition). Belmont: Nelson Education, Ltd.
- Aydoğdu, H. (2020). Okuma alışkanlığı ve okul kütüphanelerinin bireysel gelişime etkisi üzerine bir değerlendirme. Millî Eğitim Dergisi, 49 (225), 201-226. Bamberger, R. (1990). Okuma alışkanlığını geliştirme. (Çeviren: Bengü Çapar). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Baş, B. (2013). Ahmet Midhat Efendi'nin kelime hazinesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(2), 75-83. DOI: 10.16916/aded.16009
- Bayat, N. ve Çetinkaya, G. (2018). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve tercihleri. İlköğretim Online, 17(2), 984-1001. DOI: 10.17051/ilkonline.2018.419349
- Berkant, H. G. ve Tüzer, A. (2017). Sekizinci sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlıkları ve sayısal ders başarılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 171-190.
- Beyreli L., Çetindağ, Z. ve Celepoğlu, A. (2017). Yazılı ve sözlü anlatım (9. baskı). Ankara: Pegem Akademi. Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı (17. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Calp, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları: Ağrı il örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(4), 897-924.
- Campbell, D. T. ve Stanley, J. C. (1963). Experimental and quasi-experimental designs for research on teaching. In N. L. Gage (Ed.), Handbook of research on teaching içinde (s. 171-246). Chicago, IL: Rand McNally.
- Can, R., Türkyılmaz, M. ve Karadeniz, A. (2010). Ergenlik dönemi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21.
- Cesur, O. (2005). (Kastamonu ilinde bir inceleme) pansiyonlu ilköğretim okulu öğrencileri üzerinde kelime serveti araştırması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu. 1795
- Creswell, J. W. (2014). Research design: qualitative, quantitative, and mixed method approaches. London: SAGE Publications.
- Çıplak, M. (2005). Uşak merkez ilköğretim 5., 8. ve 11. sınıfların yazılı kelime hazinesinin belirlenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
- Deniz, E. (2015). Ortaokul öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıkları. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 3(2), 46-64.
- Doğanay, H. (2001). Halk kütüphanelerinin okuma alışkanlığındaki rolü ve önemi. Türk Kütüphaneciliği, 15(1), 40-44.
- Dökmen, Ü. (1990). Lise ve üniversite öğrencilerinin okuma becerileri, ilgileri, okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23(2), 395-418.
- Dökmen, Ü. (1994). Okuma becerisi, ilgisi ve alışkanlığı üzerine psiko-sosyal bir araştırma. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara.
- Ercan, Z. G. ve Biçer, A. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının okuma alışkanlığına etkileyen faktörlerin incelenmesi (Trakya Üniversitesi örneği). Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 42-55.
- Erdem, İ. ve Altunkaya, H. (2013). Silivri ceza infaz kurumları yerleşkesinde bulunan açık öğretim ortaokulu öğrencisi hükümlü ve tutukluların okuma alışkanlıkları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 453-489.
- Field, A. P. (2009). Discovering statistics using SPSS (3rd edition). London: Sage Publications.
- Gallik, J. D. (1999). Do they read for pleasure? Recreational reading habits of college students. Journal ofnAdolescent & Adult Literacy, 42(6), 480-489.
- Gambrell, L. B. (2015). Getting students hooked on the reading habit. The Reading Teacher, 69(3), 259- 263. DOI: 10.1002/trtr.1423
- Göktaş, Ö. ve Gürbüztürk, O. (2012). Okuduğunu anlama becerisinin ilköğretim ikinci kademe matematik dersindeki akademik başarıya etkisi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 2(4), 52-66.
- Gudakovska, I. (1996). Students’ reading habits in Latvia. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 40(1), 64-68.
- Gültekin, G. ve Şahin, A. (2022). Z kuşağının okuma tercihleri. Avrasya Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 6(1), 29-45.
- Güney, N., Aytan, T., Kaygana, M. ve Şahin, E. Y. (2014). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin okuduğu kitap sayısı ile akademik başarıları arasındaki ilişki üzerine bir değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 151-165.
- Hopper, R. (2005). What are teenagers reading? Adolescent fiction reading habits and reading choices. Literacy, 39(3), 113-120. DOI: 10.1111/j.1467-9345.2005.00409.x
- Hughes Hassell, S. ve Rodge, P. (2007). The leisure reading habits of urban adolescents. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 51(1), 22-33. DOI: 10.1598/JAAL.51.1.3
- Karadağ, Ö. (2018). Dil eğitimi araştırmaları için bir değişken önerisi: kelime hazinesi katsayısı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 532-537. DOI: 10.16916/aded.372078
- Karatay, H. (2007). Kelime öğretimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153. Karatay,
- H., Külah, E. ve Kaya, S. (2020). Okuma alışkanlığını geliştirme yöntem, teknik ve modelleri. Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 8(1), 89-107. DOI: 10.35233/oyea.707967
- Kurudayıoğlu, M. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir değerlendirme. Education Sciences, 6(2), 1797-1808.
- Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2005). Kelime hazinesi çalışmaları açısından kelime kavramı üzerine bir değerlendirme. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 293-307.
- Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2006). Ortak kelime hazinesi kazandırmada ilköğretim sekizinci sınıf Türkçe ders kitaplarının durumu. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 335- 343.
- Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2010). 2005 Türkçe programına göre hazırlanmış ilköğretim birinci kademe Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 423-436.
- Kurulgan, M. ve Çekerol, G. S. (2008). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 237–258.
- Laufer, B. ve Goldstein, Z. (2004). Testing vocabulary knowledge: size, strength, and computer adaptiveness. Language learning, 54(3), 399-436. DOI: 10.1111/j.0023-8333.2004.00260.x 1796
- Leppänen, U., Aunola, K. ve Nurmi, J. E. (2005). Beginning readers' reading performance and reading habits. Journal of Research in Reading, 28(4), 383-399. DOI: 10.1111/j.1467-9817.2005.00281.x
- Memiş, M. R. (2018). Kelime hazinesi ve yabancı dilde kelime öğretimi üzerine. Turkish Studies Educational Sciences, 13(19), 1273-1289. DOI: 10.7827/TurkishStudies.13857
- Mert, E. L. (2014). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma ilgi düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 9(3), 959-968.
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2019). Türkçe dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. sınıflar). Ankara.
- Morra, S. ve Camba, R. (2009). Vocabulary learning in primary school children: working memory and long-term memory components. Journal of Experimental Child Psychology, 104(2), 156-178. DOI: 10.1016/j.jecp.2009.03.007
- Muijs, D. (2004). Doing quantitative research in education with Spss. London: Sage Publications Ltd.
- Odabaş, H., Odabaş, Z. Y. ve Polat, C. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı: Ankara Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465.
- Ogunrombi, S. A. ve Adio, G. (1995). Factors affecting the reading habits of secondary school students. Library Review, 44(4), 50-56.
- Özbay, M. (2014). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
- Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe eğitiminde kelime hazinesinin önemi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 30-45.
- Özbay, M., Büyükikiz, K. K. ve Uyar, Y. (2011). İlköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin yazılı anlatımlarındaki kelime hazineleri üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 149-173.
- Selvi, I. İ. (1998). Okuma alışkanlığı. Kütüphanecilik Dergisi, (4), 165-177.
- Stanovich, K. E. (1986). Matthew effects in reading: some consequences of individual differences in the acquisition of literacy. Reading Research Quarterly, 21(4), 360- 407.
- Susar Kırmızı, F. (2008). Türkçe öğretiminde yaratıcı drama yönteminin tutum ve okuduğunu anlama stratejileri üzerine etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (23), 95-109.
- Şahin, A. (2009). İlköğretim 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıklarının sosyo-ekonomik düzeylerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 215-232.
- Şahin, A. (2012). İlköğretim 4 ve 5. sınıf öğrencilerinin kitap okuma alışkanlıklarının sosyo-ekonomik düzeylerine göre incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 367-388.
- Tanju, H. (2010). Çocuklarda kitap okuma alışkanlığına genel bir bakış. Aile ve Toplum, 6(22), 30-39. Türk Dil Kurumu (TDK) (2003). Gramer terimleri sözlüğü. https://sozluk.gov.tr/
- Ünal, E. (2010). An analysis of the reading attitudes of elementary school fourth and fifth grade students. The New Educational Review, 22(3-4), 117-127.
- Ünal, E. (2017). The reading skill prediction levels of the opportunities that the Turkish students have at home according to 2015 pisa results. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 1342- 1356.
- Ünsal, H. (2005). Afyon (merkez) ilköğretim 5., 8. ve ortaöğretim 11. sınıf öğrencilerinin konuşma becerisinde geçen aktif kelimelerin tespiti (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
- Yaman, H. ve Süğümlü, Ü. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin ders dışı kitap okuma alışkanlıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 291-306.
- Yıldız, C. ve Okur, A. (2010). İlköğretim okullarındaki okuma etkinliklerinde göz ardı edilen bir konu: sözcük öğretimi, Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 753-773.
- Yıldız, M. ve Akyol, H. (2011). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama, okuma motivasyonu ve okuma alışkanlıkları arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 793-815.
- Yılmaz, B. (1993). Okuma alışkanlığında halk kütüphanelerinin rolü. Kütüphaneler Genel Müdürlüğü, Ankara.
| APA | ERKUŞ E, BABAYİĞİT Ö (2023). ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. , 1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| Chicago | ERKUŞ Ercan,BABAYİĞİT Özgür ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. (2023): 1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| MLA | ERKUŞ Ercan,BABAYİĞİT Özgür ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. , 2023, ss.1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| AMA | ERKUŞ E,BABAYİĞİT Ö ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. . 2023; 1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| Vancouver | ERKUŞ E,BABAYİĞİT Ö ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. . 2023; 1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| IEEE | ERKUŞ E,BABAYİĞİT Ö "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ." , ss.1786 - 1798, 2023. 10.24315/tred.1250846 |
| ISNAD | ERKUŞ, Ercan - BABAYİĞİT, Özgür. "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ". (2023), 1786-1798. https://doi.org/10.24315/tred.1250846 |
| APA | ERKUŞ E, BABAYİĞİT Ö (2023). ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Trakya Eğitim Dergisi, 13(3), 1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| Chicago | ERKUŞ Ercan,BABAYİĞİT Özgür ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Trakya Eğitim Dergisi 13, no.3 (2023): 1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| MLA | ERKUŞ Ercan,BABAYİĞİT Özgür ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Trakya Eğitim Dergisi, vol.13, no.3, 2023, ss.1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| AMA | ERKUŞ E,BABAYİĞİT Ö ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Trakya Eğitim Dergisi. 2023; 13(3): 1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| Vancouver | ERKUŞ E,BABAYİĞİT Ö ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ. Trakya Eğitim Dergisi. 2023; 13(3): 1786 - 1798. 10.24315/tred.1250846 |
| IEEE | ERKUŞ E,BABAYİĞİT Ö "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ." Trakya Eğitim Dergisi, 13, ss.1786 - 1798, 2023. 10.24315/tred.1250846 |
| ISNAD | ERKUŞ, Ercan - BABAYİĞİT, Özgür. "ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN OKUMA ALIŞKANLIKLARI İLE KELİME HAZİNELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ". Trakya Eğitim Dergisi 13/3 (2023), 1786-1798. https://doi.org/10.24315/tred.1250846 |
