Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki

Necmi GÖKYER, (Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Elazığ, Türkiye)
İsmail TÜRKOĞLU (Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen ve Matematik Eğitimi, Elazığ, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
3 3
Yıl: 2018 Cilt: 43 Sayı: 196 Sayfa Aralığı: 317 - 340 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2018.7440 İndeks Tarihi: 13-05-2019

Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki

Öz:
Bu araştırmanın amacı, liselerde görev yapan öğretmenlerinörgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındakiilişkiyi belirlemektir. Bu çalışmada, genel tarama modeli ve geneltarama modellerinden ise ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır.Çalışmanın evrenini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Elazığ ilmerkezinde bulunan 47 lisede görev yapan toplam 2805 farklıbranştaki öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarınagöre; Öğretmenlerinin örgütsel destek ve adalet alt boyutunailişkin algıları yüksek düzeyde iken, kişisel ve mesleki gelişim altboyutu ve ölçeğin tamamına ilişkin algıları orta düzeyde iken,örgütsel sahiplenme alt boyutuna ilişkin algıları düşükdüzeydedir. Örgütsel destek ve adaletle ile kişisel ve meslekigelişim arasında yüksek düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Cinsiyetdeğişkeni için, kadın öğretmenlerin örgütsel sahiplenme algılarıerkek öğretmenlere göre daha olumludur. İl merkezinde görevyapan öğretmenlerin ölçeğin tamamına ve örgütsel destek veadalet ile kişisel ve mesleki gelişim alt boyutlarına ilişkin algıları,ilçe merkezindekilere göre daha yüksektir. Çalıştıkları kurumdanayrılmayı düşünüyor musunuz sorusuna öğretmenlerin %64’ühayır, %18,4’ü kısmen ve %17,6’sı evet yanıtını vermiştir.Öğretmenlerin örgütsel sinizm ölçeğinden aldıkları en yüksekpuan bilişsel sinizm tutum puanlarıdır. Bilişsel sinizm ve duyuşsalsinizm ile örgütsel destek ve adalet arasında orta düzeyde negatif;davranışsal sinizm ile örgütsel destek ve adalet arasında zayıfdüzeyde negatif bir ilişki ortaya çıkmıştır. Örgütsel destek veadalet, kişisel ve mesleki gelişim ve örgütsel sahiplenme altfaktörleri birlikte, öğretmenlerin bilişsel sinizm tutum puanları ileorta düzeyde, negatif ve anlamlı bir ilişki vermektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abraham, R. (2000). Organizational cynicism: Bases and consequences. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126(3), 269-292.
  • Alan, H. ve Fidanboy, C. Ö. (2012). Sinizm, tükenmişlik ve kişilik ilişkisi: bilişim sektörü çalışanları kapsamında bir inceleme. 11. Ulusal Büro Yönetimi ve Sekreterlik Kongresi, Isparta.
  • Allen, D., Shore, L. M. ve Griffeth, R. W. (2003). The role of perceived organizational support and supportive human resource practices in the turnover process. Journal of Management, 29, 99-118.
  • Andersson, L. (1996). Employee cynicism: An examination using a contract violation framework. Human Relations, 49, 1395-1418.
  • Barefoot, J. C., Dodge, K. A., Peterson, B. L., Dahlstrom, W. G. ve Williams, R. B. (1989). The cook-medley hostility scale: Item content and ability to predict survival. Psychosomatic Medicine, 51, 46-57.
  • Bateman, T. S., Sakano, T. ve Fujita, M. (1992). Roger, me, and my attitude: Film propaganda and cynicism toward corporate leadership. The Journal of Applied Psychology, 77(5), 768-771.
  • Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, H. S. ve Walker, H. J. (2007). Justice, cynicism, and commitment: A study of important organizational change variables. The Journal of Applied Behavioral Science, 43(3), 303-326.
  • Blau, P. (1964). Exchange and power in social life. New York: Wiley.
  • Bommer, W. H., Rich, G. A. ve Rubin, R. S. (2005). Changing attitudes about change: Longitudinal Effects of transformational leader behaviour on employee cynicism about organizational change. The Journal of Organizational Behaviour, 26, 733-753.
  • Brandes, P. M. (1997). Organizational cynicism: Its nature, antecedents, and consequences (Yayımlanmamış doktora tezi). The University of Cincinnati.
