Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri

ÇAKIR, Rahman

Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri

Rahman ÇAKIR (Giresun Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Temel Eğitim Bölümü, Giresun, Türkiye)

Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi

44 15

Yıl: 2019 Cilt: 11 Sayı: 21 Sayfa Aralığı: 269 - 286 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-03-2021

Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri

Öz:

Bu çalışma, lise öğrencilerinin okul terki riskini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma, karma yöntemaraştırması desenindedir. Araştırmada, açımlayıcı sıralı karma desen modeli tercih edilmiştir. Araştırmanınnicel boyutunda örneklem grubunu, Giresun il merkezindeki devlet okullarında öğrenim gören 552 liseöğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel boyutundaki çalışma grubu 27 öğrencidir. Katılımcılar, ölçütörnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmada, öğrencilerin okul terk riskini ortaya koymak amacı ileSütçü (2015) tarafından geliştirilen ‘Okul Terki Risk Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunailişkin veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Eldeedilen nicel bulgulara göre, ölçeğin başarısızlık algısı alt boyutunda 11, sessiz davranma alt boyutunda 17ve antisosyal davranma alt boyutunda 21 öğrencinin okul terki riski taşıdığı belirlenmiştir. Araştırmanınnitel boyutunda, bireysel faktörlere ilişkin 21 alt tema ve dört ana tema belirlenmiştir. Ana temalarakademik başarısızlık, aile ortamı, disiplin problemleri ve sosyal uyumsuzluk olarak adlandırılmıştır. Okulailişkin faktörler konusunda 16 alt tema ve üç ana tema belirlenmiştir. Ana temalar sınıf ortamı, öğretmenintutumu ve okul yönetiminin tutumu şeklindedir. Sosyal faktörlere ilişkin 21 alt tema ve dört ana temabelirlenmiştir. Ana temalar ailenin tutumu, aile yapısı, yakın çevrenin okula bakışı ve üniversite sınavıkaygısı şeklindedir. Temel bilgilerin yetersizliği, aile içi sorunlar ve ailelerinin ekonomik sorunları okulterkini tetiklemektedir.

Anahtar Kelime:

Views of High School Students About Dropout Risks

Öz:

