Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler

BEŞER, Ayşe; BOSTAN AKMEŞE, NALAN

Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler

NALAN BOSTAN AKMEŞE, (Osmangazi Üniversitesi)

AYŞE BEŞER (Koç Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, İstanbul)

Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma

24 6

Yıl: 2017 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 38 - 44 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler

Öz:

Bu araştırma hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Bu tanımlayıcı çalışmanın örneklemine, Ege Bölgesi'ndeki bir il merkezinde bulunan SB Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde çalışan ve araştırmaya katılmaya gönüllü olan 278 hemşire alınmıştır. Araştırmanın verileri "sosyodemografi k veri formu" ve "Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği"ni içeren bir soru formu ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde iki ortalama arasındaki farkın önemlilik testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği puan ortalaması 125.62±19.40 olarak bulunmuş olup, alt grupları arasında en yüksek puan ortalaması manevi gelişim (26.16±4.26) ve en düşük puan ortalaması fi ziksel aktivite (15.32±4.81) olarak belirlenmiştir. Medeni durum çocuk sahibi olma durumu, ekonomik durum değişkenleri ile fi ziksel aktivite; yaş grupları, çocuk sahibi olma durumu, ekonomik durum değişkenleri ile kişilerarası ilişkiler; yaş grupları, ekonomik durum değişkenleri ile manevi gelişim arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Yaş grupları, medeni durum, çocuk sahibi olma durumu, ekonomik durum değişkenleri ile stres yönetimi; yaş grupları, cinsiyet, ekonomik durum, sigara kullanma durumu değişkenleri ile beslenme; medeni durum, ekonomik durum değişkenleri ile sağlık sorumluluğu arasında anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Aile tipi, mezun olunan okul ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve alt boyutları arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Sonuç: Araştırma sonucunda hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği puan ortalamasının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Araştırmaları Hemşirelik Aile Çalışmaları

Factors Affecting the Healthy Lifestyle Behaviors of Nurses

Öz:

This study was conducted to determine factors affecting the healthylifestyle behaviors of nurses.Methods: The sample of this descriptive study comprised 278 nurseswilling to participate in the study at SB Education and Research Hospitalin one city of Aegean Region. Data were collected by a questionnaireincluding “sociodemographic data form” and “Healthy Lifestyle BehaviorsScale”. For the statistical analysis, paired sample t-test and one-wayvariance analysis were used.Results: The mean score of the healthy lifestyle behaviors scale of nursesfound to be 125.62±19:40 and between sub-groups the highestmean score is spiritual development (26.16±4.26) and the lowest meanscore is physical activity (15.32±4.81). Physical activity with maritalstatus, having children, economic status; interpersonal relationshipswith age groups, having children, economic status; spiritual developmentwith age groups, economic status between variables were foundto be a signifi cant difference. Also, stress management with age groups,marital status, having children, economic status; nutrition with agegroups, gender, economic status, smoking status; health responsibilitywith marital status, economic status between variables were found tobe a signifi cant difference (p<0.05). There was no signifi cant differencebetween the type of family, graduated school and healthy lifestyle behaviorsand sub-dimensions.Conclusion: As a result of this research mean score of the healthy lifestylebehaviors scale of nurses were moderate.

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Araştırmaları Hemşirelik Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1 . Cihangiroğlu Z, Deveci SE. Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi 2011; 16(2): 78-83.
2 . Güler G, Güler N, Kocataş S, Yıldırım F, Akgül N. Bir üniversitede çalışan öğretim elemanlarının sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Dergisi 2008; 12(3): 18-26.
3 . Güner İ, Demir F. Ameliyathane hemşirelerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 9(3): 17-25
4 . Edelman C, Mandle CL. Health promotion throught the lifespan. 2002; Fifth edition, Mosby Company, Philidelphia, USA.
5 . Cürcani M, Tan M, Özdelikara A. Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2010; 9(5) 487-492.
6 . Çelik G, Malak AT, Bektaş M, Yılmaz D, Sami-Yümer A, Öztürk Z ve ark. Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi. Anatolian Journal of Clinical Investigation 2009; 3(3): 164-169.
7 . Kaya M, Özvarış Ş, Atlaş H, Altay M, Atik Ç, Aytekin G ve ark. Ankara’da bir sağlık ocağına ve belediyeye ait bir spor kompleksine başvuran 18 yaş ve üzeri kadınların sağlığı geliştirici yaşam biçimi düzeylerinin belirlenmesi. Toplum Hekimliği Bülteni 2009; 28(1): 8-13.
8 . Yalçınkaya M, Özer F, Karamanoğlu A. Sağlık çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni; 2007; 6(6): 409-420.
9 . Johnson RL. Gender differences in health-promoting lifestyles of African Americans. Public Health Nursing 2005; 22(2): 130-137. http://dx. doi:0737-1209/05
10 . Choi Hui W. The health-promoting lifestyles of undergraduate nurses in Hong Kong. Journal of Professional Nursing 2002; 18(2): 101-111. http://dx.doi:10.1053/jpnu.2002.32346
11 . Walker SN, Hill-Polerecky DM. Psychometric evaluation of HPLP II. Unpublished Manuscript, University of Nebraska Medical Center, 1996.
12 . Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 12(1): 1-13.
13 . İlhan N, Batmaz M, Akhan LU. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010; 3(3): 34-44.
14 . Kocaakman M, Aksoy G, Eker HH. İstanbul ilindeki hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. S.D.Ü. Tıp Fak. Derg. 2010; 17(2): 19-24.
15 . Altıparmak S, Kutlu A. 15-49 yaş gurubu kadınlarda sağlığı geliştirme davranışları ve etkileyen faktörler. TAF Prev Med Bull 2009; 8(5): 421- 426.
16 . Can G, Özdilli K, Erol Ö, Ünsar S, Tülek Z, Savaşer S ve ark. Comparison of the health-promoting lifestyles of nursing and non-nursing students in İstanbul, Turkey. Nursing and Health Sciences 2008; 10: 273-280. http://dx.doi: 10.1111/j.1442-2018.2008.00405
17 . Tuğut N, Bekar M. Üniversite öğrencilerinin sağlığı algılama durumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 11(3): 17-26.
18 . Karadeniz G, Uçum E, Dedeli Ö, Karaağaç Ö. Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TAF Prev Med Bull 2008; 7(6): 497- 502.
19 . Kaya T, Gürbıyık A, Kılıç S. Bir lojman bölgesinde yaşayan kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Türk Aile Hek Derg 2008; 12(1): 18-24. http://dx.doi:10.2399/tahd.08.018
20 . Ünalan D, Şenol V, Öztürk A, Erkorkmaz Ü. Meslek yüksekokullarının sağlık ve sosyal programlarında öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-bakım gücü düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2007; 14(2): 101-109.
21 . Karaca-Saydam B, Demirel-Bozkurt Ö, Pelik-Hadımlı A, Öztürk-Can H, Soğukpınar N. Riskli gebelerde öz-bakım gücünün sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisinin incelenmesi. Perinatoloji Dergisi 2007; 15(3): 131-139.
22 . Arslan C, Ceviz D. Ev hanımı ve çalışan kadınların obezite prevalansı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi. F. Ü. Sağ. Bil. Derg. 2007; 21(5): 211-220.
23 . Altay B. Samsun 6 nolu sağlık ocağı bölgesinde 15-49 yaş evli kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları. O.M.Ü. Tıp Dergisi 2006; 23(1): 1-8.
24 . Al Ma’aitah R, Haddad L, Umlauf M. Health promotion behaviors of Jordanian women. Health Care for Women International 1999; 20: 533- 546. http://dx.doi.org/10.1080/073993399245449
25 . Türkol E, Güneş G. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesinde ihtisas yapan asistanların sağlıklı yaşam biçimi davranışları. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2012; 19(3): 159-166. http://dx. doi.10.7247/jiumf.19.3.6
26 . Özyazıcıoğlu N, Kılıç M, Erdem N, Yavuz C, Afacan S. Hemşirelik öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2011; 8(2): 277-332.
27 . Beşer A, Bahar Z, Büyükkaya D. Health promoting behaviors and factors related to lifestyle among Turkish workers and occupational health nurses’ responsibilities in their health promoting activities. Industrial Health 2007; 45: 151-159.
28 . Pasinlioğlu T, Gözüm S. Birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan sağlık personelinin sağlık davranışları. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1998; 2(2): 60-68.
29 . Sohng KY, Sohng S, Yeom H. Health-promoting behaviors of elderly Korean immigrants in the United States. Public Health Nursing 2002; 19(4): 294-300.
30 . Duffy ME. Determinants of reported health promotion behabiors in employed Mexican American women. Health Care for Women International 1997; 18: 149-163. http://dx.doi. org/10.1080/07399339709516270
31 . Ayaz S, Tezcan S, Akıncı F. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. C.Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005; 9(2): 26-34.
32 . Tambağ H. Hatay Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2011; 47-58.
33 . Kafkas ME, Şahin A, Acet M. Beden eğitimi öğretmenlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranış düzeylerinin incelenmesi. DPUJSS 2012; 32(2): 47-55.
34 . Karakoç A. Sınıf öğretmenlerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve bu davranışları etkileyen bazı faktörlerin belirlenmesi, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, Sivas, 2006; 31-63.
35 . Koçoğlu D. Konya kent merkezinde sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesinde sağlıkta sosyoekonomik eşitsizlikler, Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, Konya, 2006; 52-92.
36 . Özbaşaran F, Çetinkaya A, Güngör N. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlık davranışları. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 7(3):43-55

APA	BOSTAN AKMEŞE N, BEŞER A (2017). Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. , 38 - 44.
Chicago	BOSTAN AKMEŞE NALAN,BEŞER Ayşe Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. (2017): 38 - 44.
MLA	BOSTAN AKMEŞE NALAN,BEŞER Ayşe Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. , 2017, ss.38 - 44.
AMA	BOSTAN AKMEŞE N,BEŞER A Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. . 2017; 38 - 44.
Vancouver	BOSTAN AKMEŞE N,BEŞER A Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. . 2017; 38 - 44.
IEEE	BOSTAN AKMEŞE N,BEŞER A "Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler." , ss.38 - 44, 2017.
ISNAD	BOSTAN AKMEŞE, NALAN - BEŞER, Ayşe. "Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler". (2017), 38-44.

APA	BOSTAN AKMEŞE N, BEŞER A (2017). Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 14(1), 38 - 44.
Chicago	BOSTAN AKMEŞE NALAN,BEŞER Ayşe Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 14, no.1 (2017): 38 - 44.
MLA	BOSTAN AKMEŞE NALAN,BEŞER Ayşe Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, vol.14, no.1, 2017, ss.38 - 44.
AMA	BOSTAN AKMEŞE N,BEŞER A Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma. 2017; 14(1): 38 - 44.
Vancouver	BOSTAN AKMEŞE N,BEŞER A Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma. 2017; 14(1): 38 - 44.
IEEE	BOSTAN AKMEŞE N,BEŞER A "Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler." Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 14, ss.38 - 44, 2017.
ISNAD	BOSTAN AKMEŞE, NALAN - BEŞER, Ayşe. "Hemşirelerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler". Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 14/1 (2017), 38-44.