  • Brandes, P., Dharwadkar, R. ve Dean, J. W. (1999). Does organizational cynicism matter? Employee and supervisor perspectives on work outcomes. Eastern Academy of Management Proceedings, 150-153.
  • Brandes, P., Das, D. ve Hadeni, M. (2006). Organizational cynicism: A field examination using global and local social exchange relationships and workplace outcomes. G. B. Grean ve J. A. Grean (Ed.), Sharing network leadership içinde (s. 191-224). Greenwich, CT: Information Age Publishing.
  • Byrne, Z. S. ve Hochwarter, W. A. (2007). Perceived organizational support and performance relationships across levels of organizational cynicism. Journal of Managerial Psychology, 23(1), 54-72. doi:10.1108/02683940810849666
  • Büyüköztürk, Ş. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (4. bs.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Cartwright, S. ve Holmes, N. (2006). The meaning of work: The Challenge of regaining employee engagement and reducing cynicism. Human Resource Management Review, 16(2), 199-208.
  • Cole, M. S., Brunch, H. ve Vogel, B. (2006). Emotion as mediators of the relations between perceived supervision support and psychological hardiness on employee cynicism. Journal of Organizational Behavior, 27(4), 463- 484. doi:10.1002/job.381
  • Coyle-Shapiro, J. A. M. ve Conway, N. (2005). Exchange relationships: Examining psychological contracts and perceived organizational Support. Journal of Applied Psycholog, 90(4), 774-781.
  • Çalışkan, S. ve Erim, A. (2010). Pozitif örgütsel davranış değişkenleri ile yeni model kurma arayışları: POD’nin örgütsel sinizm, tükenmişlik ve işe adanmışlık üzerindeki etkileri. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi içinde (s. 658-670). Adana.
  • Dean Jr, J. W., Brandes, P. ve Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. The Academy of Management Review, 23(2), 341-352.
  • Delken, M. (2004). Organizational cynicism: A study among call centers (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Faculty of Economics and Business Administration, University of Maastricht, Maastricht.
  • Dikmetaş, E., Top, M., Durukan, S., Ergin, G. ve Yiğit, V. (2010). Hastane personelinde örgütsel sinisizm. 8th International Knowledge, Economy & Management Congress içinde (s. 28-31). İstanbul.
  • Eaton, J. A. (2000). A social motivation approach to organizational cynicism (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Faculty of Graduate Studies, York University, Toronto.
  • Efilti, S., Gönen, Y. ve Öztürk, F. (2008). Örgütsel sinizm: Akdeniz üniversitesinde görev yapan yönetici sekreterler üzerinde bir alan araştırması. 7. Ulusal Büro Yönetimi ve Sekreterlik Kongresi içinde (s. 1- 14). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
  • Eisenberger, R., Huntington R., Hutchison S. ve Sowa, D. (1986). Perceived organizational support. Journal of Applied Psychology, 7, 500-507.
  • Eisenberger, R., Fasolo, P. ve Davis-LaMastro, V. (1990). Perceived organizational support and employee diligence, commitment and innovation. Journal of Applied Psychology, 75, 51-59.
  • Erdost, H. E., Karacaoğlu, K. ve Reyhanoğlu, M. (2007). Örgütsel sinizm kavramı ve ilgili ölçeklerin Türkiye’deki bir firmada test edilmesi. 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (s. 514-524). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Fero, H. C. (2005). Flow and cynicism in the workplace (Yayımlanmamış doktora tezi). Claremont Graduate University, Claremont, California.
  • Foley, S., Hang-Yue, N. ve Lui, S. (2005). The effects of work stressors, perceived organizational support, and gender on work-family conflict in Hong Kong. Asia Pacific Journal of Management, 22(3), 237- 256.
  • Fuller, J. B., Hester, K., Barnett, T., Frey, L. ve Relyea C. (2006). Perceived organizational support and perceived external prestige: Predicting organizational attectment for university faculty, staff and administration. The Journal of Social Psychology, 146(3), 327-347.
  • Güzel, B., Perçin, N. ve Tükeltürk, Ş. (2010). Algılanan örgütsel desteğin, örgütsel sinizm ile ilişkisi ve işten ayrılma niyetine etkileri üzerine bir araştırma: 4-5 yıldızlı otel işletmeleri. 18. Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Adana.
