Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları
Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 479 - 490 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5152/hsp.2019.478060 İndeks Tarihi: 26-06-2020
Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları
Öz: ÖZAmaç: Bu çalışma üniversite gençlerinin kadına ilişkin namusa, şiddete ve cinsiyetçiliğe yönelik tutumlarını ve bunların birbiriyle olan ilişkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı olarak gerçekleştirilen çalışmanın örneklemini bir üniversitede öğrenim gören ve araştırmaya katılmayı kabul eden 1518 öğrenci oluşturmuştur. Veriler “Kadına İlişkin Namus Anlayışı Tutum Ölçeği (KİNATÖ)”, “Namus Adına Kadına Uygulanan Şiddete Yönelik Tutumlar Ölçeği (NKUŞTÖ)” ve “Çelişik Duygulu Cinsiyetçilik Ölçeği (ÇDCÖ)” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde yüzdelik dağılım, pearson korelasyon analizi, anova, bağımsız iki örnek t testi kullanılmıştır.Bulgular: Geniş ve parçalanmış ailede yaşayan, evli, erkek, annesi meslek sahibi olan öğrencilerin namus adına kadına uygulanan şiddete ilişkin daha olumlu bir tutum içerisinde oldukları ve korumacı, düşmanca cinsiyetçiliğin daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Kadına ilişkin namus anlayışı ile ilgili olarak; sınıf (4. sınıf), cinsiyet (kadın), aile tipi (çekirdek), kardeş sayısı (1 veya 2 kardeş), yaşanılan yer (ilçe), öğrenim alanı (sağlık, sosyal), annenin mesleği (nitelikli meslek), ebeveyn tutumu (baskıcı olmayan, rahat) ve ilişki durumu (flört) yönlerinden öğrencilerin eşitlikçi tutuma daha yakın oldukları bulunmuştur (p<0,05). KİNATÖ ileNKUŞTÖ arasında ve KİNATÖ ile ÇDCÖ arasında negatif, NKUŞTÖ ile ÇDCÖ arasında pozitif korelasyon mevcuttur.Sonuç: Öğrencilerin kadına ilişkin namus anlayışları eşitlikçi tutuma yaklaştıkça namus adına kadına uygulanan şiddete yönelik olumsuz tutum ve daha düşük oranda korumacı ve düşmanca cinsiyetçilik sergilemektedirler. Şiddete yönelik olumlu tutum varlığında korumacı ve düşmanca cinsiyetçilik yükselmektedir.
Anahtar Kelime: University Students’ Attitudes Toward Sexism, Honor, and Violence Against Women
Öz: ABSTRACT Objective: The present study was planned with the aim of identifying the perspectives of women toward sexism, their conception to women-related honor and violence against women, and the interrelations among these notions.Materials and Methods: The descriptive study addressed the conceptions and attitudes of 1518 students attending a university who had consented to participating in the study. The relevant data were collected via the “Attitude Scale for Women-Related Conception of Honor” (ASWRCH), “Attitudes toward Violence against Women in the Name of Honor Scale” (AVWNHS), and “Ambivalent Sexism Scale” (ASS). Data analysis was undertaken through percentage distribution, Pearson’s correlation analysis, ANOVA, and an independent two-sample t-test.Results: Students living in extended and broken families, married students, male students, and students with professional mothers were found to hold a more positive attitude toward violence against women in the name of honor and a higher level of protective and hostile sexism (p<0.05). With respect to women-related honor conception, students showed a higher affinity toward an egalitarian attitude in terms of their grade (4th grade), sex (female), family type (nuclear), number of siblings (1 or 2 siblings), residential location (district), area of study (health, social), mother’s profession (qualified profession), parental attitudes (non-authoritative, relaxed), and relationship status (flirt) (p<0.05). A negative correlation was established between ASWRCH and AVWNHS and between ASWRCH and ASS and a positive correlation existed between AVWNHS and ASS.Conclusion: As the women-related honor conception moves toward an egalitarian attitude among students, they exhibit more of a negative attitude toward violence against women and a lower level of protective and hostile sexism. The presence of a positive attitude toward violence leads to a heightened level of protective and hostile sexism.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Coşkun A, Özdilek R. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği: Sağlığa yansıması ve kadın sağlığı hemşiresinin rolü. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2012; 9(3): 30-9.
- 2. Üner S. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği. T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Ankara, 2008.
- 3. World Health Organization (WHO). The Word Health Report, Reducing Risks, Promoting Healthy, Geneva, 2002.
- 4. Taşkın L. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. Genişletilmiş 13. Baskı, Ankara: Akademisyen Tıp Kitapevi, 2016.
- 5. Alptekin D. Çelişik duygularda toplumsal cinsiyet ayrımcılığı sorgusu: Üniversite gençliğinin cinsiyet algısına dair bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2014; 32: 203-11.
- 6. Ayan S. Cinsiyetçilik: Çelişik duygulu cinsiyetçilik. Cumhuriyet Tıp Derg. 2014; 36: 147-56. [CrossRef]
- 7. Uysal ÇZ, Kalkan M. Çelişik duygulu cinsiyetçilik ile romantik ilişkilerde akılcı olmayan inançlar arasındaki ilişki. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal). 2018; 4(21): 3094-8. [CrossRef]
- 8. Yıldız AN. Kadın cinselliğinin söylemsel inşası ve namus cinayetleri: Şanlıurfa örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2009.
- 9. Gürsoy E, Özkan HA. Türkiye’de üniversite öğrencilerinin kadına ilişkin namus algısı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2014; 5(3): 149-59.
- 10. Kömürcü N, Yıldız H, Toker E, Karaman ÖE, Koyucu RG, Durmaz A, ve ark. Hemşirelik ve ebelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rolleri ve kadına ilişkin namus anlayışları ile ilgili tutumları. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi. 2016; 5: 1-22.
- 11. Tatlılıoğlu K, Küçükköse İ. Türkiye’de kadına yönelik şiddet: nedenleri, koruma, önleme ve müdahale hizmetleri. DÜSBED. 2015; 7(13): 194-209. [CrossRef]
- 12. Bilgili N, Vural G. Kadına yönelik şiddetin en ağır biçimi: namus cinayetleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2010; 14(1): 66-72.
- 13. Gürsoy E, Arslan H. Üniversite öğrencilerinde Kadına İlişkin “Namus” Anlayışı Tutum Ölçeği (KİNATÖ) geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Sağlık ve Toplum Dergisi. 2011; 21(3): 28-37.
- 14. Işık R, Sakallı-Uğurlu N. Namusa ve namus adına kadına uygulanan şiddete ilişkin tutumlar ölçeklerinin öğrenci örneklemiyle geliştirilmesi. Türk Psikoloji Yazıları. 2009; 12(24): 16-24.
- 15. Sakallı-Uğurlu N. Çelişik duygulu cinsiyetçilik ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi. 2002; 17(49): 47-58.
- 16. Sever A, Yurdakul G. Culture of honor, culture of change: A feminist analysis of honor killings in rural Turkey. Violence Against Women. 2001; 7(9): 964- 98. [CrossRef]
- 17. Uğurlu NS, Akbaş G. Namus kültürlerinde namus ve namus adına kadına şiddet: Sosyal psikolojik açıklamalar. Türk Psikoloji Yazıları. 2013; 16(32): 76-91.
- 18. Topalak Şİ, Yazıcı T. Müzik ve resim öğretmeni adaylarının namus adına kadınlara uygulanan şiddete yönelik tutumları (KTÜ Örneği). Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi. 2014; 3(8): 17-29.
- 19. Kaya N, Turan N. Attitudes toward honor and violence against women for honor in the context of the concept of privacy: A study of students in the Faculty of Health Sciences. Istanbul University Journal of Communication Sciences. 2018; 54: 65-84. [CrossRef]
- 20. Calik KY, Demirbag CB, Bulut HK, Demirdag S. Academician’s attitudes towards honor. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2017; 237: 274-80. [CrossRef]
- 21. Calik KY. Attitudes of Turkish Academics regarding violence against women in the name of honor. Journal of Interpersonal Violence. 2017; 33(20): 3232- 54. [CrossRef]
- 22. Karabacak A, Çetinkaya SK. Üniversite öğrencilerinin şiddet kabul düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. EKUAD. 2015; 1(1): 13-21.
- 23. Tarhan S, Çetin GH, Ekşioğlu S. Çelişik duygulu cinsiyetçilik, toplumsal cinsiyet ve evlilikte kadına yönelik şiddete ilişkin tutumlar. Journal of Human Sciences. 2017; 14(2): 1894-908. [CrossRef]
- 24. Kalav A. Namus ve toplumsal cinsiyet. Mediterranean Journal of Humanities. 2012; 2: 151-63. [CrossRef]
- 25. Vaamonde JD, Omar A. Perceptions of organizational justice and ambivalent sexism: The moderating role of individualism-collectivism. Revista de Psicologia. 2017; 35(1): 31-60. [CrossRef]
APA | DEMİREL G, Kaya N, ERTEKİN PINAR Ş, DEĞERLİ B, GÖKMEN E (2019). Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. , 479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
Chicago | DEMİREL Gülbahtiyar,Kaya Nurdan,ERTEKİN PINAR Şükran,DEĞERLİ Büşra,GÖKMEN Esra Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. (2019): 479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
MLA | DEMİREL Gülbahtiyar,Kaya Nurdan,ERTEKİN PINAR Şükran,DEĞERLİ Büşra,GÖKMEN Esra Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. , 2019, ss.479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
AMA | DEMİREL G,Kaya N,ERTEKİN PINAR Ş,DEĞERLİ B,GÖKMEN E Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. . 2019; 479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
Vancouver | DEMİREL G,Kaya N,ERTEKİN PINAR Ş,DEĞERLİ B,GÖKMEN E Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. . 2019; 479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
IEEE | DEMİREL G,Kaya N,ERTEKİN PINAR Ş,DEĞERLİ B,GÖKMEN E "Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları." , ss.479 - 490, 2019. 10.5152/hsp.2019.478060 |
ISNAD | DEMİREL, Gülbahtiyar vd. "Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları". (2019), 479-490. https://doi.org/10.5152/hsp.2019.478060 |
APA | DEMİREL G, Kaya N, ERTEKİN PINAR Ş, DEĞERLİ B, GÖKMEN E (2019). Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, 6(3), 479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
Chicago | DEMİREL Gülbahtiyar,Kaya Nurdan,ERTEKİN PINAR Şükran,DEĞERLİ Büşra,GÖKMEN Esra Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions 6, no.3 (2019): 479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
MLA | DEMİREL Gülbahtiyar,Kaya Nurdan,ERTEKİN PINAR Şükran,DEĞERLİ Büşra,GÖKMEN Esra Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, vol.6, no.3, 2019, ss.479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
AMA | DEMİREL G,Kaya N,ERTEKİN PINAR Ş,DEĞERLİ B,GÖKMEN E Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions. 2019; 6(3): 479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
Vancouver | DEMİREL G,Kaya N,ERTEKİN PINAR Ş,DEĞERLİ B,GÖKMEN E Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions. 2019; 6(3): 479 - 490. 10.5152/hsp.2019.478060 |
IEEE | DEMİREL G,Kaya N,ERTEKİN PINAR Ş,DEĞERLİ B,GÖKMEN E "Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları." Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, 6, ss.479 - 490, 2019. 10.5152/hsp.2019.478060 |
ISNAD | DEMİREL, Gülbahtiyar vd. "Üniversite Öğrencilerinin Kadına İlişkin Namusa, Şiddete ve Cinsiyetçiliğe Yönelik Tutumları". Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions 6/3 (2019), 479-490. https://doi.org/10.5152/hsp.2019.478060 |