This study aims to reveal school dropout risk of the high school students. This study was conducted in a mixed method research design. Exploratory sequential mixed pattern model was preferred. For quantitative data, the sample group was 552 high school students attending in public schools in Giresun. The study group was 27 students for qualitative research dimension. Participants were determined by criterion sampling method. ‘School Dropout Risk Scale’ developed by Sütçü (2005) was used in order to reveal the students’ dropout risk. The qualitative data were obtained by a semi-structured interview form developed by the researcher. The findings indicated that 11 students in the perception of failure subscale, 17 students in the silent behaviours sub-dimension and 21 students in the antisocial behaviours sub-dimension have school dropout risk. In the qualitative dimension, four main themes were determined related to individual factors. These main themes were identified as academic failure, family environment, disciplinary problems and social dissonance. Three main themes were identified for school-related factors. These were classroom environment, teacher’s attitude and school management’s attitude. Four main themes were identified for social factors. These were family attitudes, family structure, view of close environment to school and university exam anxiety. Lack of basic knowledge, domestic problems and economic problems of their families trigger school dropout.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Adıgüzel, A. (2013). Kız çocuklarının okullulaşma engelleri ve çözüm önerileri (Şanlıurfa Örneği). EKEV Akademi Dergisi, 17(56), 325-344.
Aküzüm, C., Yavaş, T., Tan, Ç., &Uçar, M. B. (2015). İlköğretim kurumu öğrencilerinin devamsızlık ve okul terki nedenleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 167- 192.
Alat, Z. & Alat, K. (2011). A qualitative study of parental resistance to girls’ schooling. Educational Sciences: Theory & Practice, 11(3), 1369-1373.
Andrei, T., Teodorescu, D., & Oancea, B. (2011). Characteristics and causes of school dropout in the countries of the European Union. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 28 (2011), 328- 332.
Battin-Pearson, S., Newcomb, M.D., Abbott, R.D., Hill, K. G., Catalano, R. F., & Hawkins, J. D. (2000). Predictors of early high school dropout: A test of five theories. Journal of Educational Psychology, 92 (3), 568-582.
Bayhan, G. & Dalgıç, G. (2012). Liseyi terk eden öğrencilerin tecrübelerine göre okul terki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (3), 107-130.
Burns, R. C. (1993). Parent involvement: Promises, problems and solutions. In R. C. Burns (Ed). Parents and schools: From visitors to partners, (pp. 9-20). Washington, DC: National Education Association.
Creswell, J. W. (2014). Araştırma deseni. (S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Eğiten Kitap.
Creswell, J. W. (2015). Nitel araştırma yöntemleri. (M. Bütün & S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
Christenson, S. L., Sinclair, M. F., Lehr, C. A., & Hurley, C. M. (2000). Promoting successful school completion. In K. Minke & G. Bear (Eds.). Preventing school problems-promoting school success: Strategies and programs that work (pp. 377-420). Bethesda, MD: National Association of School Psychologists.
Cullen, B. (2000). Evaluating integrated responses to educational disadvantage. Dublin: Combat Poverty Agency.
Dekkers, H. & Claassen, A. (2001). Dropouts- disadventeged by defination? A study of the perspective of early school leavers. Studies in Educational Evaluation, 27 (4), 341-354. DOI: 10.1016/S0191-491X(01)00034-7
Diyu, X. (2001). Investigation and discussion on the problem of primary and secondary school dropouts in poor areas. Chinese Education & Society, 34 (5), 49-58, DOI: 10.2753/CED1061-1932340549.
Entwistle, D. R., Alexander, K. L., & Olson, L. S. (2004). Temporary as compared to permanent high school dropout. Social Forces, 82 (3), 1181-1205.
French, D. C., & Conrad, J. (2001). School dropout as predicted by peer rejection and antisocial behavior. Journal of Research on Adolescence, 11 (3), 225-244.DOI: 10.1111/1532- 7795.00011
Garrison, D. R. (1987). Distance education: Researching drop-out in distance education. Research in Distance Education, 8 (1), 95-101.
Goldberg, M. (1999). Truancy and dropout among Cambodian students: Results from a comprehensive high school. Social Work in Education, 21 (1), 49-63.
Gouda, S.& Sekher, T. V. (2014). Factors leading to school dropouts in India: An analysis of national family health survey-3 data. Journal of Research & Method in Education, 4 (6), 75-83.
Hoşgör, A. G. & Smits, J. (2006). Effects of family background characteristics on educational participation in Turkey. International Journal of Educational Development, 26 (5), 545‐ 560. https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2006.02.002
Kaplan, D. S., Peck, B. M., & Kaplan, H. B. (1997) Decomposing the academic failure–dropout relationship: A longitudinal analysis, The Journal of Educational Research, 90 (6), 331- 343. DOI: 10.1080/00220671.1997.10544591
Karacabey, M. F. & Boyacı, A. (2018). Okulu terk eden ortaöğretim öğrencilerinin okulu terk etme nedenleri ve sosyo-ekonomik profilleri: Şanlıurfa örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24 (2), 247-293.
Lan, W. & Lanthier, R. (2003). Changes in students’ academic performance and perceptions of school and self before dropping out of schools. Journal of Education for Students Placed at Risk, 8 (3), 309-332.
Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London, UK: Sage Publications.
Millî Eğitim Bakanlığı, (MEB), (2013). Ortaöğretimde sınıf tekrarı, okul terk sebepleri ve örgün eğitim dışında kalan çocuklar politika önerileri raporu. Ankara: Aydoğdu Ofset Matbaacılık.
Özbaş, M. (2010) İlköğretim okullarında öğrenci devamsızlığının nedenleri. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 32-44.
Özdemir, S., Şirin, H. & Sezgin, F. (2009). Okulu terk eden çocukların ve velilerinin okul terkine ilişkin görüşleri: Nitel bir inceleme. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında sunulan bildiri, Ege Üniversitesi, İzmir. Erişim adresi: https://www.pegem.net/Akademi/kongrebildiri_detay.aspx?id=103660
Özer, M. (1991). İlköğretim okulları ikinci kademe (ortaokul) öğrencilerinin öğrenimi terk etme sorununun analizi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özer, A., Gençtanırım, M., & Ergene, T. (2011). Türk lise öğrencilerinde okul terkinin yordanması: Aracı ve etkileşim değişkenleri ile bir model testi. Eğitim ve Bilim, 36 (161), 302-317.
Peters, O. (1992). Some observations on dropping out in distance education. Distance Education, 13 (2), 234-269.
Reyes, O. & Jason, L. A. (1993). Pilot study examining factors associated with academic success for Hispanic high school students. Journal of Youth and Adolescence, 22 (1), 57-71.
Sütçü, Z. (2015). Okul terk riski ölçeğinin geliştirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Şimşek, H. (2011). Lise öğrencilerinde okulu bırakma eğilimi ve nedenleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 27-47.
Şimşek, H. & Katıtaş, S. (2014) İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde okula yabancılaşmanın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Şanlıurfa İli Örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (1), 81-99.
Taş, A, Selvitopu, A., Bora, V., & Demirkaya, Y. (2013). Reasons for dropout for vocational high school students. Educational Sciences: Theory & Practice 13(3), 1561-1565.
Tansel, A. (2002). Determinants of school attainment of boys and girls in Turkey: individual, household and community factors. Economics of Education Review, 21 (5), 455-470.
Tunç, E. (2011). Self-image of high-school students having dropped out of school and supply levels of needs for counselling, (Doctoral Dissertation Thesis). Atatürk University, Department of Educational Sciences, Program of Psychological Counseling and Guidance, Erzurum, Türkiye.
Uysal, A. (2008). The arguments on school dropouts: Environmental factors. Millî Eğitim, 178, 139-150.
Yavuzer, H. (1996). Çocuk ve suç (8. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, M. & Kula, Ş. K. (2011). Elazığ ilindeki ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin devamsızlık sebeplerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 23(2), 133-140.

APA	ÇAKIR R (2019). Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. , 269 - 286.
Chicago	ÇAKIR Rahman Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. (2019): 269 - 286.
MLA	ÇAKIR Rahman Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. , 2019, ss.269 - 286.
AMA	ÇAKIR R Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. . 2019; 269 - 286.
Vancouver	ÇAKIR R Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. . 2019; 269 - 286.
IEEE	ÇAKIR R "Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri." , ss.269 - 286, 2019.
ISNAD	ÇAKIR, Rahman. "Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri". (2019), 269-286.

APA	ÇAKIR R (2019). Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 269 - 286.
Chicago	ÇAKIR Rahman Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi 11, no.21 (2019): 269 - 286.
MLA	ÇAKIR Rahman Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, vol.11, no.21, 2019, ss.269 - 286.
AMA	ÇAKIR R Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 11(21): 269 - 286.
Vancouver	ÇAKIR R Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 2019; 11(21): 269 - 286.
IEEE	ÇAKIR R "Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri." Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 11, ss.269 - 286, 2019.
ISNAD	ÇAKIR, Rahman. "Lise Öğrencilerinin Okul Terki Riskine İlişkin Görüşleri". Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi 11/21 (2019), 269-286.