  • Hair, J. F., Anderson, R. E., Tahtam R. L. ve Black W. C. (1998). Multivariate data analysis (5. bs.). New Jersey: Pearson Education Upper Saddle River.
  • İnce, M. ve Turan, Ş. (2011). Organizational cynicism as a factor that affects the organizational change in the process of globalization and an application in Karaman’s public institutions. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 37, 104-121.
  • James, M. S. L. (2005). Antecedents And consequences of cynicism in organizations: An examination of the potential positive and negative effects on school systems (Doktora tezi). The Florida State University. http://diginole.lib.fsu.edu/islandora/object/fsu:181909/datastream/PDF/view adresinden erişildi.
  • Kabataş, A. (2010). Örgütsel sinizm ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkilerin incelenmesi ve bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
  • Kalağan, G. (2009). Araştırma görevlilerinin örgütsel destek algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
  • Kalağan, G. ve Güzeller, C. O. (2010). Öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 83-97.
  • Kalay, F. ve Oğrak, A. (2012). Örgütsel sessizlik, mobbing ve örgütsel sinizm ilişkisi: Örnek bir uygulama. 20. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, İzmir.
  • Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler (4. bs.). Ankara: Nobel Yayın.
  • Kasalak, G. ve Bilgi Aksu, M. (2014). The relationship between perceived organizational support and organizational cynicism of research assistants, educational sciences. Theory & Practice, 14(1), 125- 133.
  • Krejcie, R. V. ve Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
  • Loi, R., Hang-Yue, N. ve Foley, S. (2006). Linking employees’ justice perceptions to organizational commitment and intention to leave: The mediating role of perceived organizational support. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79, 101-120.
  • Mantere, S. ve Martinsuo, M. (2001, Temmuz). Adopting and questioning strategy: Exploring the roles of cynicism and dissent. 17th EGOS - European Group for Organisation Studies etkinliğinde sunulan sözlü bildiri, Colloquium, Lyon, France.
  • Metzger, M. D. (2004). A qualitative inquiry into the formation of beliefs in a police organization (Doktora tezi). ProOuest Dissertations and Theses veritabanından erişildi (UMI No. 3126199).
  • Mirvis, P. H. ve Kanter, D. L. (1991). Beyond demography: A psychographic profile of the workforce. Human Resource Management, 30(1), 45-68.
  • Nartgün, Ş. S. ve Kalay, M. (2014). Öğretmenlerin örgütsel destek, örgütsel özdeşleşme ile örgütsel sinizm düzeylerine ilişkin görüşleri. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(2), 1361-1376.
  • Naus, A. J. A. M. (2007). Organizational cynicism on the nature, antecedents, and consequences of employee cynicism toward the employing organization (Doktora tezi). Maastricht University. https://cris.maastrichtuniversity.nl/portal/en/publications/organizational-cynicism-on-the-nature- antecedents-and-consequences-of-employee-cynicism-toward-the-employing-organization adresinden erişildi.
  • O’Connel B. J., Holzman H. ve Armandi B. R. (1986). Police cynicism and the modes of adaptation. Journal of Police Science&Administration, 14(4), 307-313.
  • Öğüt, A., Özgener, Ş. ve Kaplan, M. (2008). The interaction between organizational cynicism and psychological contract violation in terms of strategic human resource management. 4. International Strategic Management Conference, Sarajevo, Bosnia Herzegovina.
  • Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 113- 130.
  • Pelit, E. ve Ayduğan, N. (2011). Otel işletmeleri işgörenlerinin örgütsel sinizm tutumları üzerine bir araştırma. 12. Ulusal Turizm Kongresi içinde (s. 286-302), Akçakoca. http://isarder.org/isardercom/2012vol4Issue2/Vol.4_Issue.2-06_full_text.pdf adresinden erişildi.
  • Reichers, A. E., Wanous, J. P. ve Austin, J. T. (1997). Understanding and managing cynicism about organizational change. Academy of Management Executive, 11(1), 48-59.
  • Rhoades, L. ve Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature. Journal of Applied Psychology, 87, 698-714.
  • Schaffer, M. A. ve Harrison, D. A. (2001). Struggling for balance amid turbulence on international assignments: Work-family conflict, support, and commitment. Journal of Management, 27(1), 99-121.
  • Shore, L. M. ve Shore, T. H. (1995). Perceived organizational support and organizational justice. R. S. Cropanzano ve K. M. Kacmar (Ed.), Organizational Politics, Justice, and Support: Managing the Social Climate of the Workplace içinde (s. 149-164). Westport, CT: Quorum.
  • Sur, Ö. (2010). Örgütsel sinizm: Büro çalışanları üzerine bir alan araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde geçerlilik ve güvenirlik. Ankara: Seçkin Matbaası.
  • Şirin, E. (2011). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin okul kültürü algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasındaki ilişki (İstanbul ili, Esenyurt ilçesi örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Tansky, W. ve Cohen, D. J. (2001). The relationship between organizational support, employee development, and organizational commitment: An emprical study. Human Resource Development Quarterly, 12(3), 285-300.
  • Tınaztepe, C. (2012). Örgüt İçi etkin iletişimin örgütsel sinizme etkisi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 53-63.
  • Tokgöz, N. (2011). Örgütsel sinisizm, örgütsel destek ve örgütsel adalet ilişkisi: Elektrik dağıtım işletmesi çalışanları örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 363-387.
  • Treadway, D. C., Hochwarter, W. A., Ferris, G. R., Kacmar, C. J., Douglas, C., Ammeter, A. P. ve Buckley, M. R. (2004). Leader political skill and employee reactions. The Leadership Quarterly, 15(4), 493-513. doi:10.1016/j. leaqua.2004.05.004
  • Wanous, J.P, Reichers, A.E, and Austin, J.T. (2000). Cynicism about organizational change: Measurement, antecedent and correlates. Group and Organizational Management, 25(2), 132-153.
  • Yokuş, İ. (2006). Erkek Egemen işlerde çalışanların örgütsel destek algıları ve örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yoshimura, K. E. (2003). Employee traits, perceived organizational support, supervisory communication, affective commitment, and intent to leave: group differences (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). North Carolina State University. https://repository.lib.ncsu.edu/bitstream/handle/1840.16/2916/etd.pdf?sequence=1 adresinden erişildi.
  • Yüksel, İ. (2006). Örgütsel destek algısı ve belirleyicilerinin işten ayrılma eğilim ile ilişkisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 35(1), 7-32.
  • Yürür, S. (2005). Ödüllendirme sistemleri ile örgütsel adalet arasındaki ilişkilerin analizi ve bir uygulama (Yayımlanmamış doktora tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
  • Zagenczyk, T. J. (2006). Social influence analysis of perceived organizational support (Doktora tezi). University of Pittsburgh, The Katz Graduate School of Business. https://core.ac.uk/download/pdf/129750066.pdf adresinden erişildi.
APA GÖKYER N, TÜRKOĞLU İ (2018). Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. , 317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
Chicago GÖKYER Necmi,TÜRKOĞLU İsmail Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. (2018): 317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
MLA GÖKYER Necmi,TÜRKOĞLU İsmail Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. , 2018, ss.317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
AMA GÖKYER N,TÜRKOĞLU İ Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. . 2018; 317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
Vancouver GÖKYER N,TÜRKOĞLU İ Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. . 2018; 317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
IEEE GÖKYER N,TÜRKOĞLU İ "Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki." , ss.317 - 340, 2018. 10.15390/EB.2018.7440
ISNAD GÖKYER, Necmi - TÜRKOĞLU, İsmail. "Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki". (2018), 317-340. https://doi.org/10.15390/EB.2018.7440
APA GÖKYER N, TÜRKOĞLU İ (2018). Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim, 43(196), 317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
Chicago GÖKYER Necmi,TÜRKOĞLU İsmail Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim 43, no.196 (2018): 317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
MLA GÖKYER Necmi,TÜRKOĞLU İsmail Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim, vol.43, no.196, 2018, ss.317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
AMA GÖKYER N,TÜRKOĞLU İ Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim. 2018; 43(196): 317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
Vancouver GÖKYER N,TÜRKOĞLU İ Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim. 2018; 43(196): 317 - 340. 10.15390/EB.2018.7440
IEEE GÖKYER N,TÜRKOĞLU İ "Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki." Eğitim ve Bilim, 43, ss.317 - 340, 2018. 10.15390/EB.2018.7440
ISNAD GÖKYER, Necmi - TÜRKOĞLU, İsmail. "Liselerde Görev Yapan Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algıları ile Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki". Eğitim ve Bilim 43/196 (2018), 317-340. https://doi.org/10.15390/EB.2018.7440
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 7:47

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları