Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği)

NALAN AKKUZU GÜVEN, (Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi, Kimya Eğitimi Bölümü, İzmir, Türkiye)
Hüsamettin AKÇAY (Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
9 0
Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2195 - 2216 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği)

Öz:
Bu araştırmada geliştirilen kimya öz yeterlik ölçeğinin doğrulayıcı faktör analizi yapılmakta ve öğretmen adaylarının kimya öğretimine yönelik öz yeterlik inançları bazı demografik özellikler açısından incelenmektedir. Çalışma, 2008-2010 akademik yılları arasında Dokuz Eylül Üniversitesi’nde kimya öğretmenliği bölümünde okuyan öğretmen adayları ile yapılmıştır. Ölçek, ilk olarak, geçerlik ve güvenirlik çalışması için 123 öğretmen adayına uygulanmıştır. Öğretmen adaylarının kimya öğretimine yönelik öz yeterlik inanç düzeylerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, mezun olduğu okul türü ve ders verme miktarı değişkenlerinin etkilerini araştırmak amacıyla da kimya öğretmenliği programında okuyan 116 öğretmen adayına uygulanmıştır. Kimya öz yeterlik ölçeğinin iki faktörlü yapıya uyumunun sınanması amacıyla LISREL 8,71 istatistiksel programı ile doğrulayıcı faktör analizi yapılarak uyum indeksleri incelenmiştir. Bağımsız t-testi ile cinsiyet faktörünün etkisi ve ANOVA t-testleri kullanılarak sınıf düzeyi, mezun olduğu okul türü ve ders verme miktarı ile kimya öğretimine yönelik öz yeterlik inanç düzeyleri arasında anlamlı bir fark olup olmadığı araştırılmıştır. İki faktörlü yapıya sahip ölçeğin uyum indeks değerleri yüksek çıkmış olup iki faktörlü yapıyı doğruladığını ve demografik özelliklere göre bakıldığında ise kimya öğretmen adaylarında cinsiyet faktöründe anlamlı bir fark çıkmazken mezun oldukları okul türünde Anadolu öğretmen lisesi ve Anadolu Lisesi çıkışlı olanların lehine bir sonuç çıkmıştır. Aynı şekilde ders verme süresi fazla olan öğretmen adayında kimyanın öğretimine yönelik öz yeterlik inançları daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

Examination of the self-efficacy beliefs of prospective chemistry teachers in terms of different variables (The sample of dokuz eylul university)

Öz:
This research was conducted to adapt the chemistry self efficacy belief (CSEB) scale using Confirmatory Factor Analysis (CFI) and to examine pre service teachers’ CSEB in terms of some demographic features. This descriptive study was carried out Dokuz Eylul University in 2008-2010 academic years. Firstly, for validity and reliability, the scale was administered to 123 prospective chemistry teachers. In order to determine CSEB according to some variables which are gender, class level, type of high school, and giving lecture, the scale was implemented 116 prospective chemistry teachers. LISREL 8,71 and SPSS statistical programs were utilized to analyze the collected data. It was confirmed whether CSEB scale has two factors or not by calculating fit indexes. Independent and ANOVA t-tests were used to outline if there was a significant difference between self efficacies of prospective teachers according to gender, class level, type of high school and giving lecture. The results of confirmatory factor analysis showed that fit indexes values were found high and verified structure of the scale with two factors. According to the results of second research question, there was no significant difference between gender and class levels, but there was a significant difference between type of high school in favor of Anatolian teacher high school.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akbaş, A. ve Çelikkaleli, Ö. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz yeterlik inançlarının cinsiyet, öğrenim türü ve üniversitelerine göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 98-110.
  • Akkoyunlu, B. ve Orhan F. (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2 (3), 86-93.
  • Alpar, R. (2003). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemlere giriş 1 (2. bs). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Altunçekiç, A., Yaman, S. ve Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma ( Kastamonu İli Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (1), 93-102.
  • Anderman, E. M., & Young, A. J. (1994). Motivation and strategy use in science: Individual differences and classroom effects. Journal of Research in Science Teaching, 31 (8), 811-831.
  • Andre, T., Whigham, M., Hendrickson, A., & Chambers, S. (1999). Competency beliefs, positive affect and gender stereotypes of elementary students and their parents about science versus other school subjects. Journal of Research in Science Teaching, 36 (6),719-747.
  • Ashton, P. T., & Webb, R. (1982, March). Teachers' sense of efficacy: Toward an ecological model. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, New York.
  • Bandura, A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
  • Bandura, A. (1986). Social foundation of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
  • Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behavior (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Press.
  • Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
  • Berman, P., & McLaughlin, M. W. (1977). Federal programs supporting educational change (vol. Ill, vol. IV Factors affecting implementation and continuation). Santa Monica, CA: Rand.
  • Bıkmaz, F. H. (2004). Sınıf öğretmenlerinin fen öğretiminde öz yeterlilik inancı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 161,172-180.
  • Bijjnd, B. R„ 8? Wilkins J. L. M. (2007). Using self-efficacy as a construct for evaluating science and mathematics methods courses. Journal of Science Teacher Education, 18,297-317.
  • Brooker, R., & Service, M. (1999). Context for teacher education: An Australien alternative. Journal of Education for Teaching, 25 (2), 151-167.
  • Büyükduman, F. İ. (2006). İngilizce öğretmen adaylarının ingilizce ve öğretmenlik becerilerine ilişkin öz yeterlik inançları ve arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum (7.bs). Ankara: PEGEM A Yayınları.
  • Byrne, B. M. (1994). Structural equation modeling with EQS and EQS/windows: Basic concepts, applications, and programming. California: Sage.
  • Cantrell, P., Young, S., & Moore, A. (2003). Factors affecting science teaching efficacy of preservice elementary teachers. Journal of Science Teacher Education, 14,177-192.
  • Carrier, J. S. (2009). Environmental education in the schoolyard: Learning Styles and Gender. The Journal of Environmental Education, 40 (3), 3-12.
  • Çalışkan, S., Selçuk, G. S. ve Özcan Ö. (2010). Fizik öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları: Cinsiyet, sınıf düzeyi ve akademik başarının etkileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18 (2), 449-466
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu G. ve Büyüköztürk Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: PEGEM A Yayınları.
  • Dalgety, J., & Colli R. K. (2006). .The influence of first year chemistry learning experiences on enrolment choices. Assessment and Evaluation in Higher Education, 31 (3), 303-328. Dede, Y. (2008). Matematik öğretmenlerinin öğretimlerine yönelik öz yeterlik inançları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), ,741-757.
  • Ekinci Vural, D. ve Hamurcu, H.(2008). Okul öncesi öğretmen adaylarının fen öğretimi dersine yönelik öz yeterlik inançları ve görüşleri. İlköğretim Online, 7 (2), 456-467.
  • Floyd, F. J., & Widaman, K. F. (1995). Factor analysis in the development and refinement of clinical assessment instruments. Psychological Assessment, 7 (3), 286-299.
  • Gerçek, C., Yılmaz, M., Köseoğlu P. ve Soran, H. (2006). Biyoloji öğretmen adaylarının öğretiminde öz yeterlik inançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39 (1), 57-73.
  • Gibson, S., & Dembo, M. H. (1984). Teacher efficacy: A construct validation. Journal of Educational Psychology, 76,569-582.
  • Ginns, I. S., & Waters, J. J. (1999). Beginning elementary school teachers and the effective teaching of science. Journal of Science Teacher Education, 10,287-213.
  • Gökdaş, İ. (1996). Bilgisayar eğitimi öğretim teknolojisi-öğret-men yetiştiren yükseköğretim kurumlarında. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Green, S. B., Salkind, N. J., & Akey, T. M. (1997). Using SPSS for windows: Analyzing and understanding data. NJ: Prentice Hall, Inc.
  • Gülev, D. (2008). Biyoloji öğretmen adaylarının biyoloji konularındaki kavram yanılgıları, biyoloji öğretimine yönelik öz yeterlik inançları ve tutumları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gürol, A., Altunbaş S. ve Karaaslan N. (2010). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları ve epistemolojik inançları üzerine bir çalışma. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu içinde (s. 569-573). Elazığ.
  • Henson, R. K. (2001, January). Teacher self-efficacy: Substantive implications and measurement dilemmas. Paper presented at the Annual Meeting of the Educational Research Exchange, Texas Hoe, S.L. (2008). Issues and procedures in adopting structural equation modeling technique. Journal of Applied Quantitative Methods, 3 (1), 76-83.
  • Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen, M. (2008). Structural equation modeling: Guidelines for determining model fit. The Electronic Journal of Business Research Methods, 6 (1), 53-60.
  • Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cut off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6,1-55.
  • İşler, I. (2008). Teachers'perceived efficacy beliefs and perceptions regarding the implementation of the 2004 primary mathematics curriculum. Unpublished master's thesis, Middle East Technical University, The Department of Elementary Science and Mathematics Education, Ankara.
  • Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural equation modeling with the simplis command language. Lincolnwood: Scientific Software International, Inc.
  • Kahyaoğlu, M. ve Yangın, S. (2007). İlköğretim öğretmen adaylarının mesleki öz yeterliklerine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15 (1), 73-84
  • Kayış, A. (2006). Güvenirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri içinde (3. bs., s. 403-424). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
  • Kelloway, K. E. (1989). Using Lisrel for structural equation modeling: A researcher's guide. London: Sage.
  • Kinzie, M. B., Delcourt, M. A. B., & Powers, S. M. (1994). Computer technologies: Attitudes and self-efficacy across undergraduate disciplines. Research in Higher Education, 35 (6), 745-768.
  • Kline, R. B. (2005). Vrinciples and practice of structural equation modeling (2nd ed.). NY: Guilford Publications, Inc.
  • Küçükyılmâz, A. ve Duban N. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının fen öğretimi öz yeterlilik inançlarının artırılabilmesi için alınacak önlemlere ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2,1-23.
  • Lei, P., & Wu, Q. (2007). Introduction to structural equation modeling: Issues and practical considerations. Insructional Topics in Educational Measurement, 26 (3), 33-43.
  • Maruyama, G. M. (1998). Basics of structural equation modeling. CA: Sage Publications, Inc.
  • Morgil, İ., Seçken, N. ve Yücel A. S. (2004). Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6 (1), 62-72.
  • Mulholland, ]., Dorman J. P., & Odgers B. M. (2004). Assessment of science teaching efficacy of preservice teachers in an Australian University, Journal of Science Teacher Education, 15 (4), 313-331.
  • Nespor, J. (1987). The role of beliefs in the practice of teaching^ Journal of Curriculum Studies, 19,317-328.
  • Oğuz, A. ve TopkayaN. (2008). Ortaöğretim alan öğretmenliği öğrencilerinin öğretmen öz yeterlik inançları ile öğretmenliğe ilişkin tutumları. Akademik Bakış, 14,23-36.
  • Özkan, Ö., Tekkaya, C. ve Çakıroğlu, J. (2002, Eylül). Fen bilgisi aday öğretmenlerin fen kavramlarını anlama düzeyleri, fen öğretimine yönelik tutum ve öz yeterlik inançları. V. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresinde sunulan bildiri, ODTÜ, Ankara.
  • Pajares, F., & Valiante, G. (1999). Grade level and gender differences in the writing self-beliefs of middle school
  • Pajares, M. F. (1992). Teacher's beliefs and educational research: Cleaning up a messy construct. Review of Educational Research, 62,307-332.
  • Riggs, I. M. (1991, April). Gender differences in elementary science teacher self efficacy. Paper peresented at the annual meeting of the American Educational Research Association, Chicago IL (ERIC Reproduction Service Document No: ED 340705).
  • Riggs, I. M., & Enochs, L. (1990). Toward the development of an elementary teachers' efficacy belief instrument. School science and Mathematics, 90 (8), 694-706.
  • Ritter, J. M., Boone, W. J. & Rubba, P. A. (2001). Development of an instrument to assess prospective elementary teacher self-efficacy beliefs about equitable science teaching and learning (SEBEST). Journal of Science Teacher Education, 12 (3), 175-198.
  • Rubeck, M. L, & Enochs, L. G. (1991, March). A path analytical model of variables that influence science and chemistry teaching self-efficacy and outcome expectancy in middle school science teachers. Paper presented at the annual meeting of the National Association for Research in Science Teaching, Anaheim, CA.
  • Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H., & Müller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8 (2), 23-74.
  • Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (1996). A Beginner's guide to structural equation modeling. NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
  • Senemoğlu, N. (2002). Gelişim, öğrenme ve öğretim. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Shevlin, M., & Miles, J. N. V. (1998). Effect of sample size, model specification and factor loadings on the GPI in confirmatory factor analysis. Personality and Individual Differences, 25, 85-90.
  • Steiger, J. H. (2007). Understanding the limitations of global fit assessment in structural equation modeling. Personality and Individual Differences, 42 (5), 893-98.
  • students. Contemporary Educational Psychology, 24, 390-405.
  • Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6), 49-73.
  • Şekercioğlu, G. (2009). Çocuklar için benlik algısı profilinin uyarlanması ve faktör yapısının farklı değişkenlere göre eşitliğinin test edilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayıncılık. Tabachnick, B. G., & Fidel, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). MA: Allyn ve Bacon, Inc.
  • Tekin, H. (1996). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınları.
  • Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis-.Understanding concepts and applications. Washington: American Psychological Association.
  • Tosun, T. (2000). The beliefs of preservice elementary teachers toward science and science teaching. School Science and Mathematics, 100,374-379.
  • Tschannen-Moran, M., Hoy, A. W, ,& Hoy, W. K. (1998). Teacher efficacy: Its meaning and measure. Review of Educational Research, 68,202-248.
  • Turley, S. (1999). Indicators of'at-risk' performance by student teachers in a preservice elementary education program. Education, 119 (3), 490-503.
  • Woolfolk, A. E., & Hoy, W. K. (1990). Prospective teachers' sense of efficacy and beliefs about control. Journal of Educational Psychology, 82,81-91.
  • Yaman, S., Cansüngü, Ö. ve Altunçekiç, A. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öz yeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri-, Dergisi, 2 (3), 355-364.
APA AKKUZU GÜVEN N, AKÇAY H (2012). Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). , 2195 - 2216.
Chicago AKKUZU GÜVEN NALAN,AKÇAY Hüsamettin Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). (2012): 2195 - 2216.
MLA AKKUZU GÜVEN NALAN,AKÇAY Hüsamettin Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). , 2012, ss.2195 - 2216.
AMA AKKUZU GÜVEN N,AKÇAY H Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). . 2012; 2195 - 2216.
Vancouver AKKUZU GÜVEN N,AKÇAY H Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). . 2012; 2195 - 2216.
IEEE AKKUZU GÜVEN N,AKÇAY H "Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği)." , ss.2195 - 2216, 2012.
ISNAD AKKUZU GÜVEN, NALAN - AKÇAY, Hüsamettin. "Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği)". (2012), 2195-2216.
APA AKKUZU GÜVEN N, AKÇAY H (2012). Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2195 - 2216.
Chicago AKKUZU GÜVEN NALAN,AKÇAY Hüsamettin Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12, no.3 (2012): 2195 - 2216.
MLA AKKUZU GÜVEN NALAN,AKÇAY Hüsamettin Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.12, no.3, 2012, ss.2195 - 2216.
AMA AKKUZU GÜVEN N,AKÇAY H Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(3): 2195 - 2216.
Vancouver AKKUZU GÜVEN N,AKÇAY H Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(3): 2195 - 2216.
IEEE AKKUZU GÜVEN N,AKÇAY H "Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği)." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, ss.2195 - 2216, 2012.
ISNAD AKKUZU GÜVEN, NALAN - AKÇAY, Hüsamettin. "Kimya öğretmen adaylarının öz yeterlik inançlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Dokuz eylül üniversitesi örneği)". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12/3 (2012), 2195-2216.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 18:2

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları