Yıl: 2020 Cilt: 17 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 63 - 74 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.34233/jpr.834850 İndeks Tarihi: 22-11-2021

Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri

Öz:
Bu çalışma, kahverengi yumurta üretiminde kullanılmak üzere geliştirilen ATAK-S tavuklarınebeveynleri olan RIR-I ve BAR-I saf hatlarında büyüme dönem sonu canlı ağırlığının yumurtlamadönemindeki verim özelliklerine etkilerini ortaya koymak amacıyla yürütülmüştür. BAR-I veRIR-I genotiplerinin 16 haftalık yaşta, %50 verim yaşında, 40 haftalık yaştaki canlı ağırlıkkazançları ve 16-40 haftalık yaş aralığındaki ölüm oranları bakımından genotipler arasında istatistikbakımından önemli farklılıklar olduğu saptanmıştır. İlk yumurtlama yaşı, %50 verim yaşı ve pikverim yaşına BAR-I genotipi ağır grupta olanlar daha erken ulaşmıştır. RIR-I genotipi hafif gruptaolanlar bu verim seviyelerine en geç ulaşmıştır. BAR-I genotipinin yumurta verim tavuk/gün (adet)ve tavuk/kümes (adet) değerleri bakımından RIR-I genotipinden fazla olduğu ancak kuluçkalıkyumurta verim (adet) bakımından RIR-I genotipinin daha fazla verim değerine ulaştığı ortayaçıkmıştır. Yumurta iç ve dış kalite özellikleri bakımından genel olarak hatlar arasındaki farklılıkönemli bulunmuştur. Tüy skorları genotipler arasında farklılıklar önemli bulunmuş ve yaşa bağlıolarak tüy skorunun düştüğü gözlemlenmiştir. FPD değerlerinde ise genotipler arasında farklılıklarönemli olmadığı, ancak yaş ve canlı ağırlık arttıkça FPD zararlarının arttığı görülmüştür. Araştırmasonucunda, RIR-I ve BAR-I saf hatlarında büyütme dönemi sonu canlı ağırlıklara göresınıflandırmanın özellikle kuluçkalık yumurta üretimi açısından yararlı olabileceği ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelime:

The Effects of End of the Growth Period Live Weights on Pure Lines Egg Yield Used in Brown Egg Production

Öz:
This study was carried out in order to reveal the effects of live weight at the end of the rearing period on yield characteristics during the laying period in RIR-I and BAR-I pure lines, which are the parents of ATAK-S chickens developed for use in brown egg production. Significant differences were found between genotypes and between different body weight groups in terms of 16-week age, 50% yield age, 40-week live weight determination of BAR-I and RIR-I genotypes, and mortality rate between 16-40 weeks of age. First spawning age, 50% yield age and peak yield age reached earlier in the heavy group of the BAR-I genotype. Those in the light group of RIR-I genotype reached these yield levels at the latest. It was revealed that the BAR-I genotype was higher than the RIR-I genotype in terms of egg production hen-day (piece) and chicken-poultry (piece) values, but the RIR-I genotype reached a higher yield value in terms of hatching egg yield (pieces). In general, the difference between the lines was found to be significant in terms of internal and external egg quality characteristics. Differences between genotypes in feather scores were found to be significant and a decrease in feather score was observed depending on age. In terms of FPD values, it was observed that the differences between genotypes were not significant, but FPD damages increased as age and live weight increased. As a result of the research, the benefit of classifying RIR-I and BAR-I pure lines according to body weight at the end of the rearing period has been revealed, especially in terms of hatching egg production.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abiola, S. S., Meshioye, O. O., Oyerinde, B. O., Bamgbose, M. A. 2008. Effect of egg size on hatchability of broiler chicks, Archivos de zootecnia, 57(217), 83-86.
  • Ahmad, S., Mahmud, A., Hussain, J., Javed, K. 2019. Productive performance, egg characteristics and hatching traits of three chicken genotypes under Free-Range, SemiIntensive, and Intensive Housing Systems, Brazilian Journal of Poultry Science, 21(2).
  • Akkuş, B., Yıldırım, İ. 2018. Beyaz Ve Kahverengi Ticari Yumurtacı Tavuklarda, Tavuk Yaşı Ve Kafes Katının Yumurta Dış Kalite Parametreleri Üzerine Etkileri, Akademik Ziraat Dergisi, 7(2), 211-218.
  • Altafat, E,, Al-Sharafat, A., Altarawneh, M. 2012. Factors affecting profitability of layer hens enterprises, American J,, Agricand Biological Sci, 7(1):106-113.
  • Barua, A,, Howlider, M. A. R., Yoshimura, Y. 1998. A study on the performance of Fayounmi, Rhode Island Red and Fayoumi x Rhode Island Red chickens under rural condition of Bangladesh, Asian-Australasian Journal of Animal Sciences, 11(6), 635-641.
  • Baykalir, Y., Simsek, U. G. 2018. Impact of different rearing systems and age on Bovans White layer’s performance, egg quality traits and synthesis of heat shock protein 70 k Da. Annals of Animal Science, 18(4), 1045-1060.
  • Boz, M. A. 2011. Etçi ve yumurtacı ebeveynlerde yumurtlama zamanı ile kuluçka özellikleri arasındaki ilişkiler, Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, s, 45,Samsun.
  • Cronin, G. M., Hopcroft, R. L., Groves, P. J., Hall, E. J. S., Phalen, D. N., Hemsworth, P.H. 2018. Why did severe feather pecking and cannibalism outbreaks ocur? An unintended case study while investigating the effects of forage and stress on pullets during rearing, Poultry Sci,, 97:1484-1502.
  • Çolak, A., Yetişir, R. 2010. Yumurtacı piliçlerde, 18, haftalık yaştaki canlı ağırlık ve sürü üniformitesinin verim dönemi bazı performans kriterlerine etkileri üzerinde bir araştırma. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 24(3), 9-20.
  • De Witt, F., Schwalbach, L. M. J. 2004. The effect of egg weight on the hatchability and growth performance of New Hampshire and Rhode Island Red chicks, South African journal of Animal science, 34(6).
  • Doğan, D. 2015. Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsündeki kahverengi yumurtacı ebeveyn hatların bazı verim özelliklerinin belirlenmesi, Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı,s, 92, Antalya.
  • Dunnington, E. A., Siegel, P. B. 1996. Long-term divergent selection for eight-week body weight in White Plymouth Rock chickens, Poultry science, 75(10), 1168-1179.
  • Durmuş, İ., Türkoğlu, M. 2007. Geliştirilmekte olan yerli beyaz yumurtacı saf hatlar ve melezlerinde bazı verim ve yumurta kalitesi özellikleri, Tavukçuluk Araştırma Dergisi,7(1), 23-30.
  • Durmuş, İ., Sarıca, M., Aktan, S., Yıldız, T., Kahraman, Z., Ertaş, S. 2009. The Determining Performance of Commercial Native Laying Hybrids, Tavukçuluk Araştırma Dergisi,8(1), 5-9.
  • Durmuş, İ., Kamanlı, S., Demirtaş, Ş. E., Demir, S. 2010. Barred Rock-1, Rhode Island Red-2 ve Colombian Yumurtacı Saf Hatlarında Yumurta Kalite Özellikleri, Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 50(1), 33-39.
  • Durmuş., İ., Kamanlı, S. 2012. Yumurtacı tavuklarda kafes katlarının bazı verim özelliklerine etkisi ile verimler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi, Akademik Ziraat Dergisi,1(2), 77-82.
  • Efil, H., Sarıca, M. 1998. The effects of different light sources and lighting periods on layers production traits, feed consumption and egg quality in open poultry houses, Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences,22(3), 197-204.
  • Erensoy, K. 2017. Tam çevre denetimli yumurtlama kümesinde kümes içi çevre ile performans özellikleri arasındaki ilişkiler, Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, s,76,Samsun.
  • Farooq, M., Mian, M. A., Durrani, F. R., Syed, M. 2002. Egg production performance of commercial laying hensin Chakwal district, Pakistan, Livestock Research for Rural Development,14(2), 31-39.
  • Fathel, A. N., Elibol, O. 2006. Yerli ve dış kaynaklı kahverengi yumurtacı hibritlerin verim özellikleri bakımından karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 12 (2); 182-187.
  • Göğer, H., Yurtoğulları, Ş., Akman, N. 2007. Kahverengi yumurtacı saf hatların yumurta verim özellikleri bakımından seleksiyonu, Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 7(1), 5-9.
  • Göğer, H., Demirtaş, Ş. E., Yurtoğulları, Ş. 2014. Developments in the performance of brown egg layer parentalstocks forsuperior hybrid, Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 38(5), 546-551.
  • Göğer, H., Erdoğan Demirtaş, S., Yurtoğulları, S. 2016. Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü’nde Barred Rock-1 ve Rhode Island Red-1 Yumurtacı Saf Hatlar Üzerinde Yapılan Seleksiyon Çalışmalarına ait Verilerin Değerlendirilmesi. Ulusal Kümes Hayvanları Kongresi, On dokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
  • Göğer, H., Demirtas, S. E., Yurtogullari, S. 2017. Determination effects of slow (k) and fast (k+) feathering gene on egg production and hatching traits in laying hens, Asian Journal of Animal and Veterinary Advances, 12, 247- 253.
  • Gürcan, E. K., Soysal, M. İ., Genç, S. 2010. Japon Bıldırcınlarında Canlı Ağırlık ile Çeşitli Vücut Ölçüleri Arasındaki İlişkilerin Temel Bileşenler Analizi ile Belirlenmesi, Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 9(1), 27-33.
  • Kapell, D. N. R. G., Hill, W. G., Neeteson, A. M., McAdam, J., Koerhuis, A. N. M., Avendano, S. 2012. Genetic parameters of foot-pad dermatitis and body weight in purebred broiler linesin 2 contrasting environments, Poultry science, 91(3), 565-574.
  • Khawaja, T., Khan, S. H., Mukhtar, N., Parveen, A., Fareed, G. 2013. Production performance, egg quality and biochemical parameters of three way crossbred chickens with reciprocal F1 crossbred chickens in sub-tropical environment, Italian Journal of Animal Science, 12(1), e21.
  • Kim, K. G., Choi, E. S., Kwon, J. H., Jung, H. C., Sohn, S. H. 2019. Production performance of 12 Korean domestic chicken varieties preserved as national genetic resources, Korean Journal of Poultry Science, 46(2), 105-115.
  • Mızrak, C., Boğa, A. G., Erküş, T. 2007. Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsünde geliştirilen kahverengi yumurtacı ebeveyn ve hibritlerin çeşitli verim özellikleri, Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 7(1), 10-16.
  • Nagaraj, M., Wilson, C. A. P., Hess,J. B., Bilgili, S. F. 2007. Effect of high-protein and all-vegetable diets on the incidence and severity of pododermatitis in broiler chickens, Journal of applied poultry research, 16(3), 304-312.
  • Onbaşılar, E. E., Avcılar, Ö. V. 2011. Kahverengi Yumurtacı Tavuklarda Yaş Ve Yumurtlama Zamanının Yumurta Ağırlığı ve Kabuk Kalitesi Üzerine Etkileri, Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 51(1), 15-19.
  • Onbaşılar E.E., Ünal N., Erdem, E. 2018. Some egg quality traits of two laying hybrids kept in different cage systems. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi; 65:51-55.
  • Özdamar, K. 2013. SPSS ile Biyoistatistik, Nisan Kitabevi, s,498.
  • Özsoy, A. İ. 2019. Kontrolsüz köy tavuğu sürülerinde farklı mevsimlerde üretilen yumurtalarda embriyo gelişimi ile kalite özelliklerinin ticari yumurtalarla karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, On dokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, s,66, Samsun.
  • Sarica, M., Yamak, B., Yamak, U. S. 2009. The Effects of Feed Restrictions in Rearing Period on Growing and Laying Performances of White and Brown Layer Hybrids in Different Adult Body Weights, Asian Journal of Poultry Science, 3(2):30-41.
  • Sarıca, M., Yamak, U. S., Boz, M. A. 2010. Dış kaynaklı ve yerli yumurtacı hibritlerde yumurta kalitesinin yaşa bağlı değişimi, Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 9(1), 11-17.
  • Sarica, M., Yamak, U. S., Boz, M. A. 2014. Effect of production systems on foot pad dermatitis (FPD) levels among slow-, medium-and fast-growing broilers, European Poultry Science, 78.
  • Sarıca, M., Erensayın, C. 2018. Tavukçuluk ürünleri, Tavukçuluk Bilimi Yetiştirme, Besleme, Hastalıklar (Editörler M, Türkoğlu, M, Sarıca), 101-150, Bey Ofset Matbaacılık, 604 s,, Ankara
  • Sarıca, M., Oğuzhan, E., Yeter, B., Camcı, Ö., Çağlak, S., Ulucan, O., Özkan, İ., Yavuz, R., Yamak, U.S., Erensoy, K. 2019. Etlik Piliç Saf Hatlarının Ebeveyn ve Gelişme Özellikleri ile Büyük Ebeveyn Üretme Çalışmaları,5,Uluslararası Beyaz Et Kongresi, 24-28 Nisan,2019, Antalya, (Sunulu Bildiri)
  • Silversides, F. G. 2010. Laying performance of six pure lines of chickens and four commercial hybrids at the Agassiz Research Centre, Canadian journal of animal science, 90(3), 341-347.
  • Şekeroğlu, A., Sarıca, M. 2005. Serbest yetiştirme (free-range) sisteminin beyaz ve kahverengi yumurtacı genotiplerin yumurta verim ve kalitesine etkisi, Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 6(1), 10-16.
  • Takeshima, K., Hanlon, C., Sparling, B., Korver, D.R., Bedecarrats, G.Y. 2019. Spectrum lighthing duringpulletrearing anditsimpact on subsequentproduction performance in layers. J. Appl. PoultryRes., 28:1262-1278.
  • Tok, S. 2019. Yumurtacı yerli saf hatların tüy skorlarına yerleşim sıklığı, genotip ve kafes katının etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Hayvansal Üretim ve Teknolojileri Anabilim Dalı, s.51, Niğde. Türker, İ., Alkan, S., Akçay, S. 2017. Comparison of Domestic and Foreign Commercial Brown Layer Hens in Terms of Yield Characteristics in Free-Range Raising System. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 5(7), 814-821.
  • Uruk, E. A. 2011. Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsünde geliştirilen çeşitli tavuk hatlarının fenotipik özelliklerinin tanıtılmasına ilişkin bir araştırma. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, s.126, Adana.
  • Yadav, J. S., Mandal, M. K., Singh, R., Baghel, R. P. S. 2017. Performance Analysis of ‘Narmada Nidhi’Poultry Under Backyard Farming System in Mandla District of Madhya Pradesh. The İndian Journal of Veterınary Scıences and Biotechnology, 13(01).
  • Yamak, U. S. 2008. Değişik yumurtacı hibritlerin tüy skoru ile yumurta verim ve yem tüketimi özellikleri arasındaki ilişkiler. Yüksek Lisans Tezi, On dokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, s.48,Samsun.
  • Yamak, U. S. 2013. Yerli hatlardan yararlanılarak yavaş gelişen etlik piliç ebeveynlerin geliştirilmesine ilişkin bir araştırma. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Zootekni Anabilim Dalı, s.145,Samsun.
  • Yetişir, R., Sarıca, M. 2018. Yumurta tavuğu yetiştiriciliği. Tavukçuluk Bilimi Yetiştirme, Besleme, Hastalıklar (Editörler M. Türkoğlu, M. Sarıca), 266-313. Bey Ofset Matbaacılık, 604 s. Ankara.
APA YILMAZ S, SARICA M, Erensoy K (2020). Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. , 63 - 74. 10.34233/jpr.834850
Chicago YILMAZ SALİH,SARICA Musa,Erensoy Kadir Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. (2020): 63 - 74. 10.34233/jpr.834850
MLA YILMAZ SALİH,SARICA Musa,Erensoy Kadir Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. , 2020, ss.63 - 74. 10.34233/jpr.834850
AMA YILMAZ S,SARICA M,Erensoy K Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. . 2020; 63 - 74. 10.34233/jpr.834850
Vancouver YILMAZ S,SARICA M,Erensoy K Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. . 2020; 63 - 74. 10.34233/jpr.834850
IEEE YILMAZ S,SARICA M,Erensoy K "Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri." , ss.63 - 74, 2020. 10.34233/jpr.834850
ISNAD YILMAZ, SALİH vd. "Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri". (2020), 63-74. https://doi.org/10.34233/jpr.834850
APA YILMAZ S, SARICA M, Erensoy K (2020). Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 17(2), 63 - 74. 10.34233/jpr.834850
Chicago YILMAZ SALİH,SARICA Musa,Erensoy Kadir Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. Tavukçuluk Araştırma Dergisi 17, no.2 (2020): 63 - 74. 10.34233/jpr.834850
MLA YILMAZ SALİH,SARICA Musa,Erensoy Kadir Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, vol.17, no.2, 2020, ss.63 - 74. 10.34233/jpr.834850
AMA YILMAZ S,SARICA M,Erensoy K Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. Tavukçuluk Araştırma Dergisi. 2020; 17(2): 63 - 74. 10.34233/jpr.834850
Vancouver YILMAZ S,SARICA M,Erensoy K Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri. Tavukçuluk Araştırma Dergisi. 2020; 17(2): 63 - 74. 10.34233/jpr.834850
IEEE YILMAZ S,SARICA M,Erensoy K "Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri." Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 17, ss.63 - 74, 2020. 10.34233/jpr.834850
ISNAD YILMAZ, SALİH vd. "Kahverengi Yumurta Üretiminde Kullanılan Saf Hatların Büyütme Dönem Sonu Canlı Ağırlıklarının Yumurta Performansına Etkileri". Tavukçuluk Araştırma Dergisi 17/2 (2020), 63-74. https://doi.org/10.34233/jpr.834850